Diariusz Senatu RP: spis treści, następny fragment


Z prac komisji senackich

1 marca 2000 r.

Podczas swego posiedzenia Komisja Kultury i Środków Przekazu kontynuowała rozpatrywanie sprawy podległości szkół artystycznych w kontekście społecznego projektu inicjatywy ustawodawczej. Poprzednie posiedzenie komisji na ten temat odbyło się 25 stycznia br.

Społeczny projekt nowelizacji ustawy o systemie oświaty i ustawy o działach administracji rządowej zmierza do powierzenia ministrowi właściwemu do spraw kultury prowadzenia i nadzorowania szkół artystycznych.

W dyskusji wiceminister kultury i dziedzictwa narodowego Jacek Weiss i dyrektor Departamentu Szkolnictwa Artystycznego w Ministerstwie Edukacji Narodowej Edward Janiszewski negatywnie ustosunkowali się do przedstawionej inicjatywy i stwierdzili, że burzyłaby ona koncepcję przekazania wszystkich szkół samorządom i MEN.

Senatorowie uznali za nie w pełni przekonujące argumenty o pozostawieniu szkół artystycznych w gestii Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego. Postanowiono wstrzymać się z podjęciem decyzji w tej sprawie i przeprowadzić konsultacje w klubach parlamentarnych.

W drugiej części posiedzenia Komisji Kultury i Środków Przekazu zapoznano się z informacją o przebiegu prac przygotowawczych do ekspozycji "Frankfurt 2000". Po przeanalizowaniu materiałów przedłożonych przez poprzednie kierownictwo ekspozycji senatorowie odnieśli się do nich krytycznie i postanowili wystosować list zawierający stanowisko komisji do premiera Jerzego Buzka, w którym stwierdzono:

"W październiku roku 2000 - Polska jest gościem honorowym Międzynarodowych Targów Książki Frankfurt 2000.

Za zorganizowanie prezentacji i imprez towarzyszących odpowiedzialne jest Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego. Dla tego celu powołano pełnomocnika.

Frankfurt 2000 to wyjątkowa szansa promocji polskiej kultury wobec świata. Od wielu miesięcy senacka Komisja Kultury i Środków Przekazu próbuje współdziałać
z Ministerstwem Kultury i Dziedzi
ctwa Narodowego.

Pomimo spotkań i deklaracji ze strony organizatora, komisja jest zaniepokojona zarówno założeniami prezentacji, jak i stanem przygotowań.

Przedstawiony program nie jest reprezentatywnym wizerunkiem Polski i jej kultury.

W kwestii tej krytyczne stanowisko zajęli także przedstawiciele samorządów w liście skierowanym do premiera RP.

W związku z częstymi zmianami osób odpowiedzialnych, bliskim terminem Frankfurtu 2000 i zaniepokojeniem opinii publicznej senacka Komisja Kultury i Środków Przekazu domaga się pilnego przedstawienia szczegółowych informacji Frankfurt 2000 i deklaruje podjęcie stałego monitoringu w tym zakresie.

Jednocześnie informujemy, że doszło do sytuacji skandalicznej 1 marca br. Na posiedzenie senackiej Komisji Kultury i Środków Przekazu została zaproszona wiceminister Anna Popowicz, która stwierdziła, że przybyć nie może. Jako swego przedstawiciela delegowała pełnomocnika ds. Frankfurt 2000.

W trakcie posiedzenia komisji otrzymaliśmy wiadomość, że pełnomocnik także nie będzie obecny na posiedzeniu.

W związku z zaistniałą sytuacją oczekujemy od Pana Premiera wyciągnięcia służbowych konsekwencji".

* * *

Na swym posiedzeniu Komisja Rolnictwa i Rozwoju Wsi wypracowała stanowisko w sprawie koncepcji rozwiązań prawno-gospodarczych w przemyśle cukrowniczym w Polsce:

"W związku z szeroko prowadzoną dyskusją społeczną nad kryzysową sytuacją sektora cukrowniczego w Polsce i kontrowersjami wokół prowadzonej w tych trudnych warunkach prywatyzacji przemysłu cukrowniczego, Komisja Rolnictwa i Rozwoju Wsi Senatu Rzeczypospolitej Polskiej, po wysłuchaniu szczegółowych informacji i dyskusji przyjęła następujące stanowisko:

1. W świetle dotychczasowych doświadczeń wynikających z procesów przekształceń własnościowych przeprowadzonych w sektorze przetwórstwa rolno-spożywczego, które doprowadziły do upadku bazy surowcowej zlokalizowanej na obszarze państwa polskiego (najbardziej wymowne przykłady to przemysł tytoniowy i olejarski), nie można prywatyzacji wybranego sektora dokonywać bez wcześniejszej regulacji danego rynku. Dobrych wzorów w tym zakresie dostarcza ustawodawstwo Unii Europejskiej.

2. W związku z całkowitym niepowodzeniem koncepcji prywatyzacji cukrownictwa poprzez Spółki Cukrowe, odwołującej się do ustawy z dnia 26 sierpnia 1994 r. o regulacji rynku cukru i przekształceniach własnościowych w przemyśle cukrowniczym (Dz. U. Nr 98, poz. 473, z 1996 r Nr 152, poz. 724 i z 1997 r. Nr 121, poz. 770) oraz wydanego na jej podstawie rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 20 czerwca 1995 roku, konieczna jest rewizja programu i harmonogramu prywatyzacji przemysłu cukrowniczego. Dlatego Komisja oczekuje od rządu: Po pierwsze, przedstawienia spójnej koncepcji ustawowej regulacji rynku (buraka cukrowego, cukru oraz izoglukozy), wykorzystania szybkiej ścieżki legislacyjnej w tym względzie i dopiero w drugiej kolejności wdrożenia procesu przekształceń własnościowych.. Komisja wyraża przekonanie, że dopiero przyjęcie ustawy regulującej wszystkie etapy i elementy rynku przemysłu cukrowniczego pozwala przeprowadzić rzetelne analizy ekonomiczne i przyjąć najlepszy wariant postępowania wobec sektora cukrowniczego w Polsce.

3. Komisja udziela poparcia koncepcji stworzenia spółki - Polski Cukier - S.A. i domaga się od rządu podjęcia pilnych działań zmierzających do jej powołania".

2 marca 2000 r.

Komisja Ustawodawcza zebrała się w celu rozpatrzenia ustawy o umowach międzynarodowych.

Rozpatrywana ustawa sejmowa stanowi pierwszą regulację problematyki umów międzynarodowych w akcie o randze ustawy. Do jej uchwalenia zobowiązała ustawodawcę Konstytucja w art. 89 ust. 3, który obliguje do określenia ustawą zasad oraz trybu zawierania, ratyfikowania i wypowiadania umów międzynarodowych, a także w art. 88 ust. 3, nakazującym uregulować ustawą zasady ogłaszania innych niż ratyfikowane za uprzednią zgodą wyrażoną w ustawie umów międzynarodowych. W aktualnym stanie prawnym szczegółowe kwestie dotyczące przedmiotowej materii uregulowane są we wspólnej uchwale Rady Państwa i Rady Ministrów z 28 grudnia 1968 r. w sprawie zawierania i wypowiadania umów międzynarodowych (nowelizowanej w 1983 r.).

Ustawa zawiera definicję umowy międzynarodowej oraz procedurę zawierania i rozwiązywania takich umów. Sejm postanowił, że umowy międzynarodowe będą mogły być zawierane nie tylko z państwami, ale też z organizacjami międzynarodowymi i Stolicą Apostolską. Rząd będzie wyrażał zgodę na rozpoczęcie przez odpowiedniego ministra negocjacji w sprawie umowy, a po ich zakończeniu - na jej podpisanie.

Aby umowa międzynarodowa zaczęła obowiązywać, potrzebne będzie jej zatwierdzenie przez rząd lub ratyfikacja przez prezydenta. W wypadku umów dotyczących m.in. pokoju, sojuszów, układów politycznych lub wojskowych, członkostwa Polski w organizacji międzynarodowej, znacznego obciążenia państwa pod względem finansowym parlament - jak to wynika z konstytucji - będzie upoważniał prezydenta do ratyfikowania umowy. Umowy międzynarodowe, które wymagają ratyfikacji przez prezydenta, będą też przez niego wypowiadane. Inne umowy będą rozwiązywane przez rząd.

W wyniku dyskusji Komisja Ustawodawcza postanowiła zarekomendować Senatowi wprowadzenie 3 poprawek do ustawy o umowach międzynarodowych. Sprawozdanie komisji w tej sprawie przedstawi Senatowi senator Piotr Ł.J. Andrzejewski.

7 marca 2000 r.

Podczas posiedzenia Komisji Gospodarki Narodowej rozpatrywano ustawę o zmianie ustawy o zasadach przekazywania zakładowych budynków mieszkalnych przez przedsiębiorstwa państwowe. Komisja wysłuchała wiceprezes Urzędu Mieszkalnictwa i Rozwoju Miast Ewy Bończak-Kucharczyk.

Nowelizacja została uchwalona z inicjatywy grupy posłów wskazujących na powstałą w ostatnich latach, nie aprobowaną społecznie praktykę sprzedaży mieszkań zakładowych osobom trzecim z pominięciem interesów najemców lokali. Poszukując rozwiązania tego problemu, odwołano się do epizodycznej ustawy z 12 października 1994 r. o zasadach przekazywania zakładowych budynków mieszkalnych, która po trzyletnim okresie funkcjonowania utraciła już moc. Uchwalona w 1994 r. ustawa zmierzała m.in. do odciążenia przedsiębiorstw państwowych i usprawnienia prywatyzacji, utrudnionej przez posiadanie substancji mieszkaniowej, generującej koszty ze względu na ograniczenia związane z regulacją czynszów. Dodatkowymi kosztami obciążane były gminy. Funkcję czasowej osłony dla nich miała pełnić instytucja refundacji przez przedsiębiorstwo niektórych kosztów przez rok od daty przekazania nieruchomości (w rozpatrywanej nowelizacji przepis ten został skreślony ze względów systemowych). Obecnie, po utracie mocy tej przejściowej ustawy, przywrócono ją już na czas nieokreślony i skorygowano jej brzmienie.

Dokonane przez Sejm korekty polegają m.in. za zawężeniu katalogu podmiotów po obu stronach umowy: przekazujących i przejmujących mieszkania. Pierwotnie przekazującymi były przedsiębiorstwa państwowe oraz ich sukcesorzy powstali w wyniku przekształceń. Rada Ministrów dodatkowo mogła rozciągnąć przepisy ustawy na przedsiębiorstwa "szczególne", m.in. PKP czy "Porty Lotnicze", oraz inne państwowe osoby prawne.

W myśl nowelizacji przekazującymi pozostaną jedynie przedsiębiorstwa państwowe działające na zasadach ogólnych i spółki, których akcje wniesiono do NFI. W ten sposób z trybu przekazywania mieszkań określonego tą ustawą wyłączono tym sposobem m.in. jednoosobowe spółki Skarbu Państwa, utworzone w wyniku komercjalizacji przedsiębiorstw państwowych. W poprzedniej ustawie przejmującymi mieszkania mogły być gminy i inne osoby prawne, obecnie z tej drugiej grupy pozostawiono tylko spółdzielnie o atrybutach określonych omawianą ustawą. Zasadniczym atrybutem takiej spółdzielni jest objęcie jej członkostwem wszystkich najemców przekazywanej nieruchomości, ale ostrość tego warunku jest łagodzona dopuszczeniem, aby przedmiotem przekazania był także pojedynczy lokal.

Istotną zmianą jest również zwolnienie przekazującego z obowiązku sporządzenia inwentaryzacji przekazywanej nieruchomości; w razie braku przejmujący wykona taką inwentaryzację, lecz przysługuje mu wówczas roszczenie o zwrot kosztów inwentaryzacji. Gmina lub spółdzielnia musi najpierw sfinansować z własnych środków inwentaryzację nieruchomości, aby móc się później domagać zwrotu poniesionych w ten sposób kosztów.

W wyniku dyskusji Komisja Gospodarki Narodowej postanowiła zgłosić dwie poprawki do ustawy o zmianie ustawy o zasadach przekazywania zakładowych budynków mieszkalnych przez przedsiębiorstwa państwowe. Ich przyjęcie zarekomenduje Senatowi senator Marek Waszkowiak.

Druga część posiedzenia Komisji Gospodarki Narodowej odbyła się w siedzibie Komisji Papierów Wartościowych i Giełd. Tematem spotkania z przewodniczącym komisji Jackiem Sochą była rola i znaczenie rynku kapitałowego w rozwoju polskiej gospodarki. Przewodniczący poinformował senatorów, że komisja przygotowuje dla Komitetu Ekonomicznego Rady Ministrów raport na temat wpływu polskich funduszy emerytalnych na rynek kapitałowy.

Zdaniem J. Sochy, jeśli na warszawską giełdę nie będą wchodziły większe spółki, to ze strony funduszy emerytalnych mogą się pojawić naciski na wprowadzenie zmian umożliwiających im inwestowanie za granicą. Przewodniczący Komisji Papierów Wartościowych i Giełd dodał, że prywatyzacja polskich firm powinna zwiększać liczbę dużych spółek notowanych na giełdzie, tak aby umożliwić także funduszom emerytalnym korzystne inwestowanie środków. Przewiduje się, że za 10 lat powszechne towarzystwa emerytalne będą posiadały aktywa w wysokości około 170 mld zł.

Przewodniczący poinformował także, że wkrótce znowelizowane zostaną ustawy regulujące funkcjonowanie polskiego rynku kapitałowego. Najszybciej zmieniona zostanie ustawa o obligacjach. Projekt jej nowelizacji zaakceptowała już sejmowa Komisja Finansów Publicznych. Nad zmianą ustawy o funduszach inwestycyjnych pracuje obecnie KERM. J. Socha zapowiedział także, że jeszcze w tej kadencji Sejmu znowelizowana zostanie ustawa - Prawo o publicznym obrocie papierami wartościowymi.

Przewodniczący Komisji Papierów Wartościowych i Giełd wyraził pogląd, że polskie instytucje prowadzące obrót akcjami powinny się łączyć. Utrudnianie dostępu do naszego rynku kapitałowego inwestorom zagranicznym miałoby niekorzystny wpływ na jego rozwój. Zdaniem J. Sochy, warszawskiej giełdzie bardzo pomogłoby wprowadzenie stabilnych przepisów podatkowych i szybsza prywatyzacja. Firmy państwowe powinny być prywatyzowane przez oferty publiczne, bo wtedy rynek wycenia akcje, co eliminuje zarzuty, że coś zostało sprzedane za tanio.

J. Socha stwierdził, że za kilka miesięcy należy się spodziewać nasilenia emisji nowych akcji, co związane będzie z obecnymi wzrostami cen na giełdzie. Jego zdaniem, firmy powinny były o tym pomyśleć już w październiku ub.r, teraz byłyby gotowe na emisję i prawdopodobnie bez kłopotu umieściłyby akcje na rynku. Niestety, firmy z reguły zaczynają działać po fakcie.

W dyskusji senatorów interesowało, co stałoby się, gdyby aktywny na naszym rynku zachodni kapitał postanowił opuścić Polskę. Jak stwierdził J. Socha, trudno przypuszczać, by zachodnie instytucje nagle zaczęły się pozbywać polskich spółek, gdyż to groziłoby dużymi stratami. Poza tym nawet krótkoterminowy kapitał jest potrzebny, ponieważ zapewnia płynność obrotu.

Senatorowie pytali również, czy polska giełda ma szansę stać się centrum finansowym naszego regionu Europy. W opinii J. Sochy, nie można liczyć na stworzenie wspólnego rynku dla tych krajów ze względu na zbyt duże rozbieżności polityczne i techniczne.

Podczas posiedzenia senatorowie z zadowoleniem przyjęli pomysł wprowadzenia do szkół na poziomie licealnym zajęć z ekonomii i rynku finansowego. Komisja prowadzi już w tej sprawie rozmowy z Ministerstwem Edukacji Narodowej, zapewnia również, że dostarczy wszelkich materiałów szkoleniowych wszystkim chętnym.

8 marca 2000 r.

Na swym posiedzeniu Komisja Spraw Zagranicznych i Integracji Europejskiej rozpatrzyła ustawę o umowach międzynarodowych. Senatorowie zapoznali się szczegółowo z informacjami i opiniami o sejmowej ustawie, przedstawionymi przez eksperta Ministerstwa Spraw Zagranicznych prof. Annę Wyrozumską z Uniwersytetu Łódzkiego, posła sprawozdawcę Irenę Lipowicz, eksperta komisji prof. Władysława Czaplińskiego z Instytutu Nauk Prawnych PAN oraz Biuro Legislacyjne Kancelarii Senatu.

W wyniku dyskusji i dodatkowych wyjaśnień przekazanych przez prof. A. Wyrozumską i dyrektor Departamentu Traktatowego w MSZ Katarzynę Dmochowską komisja postanowiła poprzeć dwie poprawki zawarte w opinii Biura Legislacyjnego KS. Ich przyjęcie zarekomenduje Senatowi senator Leon Kieres.

* * *

Na swym posiedzeniu Komisja Kultury i Środków Przekazu rozpatrywała ustawę o zmianie ustawy o radiofonii i telewizji i ustawy o języku polskim, uchwaloną przez Sejm 3 marca br., wniesioną przez Radę Ministrów w trybie pilnym, zgodnie z art. 123 ust. 1 Konstytucji RP.

Nowelizacja sejmowa, wychodząc naprzeciw regulacjom Unii Europejskiej, zmierza do dostosowania przepisów ustawy o radiofonii i telewizji do prawa obowiązującego w Unii w tym do Dyrektywy Rady 89/552/EWG z 3 października 1989 r. w sprawie koordynacji określonych przepisów prawnych i administracyjnych państw członkowskich w zakresie wykonywania działalności telewizyjnej oraz do Dyrektywy Rady i Parlamentu Europejskiego 97/36/WE z 19 czerwca 1997 r., zmieniającej Dyrektywę 89/552/EWG.

Ustawa wprowadza nowe definicje takich pojęć jak: program, audycja, reklama oraz wprowadza pojęcia kryptoreklamy, telesprzedaży i sponsorowania. Wszystkie te definicje zgodne są z definicjami zawartymi w Dyrektywie Rady (art. 1 Dyrektywy 89/552/EWG).

Ustawa ustanawia limity czasu nadawania audycji wytworzonych pierwotnie w języku polskim, wykonywanych w języku polskim, wytworzonych przez producentów europejskich oraz wytworzonych przez producentów niezależnych (oraz wprowadza odpowiednie definicje). Ustawa reguluje również zasady nadawania reklam i telesprzedaży oraz określa zakazy obowiązujące nadawców reklam i telesprzedaży. W kolejnych zmianach ustalone zostały zasady sponsorowania audycji lub innych przekazów oraz zakazy dotyczące zasad sponsorowania.

W nowelizacji podkreślono także, jakimi normami winni kierować się nadawcy audycji i innych przekazów w swoich programach.

Senatorowie z Komisji Kultury i Środków Przekazu wysłuchali informacji i opinii o uchwalonej przez Sejm ustawie, przedstawionych przez posłów Tomasza Wełnickiego i Mariusza Grabowskiego, członka Krajowej Rady Radiofonii i Telewizji Marka Jurka, wiceprezes Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów Elżbietę Ostrowską, przedstawiciela rządu Kazimierza Marcinkiewicza. Senatorowie zapoznali się także z opinią Biura Legislacyjnego Kancelarii Senatu.

W wyniku kolejnych głosowań Komisja Kultury i Środków Przekazu postanowiła zaproponować Senatowi wprowadzenie 18 poprawek do rozpatrywanej ustawy. Stanowisko komisji w tej sprawie przedstawi senator Andrzej Mazurkiewicz.

9 marca 2000 r.

Obradowała Komisja Samorządu Terytorialnego i Administracji Państwowej, która postanowiła nie zgłaszać zastrzeżeń do uchwalonej przez Sejm 17 lutego br. ustawy o zmianie ustawy - Prawo budowlane. Sejmowa nowelizacja dostosowuje przepisy dotychczas obowiązującej ustawy do ustawy o działach administracji rządowej, w szczególności w zakresie podporządkowania Głównego Inspektora Nadzoru Budowlanego.

Zgodnie z obowiązującym brzmieniem art. 88 ust. 3 głównego inspektora powołuje prezes Rady Ministrów na wniosek ministra właściwego do spraw administracji publicznej. W związku z tym, że ostatnia nowelizacja ustawy o działach administracji rządowej podporządkowała sprawy architektury i budownictwa oraz nadzoru nad Głównym Inspektorem Nadzoru Budowlanego nowo utworzonemu działowi - architektura i budownictwo - konieczne stało się odpowiednie dostosowanie przepisów prawa budowlanego.

W wyniku głosowania komisja jednogłośnie postanowiła nie zgłaszać poprawek do sejmowej nowelizacji ustawy - Prawo budowlane. Jej przyjęcie zarekomenduje Senatowi senator Mieczysław Janowski.

Zastrzeżeń senatorów nie wzbudziła również ustawa o zmianie ustawy o przeciwdziałaniu praktykom monopolistycznym i ochronie interesów konsumentów. Podobnie jak w wypadku pierwszej z rozpatrywanych przez komisję ustaw zmierza ona do dostosowania przepisów dotychczas obowiązującej ustawy do ustawy o działach administracji rządowej. Zgodnie z art. 33a ustawy o działach administracji rządowej, dodanym nowelizacją tej ustawy z 24 lipca 1999 r., nadzór nad działalnością administracji rządowej nie objętą zakresem działów administracji rządowej, wykonywaną m.in. przez Urząd Ochrony Konkurencji i Konsumentów, sprawuje prezes Rady Ministrów. W związku z tym stała się konieczna zmiana usuwająca dotychczasowy zapis, wskazujący na podległość prezesa Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów Radzie Ministrów.

Jak stwierdziła wiceprezes Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów Elżbieta Ostrowska, nowelizacja nie zmienia pozycji i kompetencji prezesa urzędu ani powoduje żadnych skutków finansowych.

W głosowaniu komisja jednogłośnie poparła nowelizację uchwaloną przez Sejm. Na sprawozdawcę wybrano senatora Stanisława Marczuka.

Podczas posiedzenia Komisji Samorządu Terytorialnego i Administracji Państwowej dyskusję wywołała natomiast ustawa o zmianie ustawy o zasadach przekazywania zakładowych budynków mieszkalnych przez przedsiębiorstwa państwowe.

W dyskusji kontrowersje senatorów wywołał zapis dotyczący zwolnienia przekazującego budynki z obowiązku sporządzenia inwentaryzacji przekazywanej nieruchomości; w razie braku przejmujący wykona taką inwentaryzację, lecz przysługuje mu wówczas roszczenie o zwrot kosztów inwentaryzacji. Gmina lub spółdzielnia musi najpierw sfinansować z własnych środków inwentaryzację nieruchomości, aby móc się później domagać zwrotu poniesionych w ten sposób kosztów. Senatorowie podkreślali, że może on spowodować poważne konsekwencje finansowe dla samorządów gminnych. Mogą bowiem pojawić się sytuacje, w których przekazujący mieszkania nie będzie dysponował wymaganymi środkami finansowymi i przejmujący nie otrzyma zwrotu wydatków.

Senatorowie wskazywali również, że w związku z przyjętą przez Sejm ustawą istnieje obawa nieuzasadnionego zróżnicowania sytuacji prawnej przedsiębiorców. Trybunał Konstytucyjny ostatnio konsekwentnie wskazuje na konieczność zachowania rozsądnej proporcji między obiektywnymi przesłankami zróżnicowania sytuacji prawnej a samym zróżnicowaniem. Dlatego komisja postanowiła zaproponować Senatowi wprowadzenie poprawki mającej na celu rozszerzenie katalogu przedsiębiorstw upoważnionych do przekazywania mieszkań. Do przedsiębiorstw państwowych i spółek biorących udział w programie Narodowych Funduszy Inwestycyjnych dodano spółki handlowe powstałe w wyniku prywatyzacji przedsiębiorstw państwowych, kontrolowane kapitałowo przez Skarb Państwa.

Senatorowie przyjęli także dwie inne poprawki, w których upoważniono przedsiębiorstwa państwowe i spółki określone w ustawie do przekazywania nieruchomości dodatkowo towarzystwom budownictwa społecznego. Sejm wskazał w tym miejscu tylko gminy oraz spółdzielnie złożone z najemców lokali. Podobne stanowisko w sprawie nowelizacji ustawy o zasadach przekazywania zakładowych budynków mieszkalnych przez przedsiębiorstwa państwowe przyjęła Komisja Gospodarki Narodowej. Zaakceptowane przez Komisję Samorządu Terytorialnego i Administracji Państwowej poprawki przedstawi Senatowi senator Janusz Okrzesik.

Podczas swojego posiedzenia Komisja Samorządu Terytorialnego i Administracji Państwowej zajęła się także omówieniem kwestii dotyczących zasad i kryteriów przyznawania samorządom powiatowym i wojewódzkim środków Funduszu Pracy.

Sprzeciw wobec przyjętych zasad i kryteriów przyznawania środków Funduszu Pracy z rezerwy prezesa Krajowego Urzędu Pracy wyrażono w stanowisku Związku Powiatów Polskich z 17 lutego br. związek postulował zmianę wysokości rezerwy z 50% do 10% kwoty funduszu. W opinii związku, przyjęte rozstrzygnięcia utrzymują zasadę centralistycznego podziału środków, sprzeczną z duchem ustawy o samorządzie powiatowym.

W związku z tym, że sprawa rezerwy budzi szereg kontrowersji, prezes Krajowego Urzędu Pracy Grażyna Zielińska udzieliła wyjaśnień senatorom. Przypomniała, że polski rynek pracy jest nieustabilizowany. Przemiany następują bardzo szybko, a ich kierunek jest przewidywalny w niewielkim stopniu, natomiast wskaźniki stosowane do ich pomiaru zmieniają się z miesiąca na miesiąc. Zdaniem prezesa, takie funkcjonowanie rynku pracy powoduje, że ujednolicenie w skali kraju kwot przekazywanych lokalnym ośrodkom z Funduszu Pracy może prowadzić do destabilizacji programów pomocy osobom bezrobotnym. W latach ubiegłych, kiedy urzędy pracy działały w systemie hierarchicznym, przekazywanie środków na lokalne rynki pracy było kontrolowane na bieżąco, a kolejne transze były uzależnione od sytuacji badanej co miesiąc. W tym roku, wobec zupełnie nowego układu organizacyjnego w związku z przekazaniem urzędów pracy samorządom, prezes Krajowego Urzędu Pracy nie ma możliwości bieżącego sterowania środkami przeznaczonymi na aktywne formy przeciwdziałania skutkom bezrobocia, ale nie może też - w dobrze rozumianym interesie samorządów i społeczności lokalnych - doprowadzić do sytuacji, w której którykolwiek z nich nie będzie mógł zwrócić się o pomoc. Dziesięcioprocentowa rezerwa jest, zdaniem prezes G. Zielińskiej, tak niska, że racjonalizowanie zamierzeń polityki społecznej nie zostałoby spełnione. Mogłaby natomiast nastąpić sytuacja znacznej nierównowagi w traktowaniu klientów urzędów pracy.

Prezes G. Zielińska przypomniała, że z podobnym problemem spotkała się cała Europa i znalazła rozwiązanie w silnie zintegrowanym samorządzie regionalnym. Jak zauważyła, w Polsce na razie nie mamy takiego komfortu ze względu na ograniczone uprawnienia marszałków wojewódzkich, dlatego przyjęliśmy sprawdzone i stosowane w Unii Europejskiej metody zarządzania środkami finansowymi poprzez system projektów zamierzeń podejmowanych na lokalnych rynkach pracy. Jej zdaniem, pozwala to władzom samorządowym na szczegółową analizę sytuacji i zapobiega wydawaniu pieniędzy publicznych na cele niezgodne z lokalną polityką czy strategią rozwoju. Pozwala także na szersze spojrzenie na rynek pracy i rozważenie możliwości współpracy z partnerami samorządowymi i instytucjami w skali regionu.

Podsumowując posiedzenie, przewodniczący komisji senator Mieczysław Janowski stwierdził, że ze względu na wagę omawianych zagadnień komisja będzie do nich powracać.

10 marca 2000 r.

Odbyło się posiedzenie Komisji Zdrowia, Kultury Fizycznej i Sportu, poświęcone rozpatrzeniu ustawy o zmianie ustawy o usługach turystycznych. Rozpatrywana ustawa jest kolejną z ustaw, których źródłem jest wyodrębnienie w ustawie o działach administracji rządowej działu turystyka. Senat rozpatrywał już nowelizację ustawy o Polskiej Organizacji Turystycznej oraz nowelizację ustawy o kulturze fizycznej i ustawy o grach losowych i zakładach wzajemnych.

Podczas posiedzenia opinie i uwagi na temat sejmowej nowelizacji przedstawili dyrektor Departamentu Turystyki w Ministerstwie Transportu i Gospodarki Morskiej Elżbieta Wyrwicz, dyrektor Marek Gołkowski z Polskiej Organizacji Turystycznej, Wanda Klais z Ministerstwa Edukacji Narodowej i Włodzimierz Banasik z Polskiej Izby Turystyki oraz Biuro Legislacyjne Kancelarii Senatu.

W dyskusji propozycje wprowadzenia poprawek do nowelizacji zgłosił senator Kazimierz Drożdż. Jedna ze zmian dotyczyła prowadzenia Centralnego Rejestru Zezwoleń przez Ministerstwo Transportu i Gospodarki Morskiej. W głosowaniu nie uzyskała ona jednak akceptacji komisji. W kolejnych głosowaniach Komisja Zdrowia, Kultury Fizycznej i Sportu postanowiła zarekomendować Senatowi przyjęcie 3 poprawek. Stanowisko komisji przedstawi senator Andrzej Krzak.

14 marca 2000 r.

Na wspólnym posiedzeniu zebrały się Komisja Praw Człowieka i Praworządności oraz Komisja Obrony Narodowej w celu rozpatrzenia ustawy o zmianie ustawy o prokuraturze, ustawy o dyscyplinie wojskowej oraz ustawy o Instytucie Pamięci Narodowej - Komisji Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu.

Zmiany wprowadzone przez Sejm wynikają m.in. z konieczności dostosowania nowelizowanych ustaw do konstytucji, gwarantującej każdemu obywatelowi prawo do sądu poprzez wprowadzenie sądowej kontroli orzeczeń dyscyplinarnych.

Ustawa wprowadza instytucję kasacji wnoszonej do Sądu Najwyższego przez strony lub Prokuratora Generalnego od orzeczeń wydanych przez sąd dyscyplinarny w drugiej instancji. Postępowanie kasacyjne unormowane omawianą ustawą wykazuje pewne różnice w stosunku do postępowania określonego przepisami Kodeksu postępowania karnego, do którego ustawa odsyła w sprawach nieuregulowanych w zakresie postępowania dyscyplinarnego. Podstawowe różnice to: rozszerzenie podstaw kasacyjnych o rażącą niewspółmierność kary dyscyplinarnej oraz rezygnacja z wymogu istotnego wpływu naruszenia prawa na treść orzeczenia, odmienne uregulowanie terminu na wniesienie kasacji przez Prokuratora Generalnego, rezygnacja z przymusu adwokackiego przy sporządzaniu kasacji, zwolnienie kasacji od opłaty sądowej, rezygnacja z wstępnej kontroli kasacji przez przewodniczącego sądu dyscyplinarnego II instancji, wprowadzenie zasady rozpoznawania sprawy przez Sąd Najwyższy na rozprawie w składzie trzech sędziów, przyjęcie zasady, że wniesienie kasacji wstrzymuje wykonanie orzeczenia dyscyplinarnego oraz pozbawienie Rzecznika Praw Obywatelskich prawa do wniesienia kasacji.

Ponadto ustawa zobowiązuje organ, do którego prokurator wystąpił w związku z prowadzonym postępowaniem przygotowawczym, do ustosunkowania się do tego wystąpienia w terminie 30 dni, przyznaje prokuratorowi prawo odwołania od orzeczenia zezwalającego na pociągnięcie go do odpowiedzialności karnej, zrównuje ustawowo wynagrodzenie prokuratorów z wynagrodzeniem sędziów. W zakresie dotyczącym wojskowych jednostek organizacyjnych prokuratury ustawa m.in. eliminuje dualizm odpowiedzialności dyscyplinarnej - po tej nowelizacji prokuratorzy i asesorzy odpowiadać będą za przewinienia dyscyplinarne wyłącznie zgodnie z ustawą o prokuraturze a nie na podstawie ustawy o dyscyplinie wojskowej, bez względu na to, czy czyn został popełniony podczas i w związku z wykonywaniem funkcji prokuratora albo asesora.

Podczas posiedzenia Komisji Praw Człowieka i Praworządności senatorowie wysłuchali opinii o nowelizacji sejmowej, które przedstawili zastępca prokuratora generalnego Stefan Śnieżko, generalny inspektor danych osobowych Ewa Kulesza, poseł sprawozdawca Agnieszka Pasternak. Uwagi legislacyjne do ustawy zgłosiło Biuro Legislacyjne Kancelarii Senatu.

W dyskusji największe wątpliwości senatorów wzbudził zapis dotyczący ustawowego zrównania wynagrodzeń prokuratorów z wynagrodzeniami sędziów. Senator Anna Bogucka-Skowrońska zaproponowała wykreślenie tego zapisu, w głosowaniu komisja nie poparła jednak tej zmiany i zostanie ona przedstawiona jako wniosek mniejszości.

W kolejnych głosowaniach Komisja Praw Człowieka i Praworządności postanowiła zaproponować Senatowi wprowadzenie 6 zmian o charakterze legislacyjnym. Stanowisko komisji przedstawi senator Wiesław Chrzanowski.

* * *

Podczas swego posiedzenia Komisja Praw Człowieka i Praworządności rozpatrywała ustawę o Krajowym Rejestrze Karnym, który powstanie w miejsce dotychczasowego Centralnego Rejestru Skazanych, działającego na mocy rozporządzeń. Konieczność powołania KRK wynika z gwarancji konstytucyjnych oraz ustawy o ochronie danych osobowych, która postanowiła, że każda instytucja państwowa gromadząca lub przetwarzająca dane, musi działać na mocy ustawy. Stąd powstała konieczność powołania Krajowego Rejestru Karnego.

Sądy, jak również kandydaci do pracy potrzebujący zaświadczenia o niekaralności, korzystali dotychczas z bazy Centralnego Rejestru Skazanych, a także z Centralnego Rejestru Nieletnich oraz katalogu skazanych i tymczasowo aresztowanych.

Zgodnie z ustawą sejmową KRK będzie gromadził kartoteki z danymi osób: prawomocnie skazanych za przestępstwa (także skarbowe) w kraju i przez obce państwa (jeśli kara jest wykonywana w Polsce); tych, którym warunkowo umorzono postępowanie karne i skarbowe, również na podstawie amnestii; nieletnich, wobec których orzeczono np. umieszczenie w zakładzie poprawczym lub pobyt w schronisku dla nieletnich; aresztowanych; osób, na które nałożono dozór policyjny, kaucję za opuszczenie aresztu; skazanych na areszt za wykroczenia i poszukiwanych listem gończym.

W resorcie sprawiedliwości ma powstać Biuro Informacyjne Krajowego Rejestru Karnego, które będzie zawiadywało rejestrem.

Podczas posiedzenia senatorowie zapoznali się z opiniami o ustawie sejmowej przedstawionymi przez zastępcę prokuratora generalnego S. Śnieżkę i Biuro Legislacyjne Kancelarii Senatu, a także przez dr. Włodzimierza Wróbla z Katedry Prawa Karnego Uniwersytetu Jagiellońskiego.

W dyskusji propozycje wprowadzenia zmian do ustawy sejmowej zgłosili senatorowie Jolanta Danielak i Zbigniew Romaszewski. W kolejnych głosowaniach komisja postanowiła zarekomendować Senatowi wprowadzenie 8 poprawek, m.in. w art. 6 pkt 9, w art. 6 pkt 10 oraz w art.. 22. Sprawozdanie komisji przedstawi Senatowi senator J. Danielak.

* * *

Na swoim posiedzeniu Komisja Spraw Emigracji i Polaków za Granicą, z inicjatywy senatora Ryszarda Sławińskiego, zajęła się omówieniem sytuacji niepełnosprawnych Polaków na Wschodzie.

W dyskusji senatorowie zwracali uwagę, że wspieranie niepełnosprawnych Polaków mieszkających za wschodnią granicą powinno znaleźć się w polu ich działania w bieżącym roku.

Komisja postanowiła wystąpić do związków, organizacji i stowarzyszeń Polaków na Wschodzie o powołanie przez nie specjalnych agend opieki nad niepełnosprawnymi. Przewodnicząca komisji senator Janina Sagatowska stwierdziła, że wsparcie finansowe dla tych organizacji powinno być uwzględniane w corocznych programach budżetowych Senatu.

Zdaniem senatorów z Komisji Spraw Emigracji i Polaków za Granicą, konieczna jest również współpraca krajowych, powołanych do tego organizacji z podobnymi, działającymi na Wschodzie. Powinno się to odbywać przede wszystkim poprzez szkolenie w Polsce wolontariuszy ze Wschodu w dziedzinie rehabilitacji i opieki nad niepełnosprawnymi, a także prezentowanie im polskich osiągnięć w dziedzinie terapii zajęciowej.

W opinii senator Ligii Urniaż-Grabowskiej, zwiększenie dostępu niepełnosprawnych Polaków ze Wschodu do rehabilitacji jest najważniejszym zadaniem organizacji. Pozwoli im to na wyjście zza "zasłony wstydu", która ciągle przysłania problem niepełnosprawności u naszych wschodnich sąsiadów.

Jak stwierdzano podczas posiedzenia, należy organizować wspólne wyjazdy wakacyjne niepełnosprawnych dzieci z Polski i ze Wschodu.

Komisja Spraw Emigracji i Polaków za Granicą zwróciła się do ministra pracy i polityki społecznej, wicepremiera Longina Komołowskiego o przesłanie wykazu wszystkich ośrodków pracy i pomocy osobom niepełnosprawnym. Będzie to pomocne dla starań komisji podejmowanych w celu nawiązania z nimi kontaktu i wypracowania konkretnych sposobów opieki nad potrzebującymi.

W drugim punkcie porządku dziennego posiedzenia Komisja Spraw Emigracji i Polaków za Granicą rozpatrzyła skierowany przez prezydium do zaopiniowania wniosek Lubelskiego Klubu Polonijnego o dotację z Kancelarii Senatu w wysokości 60 tys. zł na wydawanie w bieżącym roku dwumiesięcznika "Forum Polonijne".

Komisja po wysłuchaniu przedstawiciela wnioskodawcy redaktora Franciszka Malinowskiego oraz po wnikliwej dyskusji postanowiła jednogłośnie zaproponować Prezydium Senatu przyznanie pismu kwoty około 25 tys. złotych z budżetowych polonijnych środków Kancelarii Senatu, tj. około 1/3 nakładów niezbędnych na wydawanie pisma.

Komisja uznała, że dwutygodnik zasługuje na wsparcie finansowe, ponieważ przez cały ubiegły rok utrzymał tytuł, a poza tym "Forum Polonijne" cieszy się uznaniem w środowiskach polonijnych poza granicami kraju jako pismo potrzebne, profesjonalne i merytorycznie na dobrym poziomie. Senat RP powinien jednak partycypować jedynie w części kosztów wydawania "Forum Polonijnego", a o pozostałe środki Lubelski Klub Polonijny powinien zwrócić się do Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego, Ministerstwa Spraw Zagranicznych oraz w Stowarzyszenia "Wspólnota Polska".

Komisja uważa, że ewentualnie dodatkową pomoc pismu Senat mógłby udzielić w drugiej połowie roku, jeśli Kancelaria Senatu będzie dysponować rezerwą środków polonijnych, a wnioskodawcy zwrócą się w tej sprawie do Prezydium Senatu.

15 marca 2000 r.

Na swym posiedzeniu Komisja Zdrowia, Kultury Fizycznej i Sportu rozpatrzyła ustawę o zmianie ustawy o rezerwach państwowych oraz zapasach obowiązkowych paliw. W posiedzeniu uczestniczyli Tadeusz Kuźma z Ministerstwa Gospodarki, Wojciech Gorulańczyk i Ryszard Zoń z Ministerstwa Zdrowia, Janusz Opolski z Agencji Rezerw Artykułów Sanitarnych oraz Maria Brygoła z Ministerstwa Finansów.

Rozpatrywana ustawa ma charakter porządkujący. Dotyczy ona poprawnego nazewnictwa organów rządowych (minister właściwy do spraw gospodarki oraz minister właściwy do spraw zdrowia). Ponadto wskazuje poprawną formę aktu wykonawczego określającego prezesa Agencji Rezerw Materiałowych i prezesa Agencji Rezerw Artykułów Sanitarnych.

Podczas dyskusji poprawki do ustawy zgłosili senatorowie Elżbieta Płonka i Kazimierz Drożdż. Poprawki dotyczyły art. 11 i 13 rozpatrywanej ustawy.

Poprawka senatora K. Drożdża zmierza do szczegółowego określenia wynagrodzenia prezesów obu agencji poprzez dodanie wyrazów "nagrody jubileuszowej i jednorazowej odprawy przejścia na emeryturę". Poprawka senator E. Płonki ogranicza ten zapis poprzez skreślenie w art. 11 w ust. 6 wyrazów: "składające się z wynagrodzenia zasadniczego, dodatku funkcyjnego oraz dodatku za wysługę lat".

Pierwszą pod głosowanie poddano poprawkę senator E. Płonki, jako dalej idącą. Poprawka została przyjęta 4 głosami, przy 3 głosach przeciw. W związku z tym poprawka senatora K. Drożdża nie została poddana pod głosowanie.

Ponadto komisja przyjęła dwie poprawki zaproponowane przez Biuro Legislacyjne. Na sprawozdawcę stanowiska komisji wybrano senatora Macieja Świątkowskiego.


Diariusz Senatu RP: spis treści, następny fragment