U C H W A Ł A

SENATU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

z dnia 16 marca 2000 r.

w sprawie ustawy o zmianie ustawy

o radiofonii i telewizji i ustawy o języku polskim

Senat, po rozpatrzeniu uchwalonej przez Sejm na posiedzeniu w dniu 3 marca
2000 r. ustawy o zmianie ustawy o radiofonii i telewizji i ustawy o języku polskim, wprowadza do jej tekstu następujące poprawki:

  1. w art. 1 w pkt 1 w lit. b), w pkt 10 wyrazy "bezpośrednie oferty" zastępuje się wyrazami "bezpośrednią ofertę";
  2. w art. 1 w pkt 3, w art. 15 w ust. 3 wyraz "wykonanie" zastępuje się wyrazami "osobę wykonawcy";
  3. w art. 1 w pkt 3, w art. 15 w ust. 4 po wyrazie "przeznaczają" dodaje się wyrazy ",
    tam gdzie jest to wykonalne i z uwzględnieniem charakteru nadawcy,";
  4. w art. 1 w pkt 3, w art. 15 w ust. 5 w pkt 1 wyrazy "w ust. 2 i 3" zastępuje się wyrazami "w ust. 1";
  5. w art. 1 w pkt 3, w art. 15 w ust. 5 w pkt 3 skreśla się wyrazy "lub zmniejszenie minimalnych udziałów, o których mowa w pkt 1 i 2";
  6. w art. 1 w pkt 3, w art. 15 w ust. 6 pkt 1 otrzymuje brzmienie:
    "1) producentem lub koproducentem audycji jest osoba fizyczna posiadająca stałe miejsce zamieszkania w państwie europejskim, osoba prawna lub jednostka organizacyjna nie mająca osobowości prawnej, której siedziba znajduje się
    w państwie europejskim,";
  7. w art. 1 w pkt 4, w art. 15a dodaje się ust. 1a w brzmieniu:
    "1a. Nadawcy programów telewizyjnych i radiowych przeznaczają co najmniej 10% kwartalnego czasu nadawania programu na audycje (z wyłączeniem serwisów informacyjnych, reklam, telesprzedaży, transmi
    sji sportowych, przekazów tekstowych, teleturniejów) wytworzone pierwotnie w języku polskim w okresie 3 lat przed rozpowszechnianiem w programie.";
  8. w art. 1 w pkt 4, w art. 15b w ust. 2 wyrazy "art. 15a ust. 1" zastępuje się wyrazami "art. 15a ust. 1 i 1a";
  9. w art. 1 w pkt 5, w art. 16 w ust. 4 w zdaniu wstępnym oraz w pkt 3 wyrazy "radiofonii i telewizji" zastępuje się wyrazami "radiowych i telewizyjnych";
  10. w art. 1 w pkt 6, w art. 16a ust. 3 otrzymuje brzmienie:
    "3. W transmisjach zawodów sportowych zawierających przerwy wynikające
    z przepisów ich rozgrywania, transmisjach innych wydarzeń zawierających przerwy oraz w audycjach składających się z autonomicznych części, reklamy lub telesprzedaż mogą być nadawane wyłącznie w tych przerwach lub pomiędzy poszcz
    ególnymi częściami.";
  11. w art. 1 w pkt 6, w art. 16a w ust. 4 po wyrazach "szczegółowe zasady" dodaje się wyraz "stosowania";
  12. w art. 1 w pkt 6, w art. 16a w ust. 6 w pkt 3 skreśla się wyrazy "o czasie trwania krótszym niż 30 minut; jeżeli czas ich trwania wynosi co najmniej 30 minut, przepisy ust. 4 stosuje się odpowiednio";
  13. w art. 1 w pkt 6, w art. 16b w ust. 1 pkt 2 otrzymuje brzmienie:
    "2) napojów alkoholowych,";
  14. w art. 1 w pkt 6, w art. 16b w ust. 3 w pkt 4 skreśla się wyraz "poważnie";
  15. w art. 1 w pkt 7, w art. 17 w ust. 1 skreśla się wyraz "tylko";
  16. w art. 1 w pkt 7, w art. 17 w ust. 7 pkt 1 otrzymuje brzmienie:
    "1) serwisów informacyjnych, z wyjątkiem sportowych i prognozy pogody,";
  17. w art. 1 w pkt 7, w art. 17 w ust. 8 w zdaniu pierwszym po wyrazach "w zapowiedzi" skreśla się wyraz "audycji";
  18. w art. 1 w pkt 8, w art. 18 w ust. 4 wyraz "pornografię" zastępuje się wyrazami "treści pornograficzne";
  19. w art. 1 w pkt 10, w art. 20b w ust. 2 zdanie wstępne otrzymuje brzmienie:
    "Ze względu na duże zainteresowanie społeczne za ważne wydarzenia uważa się między innymi:";
  20. w art. 1 w pkt 11, w pkt 4 po wyrazach "w programie radiowym" dodaje się wyrazy "lub telewizyjnym";
  21. w art. 1 w pkt 15 wyrazy "art. 15 ust. 1-3, art. 15a ust. 1, art. 16 ust. 1-3, art. 16a, art. 16b, art. 16c, art. 17 ust. 1-6" zastępuje się wyrazami "art. 15 ust. 1-4, art. 15a ust. 1, art. 16 ust. 1-3, art. 16a ust. 1-3 oraz ust. 5 i 6, art. 16b, art. 16c, art. 17 ust. 1-7"
    oraz wyrazy "art. 15 ust. 4, art. 15a ust. 3, art. 15b, art. 16 ust. 4, art.
    17 ust. 7 i art. 18 ust. 6" zastępuje się wyrazami " art. 15 ust. 5, art. 15a ust. 3, art. 15b, art. 16 ust. 4,
    art. 16a ust. 4, art. 17 ust. 8 i art. 18 ust. 6";
  22. w art. 1 skreśla się pkt 16;
  23. Dodaje się art. 1a w brzmieniu:
    "Art. 1a. Minister właściwy do spraw Skarbu Państwa wniesie o podjęcie przez walne zgromadzenie akcjonariuszy uchwały o zmianie statutu spółki "Telewizja Polska - Spółka Akcyjna" w celu utworzenia nowych oddziałów terenowych w Białymstoku, Kielcach, Olsztynie, Opolu i w Zielonej Górze.
    Przepisu art. 29 ust. 3 ustawy, o której mowa w art. 1, nie stosuje się.".

MARSZAŁEK SENATU

Alicja GRZEŚKOWIAK


UZASADNIENIE

W dniu 16 marca 2000 r. Senat, po rozpatrzeniu uchwalonej przez Sejm w dniu 3 marca 2000 r. ustawy o zmianie ustawy o radiofonii i telewizji i ustawy o języku polskim, zadecydował o wprowadzeniu do niej 23 poprawek. Ze względu na skomplikowaną materię ustawy wiele spośród tych zmian wymaga omówienia.

W poprawkach pierwszej i szóstej Senat zastąpił użytą w zmienianych przepisach liczbę mnogą na liczbę pojedynczą nie pozostawiając wątpliwości, że telesprzedażą są również pojedyncze oferty sprzedaży towarów lub nieodpłatnego świadczenia usług oraz że producentem lub koproducentem może być także pojedyncza osoba fizyczna lub prawna a nie tylko grupy tych osób.

Wprowadzając poprawkę trzecią Senat stanął na stanowisku, że przepis określający minimalną kwotę udziału w programie audycji wytworzonych przez producentów europejskich (ustalona na poziomie co najmniej 50%) powinien mieć charakter bardziej elastyczny i zezwalać na pewne odstępstwa, a zatem obowiązywać w pełni wtedy, gdy jest to wykonalne i z uwzględnieniem charakteru nadawcy.

Opowiadając się za poprawką piątą Senat wziął pod uwagę dwie okoliczności. Po pierwsze, zmieniany pkt 3 w art. 15 ustawy o radiofonii i telewizji, zezwala Krajowej Radzie na zmniejszanie minimalnych udziałów, o których mowa w pkt 1 i 2, podczas gdy w punktach tych mówi się tylko o możliwości zwiększania minimalnych udziałów. Po drugie, i był to przeważający argument, Senat uznał za niewłaściwe wprowadzanie możliwości obniżania minimalnych kwot nadawania w programach audycji wytworzonych pierwotnie w języku polskim oraz utworów wykonywanych w języku polskim lub związanych z kulturą polską.

Kierując się podobnymi przesłankami Senat wprowadził do ustawy (w poprawce siódmej) przepis art. 15a, którego ideą było promowanie i pobudzanie polskiej twórczości audiowizualnej. Poprawką tą Senat wprowadził obowiązek nadawania w ramach audycji wytworzonych pierwotnie w języku polskim oraz utworów wykonywanych w języku polskim lub związanych z kulturą polską - minimum 10% audycji nowo wytworzonych - czyli wytworzonych w okresie 3 lat przed datą ich prezentowania.

W poprawce dziesiątej Senat proponując nowy zapis art. 16a ust. 3 miał na celu wskazanie, że przerwy w transmisjach zawodów sportowych mają wynikać z przepisów dotyczących ich rozgrywania, i że reklamy i telesprzedaż mogą być nadawane właśnie w tych przerwach.

Dużą wagę przywiązuje Senat do poprawek oznaczonych numerem dwunastym i czternastym. Są one przejawem intencji Senatu, jaką jest dbałość o zapewnienie osobom niepełnoletnim prawidłowego, niezakłóconego rozwoju psychicznego. W poprawce dwunastej Senat zaproponował wykreślenie zapisu umożliwiającego przerywanie audycji przeznaczonych dla dzieci reklamami i telesprzedażą. Senat rozszerzył ten zakaz także na audycje publicystyczne i dokumentalne. Jednocześnie poprawka ta usuwa błędne odesłanie - do ust. 4, który w trakcie prac w Sejmie otrzymał nowe brzmienie i jest obecnie przepisem zawierającym upoważnienie dla Krajowej Rady do wydania aktu wykonawczego. Z kolei poprawka czternasta podkreśla, że zdaniem Senatu, reklama w żaden sposób nie może zagrażać fizycznemu, psychicznemu lub moralnemu rozwojowi niepełnoletnich.

Przyjęcie poprawki numer trzynaście Senat uznał za wskazane ze względu na niezdefiniowanie takich pojęć jak: rekwizyty alkoholowe, produkty imitujące wyroby alkoholowe lub takie rekwizyty oraz symbole związane z używaniem alkoholu. Podobne wyrażenia dotyczące tytoniu znajdują się w art. 2 ustawy z dnia 9 listopada 1995 r. o ochronie zdrowia przed następstwami używania tytoniu i wyrobów tytoniowych. Brak odpowiednich definicji dotyczących akcesoriów alkoholowych czyni, zdaniem Senatu, zakaz reklamy, o którym mowa w art. 16b ust. 1 pkt 2 iluzorycznym i nie egzekwowalnym.

Wprowadzenie poprawki numer osiemnaście jest, zdaniem Senatu, uzasadnione niedawną zmianą terminologii ustawy Kodeks karny, który obecnie posługuje się pojęciem "treści pornograficzne".

Za wskazaną uznał Senat zmianę zawartą w poprawce dziewiętnastej; zmierza ona do podkreślenia, że katalog ważnych wydarzeń wskazany w art. 20b ust. 2 ma jedynie charakter przykładowy i jest zbiorem otwartym, którego uzupełnienie może nastąpić w trybie art. 20b ust. 3.

Jedną z najważniejszych zmian zaproponowanych przez Senat jest wprowadzenie odmiennego od dotychczasowego zapisu dotyczącego ustanowienia nowych oddziałów terenowych spółki "Telewizja Polska S.A." w drodze nałożenia odpowiedniego obowiązku w tym względzie na ministra właściwego do spraw Skarbu Państwa (poprawki numer 22 i 23). Senat uznał dotychczasowy zapis (zmianę przepisu art. 64 ust. 1 pkt 1 ustawy o radiofonii i telewizji) za nieprawidłowy z tego względu, że przepis ten był przepisem przejściowym.

Po wejściu w życie ustawy wypełnił swoją rolę, majątek państwowej jednostki organizacyjnej "Polskie Radio i Telewizja" został wniesiony do utworzonych przez Ministra Skarbu Państwa jednoosobowych spółek Skarbu Państwa z określonymi siedzibami i oddziałami terenowymi. W obecnym stanie prawnym mamy dwie samodzielnie działające jednoosobowe spółki Skarbu Państwa i zdaniem Senatu uchwalana obecnie ustawa powinna w swych zapisach uwzględniać tę istotną okoliczność.

Pozostałe zmiany zaproponowane przez Senat mają na celu usunięcie usterek redakcyjnych bądź doprecyzowanie zapisów ustawy.