Diariusz Senatu RP: spis treści, następny fragment

W dniach 8 i 9 stycznia br. odbyło się 53. posiedzenie Senatu. Obradom przewodniczyli marszałek Longin Pastusiak oraz wicemarszałkowie - Jolanta Danielak, Ryszard Jarzembowski i Kazimierz Kutz. Na sekretarzy posiedzenia wyznaczono senatorów Janusza Bargieła i Krystynę Doktorowicz; listę mówców prowadził senator J. Bargieł.

• stanowisko Senatu w sprawie ustawy o podatku akcyzowym,
• stanowisko Senatu w sprawie ustawy o zmianie ustawy o restrukturyzacji hutnictwa żelaza i stali,
• stanowisko Senatu w sprawie ustawy o zmianie ustawy - Prawo własności przemysłowej,
• stanowisko Senatu w sprawie ustawy o systemie monitorowania i kontrolowania jakości paliw ciekłych i biopaliw ciekłych,
• stanowisko Senatu w sprawie ustawy o czasie urzędowym na obszarze Rzeczypospolitej Polskiej,
• stanowisko Senatu w sprawie ustawy o organizacji rynku rybnego i pomocy finansowej w gospodarce rybnej (Ustawa zawiera przepisy dostosowujące polskie prawodawstwo do prawa Unii Europejskiej.),
• stanowisko Senatu w sprawie ustawy o wyrobie i rozlewie wyrobów winiarskich, obrocie tymi wyrobami i organizacji rynku wina (Ustawa zawiera przepisy dostosowujące polskie prawodawstwo do prawa Unii Europejskiej.),
• stanowisko Senatu w sprawie ustawy o kontroli weterynaryjnej w handlu (Ustawa zawiera przepisy dostosowujące polskie prawodawstwo do prawa Unii Europejskiej.),
• stanowisko Senatu w sprawie ustawy o zmianie ustawy o ochronie danych osobowych oraz ustawy o wynagrodzeniu osób zajmujących kierownicze stanowiska państwowe (Ustawa zawiera przepisy dostosowujące polskie prawodawstwo do prawa Unii Europejskiej.),
• stanowisko Senatu w sprawie ustawy o wypowiedzeniu Konwencji handlowej podpisanej w Warszawie dnia 26 czerwca 1922 roku pomiędzy Polską a Szwajcarią,
• stanowisko Senatu w sprawie ustawy o ratyfikacji Umowy między Rzecząpospolitą Polską a Republiką Federalną Niemiec o uzupełnieniu i ułatwieniu stosowania Europejskiej Konwencji o ekstradycji z dnia 13 grudnia 1957 r.,
• stanowisko Senatu w sprawie ustawy o ratyfikacji Umowy między Rzecząpospolitą Polską a Republiką Federalną Niemiec o uzupełnieniu i ułatwieniu stosowania Europejskiej Konwencji o pomocy prawnej w sprawach karnych z dnia 20 kwietnia 1959 r.,
• stanowisko Senatu w sprawie ustawy o ratyfikacji Umowy między Rzecząpospolitą Polską a Republiką Federalną Niemiec w sprawie unikania podwójnego opodatkowania w zakresie podatków od dochodu i od majątku, podpisanej w Berlinie dnia 14 maja 2003 r.,
• zmiana w składzie komisji senackiej.

Ustawa o podatku akcyzowym została uchwalona przez Sejm na 64. posiedzeniu, 16 grudnia 2003 r. Do Senatu trafiła 22 grudnia i tego samego dnia marszałek skierował ją do Komisji Gospodarki i Finansów Publicznych. Komisja po rozpatrzeniu ustawy przygotowała swoje sprawozdanie w tej sprawie

Sprawozdawca komisji senator Genowefa Ferenc zaznaczyła, że rozpatrywana ustawa o podatku akcyzowym jest aktem dostosowującym polskie ustawodawstwo do prawa Unii Europejskiej w zakresie podatków pośrednich. Ustawa ta zastępuje dotychczasowe uregulowania zawarte w ustawie o podatku od towarów i usług oraz podatku akcyzowym.

Jak wskazała senator sprawozdawca, zostają zachowane dotychczasowe funkcje akcyzy, nowy jest natomiast podział towarów akcyzowych na zharmonizowane i niezharmonizowane. Towary zharmonizowane to takie, w odniesieniu do których państwa członkowskie zobowiązane są do harmonizacji systemu akcyzowego. Do tej grupy zaliczone są: paliwa silnikowe, oleje opałowe i gaz, wyroby tytoniowe, napoje alkoholowe. W zakresie niezharmonizowanych towarów akcyzowych Unia Europejska pozostawia państwom członkowskim swobodę, jeśli chodzi o stosowanie akcyzy. Obecnie podstawy harmonizacji podatku akcyzowego w ramach Unii Europejskiej są tworzone przez osiem dyrektyw, a mianowicie: dyrektywę z 25 lutego 1992 r., tak zwaną dyrektywę horyzontalną, która jest podstawą regulującą zasady nakładania i poboru podatków akcyzowych w państwach członkowskich; cztery dyrektywy w sprawie ujednolicenia stawek na poszczególne produkty akcyzowe - to jest na oleje mineralne, alkohol i napoje alkoholowe, papierosy oraz przetworzony tytoń inny niż papierosy; oraz trzy dyrektywy w sprawie harmonizacji struktur poszczególnych produktów akcyzowych.

Ustawa określa maksymalne stawki podatku, a ich rzeczywisty poziom ustala minister finansów, który obniża je zgodnie z delegacją ustawową.

Podczas dyskusji na posiedzeniu komisji zastanawiano się, w jakim stopniu rozpatrywana ustawa zaspakaja potrzeby budżetu i jak może wpływać na rozwój gospodarki. W czasie dyskusji zadawano pytania dotyczące tego, czy powinno się likwidować akcyzę na takie wyroby jak jachty, sprzęt elektroniczny zaliczany do luksusowego, o wartości powyżej 750 euro, czy powinna być utrzymana akcyza na kosmetyki i środki czystości, jaki zakres powinna mieć przyjęta przez parlament swoboda działania ministra finansów, jeśli chodzi o ustalanie stawek, i wreszcie czy maksymalna stawka 65% na wyroby niezharmonizowane nie jest zbyt wysoka.

Senator G. Ferenc poinformowała, że komisja postanowiła zaproponować Izbie dwanaście poprawek do ustawy. Poprawki te porządkują, wyjaśniają i uszczegóławiają pojęcia zawarte w ustawie. Senator zwróciła uwagę na dwie propozycje - poprawkę zmieniającą stawkę akcyzy z 6 tysięcy 300 zł na 4 tysiące 400 zł oraz poprawkę wprowadzającą zmiany do art. 75, tj. zmieniającą maksymalną stawkę akcyzy na wyroby niezharmonizowane, czyli na te wyroby, na które nasz kraj może wprowadzić akcyzę, ale nie musi. W druku zawierającym rozwiązania sejmowe ta akcyza została ustalona na poziomie 65%. Obecnie maksymalne stawki akcyzy na różne artykuły z wyjątkiem samochodów są stosowane w wysokości 25%. W związku z tym komisja uznała, że dawałoby to zbyt dużą swobodę działania ministrowi finansów i w swej poprawce zaproponowała obniżenie stawki z 65% na 35%, pozostawiając stawkę 65% tylko na samochody osobowe.

uchwała

Rozpatrywana ustawa została uchwalona przez Sejm na 64. posiedzeniu, 18 grudnia 2003 r. Do Senatu została przekazana 22 grudnia. Tego samego dnia marszałek, zgodnie z art. 68 ust. 1 Regulaminu Senatu, skierował ją do Komisji Gospodarki i Finansów Publicznych. Komisja po rozpatrzeniu ustawy przygotowała swoje sprawozdanie w tej sprawie.

Senator przypomniał, że polskie hutnictwo żelaza i stali ma za sobą piętnastoletni proces restrukturyzacji. Przed piętnastu laty sektor ten zatrudniał sto trzydzieści pięć tysięcy ludzi - dziś pracują w nim dwadzieścia trzy tysiące osób. Przed piętnastu laty produkowano 14 milionów ton stali surowej - obecnie wytwarza się około 9 milionów ton. Przed piętnastu laty produkowano 9 milionów ton wyrobów walcowanych - obecnie około 7 milionów ton. W tym czasie dokonała się też bardzo głęboka modernizacja, polegająca przede wszystkim na tym, że technologia wielkopiecowa została całkowicie zastąpiona technologią ciągłego odlewania stali, czyli najnowocześniejszą w światowym hutnictwie.

Senator sprawozdawca przypomniał, że w procesie negocjacji polskich warunków przystąpienia do Unii Europejskiej nasze hutnictwo znalazło się w sektorze "konkurencja" - chodzi o konkurencję wobec alternatywnych sektorów unijnych. Tam też zostały określone pewne graniczne wielkości produkcji wyrobów stalowych i walcowanych. Po to, żeby tę konkurencję zachować, żeby dać szansę polskiemu hutnictwu, prowadzony jest głęboki proces restrukturyzacji. Rząd przyjął program restrukturyzacji przemysłu hutniczego. Program został zmodernizowany w roku 2002. Hutnictwo uzyskało też bardzo istotne narzędzie prawne w procesie restrukturyzacji w postaci ustawy o restrukturyzacji hutnictwa żelaza i stali z 24 sierpnia 2001 r. Ten jej fragment, który jest właśnie nowelizowany, dotyczy wyłącznie restrukturyzacji poziomu zatrudnienia.

Nowelizacja ma na celu swego rodzaju wyrównanie szans restrukturyzacji poziomu zatrudnienia w hutnictwie z takim samym procesem, jaki dokonuje się w górnictwie. Zakłada się przede wszystkim, że proces restrukturyzacji zatrudnienia będzie dla pracowników procesem dobrowolnym. Dotyczyć będzie pracowników, którzy mają pięćdziesiąt osiem lat; kobiet, które osiągnęły wiek co najmniej pięćdziesięciu lat i mają za sobą trzydzieści lat pracy w hutnictwie; mężczyzn, którzy mają pięćdziesiąt lat i trzydziestopięcioletni staż pracy w hutnictwie. Oferta ta będzie zatem skierowana do ludzi, którzy mają w bardzo krótkim czasie nabyć uprawnienia emerytalne. Zamiast czekać, aż na rok, dwa lata przed nabyciem uprawnień emerytalnych ktoś postawi ich w sytuacji bez wyjścia wobec likwidacji ich zakładu hutniczego, mogą skorzystać z  oferty, jaką stworzy wprowadzana ustawą restrukturyzacja zatrudnienia.

Senator sprawozdawca poinformował, że komisja postanowiła zaproponować jedną poprawkę o charakterze redakcyjnym.

Rozpatrywana ustawa została uchwalona przez Sejm na 63. posiedzeniu, 11 grudnia 2003 r. Do Senatu została przekazana 12 grudnia i tego samego dnia marszałek, zgodnie z art. 68 ust. 1 Regulaminu Senatu, skierował ją do Komisji Gospodarki i Finansów Publicznych oraz Komisji Nauki, Edukacji i Sportu. Komisje po rozpatrzeniu ustawy przygotowały swoje sprawozdania w tej sprawie.

Sprawozdawca Komisji Gospodarki i Finansów Publicznych senator Mieczysław Mietła zaznaczył, że rozpatrywana ustawa była przedłożeniem rządowym. Komisja rozpatrywała ją 16 grudnia 2003 r. Członkowie komisji dodatkowo zapoznali się z dostarczonymi materiałami oraz pismami dotyczącymi ustawy, skierowanymi na ręce marszałka Senatu oraz przewodniczącego komisji. Wysłuchano także stanowiska ministra gospodarki i kierownictwa Urzędu Patentowego w sprawie omawianej ustawy.

Wprowadzone zmiany zbliżyły ustawę - Prawo własności przemysłowej do przepisów i regulacji obowiązujących w prawie wspólnotowym. W konsekwencji tych zmian określono precyzyjnie warunki, jakie należy spełnić, aby uzyskać, między innymi, patent na wynalazek. Usunięto błędy legislacyjne dotyczące zastrzeżeń przedstawionych w zgłoszeniu wynalazku oraz w znacznym zakresie usprawniono przebieg i procedurę postępowania zgłoszeniowego. Wprowadzono ujednoliconą terminologię nazw i obowiązujących definicji. Skrócono terminy zgłaszania zastrzeżeń, określono tryb i zasady postępowania w sprawach spornych.

Senator sprawozdawca zaakcentował, że Polska za kilka miesięcy będzie pełnoprawnym członkiem Unii Europejskiej, dlatego nasze prawo winno być zgodne z traktatem i zobowiązaniami, jakie przyjęliśmy wobec Unii Europejskiej. Dotyczy to wszystkich obszarów objętych wymogami Unii, ale prawo własności przemysłowej ma tu szczególne znaczenie, ponieważ ma chronić polskich twórców, wynalazców i znaki towarowe polskich firm.

Sprawozdanie Komisji Nauki, Edukacji i Sportu przedstawił senator Adam Gierek. Senator zaznaczył, że ustawanie dotyczy prawa własności w ogóle, lecz praw intelektualnych i autorskich związanych z wprowadzaniem towarów na rynek krajowy, co wiąże się z rejestracją w Urzędzie Patentowym zarówno wynalazków, jak i znaków towarowych będących znakami firm, a to kojarzy się na ogół z jakością, solidnością, krajem pochodzenia towaru itd.

Głównym celem wprowadzanych zmian jest zwiększenie innowacyjności, a więc konkurencyjności naszej gospodarki. Ma to zostać osiągnięte, po pierwsze, poprzez usprawnienie procesu rejestracji przez podmioty gospodarcze w Urzędzie Patentowym zarówno wynalazków, jak i wzorów użytkowych i przemysłowych oraz znaków towarowych, oznaczeń geograficznych, a także topografii układów scalonych. Po drugie, poprzez usprawnienie procesu załatwiania spraw spornych dzięki zniesieniu Izby Odwoławczej i wprowadzeniu przepisów dotyczących zakresu odpowiedzialności cywilnej i karnej za naruszenie prawa własności przemysłowej. Po trzecie, poprzez usunięcie niezgodności dotychczas obowiązującej ustawy z prawem Unii Europejskiej.

Senator sprawozdawca zaznaczył, że podczas dyskusji nad ustawą jeszcze w Sejmie kontrowersje budziły zapisy dotyczące napełniania opakowań wielokrotnego użytku substancjami niebezpiecznymi, na przykład butli gazowych gazem płynnym. Podnoszona była kwestia kolizji interesów małych firm dystrybucyjnych i dużych dystrybutorów gazu płynnego, którzy tym małym firmom zarzucają nielegalność napełniania gazem butli oznaczonych kolorami firmowymi, a więc znakiem towarowym niebędącym ich własnością. Za utrzymanie właściwego stanu technicznego butli zarówno w czasie jej eksploatacji, jak i napełniania odpowiada jednak jej właściciel, a nie firma nieuprawniona. Kolizję tę usuwa jedna z 10 poprawek zaproponowanych przez komisję.

W imieniu Komisji Nauki, Edukacji i Sportu senator A. Gierek wniósł o przyjęcie ustawy wraz z proponowanymi poprawkami.

Wszystkie wnioski rozpatrzyły dwie komisje senackie. Połączone komisje poparły 11 poprawek, a mniejszości komisji - 2 poprawki.

uchwała

Ustawa ta została uchwalona przez Sejm 18 grudnia 2003 r. Do Senatu została przekazana 22 grudnia i tego samego dnia marszałek skierował ją do Komisji Gospodarki i Finansów Publicznych. Komisja po rozpatrzeniu ustawy przygotowała swoje sprawozdanie w tej sprawie.

Dwie dyrektywy unijne (jedna z 1998 r., 98/70 WE, a druga z roku 2003) dokładnie określają obowiązki w zakresie monitorowania paliw ciekłych, znajdujących się w obrocie i stosowanych w pojazdach o silnikach z zapłonem iskrowym i z zapłonem samoczynnym. Dyrektywa z 2003 r. rozszerza obowiązek kontroli na paliwa stosowane w ciągnikach i maszynach nieporuszających się po drogach. Senator przypomniał, że po raz pierwszy obszarem kontrolowania jakości paliw w sposób ustawowy zajęła się ustawa z 10 stycznia ub.r. Wtedy to, w czasie obrad ówczesnej Komisji Gospodarki i Finansów Publicznych, jej członkowie zastanawiali się, dlaczego w całym okresie transformacji od 1990 do 2003 roku nie zadawano sobie trudu objęcia szczególnym nadzorem tego obszaru działalności gospodarczej.

Rozpatrywana ustawa doprecyzowuje i uściśla system kontroli nad paliwami ciekłymi i biopaliwami. W słowniczku nazw podaje dokładne określenia i producentów, i przedsiębiorców, którzy dokonują obrotu paliwami ciekłymi. Określa ona sposób dokonywania kontroli przez Inspekcję Handlową, nakłada na Urząd Ochrony Konsumentów i Konkurencji obowiązek wykonywania określonych zadań w zakresie kontroli nad paliwami ciekłymi i przewiduje określone sankcje za stosowanie w obrocie paliw o niewłaściwej jakości. Ustawa przewiduje kontrole jakości paliw również ze względu na ochronę środowiska. Nakłada obowiązek kontroli i przewiduje je u przedsiębiorców, tj. podmiotów, które zajmują się dystrybucją paliw, czyli na stacjach benzynowych. Przewidziana jest również kontrola w stacjach zakładowych, to znaczy stacjach będących w dyspozycji określonych przedsiębiorców, którzy zaopatrują w nich własne samochody przez siebie użytkowane lub maszyny nieporuszające się po drogach.

Senator B. Mąsior poinformował, w czasie dyskusji w Komisji Gospodarki i Finansów Publicznych senatorowie zastanawiali się, w jaki sposób rozszerzyć system kontroli również na producentów paliw, których w Polsce jest dzisiaj osiemdziesięciu. Potocznie przyjmuje się, że są to tylko rafinerie w Płocku, Gdańsku i  w południowej części Polski, a jest jeszcze cała gama producentów, którzy poprzez blendowanie uzyskują paliwa ciekłe, wprowadzane następnie do obrotu. Zastanawiano się również, w jaki sposób uruchomić kontrolę na trasie przewozu, dostarczania paliw ciekłych od producentów do dystrybutorów. Chodzi tu o możliwość kontrolowania cystern, które to paliwo dostarczają.

Senator sprawozdawca poinformował, że Komisja Gospodarki i Finansów Publicznych po dyskusji postanowiła zaproponować Izbie przyjęcie 5 poprawek. Jedna z nich daje możliwość i nakłada obowiązek kontroli również podmiotów, które dokonują obrotu gazem płynnym, także w wypadku wartości nieprzekraczającej 10 tysięcy euro. Pierwotnie w ustawie nie przewidywano kontroli tego rodzaju podmiotów, ale komisja doszła do wniosku, że z uwagi na bezpieczeństwo użytkowników tej kontroli powinno się dokonywać.

uchwała

Ustawa ta została uchwalona przez Sejm 10 grudnia 2003 r. Dwa dni później została przekazana do Senatu i tego samego dnia, zgodnie z regulaminem, marszałek skierował ją do Komisji Nauki, Edukacji i Sportu. Komisja po rozpatrzeniu ustawy przygotowała swoje sprawozdanie w tej sprawie.

Senator poinformował, że na posiedzeniu komisji przedstawiciele rządu zaprezentowali w tej sprawie bardzo szczegółowe uzasadnienie, z którego wynika, że celem omawianej ustawy jest ustanowienie czasu urzędowego na terenie Polski, a także odniesienie tego czasu do uniwersalnego czasu koordynowanego oraz wskazanie głównego organu uprawnionego do utrzymywania i rozpowszechniania sygnału czasu. Organem tym ma zostać prezes Głównego Urzędu Miar.

Po uchwaleniu rozpatrywanej ustawy na obszarze Rzeczypospolitej Polskiej zostanie wprowadzony czas środkowoeuropejski powiązany z uniwersalnym czasem koordynowanym z dodaniem jednej godziny. Art. 3 tej ustawy określa, że prezes Rady Ministrów, w drodze rozporządzenia, wprowadza i odwołuje czas letni środkowoeuropejski, ustalając na okres co najmniej jednego roku kalendarzowego dokładne daty, od których następuje wprowadzenie lub odwołanie czasu letniego. W tej sprawie obowiązuje dyrektywa Parlamentu Europejskiego i rady nr 2000/84/WE z  19 stycznia 2001 r., na mocy której czas letni środkowoeuropejski wprowadza się w ostatnią niedzielę marca o godzinie 1.00 uniwersalnego czasu koordynowanego, a odwołuje się w ostatnią niedzielę października o godzinie 1.00.

Sprawozdanie Komisji Spraw Zagranicznych i Integracji Europejskiej przedstawił senator Zbigniew Kulak. Senator podkreślił, że rozpatrywana ustawa jest kolejnym projektem, który został przygotowany w celu zharmonizowania polskiego prawa w obszarze "Rybołówstwo" z regulacjami prawnymi Unii Europejskiej oraz w ramach przygotowania podstaw prawnych do wdrażania zasad wspólnej polityki rybackiej.

Projekt ustawy określa ramy organizacyjno-prawne niezbędne do prawidłowego funkcjonowania systemu w zakresie organizacji rynku rybnego i pomocy finansowej w gospodarce rybnej.

Ustawa przewiduje dodatkowe wsparcie ze środków publicznych dla organizacji producentów rybnych na pierwsze trzy lata działalności, rekompensaty za opracowywanie programów operacyjnych oraz pomoc dla okręgowych inspektorów rybołówstwa morskiego, związanych z wdrażaniem systemu kontroli określonym w ustawie.

Wysokość rekompensaty finansowej za opracowywanie programów operacyjnych zostanie określona przez ministra właściwego do spraw rolnictwa w porozumieniu z ministrem właściwym do spraw finansów publicznych. Uwzględniając aktualną sytuację polskiego rybołówstwa, można przyjąć, że pomoc finansowa na wsparcie działalności organizacji rybackich nie przekroczy 150 tysięcy zł rocznie, a rekompensaty za opracowanie programów operacyjnych nie przekroczą 100 tysięcy zł rocznie. Koszty związane z przygotowaniem formularzy, dokumentów zakupu i deklaracji przyjęcia szacuje się na mniej więcej 100 tysięcy zł rocznie. Koszty budżetowe związane z interwencjonizmem na rynku rybnym nie powinny przekroczyć kwoty 30 milionów zł rocznie. 75% wydatków budżetowych na ten cel będzie refundowanych z budżetu Unii Europejskiej. Nie przewiduje się zwiększenia wpływów budżetowych, spowodowanego wejściem w życie niniejszej ustawy. Może nastąpić pewne zwiększenie wpływów podatkowych z powodu ograniczenia szarej strefy wskutek wzmocnienia kontroli sprzedaży.

Proponowane rozwiązania są zgodne z regulacjami prawnymi Unii Europejskiej.

Sprawozdanie Komisji Rolnictwa i Rozwoju Wsi o rozpatrywanej ustawie przedstawił senator Marian Kozłowski. Senator poinformował, że po dyskusji 18 grudnia 2003 r. komisja postanowiła wprowadzić trzynaście poprawek do projektu ustawy uchwalonej przez Sejm 10 grudnia 2003 r.

uchwała

Rozpatrywana ustawa została uchwalona przez Sejm na 63. posiedzeniu, 11 grudnia 2003 r. Do Senatu została przekazana 12 grudnia. Tego samego dnia marszałek, zgodnie z art. 68 regulaminu, skierował ją do Komisji Spraw Zagranicznych i Integracji Europejskiej oraz Komisji Rolnictwa i Rozwoju Wsi. Komisje po rozpatrzeniu tej ustawy przygotowały swoje sprawozdania w tej sprawie.

Sprawozdanie Komisji Spraw Zagranicznych i Integracji Europejskiej przedstawił senator Bogusław Mąsior. Senator zaznaczył, że ustawa o wyrobie i rozlewie wyrobów winiarskich, obrocie tymi wyrobami i organizacji rynku wina reguluje zasady wyrobu i rozlewu wyrobów winiarskich, obrotu nimi, a także zasady wykonywania działalności gospodarczej w tym zakresie oraz zasady wyrobu lub rozlewu wina gronowego uzyskanego z winogron pochodzących z upraw własnych.

Obecnie w Polsce wielkość zarówno uprawy winorośli, jak i produkcji wina z tych upraw jest bliska zeru. Wino gronowe z własnej produkcji to jednak produkt przyszłości dla naszego kraju. Już dzisiaj Polska - w związku ze zmianą klimatu, która następuje, ociepleniem się klimatu również w naszej części Europy - jest przez specjalistów z tej branży zaliczana do potencjalnych producentów zarówno winogron, jak i wina.

W art. 23 ustawy określa się, z jakich odmian winorośli można produkować wina gronowe. Do kontroli upraw winorośli jest uprawniona Państwowa Inspekcja Ochrony Roślin i Nasiennictwa. Ponadto ustawa nakłada na Agencję Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa obowiązek szczegółowego nadzoru nad podmiotami, które wyrabiają wino gronowe uzyskane z winogron uprawianych na terytorium Rzeczypospolitej.

Sprawozdanie Komisji Rolnictwa i Rozwoju Wsi przedstawił senator Henryk Stokłosa. Senator wskazał, że głównym celem ustawy jest dostosowanie prawa polskiego do wymogów przepisów unijnych, które będą obowiązywać w Polsce od 1 maja br. Podstawowym zadaniem wynikającym z tych rozporządzeń będzie ustalenie chwili, od której Polska może być uznana za państwo całkowicie objęte zasadami uprawy winorośli. Dotyczy to w szczególności praw do zakładania winnic oraz pomocy związanej z restrukturyzacją i przekształcaniem oraz zaniechaniem uprawy winorośli. Zasady te są określone w art. 2-10 rozporządzenia Rady Wspólnoty Europejskiej z  17 maja 1999 r. i obejmują państwa członkowskie, których średnia roczna produkcja wina, wyliczona na podstawie pięciu kolejnych lat gospodarczych, uzyskana z upraw własnych, przekracza 25 tysięcy hl. Polska nie spełnia obecnie tego warunku, gdyż niewielka uprawa winorośli ma na razie charakter amatorski, oparty na tradycji uprawy winorośli i wyrobu wina w południowo-zachodnich regionach Polski. Dzisiaj produkcja win gronowych według standardów unijnych jest prawie równa zeru. Całość plantacji winiarskich, winnic, i tych pod osłonami, i tych w gruncie, według statystyk zajmuje powierzchnię około 150 ha.

Obecnie produkujemy w Polsce wina owocowe i miody pitne. Jest też zapis w traktacie akcesyjnym, że będziemy mogli używać nazwy "polskie wino", gdy stworzymy polskim przedsiębiorcom warunki do jego wytwarzania z surowców importowanych. W tej sytuacji ustawa może się stać stymulatorem rozwoju, może przyczynić się do przekształcenia amatorskich upraw w winnice produkujące wino gronowe przeznaczone, do obrotu. Powinna też zapewnić warunki do monitorowania rozwoju uprawy winorośli w Polsce.

Senator H. Stokłosa złożył również wniosek o charakterze legislacyjnym na piśmie.

uchwała

Rozpatrywana ustawa została uchwalona przez Sejm na 63. posiedzeniu, 10 grudnia 2003 r. Do Senatu została przekazana 12 grudnia. Marszałek w tym samym dniu, zgodnie z art. 68 ust. 1 regulaminu, skierował ją do Komisji Spraw Zagranicznych i Integracji Europejskiej oraz do Komisji Rolnictwa i Rozwoju Wsi. Komisje po rozpatrzeniu ustawy przygotowały swoje sprawozdania w tej sprawie.

Sprawozdawca Komisji Spraw Zagranicznych i Integracji Europejskiej senator Janusz Bargieł poinformował, że komisja na posiedzeniu 16 grudnia rozpatrzyła projekt ustawy i postanowiła zaproponować przyjęcie go bez poprawek.

Senator sprawozdawca podkreślił, że ustawa o kontroli weterynaryjnej w handlu ma charakter dostosowawczy i implementuje do krajowego porządku prawnego dwie dyrektywy unijne: dyrektywę rady z 11 grudnia 1989 r., dotyczącą kontroli weterynaryjnej w handlu wewnątrzwspólnotowym, mającą na względzie budowę rynku wewnętrznego, oraz dyrektywę rady z  26 czerwca 1990 r., dotyczącą kontroli weterynaryjnej i dokumentów zootechnicznych, stosowanych w handlu wewnątrzwspólnotowym niektórymi żywymi zwierzętami i produktami, mając na względzie budowę rynku wewnętrznego.

Sprawozdanie Komisji Rolnictwa i Rozwoju Wsi przedstawił senator Krzysztof Borkowski. Senator podkreślił, że ustawa dostosowuje polskie prawo do wymogów Unii Europejskiej. Ma ona określić zasady przeprowadzania kontroli weterynaryjnej w handlu zwierzętami i produktami wymienionymi w przepisach wskazanych w załączniku 1, a także kontroli dokumentów zootechnicznych w handlu zwierzętami wymienionymi w przepisach wskazanych w części II załącznika 1. Przepisów ustawy nie stosuje się do kontroli weterynaryjnej zwierząt domowych, zwierząt towarzyszących poszczególnym osobom fizycznym, które pochodzą z państw członkowskich. Ustawa dotyczy wyłącznie zwierząt i produktów będących przedmiotem handlu.

Powinny ponadto pochodzić z gospodarstw lub tak zwanych centrów, które są opisane w ustawie i słowniczku, podlegających regularnym kontrolom weterynaryjnym, w Polsce przeprowadzanym przez powiatowego lekarza weterynarii. Powinny być oznakowane zgodnie z przepisami o identyfikacji i rejestracji zwierząt (obecnie robią to oddziały powiatowe Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa).

Powinny być też zarejestrowane w sposób umożliwiający odnalezienie gospodarstw lub centrów, z których pochodzą te zwierzęta. Ma to związek z wprowadzanym systemem HACCP, gdzie się przewiduje, że powinniśmy monitorować żywność, a jeżeli monitorować i badać, przeprowadzać kontrole bezpieczeństwa żywności, to ważne jest, żeby zawsze można było zidentyfikować zwierzę, sprawdzić, z jakiego gospodarstwa pochodzi.

W wypadku tak zwanych zwierząt wrażliwych na choroby lub produktów pochodzących od takich zwierząt zwierzęta te lub produkty nie mogą pochodzić z gospodarstw lub tak zwanych centrów czy obszarów, regionów objętych zakazami bądź ograniczeniami wprowadzonymi na podstawie przepisów o zwalczaniu chorób zakaźnych zwierząt, obowiązujących w Unii Europejskiej, z powodu podejrzenia lub wystąpienia tych chorób. Określa to załącznik 3 do ustawy. Zwierzęta te lub produkty przeznaczone do gospodarstw albo tak zwanych centrów, organizacji, znajdujących się na terytorium państwa członkowskiego, które uzyskało gwarancje zgodne z przepisami Unii Europejskiej, lub do państw uznanych, zgodnie z odrębnymi przepisami Unii Europejskiej, w całości lub w części za wolne od chorób innych niż wymienione w załączniku 3, powinny pochodzić z gospodarstw, które zapewniają spełnienie warunków równoważnych gwarancji wymaganych przez to państwo.

Jeśli zwierzęta są wywożone do państw trzecich, poza terytorium Unii Europejskiej, czy też przywożone z tamtych miejsc, jakiś czas powinny one przebywać pod nadzorem celnym, czyli w wypadku urzędów celnych - w miejscach do tego wyznaczonych i tam powinno odbywać się odpowiednie badanie.

Zgodnie z przepisami ustawy zwierzęta lub produkty, o których mowa w załączniku 1 do ustawy, mogą być wysyłane do innego państwa członkowskiego, jeżeli zostaną spełnione następujące warunki: posiadacze tych zwierząt lub produktów zapewnią spełnienie wymagań zdrowotnych lub zootechnicznych określonych w ustawie, zwierzęta lub produkty będą poddane kontroli weterynaryjnej, zwierzęta lub produkty będą przewożone odpowiednimi środkami transportu - niedozwolone jest przewożenie środkami transportu, które nie spełniają odpowiednich wymagań zoohigienicznych i higienicznych.

W opinii senatora sprawozdawcy, bardzo ważne jest także to, że - zgodnie z zapisami ustawy - powiatowy lekarz weterynarii w każdej chwili ma możliwość kontrolowania produktów czy zwierząt w różnych miejscach, szczególnie w tych, do których ten transport jest przeznaczony, ma nawet możliwość odsyłania poszczególnych grup zwierząt do stacji kwarantanny. Nadzór nad wszystkim sprawuje główny lekarz weterynarii, który może zarządzić częste kontrole, jeśli występują choroby zakaźne lub dane miejsce jest podejrzane o te choroby, albo wyłączenie z wysyłania tych zwierząt czy produktów.

Sprawozdanie Komisji Ustawodawstwa i Praworządności przedstawiła senator Ewa Serocka. Senator zaznaczyła, że ustawa była projektem rządowym i dotyczyła zmiany ustawy o ochronie danych osobowych. Podczas prac w komisjach sejmowych dokonano zmiany nazwy ustawy, dodając drugi człon. Głównym celem nowelizacji ustawy o ochronie danych osobowych było dostosowanie jej do wymogów prawa Wspólnoty Europejskiej, konkretnie do dyrektywy nr 95/46 Parlamentu Europejskiego i rady.

Przykładem uchybień dotychczasowej ustawy był brak możliwości wykreślenia z rejestru zbiorów danych osobowych takiego zbioru, który zakończył swój byt na przykład w wyniku upadku lub likwidacji przedsiębiorstwa. Do tej pory brakowało podstaw prawnych do dokonywania w rejestrze zbiorów zmian polegających na likwidacji lub przekazaniu innemu podmiotowi swojego dotychczasowego zbioru. Brakowało również możliwości prawnych powołania zastępcy generalnego inspektora ochrony danych osobowych, co powodowało duże problemy organizacyjne, szczególnie we współpracy z instytucjami Unii Europejskiej.

W inny sposób został uregulowany system przekazywania danych do państw trzecich, czyli pozaunijnych. Wprowadzony w tym zakresie system zabezpieczeń formalnoprawnych poszedł dalej niż uregulowania stosowane w krajach należących obecnie do Unii Europejskiej. Zabezpieczeniu mają podlegać, oprócz baz komputerowych, katalogi i kartoteki.

Najważniejszą sprawą, na którą zwróciła uwagę senator sprawozdawca, była skuteczność egzekwowania ustawy o ochronie danych osobowych. Z tym bowiem jest niezbyt dobrze. Zarówno w Polsce, jak i na świecie coraz częściej korzysta się z przetwarzania danych osobowych w różnych dziedzinach życia społecznego i gospodarczego, a postęp technologii przetwarzania danych jest coraz szybszy. W związku z rozbudowaną siecią Internetu ochrona danych osobowych nabiera szczególnego znaczenia. Senator stwierdziła, iż w jej przekonaniu, nie jest to ostatnia przyspieszona nowelizacja ustawy o ochronie danych osobowych, gdyż pomysłowość wielu ludzi w omijaniu zabezpieczeń znacznie wyprzedza proces tworzenia prawa.

Senator sprawozdawca poinformowała, że komisja postanowiła zaproponować wprowadzenie do tekstu ustawy czterech poprawek doprecyzowujących niektóre zagadnienia proceduralne.

W imieniu Komisji Ustawodawstwa i Praworządności senator E. Serocka wniosła o uchwalenie zaproponowanych poprawek.

Sprawozdawca Komisji Spraw Zagranicznych i Integracji Europejskiej senator Zbigniew Kulak poinformował, że na posiedzeniu komisji senatorowie w dyskusji, odbiegając od tematu nowelizacji, stawiali wiele pytań dotyczących funkcjonowania urzędu generalnego inspektora ochrony danych osobowych oraz praktycznych sytuacji pozwalających domagać się, lub też nie, takiej ochrony. Padły krytyczne słowa pod adresem dostarczonego wszystkim senatorom sprawozdania z działalności generalnego inspektora ochrony danych osobowych za 2002 r. W szczególności dotyczyły one braku syntetycznych wniosków z przeprowadzonych licznych kontroli, które mogłyby być pouczające dla osób zapoznających się z tym sprawozdaniem i zapobiegać powtarzaniu się tych samych błędów i uchybień w instytucjach o charakterze podobnym do tych, które zostały skontrolowane.

Większością głosów senatorowie przyjęli poprawkę, pozwalającą na powołanie jednego zastępcy generalnego inspektora ochrony danych osobowych, a nie, jak proponował Sejm, dwóch. Twierdzono, że skoro od uchwalenia ustawy w sierpniu 1997 r. urząd funkcjonował bez stanowiska zastępcy i wobec konieczności poszukiwania oszczędności, a wręcz redukowania wysokich stanowisk w administracji państwa, przyzwolenie na powołanie dwóch zastępców generalnego inspektora byłoby wręcz sprzeczne z realizowanym równolegle tak zwanym programem wicepremiera Hausnera.

uchwała

Sprawozdanie Komisji Gospodarki i Finansów Publicznych przedstawił senator Mieczysław Mietła. Senator zaznaczył, że na mocy dotychczas obowiązującej konwencji osoby fizyczne i podmioty gospodarcze każdej ze stron, które prowadziły działalność handlową na terenie drugiej strony, korzystały z wielu udogodnień. Ważnym zapisem tej konwencji było stwierdzenie, że osoby i podmioty gospodarcze podpisujących stron nie mogły działać na gorszych warunkach niż osoby i podmioty gospodarcze z państw trzecich. Umowa zawierała też zapisy, które oznaczały stopień najwyższego uprzywilejowania. Podpisana ponad osiemdziesiąt jeden lat temu konwencja zapewniała przez cały czas jej obowiązywania dobre warunki współpracy gospodarczej pomiędzy naszymi krajami. Dziś jednak nie odpowiada ona istniejącej rzeczywistości i zgodnie z opinią Urzędu Komitetu Integracji Europejskiej konieczne jest przyjęcie ustawy o wypowiedzeniu tej konwencji. Tym bardziej że konwencja handlowa pomiędzy Polską a Szwajcarią narusza wynikające z art. 133 Traktatu ustanawiającego Wspólnotę Europejską wyłączne kompetencje Wspólnoty w zakresie polityki handlowej.

Począwszy od 1 maja 2004 r., polsko-szwajcarskie stosunki handlowe będą podlegały postanowieniom umowy o wolnym handlu między Wspólnotą Europejską a Szwajcarią. Zmiana podstawy prawnej, na której opierała się dotychczas polsko-szwajcarska wymiana handlowa, nie będzie miała negatywnego wpływu na wysokość obrotów między państwami stronami z uwagi na podobny stopień liberalizacji handlu w stosunkach między Szwajcarią a Unią Europejską. Po wypowiedzeniu konwencji Szwajcaria nadal pozostanie naszym dobrym, ważnym partnerem handlowym, ponieważ nasze obroty w tej współpracy przekraczają obecnie 1 miliard dolarów.

Sprawozdawca Komisji Spraw Zagranicznych i Integracji Europejskiej senator Zbigniew Kulak podkreślił, że zgodnie z postanowieniami Traktatu ustanawiającego Wspólnotę Europejską, którego stroną, w myśl postanowień art. 1 i 2 traktatu, Polska stanie się 1 maja tego roku, winna uznać wyłączne kompetencje Wspólnoty w zakresie polityki handlowej oraz wyeliminować wszystkie naruszające te kompetencje postanowienia umowne normujące międzypaństwowe stosunki handlowe, zawarte w umowach handlowych oraz w innych umowach gospodarczych, w drodze uchylenia ich ważności, co jest równoznaczne z rezygnacją z suwerennego kształtowania swojej polityki handlowej.

Polska została związana umową, o której mowa, w trybie ratyfikacji za uprzednią zgodą wyrażoną w ustawie i dlatego w takim samym trybie ta umowa powinna być wypowiedziana. Zgodnie z zapisami obowiązującej jeszcze umowy Polska musi ją wypowiedzieć dokładnie 31 stycznia tego roku, aby okres trzymiesięcznego wypowiedzenia zakończył się dokładnie 30 kwietnia i żeby od 1 maja w sposób płynny zaczęło także w relacjach handlowych Polski ze Szwajcarią obowiązywać jednolite prawo Unii Europejskiej.

Przedstawione przez komisje jednobrzmiące projekty uchwały w sprawie rozpatrywanej ustawy poddano pod głosowanie. W jego wyniku Senat jednomyślnie, 82 głosami, podjął uchwałę o przyjęciu bez poprawek ustawy o wypowiedzeniu Konwencji handlowej podpisanej w Warszawie dnia 26 czerwca 1922 roku pomiędzy Polską a Szwajcarią.

Sprawozdawca Komisji Ustawodawstwa i Praworządności senator Gerard Czaja poinformował, że 16 grudnia ub.r. komisja wnikliwie rozpatrzyła projekt ustawy i postanowiła wnieść o przyjęcie go bez poprawek.

Prawie sześć lat trwały rozmowy między Polską a Republiką Federalną Niemiec, a efektem tych rozmów było podpisanie 17 lipca 2003 r. umowy dwustronnej, która szczegółowo, zgodnie z możliwościami określonymi w art. 28 ust. 2, ustala zasady postępowania w sprawach o ekstradycję. Podpisana umowa zapewnia prokuratorom i sądom skuteczniejsze metody i formy współpracy w zwalczaniu przestępczości, a jednocześnie uzupełnia zasady zawarte w konwencji oraz sposoby ich stosowania.

Ratyfikacja umowy nie pociągnie za sobą zwiększenia wydatków budżetowych ani konieczności zmiany prawa wewnętrznego. Będzie mogła być wykonywana bezpośrednio i ma pierwszeństwo przed wewnętrzną ustawą, którą w Polsce jest kodeks postępowania karnego.

W imieniu komisji senator sprawozdawca wniósł o podjęcie przez Izbę uchwały o wyrażeniu zgody na dokonanie przez prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej ratyfikacji tej umowy.

Sprawozdawca Komisji Spraw Zagranicznych i Integracji Europejskiej senator Bogusław Mąsior poinformował, że komisja w pełni popiera ratyfikację Umowy pomiędzy Rzecząpospolitą Polską a Republiką Federalną Niemiec o uzupełnieniu i ułatwieniu stosowania Europejskiej konwencji o ekstradycji z dnia 13 grudnia 1957 r. Senator podkreślił, że ta ratyfikacja nie pociągnie za sobą dodatkowych kosztów, jak również nie spowoduje konieczności nowelizacji polskich aktów prawnych, ponieważ będzie miała pierwszeństwo przed kodeksem postępowania karnego.

W imieniu komisji senator B. Mąsior wniósł o przyjęcie ustawy bez poprawek.

Sejm uchwalił tę ustawę 11 grudnia 2003 r. Do Senatu wpłynęła 12 grudnia i tego samego dnia marszałek skierował ją do Komisji Spraw Zagranicznych i Integracji Europejskiej oraz Komisji Ustawodawstwa i Praworządności. Komisje przygotowały swoje sprawozdania w tej sprawie.

Do głównych uzupełnień i ułatwień senator zaliczył: rozszerzenie w art. 1 zakresu udzielania pomocy prawnej przez rozciągnięcie jej na wszystkie postępowania w sprawach dotyczących czynów, których ściganie należy do właściwości sądów okręgu sądowego strony wzywającej; rozszerzenie w art. 2 stosowania konwencji na sprawy o ułaskawienie; wprowadzenie w ust. 1 art. 3 zasady podwójnej karalności, to jest konieczności sankcjonowania przez prawo obu umawiających się stron czynu stanowiącego podstawę wniosku o dokonanie przeszukania lub zabezpieczenia i przekazania podmiotów oraz określenia niezbędnych załączników do tego wniosku; określenie zasad ochrony danych osobowych i przekazywania informacji objętych obowiązkiem zachowania tajemnicy.

Pozostałe zapisy umowy regulują wiele kwestii formalnych mających istotne znaczenie dla szybkiego i sprawnego prowadzenia postępowań. Dotyczą one między innymi szczegółowego określenia zasad i trybu doręczania pism sądowych, sprecyzowania wymogów formalnych dotyczących wniosków stron o udzielenie pomocy prawnej, a także szczególnych form współpracy służących realizacji i ułatwieniu porozumiewania się umawiających się stron.

Senator sprawozdawca podkreślił, że omawiany projekt ustawy uzyskał pozytywną opinię Urzędu Komitetu Integracji Europejskiej, a w związku z tym, że dotyczy on wolności i praw człowieka, wymagane jest, aby prezydent Rzeczypospolitej przed ratyfikowaniem uzyskał zgodę parlamentu.

Senator Bogusław Mąsior, sprawozdawca Komisji Spraw Zagranicznych i Integracji Europejskiej, przypomniał, że Europejska Konwencja o pomocy prawnej w sprawach karnych została zawarta 20 kwietnia 1959 r. Polska jest stroną w tej konwencji od 17 czerwca 1996 r. 17 lipca 2003 r. została zawarta Umowa o uzupełnieniu i ułatwieniu stosowania Europejskiej Konwencji pomiędzy Rzecząpospolitą Polską a Republiką Federalną Niemiec.

W imieniu Komisji Spraw Zagranicznych i Integracji Europejskiej senator B. Mąsior wniósł o przyjęcie ustawy bez poprawek.

Senat w głosowaniu przychylił się do stanowiska komisji i jednomyślnie, 82 głosami, zdecydował o przyjęciu rozpatrywanej ustawy bez poprawek.

Sejm uchwalił tę ustawę 18 grudnia 2003 r. Do Senatu została ona przekazana 22 grudnia. Marszałek skierował ją do Komisji Spraw Zagranicznych i Integracji Europejskiej oraz Komisji Gospodarki i Finansów Publicznych. Komisje po rozpatrzeniu ustawy przygotowały swoje sprawozdania w tej sprawie.

Przedstawił je senator Bernard Drzęźla. Senator sprawozdawca wskazał, że obowiązująca dotychczas w przedmiotowym obszarze umowa między Polską a Republiką Federalną Niemiec została zawarta w 1972 r. Była to wówczas w ogóle pierwsza taka umowa, którą Polska zawarła od 1945 r. Umowa ta jest już więc bardzo nieadekwatna do aktualnej sytuacji polityczno-gospodarczej naszego kraju oraz do poziomu i zakresu naszej współpracy gospodarczej z Republiką Federalną Niemiec.

Zasady opodatkowania w tej i innych umowach tego rodzaju były niekorzystne dla naszego kraju i jednocześnie jednostronnie korzystne dla naszych partnerów, co początkowo, wobec relatywnie niskiego poziomu współpracy gospodarczej, nie miało dla naszego kraju większego praktycznego znaczenia, później z kolei było traktowane jako swoista zachęta dla inwestorów z danych państw inwestujących w Polsce.

Przedmiotowa umowa z RFN w porównaniu z poprzednią zawiera szereg korzystnych dla naszego kraju uregulowań, a także obejmuje kilka nowych obszarów, jak na przykład zyski ze sprzedaży majątku, i zawiera postanowienia dotyczące podatków od emerytur, rent i alimentów oraz zapisy o równym traktowaniu wszystkich podatników przez oba umawiające się państwa.

W imieniu Komisji Spraw Zagranicznych i Integracji Europejskiej oraz Komisji Gospodarki i Finansów Publicznych senator B. Drzęźla wniósł o przyjęcie ustawy bez poprawek.

Sprawozdawca Komisji Regulaminowej, Etyki i Spraw Senatorskich senator Gerard Czaja poinformował, że senator Adam Gierek wystąpił do marszałka o zgodę na członkostwo w Komisji Ochrony Środowiska. Komisja przychyliła się do prośby senatora Adama Gierka i przygotowała projekt uchwały w sprawie zmiany w składzie komisji, w którym proponuje, aby Senat Rzeczypospolitej Polskiej wyraził zgodę na to, żeby senator Adam Gierek pracował w Komisji Ochrony Środowiska.

Senat w głosowaniu podzielił to stanowisko i jednomyślnie, 82 głosami, podjął uchwałę w sprawie zmiany w komisji senackiej

Diariusz Senatu RP: spis treści, następny fragment