Diariusz Senatu RP: spis treści, poprzedni fragment, następny fragment


70. posiedzenie Senatu

14 października br. odbyło się 70. posiedzenie Senatu. Obradom przewodniczyli marszałek Longin Pastusiak oraz wicemarszałkowie Jolanta Danielak i Kazimierz Kutz. Na sekretarzy posiedzenia wyznaczono senatorów Zbigniewa Gołąbka i Sławomira Izdebskiego; listę mówców prowadził senator Z. Gołąbek.

Zatwierdzony przez Izbę porządek posiedzenia obejmował:

Senat uchwalił poprawki do ustawy o jednostkach doradztwa rolniczego

Ustawę uchwalił przez Sejm na 84. posiedzeniu, 24 września br. Tego samego dnia została ona przekazana do Senatu. Zgodnie z regulaminem marszałek 28 września skierował ją do Komisji Rolnictwa i Rozwoju Wsi, a 30 września do Komisji Samorządu Terytorialnego i Administracji Państwowej. Obie komisje po rozpatrzeniu ustawy przygotowały swoje sprawozdania w tej sprawie.

Sprawozdanie Komisji Rolnictwa i Rozwoju Wsi przedstawił senator Józef Dziemdziela. Senator zaznaczył, że rozpatrywana ustawa jest projektem rządowym. Zmierza ona do ustawowego określenia organizacji jednostek doradztwa rolniczego w Polsce i zasad ich działania w zakresie realizacji polityki rolnej.

Omawiając ustawę, senator wskazał, że porządkuje ona organizację państwowych jednostek doradztwa w kraju, tworząc jedno Centrum Doradztwa Rolniczego w Brwinowie oraz szesnaście ośrodków doradztwa rolniczego w województwach. W województwie będzie tylko jeden ośrodek wojewódzki, który będzie mógł tworzyć oddziały na bazie i w siedzibach jednostek istniejących w dniu wejścia w życie ustawy. Oddziały te tworzy wojewoda na wniosek dyrektora jednostki.

Jednostki doradztwa rolniczego mają status państwowych jednostek organizacyjnych, posiadają osobowość prawną. Zgodnie z przepisami ustawy o finansach publicznych państwowe osoby prawne tworzone na podstawie odrębnych ustaw w celu wykonania zadań publicznych są tak jak jednostki budżetowe podmiotami sektora finansów publicznych, ale ta forma organizacyjna charakteryzuje się większym zakresem swobody gospodarczej i finansowej. Jednostki te mają prowadzić samodzielną gospodarkę finansową, zgodnie z art. 11, i mają otrzymywać z budżetu państwa dotacje podmiotowe na wykonywanie zadań z zakresu doradztwa, w tym na utrzymanie jednostek i wynagrodzenia dla pracowników. Zasady wynagradzania ma określić, w drodze rozporządzenia, minister właściwy do spraw rozwoju wsi.

W kwestii składników mienia jednostek doradztwa przyjęto rozwiązanie polegające na przekształceniu nieodpłatnie na mocy ustawy dotychczasowych praw zarządu lub trwałego zarządu nieruchomości w prawo użytkowania wieczystego, a prawa do pozostałego mienia będącego w zarządzie - w prawo własności właściwych jednostek. Ponadto na mocy ustawy jednostki doradztwa rolniczego mają zostać zwolnione z obowiązku uiszczenia opłaty rocznej z tytułu użytkowania wieczystego nabytego w trybie przepisów ustawy.

Istotna zmiana dotyczy możliwości prowadzenia przez te jednostki działalności gospodarczej. Zgodnie z przyjętym rozwiązaniem zasadą jest, że jednostki doradztwa rolniczego nie prowadzą działalności gospodarczej, z wyjątkiem usług, na których odpłatne wykonanie zezwala im ustawa.

Senator sprawozdawca poinformował, że efektem prac komisji nad omawianą ustawą jest przyjęcie sześciu poprawek zmierzających do: uściślenia zapisu dotyczącego szesnastu ośrodków w szesnastu województwach, wykreślenia wymogu co najmniej wykształcenia średniego dotyczącego członków rady społecznej doradztwa rolniczego, dopisania możliwości uprzywilejowanego powierzenia izbie rolniczej wykonywania niektórych zadań z zakresu doradztwa rolniczego, doprecyzowania wskazania przepisów kodeksu pracy dotyczących stosunku pracodawców do pracowników likwidowanych i nowo tworzonych jednostek doradztwa rolniczego.

W imieniu Komisji Rolnictwa i Rozwoju Wsi senator J. Dziemdziela wniósł o przyjęcie rozpatrywanej ustawy wraz z zaproponowanymi poprawkami.

Sprawozdanie mniejszości Komisji Rolnictwa i Rozwoju Wsi przedstawił senator Krzysztof Jurgiel. Senator przypomniał, iż art. 9 ustawy przyjętej przez Sejm stanowi, że przy jednostce doradztwa rolniczego działa rada społeczna doradztwa rolniczego, zwana dalej radą. W ust. 5 zapisano zaś, że w skład rady wchodzi jedenastu członków, i wymieniono przedstawicieli instytucji i organizacji, którzy wchodzą w skład rady.

Mniejszość komisji zaproponowała rozszerzenie składu rady o przedstawiciela zgłoszonego przez organizację jednostek samorządu terytorialnego i o przedstawiciela zgłoszonego przez izbę gospodarczą banków spółdzielczych.

Sprawozdanie Komisji Samorządu Terytorialnego i Administracji Państwowej przedstawił senator Zbyszko Piwoński. Senator zwrócił uwagę na dwa aspekty ustawy.

Po pierwsze, ustawa ta nakłada na ośrodki doradztwa rolniczego obowiązek oddziaływania na doskonalenie kadry nauczycieli zawodu w szkołach rolniczych, czyli tym samym tworzy swoisty, jednolity system edukacji szkolnej i pozaszkolnej w zakresie rolnictwa oraz zrównoważonego rozwoju obszarów wiejskich.

Drugi aspekt dotyczył nadania ośrodkom osobowości prawnej, co czyni je bardziej samodzielnymi jednostkami, a tym samym daje możliwość wystąpienia w roli beneficjentów i korzystania z europejskich środków pomocowych. Szeroka bowiem gama zadań, jakie ustawa nakłada na te ośrodki, sprawia, że muszą one dysponować określonymi możliwościami finansowymi niezbędnymi do wykonania tych zadań.

Senator sprawozdawca zaznaczył, że komisję samorządu terytorialnego szczególnie interesowała sprawa właściwego usytuowania ośrodków doradztwa rolniczego w terenie, a ściślej, podporządkowania ich właściwemu terytorialnie samorządowi wojewódzkiemu. Ustawa przemieszcza ponad trzydzieści zadań, dotychczas podporządkowanych wojewodzie, na rzecz samorządu wojewódzkiego. Jest logiczną konsekwencją zamierzeń, jakie legły u podstaw drugiego etapu reformy zarządzania w kraju, w wyniku której wojewoda miał stać na straży prawa, reprezentować rząd w terenie i sprawować funkcje kontrolne między innymi w stosunku do jednostek samorządu terytorialnego, natomiast gospodarzem województwa miał być samorząd wojewódzki i jego organa. Senator sprawozdawca poinformował, że komisja postanowiła zaproponować Izbie grupę poprawek, na mocy których jednostki te zostaną podporządkowane samorządowi wojewódzkiemu.

Ogółem Komisja Samorządu Terytorialnego i Administracji Państwowej przyjęła 21 poprawek do ustawy. Senator Z. Piwoński, w imieniu komisji, wniósł o ich uchwalenie.

Dalsze poprawki do ustawy zgłosili senatorowie podczas dyskusji.

Wszystkie propozycje zmian w ustawie rozpatrzyły dwie komisje senackie. Połączone komisje poparły 26 spośród 55 zgłoszonych ogółem poprawek.

Poszczególne poprawki poddano pod głosowanie, po czym Izba 75 głosami, przy 3 przeciw, podjęła uchwałę:

Uchwała

Stanowisko Senatu w sprawie ustaw:

o wypowiedzeniu Porozumienia między Rządem Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej a Rządem Ludowej Republiki Bułgarii o wzajemnym uznawaniu równoważności dokumentów o wykształceniu i przyznawaniu stopni i tytułów naukowych wydawanych w Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej i Ludowej Republice Bułgarii, podpisanego w Sofii dnia 28 października 1977 r.;

o wypowiedzeniu Porozumienia między Rządem Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej i Rządem Związku Socjalistycznych Republik Radzieckich o równoważności dokumentów o wykształceniu, stopniach i tytułach naukowych wydawanych w Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej i Związku Socjalistycznych Republik Radzieckich, podpisanego w Warszawie dnia 10 maja 1974 r.

Na wniosek senatora Edmunda Wittbrodta punkty drugi i trzeci porządku obrad rozpatrywano łącznie.

Rozpatrywane ustawy zostały uchwalone przez Sejm na 84. posiedzeniu, 24 września br., i tego samego dnia przekazane do Senatu. Marszałek 28 września, zgodnie z art. 68 ust. 1 Regulaminu Senatu, skierował je do Komisji Spraw Zagranicznych oraz Komisji Nauki, Edukacji i Sportu. Komisje po rozpatrzeniu ustawy przygotowały swoje sprawozdania w tej sprawie.

Senator Genowefa Ferenc przedstawiła sprawozdanie Komisji Spraw Zagranicznych w sprawie ustawy o wypowiedzeniu Porozumienia między Rządem Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej a Rządem Ludowej Republiki Bułgarii o wzajemnym uznawaniu równoważności dokumentów o wykształceniu i przyznawaniu stopni i tytułów naukowych wydawanych w Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej i Ludowej Republice Bułgarii, podpisanego w Sofii dnia 28 października 1977 r..

Senator zaznaczyła, że rozpatrywana ustawa jest jedną z wielu umów bilateralnych dotyczących równoważności dokumentów potwierdzających wykształcenie, zawieranych w latach siedemdziesiątych i osiemdziesiątych pomiędzy państwami bloku socjalistycznego. Wskazała też, iż postanowienia porozumienia po ponad dwudziestu pięciu latach obowiązywania zdezaktualizowały się z uwagi na liczne zmiany w systemach edukacji obu państw. Ponadto w Polsce jest obowiązek stosowania przepisów prawa wspólnotowego w zakresie wzajemnego uznawania kwalifikacji zawodowych.

Senator podkreśliła, że po dokonaniu wypowiedzenia uznawanie wykształcenia będzie się odbywało na podstawie wielostronnych umów międzynarodowych, których stronami są zarówno Polska, jak i Bułgaria, lub w trybie nostryfikacji na podstawie przepisów prawa krajowego. Wskazała też, że w Europie obowiązują wielostronne umowy o uznawaniu wykształcenia. Polska w 1983 r. przystąpiła do pięciu konwencji oraz ratyfikowała konwencję o uznawaniu kwalifikacji związanych z uzyskaniem wyższego wykształcenia w regionie europejskim, sporządzoną w Lizbonie 11 kwietnia 1997 r.

Senator sprawozdawczyni poinformowała, że po wypowiedzeniu porozumienia będą obowiązywały: prawo wewnętrzne Rzeczypospolitej Polskiej oraz postanowienia wspomnianej konwencji lizbońskiej, której stroną jest również Republika Bułgarii.

W imieniu Komisji Spraw Zagranicznych senator G. Ferenc wniosła o wyrażenie zgody na dokonanie przez prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej wypowiedzenia porozumienia.

Sprawozdanie Komisji Nauki, Edukacji i Sportu o pierwszej z dwu rozpatrywanych łącznie ustaw przedstawił senator Jerzy Smorawiński. Jak stwierdził, wszystkie argumenty, przedstawione przez senator sprawozdawczynię G. Ferenc, były wzięte pod uwagę również przez komisję nauki. W związku z tym, w imieniu Komisji Nauki, Edukacji i Sportu, senator J. Smorawiński wniósł o przyjęcie rozpatrywanej ustawy bez poprawek.

Sprawozdanie Komisji Spraw Zagranicznych w sprawie ustawy o wypowiedzeniu Porozumienia między Rządem Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej i Rządem Związku Socjalistycznych Republik Radzieckich o równoważności dokumentów o wykształceniu, stopniach i tytułach naukowych wydawanych w Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej i Związku Socjalistycznych Republik Radzieckich, podpisanego w Warszawie dnia 10 maja 1974 r. przedstawił senator Bogusław Litwiniec.

Senator zaakcentował, że rozpatrywane wypowiedzenie porozumienia nie działa wstecz. Ci, którzy nabyli określone uprawnienia, nadal będą mogli z nich korzystać.

Senator poinformował też, że w Komisji Spraw Zagranicznych rozpatrywana ustawa została przegłosowana bez sprzeciwu i nikt nie wstrzymał się od głosu.

W imieniu komisji senator B. Litwiniec wniósł o przyjęcie ustawy bez poprawek.

Przyjęcie rozpatrywanej ustawy bez zmian postulowała także Komisja Nauki, Edukacji i Sportu. Jej sprawozdanie przedstawił senator J. Smorawiński.

Po dyskusji jednobrzmiące wnioski dwu komisji senackich o przyjęcie bez poprawek obu rozpatrywanych łącznie ustaw poddano pod głosowanie.

W jego wyniku Senat 77 głosami, przy 2 wstrzymujących się, przyjął bez poprawek ustawę o wypowiedzeniu Porozumienia między Rządem Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej a Rządem Ludowej Republiki Bułgarii o wzajemnym uznawaniu równoważności dokumentów o wykształceniu i przyznawaniu stopni i tytułów naukowych wydawanych w Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej i Ludowej Republice Bułgarii, podpisanego w Sofii dnia 28 października 1977 r.

Również bez poprawek, 76 głosami, przy 2 wstrzymujących się, Izba przyjęła ustawę o wypowiedzeniu Porozumienia między Rządem Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej i Rządem Związku Socjalistycznych Republik Radzieckich o równoważności dokumentów o wykształceniu, stopniach i tytułach naukowych wydawanych w Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej i Związku Socjalistycznych Republik Radzieckich, podpisanego w Warszawie dnia 10 maja 1974 r.


Diariusz Senatu RP: spis treści, poprzedni fragment, następny fragment