Poprzednia część druku, następna część druku
Art. 113.
1. Wykonywanie działalności ubezpieczeniowej przez zagraniczny zakład ubezpieczeń na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej może być rozpoczęte po złożeniu kaucji, w celu zabezpieczenia jego przyszłych zobowiązań z tytułu umów ubezpieczenia z
awartych przez główny oddział na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.2. Kaucja wynosi równowartość minimalnej wysokości kapitału gwarancyjnego.
3. Kaucja jest
utrzymywana przez cały okres działalności głównego oddziału na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.4. Kaucja wraz z oprocentowaniem, jest zaliczana na poczet posiadanych środków własnych i podlega zdeponowaniu na wyodrębnionym, oprocentowanym rachunku w banku mającym siedzibę na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, który posiada fundusze własne w wysokości stanowiącej równowartość w złotych co najmniej 100 mln euro.
5. Kaucja wraz z oprocentowaniem, podlega zwrotowi zagranicznemu zakładowi
ubezpieczeń po zaspokojeniu wszystkich roszczeń wynikających z umów ubezpieczenia zawartych za pośrednictwem głównego oddziału na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.6. Kaucja nie podlega egzekucji; zaspokojenie z kaucji za zgodą organu nadzoru w
ydaną w drodze decyzji, może nastąpić jedynie w trakcie likwidacji głównego oddziału.
Art. 114.
Zezwolenie na wykonywanie działalności ubezpieczeniowej przez zagraniczny zakład ubezpieczeń nie może być wydane, jeżeli:
1) wniosek zagranicznego zakładu ubezpieczeń nie spełnia warunków określ
2) osoby proponowane na stanowiska dyrektora głównego oddziału i jego zastę
pców nie spełniają wymogów określonych w ustawie, lub3) zagraniczny zakład ubezpieczeń nie daje rękojmi prawidłowego wykonywania działalności ube
zpieczeniowej na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, lub4) zagraniczny zakład ubezpieczeń nie posiada środków finansowych w wysok
ości równej co najmniej funduszowi organizacyjnemu i środków własnych głównego oddziału ustalonych w planie działalności, lub5) zagraniczny zakład ubezpieczeń nie posiada środków finansowych niezbę
dnych do zapewnienia pokrycia rezerw techniczno-ubezpieczeniowych głównego oddziału, lub6) zagraniczny zakład ubezpieczeń posługuje się wartościami majątkowymi p
ochodzącymi z nielegalnych lub nieujawnionych źródeł, lub7) plan działalności nie zapewnia zdolności do wykonywania zobowiązań głó
wnego oddziału, lub8) wykonywanie działalności zagraża obronności, bezpieczeństwu państwa lub be
zpieczeństwu i porządkowi publicznemu.
Art. 115.
Główny oddział jest obowiązany do tworzenia rezerw techniczno-ubezpieczeniowych, o których mowa w art. 149 ust. 1 pkt 2, na pokrycie zobowiązań, jakie mogą wyniknąć z zawartych przez główny oddział umów ubezpieczenia na terytorium Rzeczypospolitej Po
lskiej.
Art. 116.
Zagraniczny zakład ubezpieczeń jest obowiązany posiadać na terytorium Rzeczyp
ospolitej Polskiej środki własne w wysokości nie niższej niż margines wypłacalności i nie niższej niż kapitał gwarancyjny, przy czym podstawą do wyliczenia marginesu wypłacalności jest:1) wysokość rezerw techniczno-ubezpieczeniowych głównego oddziału oraz wielkość sum ubezpieczenia umów zawartych przez główny oddział, w prz
2) składka lub świadczenie głównego oddziału w przypadku zagranicznego zakł
adu ubezpieczeń wykonującego działalność w dziale I grupa 5 załącznika do ustawy;3) składka lub świadczenie głównego oddziału w przypadku zagranicznego zakł
adu ubezpieczeń wykonującego działalność w dziale II załącznika do ustawy;
Art. 117.
Przepisy określające uprawnienia organu nadzoru w stosunku do organów zakładu
ubezpieczeń stosuje się odpowiednio do dyrektora głównego oddziału i jego zastępców.
Art. 118.
1. Organ nadzoru zatwierdza, w drodze decyzji, umowę o przeniesienie całości lub części portfela ubezpieczeń posiadanego przez główny oddział, na terytorium Rz
eczypospolitej Polskiej, na rzecz zakładu ubezpieczeń mającego siedzibę na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.2. Decyzja zatwierdzająca umowę, o której mowa w ust. 1, może być wydana jeżeli zakład ubezpieczeń przejmujący portfel ubezpieczeń będzie posiadać środki własne w wysokości marginesu wypłacalności.
3. Organ nadzoru zatwierdza, w drodze d
ecyzji, przeniesienie całości lub części portfela ubezpieczeń posiadanego przez główny oddział, na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, na rzecz zakładu ubezpieczeń mającego siedzibę w innym państwie członkowskim Unii Europejskiej, po uzyskaniu od właściwych organów tego państwa informacji w zakresie:1) dopuszczalności, według prawa krajowego tego państwa członkowskiego Unii E
uropejskiej, przeniesienia portfela;2) zgody na dokonanie przeniesienia portfela;
3) posiadania przez zakład ubezpieczeń przejmujący portfel ubezpieczeń środków własnych w wysokości marginesu wypłacalności.
4. Organ nadzoru zatwierdza, w drodze decyzji, przeniesienie całości lub części por
tfela ubezpieczeń posiadanego przez główny oddział, na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, na rzecz głównego oddziału, który uzyskał zezwolenie na wykonywanie działalności ubezpieczeniowej w innym państwie członkowskim Unii Europejskiej, po uzyskaniu od właściwych organów tego państwa informacji w zakresie, o którym mowa w ust. 3.5. W przypadku
gdy ryzyko objęte umową ubezpieczenia zawartą przez główny oddział na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, umiejscowione jest w innym państwie członkowskim Unii Europejskiej, organ nadzoru zatwierdza przeniesienie portfela, o którym mowa w ust. 1, 3 lub 4, po uzyskaniu zgody właściwych organów państwa, w którym jest umiejscowione ryzyko.6. Do umów o przeniesienie portfela, o których mowa w ust. 1 oraz w ust. 3, przepisy art. 183-186 stosuje się odpowiednio.
Art. 119.
1. Organ nadzoru cofa, w drodze decyzji, zezwolenie na wykonywanie działalności ubezpieczeniowej przez zagraniczny zakład ubezpieczeń na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, jeżeli zakład ten w państwie, gdzie znajduje się jego siedziba:
1) utracił zezwolenie na wykonywanie działalności ubez
pieczeniowej;2) został postawiony w stan likwidacji lub ogłoszono jego upadłość.
2. Organ nadzoru może cofnąć, w drodze decyzji, zezwolenie na wykonywanie działalności w zakresie jednej lub kilku grup ubezpieczeń albo jednego lub kilku rodzajów ubezpieczeń przez zagraniczny zakład ubezpieczeń na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, jeżeli:
1) zagraniczny zakład ubezpieczeń przestał spełniać warunki niezbędne do uzyskania zezwolenia;
2) główny oddział wykonuje działalność ubezpieczeniową z naruszeniem prze
pisów prawa, statutu lub nie zapewnia zdolności zagranicznego zakładu ubezpieczeń do wykonywania zobowiązań;3) zagraniczny zakład ubezpieczeń wystąpił do organu nadzoru z wnioskiem o cofnięcie zezwolenia, przy czym należy zagwarantować zabezpieczenie inte
resów ubezpieczających, ubezpieczonych, uposażonych lub uprawnionych z umów ubezpieczenia w szczególności w zakresie spełnienia świadczeń i wypłaty odszkodowań;4) zagraniczny zakład ubezpieczeń nie rozpoczął wykonywania działalności
ubezpieczeniowej na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej w terminie, o którym mowa w art. 111;5) zagraniczny zakład ubezpieczeń zaprzestał wykonywania działalności ubezpi
eczeniowej przez okres dłuższy niż 6 miesięcy;6) zagraniczny zakład ubezpieczeń nie zrealizuje w terminie planu przywrócenia prawidłowych stosunków finansowych albo krótkoterminowego planu wypł
acalności;7) jeżeli w stosunku odpowiednio do akcjonariuszy albo udziałowców zagranic
znego zakładu ubezpieczeń zaistnieją przesłanki określone w art. 98 ust. 1 pkt 3-6.3. W przypadku, o którym mowa w ust. 2 pkt 4, organ nadzoru może cofnąć zezwolenie w zakresie grup ubezpieczeń w których działalność ubezpieczeniowa nie została rozpoczęta.
4. Zagraniczny zakład ubezpieczeń jest obowiązany, w terminie 7 dni, zawiadomić organ nadzoru o zaprzestaniu wykonywania działalności ubezpieczeniowej lub zawierania umów w danej grupie ubezpieczenia.
Art. 120.
1. W przypadku, gdy organ nadzoru sprawuje nadzór nad działalnością ubezpiecz
eniową zagranicznego zakładu ubezpieczeń na zasadach i w trybie określonym w art. 109, cofnięcie zezwolenia, o którym mowa w art. 119, wymaga powiadomienia organów nadzoru pozostałych państw członkowskich Unii Europejskiej na terytorium których zagraniczny zakład ubezpieczeń wykonuje działalność ubezpieczeniową przez główne oddziały.2. W przypadku, gdy właściwy organ nadzoru, o którym mowa w art. 109 ust. 3, poi
nformuje organ nadzoru o cofnięciu zezwolenia na wykonywanie działalności ubezpieczeniowej przez zagraniczny zakład ubezpieczeń na jego terytorium, organ nadzoru zastosuje do tego zagranicznego zakładu ubezpieczeń wszelkie środki przewidziane w ustawie.3. W przypadku, gdy powodem cofnięcia zezwolenia, o którym mowa w ust. 2, jest brak wymaganego marginesu wypłacalności, organ nadzoru cofa zezwolenie na wykonywanie działalności ubezpieczeniowej przez zagraniczny zakład ubezpieczeń na teryt
orium Rzeczypospolitej Polskiej.
Art. 121.
Rozwiązanie głównego oddziału następuje po przeprowadzeniu jego likwidacji.
Art. 122.
1. Organ nadzoru może zarządzić likwidację głównego oddziału w przypadku, gdy:
1) działalność głównego oddziału jest wykonywana z naruszeniem przepisów prawa, statutu, planu działalności lub nie zapewnia zdolności zakładu ubezpi
2) główny oddział nie spełnia świadczeń ubezpieczeniowych na terytorium Rz
eczypospolitej Polskiej albo spełnia je z opóźnieniem lub częściowo;3) zostało wszczęte postępowanie upadłościowe lub likwidacyjne wobec zagr
anicznego zakładu ubezpieczeń w kraju jego siedziby.2. W przypadku
zarządzenia likwidacji organ nadzoru wyznacza likwidatora.
Art. 123.
1. Likwidatorzy są obowiązani składać sprawozdania o przebiegu likwidacji co 3 miesiące od dnia otwarcia likwidacji; organ nadzoru może żądać przedstawiania sprawozdań o przebiegu likw
idacji w terminach krótszych oraz przekazywania dodatkowych informacji.2. W przypadku zarządzenia likwidacji głównego oddziału:
1) główny oddział nie może zawierać nowych umów ubezpieczenia;
2) umowy już zawarte nie mogą być przedłużane i nie przedłużają się;
3) sumy ubezpieczeń zawartych umów ubezpieczenia nie mogą być podwyż
3. W przypadku likwidacji przez zagraniczny zakład ubezpieczeń działalności na t
erytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub utraty zezwolenia na wykonywanie działalności ubezpieczeniowej w kraju, w którym znajduje się siedziba zagranicznego zakładu ubezpieczeń, likwidatorem głównego oddziału jest jego dyrektor.4. Dyrektor głównego oddziału ma obowiązek powiadomić organ nadzoru o zaistni
eniu okoliczności, o których mowa w art. 119, w terminie 3 dni od dnia powzięcia informacji o zaistnieniu tych okoliczności oraz trzykrotnie ogłasza o zaistnieniu tych okoliczności w dzienniku o zasięgu ogólnokrajowym. Ogłoszenia są dokonywane w odstępach nie krótszych niż 7 dni i nie dłuższych niż 14 dni. Pierwsze ogłoszenie powinno być dokonane w terminie 7 dni od dnia powiadomienia organu nadzoru.5. Dyrektor głównego oddziału, który nie powiadomi organu nadzoru oraz nie ogłosi trzykrotnie w dzienniku o zasięgu ogólnopolskim, o okolicznościach, o których mowa w art. 119, odpowiada majątkiem solidarnie z zagranicznym zakładem
ubezpieczeń za szkodę wyrządzoną z tego tytułu wierzycielom.
Art. 124.
Jeżeli środki stanowiące pokrycie rezerw techniczno-ubezpieczeniowych nie wystarczą na pokrycie wszystkich zobowiązań głównego oddziału, za wydaną w drodze decyzji zgodą organu nadzoru, zaspokojenie nie pokrytej części zobowiązań następuje z kaucji, o której mowa w art. 113.
Art. 125.
Do likwidacji głównego oddziału stosuje się odpowiednio przepisy Kodeksu spółek handlowych dotyczące likwidacji spółki akcyjnej.
Art. 126.
Zagraniczny zakład ubezpieczeń odpowiada za zobowiązania głównego oddziału całym swoim majątkiem.
Rozdział 7
Swoboda świadczenia usług ubezpieczeniowych
Art. 127.
1. Krajowy zakład ubezpieczeń, w ramach swobody świadczenia usług, może wyk
onywać działalność ubezpieczeniową na terytorium państwa członkowskiego Unii Europejskiej.2. Działalność krajowego zakładu ubezpieczeń w zakresie, o którym mowa w ust. 1, podlega nadzorowi organu nadzoru.
Art. 128.
1. Zagraniczny zakład ubezpieczeń z państwa członkowskiego Unii Europejskiej m
oże wykonywać działalność ubezpieczeniową na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, jeżeli uzyskał odpowiednie zezwolenie na wykonywanie tej działalności w państwie, w którym ma swoją siedzibę.2. Wykonywanie działalności przez zakład ubezpieczeń, o którym mowa w ust. 1, podlega nadzorowi właściwego organu państwa członkowskiego Unii Europejskiej, w kt
órym ma on swoją siedzibę.
Art. 129.
1. Zagraniczny zakład ubezpieczeń z państwa członkowskiego Unii Europejskiej, w
ykonujący działalność na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, jest obowiązany stosować prawo polskie, chyba że co innego wynika z umowy międzynarodowej, której Rzeczpospolita Polska jest stroną.2. Za zobowi
ązania z tytułu wykonywanej działalności ubezpieczeniowej zagraniczny zakład ubezpieczeń, o którym mowa w ust. 1, odpowiada całym swoim majątkiem.3. Zakład ubezpieczeń, o którym mowa w ust. 1, w zakresie określenia prawa właśc
iwego dla umowy ubezpieczenia jest obowiązany stosować następujące zasady:1) jeżeli ubezpieczający ma miejsce zamieszkania lub siedzibę zarządu w państwie członkowskim Unii Europejskiej umiejscowienia ryzyka, do umów
ubezpieczenia stosuje się prawo tego państwa członkowskiego Unii Europejskiej, z zastrzeżeniem, że gdy pozwala na to prawo tego państwa członkowskiego strony mogą wybrać prawo innego państwa;2) jeżeli ubezpieczający nie ma stałego miejsca zamieszkania lub siedziby zarządu w państwie członkowskim Unii Europejskiej umiejscowienia ryzyka, strony umowy ubezpieczenia mogą wybrać jako właściwe prawo państwa członko
wskiego Unii Europejskiej umiejscowienia ryzyka lub prawo państwa, w którym ubezpieczający ma miejsce zamieszkania lub siedzibę organu zarządzającego;3) jeżeli ubezpieczający wykonuje działalność gospodarczą lub wykonuje wolny zawód, a umowa ubezpieczenia obejmuje co najmniej dwa ryzyka, związane z tą działalnością i umiejscowione w innych państwach członkowskich Unii E
uropejskiej, swoboda wyboru prawa właściwego w odniesieniu do umowy ubezpieczenia będzie rozciągać się na prawo tego państwa Unii Europejskiej, w którym ubezpieczający ma miejsce zamieszkania lub siedzibę organu zarządzającego;4) w zakresie określonym w pkt 2 i 3 dopuszcza się możliwość swobody wyboru prawa właściwego;
5) jeżeli ryzyko ogranicza się do zdarzeń zachodzących w państwie członko
wskim innym niż państwo umiejscowienia ryzyka, niezależnie od przepisów pkt 1-3, strony mogą wybrać prawo pierwszego z tych państw;6) dokonanie wyboru prawa właściwego przez strony umowy ubezpieczenia, gdy wszystkie istotne elementy w czasie dokonania wyboru są związane tylko z jednym państwem członkowskim Unii Europejskiej nie wyłącza stosowania bezwzględnie obowiązujących przepisów prawa tego państwa członkowskiego
Unii Europejskiej;7) wybór prawa ma być jednoznacznie określony w umowie ubezpieczenia;
8) jeżeli wybór nie został dokonany zgodnie z pkt 1-7, prawem właściwym dla danej umowy ubezpieczenia będzie prawo państwa członkowskiego Unii Eur
opejskiej, z którym umowa jest najściślej związana.4. Przepis ust. 3 nie ogranicza prawa właściwego dla siedziby sądu, jeżeli jest ono bezwzględnie wiążące.
5. W przypadku ubezpieczenia dużych ryzyk, strony umowy ubezpieczenia mogą wybrać dowolne prawo państwa członkowskiego Unii Europejskiej.
Art. 130.
Zakład ubezpieczeń, wykonujący działalność ubezpieczeniową w dziale I załącznika do ustawy, w zakresie określenia prawa właściwego dla umowy ubezpieczenia jest obowią
zany stosować następujące zasady:1) prawem właściwym dla umowy ubezpieczenia jest prawo państwa członko
2) jeżeli ubezpieczającym jest osoba fizyczna mająca miejsce zamieszkania w państwie członkowskim Unii Europejskiej innym niż państwo, którego jest obywatelem, ubezpieczający może wybrać prawo państwa członkowskiego Unii Europejskiej, kt
órego jest obywatelem.
Art. 131.
1. Zagraniczny zakład ubezpieczeń z państwa członkowskiego Unii Europejskiej m
oże wykonywać działalność na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej przez oddział:1) po otrzymaniu przez organ nadzoru od właściwego organu państwa, w którym znajduje się siedziba zakładu ubezpieczeń odpowiednich informacji dotyczących zagranicznego zakładu ubezpieczeń, o który
2) po otrzymaniu od organu nadzoru informacji o warunkach, na których działa
lność ta jest wykonywana na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.2. Organ nadzoru przekazuje informacje, o których mowa w ust. 1 pkt 2, organowi nad
zoru państwa właściwego ze względu na siedzibę zakładu ubezpieczeń, w terminie 2 miesięcy od dnia otrzymania informacji, o których mowa w art. 132 i art. 133.
Art. 132.
Zagraniczny zakład ubezpieczeń z państwa członkowskiego Unii Europejskiej może wykonywać działalność na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, w inny sposób niż przez oddział w ramach swobody świadczenia usług, po otrzymaniu przez organ nadz
oru od właściwych organów państwa członkowskiego Unii Europejskiej, na terenie którego znajduje się siedziba zakładu ubezpieczeń:1) zaświadczenia potwierdzającego, że zakład ubezpieczeń posiada środki na p
2) informacji o grupach ubezpieczeń, na wykonywanie których posiada on z
ezwolenie;3) informacji o rodzaju ryzyk, które
taki zakład ubezpieczeń zamierza ubezpieczać na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.
Art. 133.
1. Zagraniczny zakład ubezpieczeń z państwa członkowskiego Unii Europejskiej, w
ykonujący działalność w dziale II grupy 10 załącznika do ustawy, z wyjątkiem odpowiedzialności cywilnej przewoźnika, na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej w ramach swobody świadczenia usług ma obowiązek przekazać organowi nadzoru, za pośrednictwem właściwego organu państwa, w którym znajduje się siedziba zakładu ubezpieczeń, dane osobowe przedstawicieli zakładu ubezpieczeń upoważnionych do jego reprezentowania w zakresie niezbędnym dla:1) podejmowania i zaspokajania roszczeń zgłaszanych przez osoby uprawnione
2) zapewnienia zastępstwa prawnego zakładu w sporach przed polskimi sądami powszechnymi.
2. W przypadku, gdy zakład ubezpieczeń nie wyznaczy przedstawicieli, o których mowa w ust. 1, organ nadzoru może wyrazić zgodę na reprezentowanie zakładu
ubezpieczeń w zakresie, o którym mowa w ust. 1, przez ustanowionego przez ten zakład ubezpieczeń na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej reprezentanta do spraw roszczeń.
Art. 134.
Krajowy zakład ubezpieczeń, który zamierza rozpocząć działalność ubezpieczeniową na terytorium innego państwa członkowskiego Unii Europejskiej, ma obowiąze
k zawiadomienia organu nadzoru.
Art. 135.
1. Zawiadomienie, o którym mowa w art. 134, w przypadku zamiaru wykonywania działalności przez oddział zawiera:
1) nazwę państwa członkowskiego Unii Europejskiej, na terytorium którego z
2) rodzaj planowanej działalności, w tym rodzaje ryzyk, które zakład ubezpieczeń zamierza ubezpieczać w innym państwie członkowskim Unii Europe
jskiej;3) strukturę organizacyjną oddziału;
4) plan działalności;
5) adr
es oddziału w państwie członkowskim Unii Europejskiej;6) imię i nazwisko dyrektora oddziału upoważnionego do reprezentowania zakł
adu ubezpieczeń oraz dwóch jego zastępców, którzy będą posiadać łącznie upoważnienie do reprezentowania zakładu ubezpieczeń;7
) oświadczenie, że zakład ubezpieczeń jest członkiem biura narodowego i zagranicznego ubezpieczeniowego funduszu gwarancyjnego, w przypadku gdy zamierza on wykonywać działalność w dziale II grupy 10 załącznika do ustawy, z wyłączeniem odpowiedzialności cywilnej przewoźnika.2. W terminie 3 miesięcy od dnia otrzymania zawiadomienia, o którym mowa w ust. 1, organ nadzoru przekaże informacje, o których mowa w ust. 1, wraz z oświadcz
eniem, że zakład ubezpieczeń posiada środki na pokrycie marginesu wypłacalności, właściwym organom państwa członkowskiego Unii Europejskiej, w którym krajowy zakład ubezpieczeń zamierza wykonywać działalność.3. Organ nadzoru może odmówić, w drodze decyzji, przekazania informacji, o których mowa w ust. 1, jeżeli:
1) sytuacja finanso
wa zakładu ubezpieczeń nie pozwala na utworzenie oddziału;2) struktura organizacyjna oddziału nie zapewnia prawidłowego wykonywania dzi
ałalności;3) dyrektor oddziału oraz jego zastępcy nie posiadają odpowiedniego wykształcenia i doświadczenia zawodowego niezbędnego do zarządzania zakładem
ubezpieczeń lub nie dają rękojmi prowadzenia spraw zakładu ubezpieczeń w sposób należyty lub byli karani za umyślne przestępstwo stwierdzone prawomocnym wyrokiem sądu;4) przedstawiony plan działalności nie zapewnia zdolności do wykonywania z
obowiązań.4. Oddział może zostać ustanowiony, jeżeli po przekazaniu informacji, w trybie ust. 2, zakład otrzyma od właściwych organów państwa członkowskiego Unii Europe
jskiej, w którym zakład zamierza ustanowić oddział, informacje o warunkach, na jakich działalność ta będzie wykonywana. Oddział może być ustanowiony w terminie 2 miesięcy od dnia otrzymania informacji przez zakład.5. Organ nadzoru niezwłocznie powiadomi zakład ubezpieczeń o przyczynach odm
owy, o której mowa w ust. 3.
Art. 136.
1. Organ nadzoru przekazuje informacje, o których mowa w art. 135 ust. 1, oraz o
2. Organ nadzoru może zgłosić wymóg przekazania mu w języku polskim informacji, o których mowa w art. 131-133
.
Art. 137.
1. Zawiadomienie, o którym mowa w art. 134, w przypadku zamiaru wykonywania działalności w inny sposób niż przez oddział w ramach swobody świadczenia usług, zawiera wskazanie rodzajów ryzyk jakie zakład ubezpieczeń zamierza
ubezpieczać.2. W terminie 30 dni od dnia zawiadomienia, o którym mowa w art. 134, organ nad
zoru przekaże właściwemu organowi państwa, w którym zakład ubezpieczeń zamierza wykonywać działalność:1) zaświadczenie potwierdzające, że zakład ubezpieczeń posiada środki własne na pokrycie marginesu wypłacalności;
2) informację o grupach ubezpieczeń, na które posiada zezwolenie;
3) informację o rodzaju ryzyk, które zakład ubezpieczeń zamierza ubezpieczać w państwie członkowskim Unii Europejskiej.
3. Organ nadzoru może odmówić przekazania informacji, o których mowa w ust. 2, jeżeli sytuacja finansowa zakładu ubezpieczeń nie pozwala na wykonywanie dzi
ałalności w zakresie określonym w zawiadomieniu, o którym mowa w art. 134.4. Zakład ubezpieczeń może rozpocząć działalność, po otrzymaniu potwierdzenia od właściwego organu państwa członkowskiego Unii Europejskiej o otrzymaniu i
nformacji, o których mowa w ust. 2.5. Organ nadzoru niezwłocznie powiadomi zakład ubezpieczeń o przyczynach odm
owy, o której mowa w ust. 3.
Art. 138.
1. O zamiarz
2. Wprowadzanie zmian informacji lub danych, o których mowa w art. 135 ust. 1 i art. 137 ust. 1 i 2, następuje w trybie określonym w art. 135 ust. 2 i 3 i art. 137 ust. 2 i 3.
Art. 139.
1. Jeżeli organ nadzoru stwierdzi, że zagraniczny zakład ubezpieczeń, wykonujący działalność przez oddział lub w inny sposób niż przez oddział w ramach swobody świadczenia usług, przy wykonywaniu tej działalności nie przestrzega przepisów prawa polskiego, zobowiąże ten zakład ubezpieczeń do usunięcia takiej niepraw
idłowości.2. Jeżeli zakład ten nie podejmie koniecznych działań, o których mowa w ust. 1, organ nadzoru poinformuje o tym właściwe organy państwa członkowskiego Unii Eur
opejskiej, w którym zakład ten ma siedzibę.3. Jeżeli pomimo zastosowania środków przez właściwe organy państwa członko
wskiego Unii Europejskiej wobec zakładu ubezpieczeń lub jeżeli środki te okażą się niedostateczne lub nie zostaną zastosowane, a zagraniczny zakład ubezpieczeń w dalszym ciągu będzie naruszać przepisy prawa polskiego, organ nadzoru, po poinformowaniu właściwych organów państwa członkowskiego Unii Europejskiej, w którym zakład ten ma siedzibę, może zastosować wszystkie uprawnienia przysługujące mu z mocy ustawy w stosunku do krajowych zakładów ubezpieczeń i zagranicznych zakładów ubezpieczeń, aby zapobiec dalszym naruszeniom prawa.4. Organ nadzoru w ramach czynności, o których mowa w ust. 3, może również z
akazać wykonywania, na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, działalności ubezpieczeniowej przez zakład ubezpieczeń, o którym mowa w ust. 3.
Art. 140.
Krajowy zakład ubezpieczeń, który wykonuje działalność w ramach swobody świa
dczenia usług jest obowiązany do poinformowania ubezpieczającego, przed zawarciem umowy ubezpieczenia, o siedzibie zakładu ubezpieczeń.
Art. 141.
Polisa lub inny dokument potwierdzający zawarcie umowy ubezpieczenia przez oddział lub w inny sposób niż przez oddział w ramach swobody świadczenia usług, musi zawi
erać informacje dotyczące:1) a
dresu i siedziby zakładu ubezpieczeń lub odpowiednio adresu oddziału zakładu ubezpieczeń, który udziela ochrony ubezpieczeniowej;2) miejsca zawarcia umowy ubezpieczenia;
3) właściwości sądu, w przypadku sporu między stronami umowy ubezpiecz
enia;4) daty z
awarcia umowy ubezpieczenia i terminu jej obowiązywania;5) przedmiotu umowy ubezpieczenia i warunków jej wykonania;
6) oznaczenia stron umowy ubezpieczenia;
7) wysokości składki ubezpieczeniowej;
8) wskazania ogólnych warunków ubezpieczenia, w oparciu o k
tóre została zawarta umowa ubezpieczenia oraz ich dostarczenia ubezpieczającemu.
Art. 142.
Krajowy zakład ubezpieczeń wykonujący działalność poza granicami kraju jest obowią
zany do informowania organu nadzoru, oddzielnie dla transakcji przeprowadzanych w zakresie działalności oddziału oraz dla transakcji przeprowadzanych w inny sposób niż przez oddział w ramach swobody świadczenia usług, o wysokości składek, świadczeń i prowizji, nie pomniejszonych o reasekurację, w podziale na państwa członkowskie Unii Europejskiej i grupy ubezpieczeń, a także - w odniesieniu do działu II grupy 10 załącznika do ustawy, z wyłączeniem odpowiedzialności cywilnej przewoźnika - o częstotliwości występowania i średniej wysokości szkód.
Art. 143.
1. Krajowy zakład ubezpieczeń może zawrzeć umowę o przeniesienie portfela ube
zpieczeń zawartych przez oddział, z zakładem ubezpieczeń mającym siedzibę w kraju członkowskim Unii Europejskiej.2. Organ nadzoru zatwierdza umowę, o której mowa w ust. 1, z zachowaniem waru
nków określonych w art. 181-186, po otrzymaniu od właściwego organu nadzoru państwa członkowskiego Unii Europejskiej, w którym przejmujący zakład ubezpieczeń ma siedzibę, potwierdzenia, że zakład ten, po przejęciu portfela, będzie posiadać środki własne w wysokości marginesu wypłacalności.
Art. 144.
1. Przeniesienie portfela ubezpieczeń zawartych na terytorium Rzeczypospolitej Po
lskiej przez zagraniczny zakład ubezpieczeń działający przez oddział wymaga pozytywnej opinii organu nadzoru przekazanej właściwemu organowi państwa członkowskiego Unii Europejskiej, w którym zagraniczny zakład ubezpieczeń ma siedzibę.2. W przypadku, gdy przeniesienie portfela, o którym mowa w ust. 1, ma nastąpić na rzecz krajowego zakładu ubezpieczeń organ nadzoru przekazuje właściwemu org
anowi państwa członkowskiego Unii Europejskiej, w którym zagraniczny zakład ubezpieczeń ma siedzibę, informację, czy krajowy zakład ubezpieczeń po przeniesieniu portfela będzie posiadać środki własne w wysokości marginesu wypłacalności.3. Informacje, o których mow
a w ust. 1 i 2, organ nadzoru przekazuje najpóźniej w terminie 3 miesięcy od dnia wystąpienia o przekazanie tych informacji.
Art. 145.
Do likwidacji oddziału zagranicznego zakładu ubezpieczeń z państwa członkowskiego Unii Europejskiej i krajowego zakładu ubezpieczeń za granicą stosuje się odpowiednio art. 190-201.
Rozdział 8
Gospodarka finansowa zakładu ubezpieczeń
Art. 146.
1. Zakład ubezpieczeń jest obowiązany posiadać środki własne w wysokości nie niższej niż margines wypłacalności i nie niższej niż minimalna wysokość kapitału gwarancy
jnego.2. Kapitał gwarancyjny jest równy większej z wartości:
1) jednej trzeciej marginesu wypłacalności;
2) minimalnej wysokości kapitału gwarancyjnego.
Art. 147.
Minister właściwy do spraw instytucji finansowych określi, w drodze rozporządzenia, sposób wyliczenia wysokości marginesu wypłacalności oraz minimalną wysokość kap
itału gwarancyjnego dla działów i grup ubezpieczeń, uwzględniając konieczność zapewnienia wypłacalności zakładów ubezpieczeń.
Art. 148.
1. Środki własne zakładu ubezpieczeń są to aktywa zakładu ubezpieczeń, z wyłącz
eniem aktywów przeznaczonych na pokrycie wszelkich przewidywalnych zobowiązań i wartości niematerialnych i prawnych.2. Z aktywów stanowiących środki własne zakładu ubezpieczeń powiązanego wyłącza się posiadane przez ten zakład ubezpieczeń akcje i inne aktywa finansujące kapitały własne zakładów zabezpieczeń należących do tej samej ubezpieczeniowej grupy kap
itałowej.3. W szczególności środki własne zakładu ubezpieczeń powinny odpowiadać:
1) wartości opłaconego kapitału zakładowego;
2) wartości zobowiązań wobec członków towarzystwa, w przypadku towarzystwa ubezpieczeń wzajemnych, pod warunkiem, że zgodnie ze statutem towarzystwa z
a) mogą być spłacone członkom towarzystwa tylko i wyłącznie wtedy, gdy nie spowoduje to naruszenia art. 146 ust. 1,
b) w przypadku likwidacji towarzystwa, mogą być spłacone członkom tow
c) z wyłączeniem indywidualnych płatności związanych z wygaśnięciem członkostwa, nie mogą być spłacane przed przekazaniem informacji o zamiarze dokonania spłaty, w terminie 30 dni przed dniem spłaty, org
anowi nadzoru, który może zakazać w tym terminie dokonywania spłaty;3) połowie należnych wpłat na kapitał zakładowy, pod warunkiem, że co najmniej 25% kapitału zostało opłacone;
4) kapitałowi zapasowemu i kapitałom rezerwowym;
5) niepodzielnemu wynikowi finansowemu z lat ubiegłych: zysk - wielkość d
odatnia, strata - wielkość ujemna;6) wynikowi finansowemu netto okresu sprawozdawczego: zysk - wielkość d
odatnia, strata - wielkość ujemna;7) w przypadku towarzystw ubezpieczeń wzajemnych należnościom towarzystwa od członków z tytułu dopłat, których może zażądać na podstawie statutu, do wysokości 50% należnych dopłat w roku obrotowym i do wysokości 50% środków wł
asnych ogółem.4. Na wniosek zakładu ubezpieczeń i na podstawie przedstawionych przez niego d
owodów organ nadzoru może wyrazić, w drodze decyzji, zgodę na zaliczenie do środków własnych:1) wszelkich ukrytych rezerw, wynikających z niedoszacowania aktywów lub przeszacowania pasywów w bilansie, o ile takie ukryte rezerwy nie mają w
2) kapitału pożyczek podporządkowanych spełniających łącznie następujące w
arunki:a) kapitał pożyczek podporządkowanych nie może stanowić więcej niż 25% środków własnych,
b) kapitał pożyczek podporządkowanych jest opłacony w pełnej wysok
ości,c) w umowie pożyczki zawarto warunki, zgodnie z którymi kapitał pożyczek podporządkowanych w przypadku upadłości albo likwidacji zakładu
ubezpieczeń, może być spłacony dopiero po zaspokojeniu wszystkich innych wierzycieli zakładu ubezpieczeń,d) w przypadku pożyczek z określonym okresem spłaty, pierwotny okres spłaty musi wynosić przynajmniej 5 lat; nie później jednak, niż 12 miesięcy przed terminem spłaty, zakład ubezpieczeń jest obowiązany przedst
awić do zatwierdzenia przez organ nadzoru, plan przedstawiający sposób utrzymania lub podniesienia środków własnych do wymaganej wartości przed terminem spłaty, chyba że warunki zaliczenia pożyczki do środków własnych stopniowo ograniczają wartość pożyczki zaliczanej do środków własnych przez okres co najmniej 5 lat przed terminem spłaty; organ nadzoru może zezwolić na przedterminową spłatę pożyczek, na wniosek zakładu ubezpieczeń pod warunkiem, że nie spowoduje to naruszenia art. 146 ust. 1,e) w przypadku pożyczek, których termin spłaty nie jest ustalony, pożyczki te mogą być spłacane tylko i wyłącznie z zachowaniem pięcioletniego okresu wypowiedzenia, chyba że nie są już zaliczane do środków własnych; d
okonanie przedterminowej spłaty może nastąpić tylko i wyłącznie po uzyskaniu uprzedniej zgody organu nadzoru, na wniosek zakładu ubezpieczeń, który jest obowiązany zawiadomić organ nadzoru o planowanej spłacie co najmniej 6 miesięcy przed planowanym terminem spłaty i przedstawić aktualne dane o wartości środków własnych i dane o wartości środków własnych przed i po dokonaniu płatności; organ nadzoru może zezwolić na spłatę pożyczek pod warunkiem, że nie spowoduje to naruszenia art. 146 ust. 1,f) w umowie pożyczki nie zawarto żadnych warunków przewidujących, że w określonych okolicznościach, innych niż likwidacja zakładu ubezpieczeń, zadłużenie zostanie spłacone przed uzgodnionym terminem spł
aty,g) w umowie pożyczki zawarto warunki, zgodnie z którymi umowa pożyczki może być zmieniona tylko po otrzymaniu od organu nadzoru oświadczenia o braku zastrzeżeń do planowanych zmian.
5. Na wniosek zakładu ubezpieczeń, o którym mowa w art. 38 ust. 1, i na podstawie przedstawionych przez niego dowodów organ nadzoru może wyrazić, w drodze d
ecyzji, zgodę na zaliczenie do środków własnych rezerw, o których mowa w art. 151 ust. 2 pkt 8, jeżeli jej rozliczenie nastąpi w okresie nie krótszym niż 5 lat.6. Na wniosek zakładu ubezpieczeń na życie i na podstawie przedstawionych przez niego dowodów organ nadzoru może wyrazić, w drodze decyzji, zgodę na zalicz
enie do środków własnych:1) kwoty 50% przyszłych zysków zakładu ubezpieczeń, ustalonych przez pom
2) w p
rzypadku gdy zakład ubezpieczeń nie stosuje metody Zillmera lub stosuje ją, lecz nie uwzględnia przy tym kosztów akwizycji w pełnej wysokości - różnicy między wysokością rezerwy obliczoną przez zakład ubezpieczeń i wysokością rezerwy obliczoną przy zastosowaniu metody Zillmera z uwzględnieniem kosztów akwizycji w pełnej wysokości; wielkość ta nie może jednak przekroczyć 3,5% sumy różnicy pomiędzy sumami kapitału i wysokości rezerw techniczno-ubezpieczeniowych dla wszystkich umów ubezpieczenia, dla których stosowanie metody Zillmera jest dopuszczalne; różnica zaliczana do środków własnych jest pomniejszana o nie rozliczone koszty akwizycji, wykazane w bilansie jako aktywa.7. Minister właściwy do spraw instytucji finansowych określi, w drodze rozporządz
enia, sposób kalkulacji współczynnika kwoty 50% przyszłych zysków oraz współczynnika określającego maksymalną wysokość przyszłych zysków, które mogą być zaliczone do środków własnych, zakładu ubezpieczeń wykonującego działalność ubezpieczeniową w dziale I załącznika do ustawy, uwzględniając konieczność zapewnienia spójności i przejrzystości dokonywanych obliczeń.8. Minister właściwy do spraw instytucji finansowych określi, w drodze rozporządz
enia, szczegółowy sposób ustalania środków własnych zakładów ubezpieczeń powiązanych, w taki sposób aby w ubezpieczeniowej grupie kapitałowej do środków własnych nie były zaliczane podwójnie, w sposób bezpośredni lub pośredni, te same aktywa.
Art. 149.
1. Zakład ubezpieczeń tworzy:
1) kapitał zapasowy oraz kapitały rezerwowe
2) rezerwy techniczno-ubezpieczeniowe.
2. Zakład ubezpieczeń może tworzyć w ciężar kosztów:
1) fundusz prewencyjny przeznaczony na finansowanie działalności zapobiega
2) fundusze i rezerwy specjalne określone w statucie.
Art. 150.
1. Wydatki związane z utworzeniem administracji zakładu ubezpieczeń oraz ze zo
rganizowaniem sieci jego przedstawicielstw mogą być finansowane jedynie ze środków pochodzących z funduszu organizacyjnego zakładu ubezpieczeń gromadzonych na wyodrębnionym rachunku bankowym.2. Przychody ze środków funduszu organizacyjnego zakładu ubezpieczeń, po opoda
tkowaniu, zwiększają odpowiednio wartość tego funduszu.3. Sposób tworzenia i g
ospodarowania funduszem organizacyjnym określa statut zakładu ubezpieczeń.
Art. 151.
1. Rezerwy techniczno-ubezpieczeniowe, o których mowa w art. 149 ust. 1 pkt 2, są przeznaczone na pokrycie bieżących i przyszłych zobowiązań jakie mogą wyniknąć z z
awartych umów ubezpieczenia.2. Na rezerwy techniczno-ubezpieczeniowe składają się;
1) rezerwa składek;
2) rezerwa na ryzyka niewygasłe;
3) rezerwa na niewypłacone odszkodowania lub świadczenia, w tym rezerwa na skapitalizowaną wartość rent;
4) rezerwa na wyrów
nanie szkodowości (ryzyka);5) rezerwa ubezpieczeń na życie;
6) rezerwa ubezpieczeń na życie, gdy ryzyko lokaty ponosi ubezpieczający;
7) rezerwy na premie i rabaty dla ubezpieczonych;
8) rezerwy na zwrot składek dla członków;
9) inne rezerwy techniczno-ub
ezpieczeniowe określone w statucie.3. Rezerwy, o których mowa w ust. 2 pkt 5-7, oraz rezerwa na skapitalizowaną wartość rent zwiększane są w całości lub określonej części o dochody z tytułu lokat tych r
ezerw, z uwzględnieniem warunków umowy ubezpieczenia i odpowiednich formuł matematycznych wykorzystywanych przy obliczaniu rezerw.4. Obliczenia rezerw techniczno-ubezpieczeniowych w zakładzie ubezpieczeń wyk
onującym działalność w dziale I załącznika do ustawy, mogą być dokonywane wyłącznie przez aktuariusza.5. Rezerwy techniczno-ubezpieczeniowe w zakładzie ubezpieczeń wykonującym działalność w dziale II załącznika do ustawy, które są ustalane metodami matem
atyki ubezpieczeniowej, muszą być potwierdzone opinią aktuariusza o ich prawidłowości. Opinia ta stanowi załącznik do sprawozdania finansowego.
Art. 152.
W zakresie koasekuracji rezerwy techniczno-ubezpieczeniowe są tworzone przez każdy z zakładów ubezpieczeń zgodnie z zasadami przewidzianymi w ustawie, co najmniej w wysokości proporcjonalnej do udziału zakładu w koasekurowanym ryz
yku.
Art. 153.
Zakład ubezpieczeń jest obowiązany do lokowania środków finansowych w taki sposób, aby uwzględniając rodzaj i strukturę prowadzonych ubezpieczeń osiągnąć jak najwię
kszy stopień bezpieczeństwa i rentowności przy jednoczesnym zachowaniu płynności środków.
Art. 154.
1. Zakład ubezpieczeń jest obowiązany posiadać aktywa spełniające warunki określ
one w ustawie w wysokości nie niższej niż wartość rezerw techniczno-ubezpieczeniowych w ujęciu brutto.2. Aktywa stanowiące pokrycie rezerw techniczno-ubezpieczeniowych są ustalone
w walucie, w której są wyrażone zobowiązania z umów ubezpieczenia, z tytułu których tworzy się odpowiednie rezerwy techniczno-ubezpieczeniowe.3. Minister właściwy do spraw instytucji finansowych określi, w drodze rozporządz
enia, szczegółowe zasady ustalania waluty, w której ma zostać wypłacone odszkodowanie lub świadczenie z umowy ubezpieczenia oraz przypadki, kiedy nie stosuje się zasady ustalania waluty, uwzględniając w szczególności sytuację, gdy odszkodowanie lub świadczenie określone w umowie ubezpieczenia nie jest wyrażone w żadnej walucie oraz możliwość zaistnienia niedopasowania aktywów lub pasywów zakładu ubezpieczeń w danej walucie.4. Aktywa stanowiące pokrycie rezerw techniczno-ubezpieczeniowych powinny być w odpowiedni sposób zróżnicowane i rozproszone tak, aby nie były one związane z jednym rodzajem aktywów lub jednym podmiotem, jak również nie były obciążone z
obowiązaniami innymi niż wynikające z umów ubezpieczenia.5. Termin wymagalno
ści aktywów stanowiących pokrycie rezerw techniczno-ubezpieczeniowych powinien być dostosowany do terminu wymagalności zobowiązań z umów ubezpieczenia.6. Aktywami stanowiącymi pokrycie rezerw techniczno-ubezpieczeniowych mogą być następujące rodzaje akty
wów:1) papiery wartościowe emitowane, poręczone lub gwarantowane przez Skarb Państwa oraz organizacje międzynarodowe, których członkiem jest Rzeczp
ospolita Polska;2) obligacje jednostek samorządu terytorialnego lub związków jednostek sam
orządu terytorialnego, emitowane, poręczone lub gwarantowane przez jednostki samorządu terytorialnego lub związki jednostek samorządu terytorialnego;3) inne dłużne papiery wartościowe o stałej stopie dochodu;
4) akcje, w tym dopuszczone do publicznego obrotu;
5) jednostki uczestnictwa lub certyfikaty inwestycyjne w funduszach inwestycyjnych;
6) inne dłużne papiery wartościowe o zmiennej stopie dochodu;
7) udziały;
8) listy zastawne;
9) pożyczki, w tym zabezpieczone hipotecznie lub przez instytucje finansowe,
oraz pożyczki pod zastaw praw wynikających z umów ubezpieczenia na życie;10) nieruchomości lub ich części, z wyłączeniem nieruchomości lub ich części w
ykorzystywanych na własne potrzeby;11) środki pieniężne, w tym zgromadzone na rachunku bankowym;
12) depozyty bankowe;
13) należności od reasekuratorów;
14) udział reasekuratorów w rezerwach techniczno-ubezpieczeniowych;
15) należności depozytowe od cedentów;
16) należności od ubezpieczających wynikające z zawartych umów ubezpieczenia, jeżeli od dnia wymagalności należności upłynęło nie więcej niż 3 mi
esiące;17) należności od pośredników ubezpieczeniowych wynikające z zawartych umów ubezpieczenia lub umów reasekuracji, jeżeli od dnia wymagalności należności
upłynęło nie więcej niż 3 miesiące;18) należności od budżetu państwa;
19) środki trwałe, inne niż nieruchomości, jeżeli dokonuje się od nich odpisów
amortyzacyjnych według stawek amortyzacyjnych ustalonych z zachowaniem zasady ostrożności;20) zarachowane czynsze i odsetki;
21) aktywowane koszty akwizycji w zakresie zgodnym ze sposobem ustalania re
zerwy ubezpieczeń na życie w dziale I zgodnie z załącznikiem do ustawy oraz w zakresie zgodnym ze sposobem ustalania rezerwy składek w dziale II;22) instrumenty pochodne, jak opcje, transakcje terminowe typu futures, trans
akcje zamienne o ile służą zmniejszeniu ryzyka związanego z innymi aktywami stanowiącymi pokrycie rezerw techniczno-ubezpieczeniowych.7. Wartość aktywów stanowiących pokrycie rezerw techniczno-ubezpieczeniowych jest ustalana z zachowaniem zasady ostrożności, po pomniejszeniu o zobowiązania wynikające z ich uzyskania. Jeżeli zakład ubezpieczeń ustala wartość aktywów st
anowiących pokrycie rezerw techniczno-ubezpieczeniowych w sposób naruszający zasadę ostrożności wyceny, organ nadzoru może zobowiązać zakład ubezpieczeń do dokonywania wyceny indywidualnych aktywów po cenach sprzedaży netto.8. Nie stanowią aktywów na pokrycie rezerw techniczno-ubezpieczeniowych zakładu ubezpieczeń powiązanego aktywa finansujące kapitały własne zakładów ubezpi
eczeń należących do tej samej ubezpieczeniowej grupy kapitałowej.9. Organ nadzoru może, na wniosek zakładu ubezpieczeń, udzielić, w drodze decyzji, zezwolenia na uznawanie za aktywa stanowiące pokrycie rezerw technic
zno-ubezpieczeniowych, aktywów innych niż określone w ust. 6, pod warunkiem, że są one związane z nowymi instrumentami finansowymi. Organ nadzoru w decyzji udzielającej zezwolenia, określa warunki dopuszczalności uznawania za aktywa stanowiące pokrycie rezerw techniczno-ubezpieczeniowych wskazanych w zezwoleniu aktywów.10. Przez państwo członkowskie umiejscowienia ryzyka rozumie się państwo czło
nkowskie Unii Europejskiej, w którym:1) znajduje się nieruchomość wraz z częściami składowymi i przynależnościami oraz znajdującym się w niej mieniem, o ile mienie to jest objęte tą samą um
ową ubezpieczenia co nieruchomość;2) jest zarejestrowany pojazd mechaniczny, w przypadku gdy umowa ubezpieczenia dotyczy pojazdu mechanicznego;
3) została zawarta umowa ubezpieczenia, na okres nie dłuższy niż 4 miesiące, dotycząca ubezpieczenia związanego z podróżą niezależnie od grupy, określ
onej w załączniku do ustawy;4) ubezpieczający będący osobą fizyczną ma stałe miejsce zamieszkania;
5) ubezpieczający, będący osobą prawną ma siedzibę jednostki organizacyjnej objętej umową ubez
pieczenia.11. W przypadku, gdy ryzyko jest umiejscowione na terytorium państwa członko
wskiego Unii Europejskiej aktywa, o których mowa w ust. 6, mogą być lokowane wyłącznie na terytorium państw członkowskich Unii Europejskiej, z zastrzeżeniem ust. 12.12.
Do uznania za środki stanowiące pokrycie rezerw techniczno-ubezpieczeniowych, aktywów znajdujących się poza granicami państw członkowskich Unii Europejskiej, jest wymagane zezwolenie ogólne udzielone przez ministra właściwego do spraw instytucji finansowych.13. Minister właściwy do spraw instytucji finansowych może, w drodze rozporządz
enia, udzielić zezwolenia ogólnego na uznawanie za środki stanowiące pokrycie rezerw techniczno-ubezpieczeniowych aktywów znajdujących się poza granicami państw członkowskich Unii Europejskiej, uwzględniając konieczność zachowania bezpieczeństwa i rentowności aktywów.
Art. 155.
1. Aktywa stanowiące pokrycie rezerw techniczno-ubezpieczeniowych nie mogą przekraczać:
1) 40% wartości rezerw techniczno-ubezpieczeniowych w papierach wartości
2) 25% wartości rezerw techniczno-ubezpieczeniowych w nieruchomościach oraz inwestycjach w certyfikaty inwestycyjne funduszy
inwestycyjnych, dokonujących lokat wyłącznie w nieruchomości, a także pożyczkach zabezpieczonych hipotecznie, z zastrzeżeniem, że aktywa te nie mogą przekraczać:a) 10% wartości rezerw techniczno-ubezpieczeniowych w jednej nieruch
b) 5% wartości rezerw techniczno-ubezpieczeniowych w pożyczce zabezpi
eczonej hipotecznie udzielonej temu samemu pożyczkobiorcy lub grupie pożyczkobiorców związanych ze sobą;3) 10% wartości rezerw techniczno-ubezpieczeniowych w listach zastawnych,
udziałach, akcjach nie dopuszczonych do publicznego obrotu na rynku regulowanym i innych papierach wartościowych o stałej lub zmiennej stopie dochodu, z zastrzeżeniem, że udział zakładu ubezpieczeń w przedsiębiorstwie, które jest emitentem tych papierów wartościowych nie przekracza 10% jego kapitału podstawowego;4) 10% wartości rezerw techniczno-ubezpieczeniowych w certyfikatach inwest
ycyjnych funduszy inwestycyjnych zamkniętych;5) 10% wartości rezerw techniczno-ubezpieczeniowych w dłużnych papierach wartościowych o stałej kwocie dochodu i pożyczkach zabezpieczonych przez inst
ytucje finansowe;6) 5% wartości rezerw techniczno-ubezpieczeniowych w papierach wartości
owych jednego emitenta lub grupy emitentów powiązanych albo w pożyczkach jednego pożyczkobiorcy lub grupy pożyczkobiorców związanych ze sobą;7) 5% wartości rezerw techniczno-ubezpieczeniowych w pożyczkach, które nie są zabezpieczone hipotecznie albo przez instytucje finan
sowe, przy czym aktywa te nie mogą przekraczać 1% wartości rezerw techniczno-ubezpieczeniowych w jednej pożyczce;8) łącznie 25% wartości rezerw techniczno-ubezpieczeniowych w należnościach od cedentów, reasekuratorów, ubezpieczających lub pośredników ubez
pieczeniowych oraz udziale reasekuratorów w rezerwach techniczno-ubezpieczeniowych, przy czym wartość tych należności oraz udziału reasekuratorów w rezerwach techniczno-ubezpieczeniowych niezabezpieczonych hipotecznie albo przez instytucje finansowe nie przekroczy 5% łącznej wartości rezerw techniczno-ubezpieczeniowych; nie są wymagane zabezpieczenia od reasekuratorów, którzy uzyskali pozytywną opinię organu nadzoru;9) 5% wartości rezerw techniczno-ubezpieczeniowych w środkach trwałych, z zastrzeżeniem pkt
2;10) 3% wartości rezerw techniczno-ubezpieczeniowych w środkach pienięż
nych;11) 3% wartości rezerw techniczno-ubezpieczeniowych w zarachowanych czy
nszach i odsetkach.2. Ograniczenia, o których mowa w ust. 1 pkt 1, 5 i 6, nie dotyczą papierów wart
ościowych emitowanych, poręczonych lub gwarantowanych przez Skarb Państwa, albo organizacje międzynarodowe, których członkiem jest Rzeczpospolita Polska, pożyczek udzielanych Skarbowi Państwa lub poręczonych lub gwarantowanych przez Skarb Państwa albo organizacje międzynarodowe, których członkiem jest Rzeczpospolita Polska, papierów wartościowych emitowanych, poręczonych lub gwarantowanych przez jednostki samorządu terytorialnego lub związki jednostek samorządu terytorialnego, pożyczek udzielonych jednostkom samorządu terytorialnego oraz poręczonych lub gwarantowanych przez jednostki samorządu terytorialnego.3. Ograniczenia, o których mowa w ust. 1 pkt 7 i 8, nie dotyczą zakładu ubezpieczeń, o którym mowa w art. 38 ust. 1.
4. Z ograniczeń określonych w ust. 1 są wyłączone aktywa stanowiące pokrycie r
ezerw techniczno-ubezpieczeniowych dla ubezpieczeń na życie, o których mowa w dziale I grupa 3 załącznika do ustawy, jeżeli ryzyko lokaty ponosi ubezpieczający.5. Z ograniczeń, o których mowa w ust. 1 pkt 8, są wyłączone należności od ubezpi
eczających wynikające z dobrowolnych ubezpieczeń, o których mowa w dziale II załącznika do ustawy, do wysokości rezerwy składek utworzonej dla tych ubezpieczeń.
Art. 156.
W przypadku, gdy zakład ubezpieczeń wykonuje działalność ubezpieczeniową w dziale I grupa 3 załącznika do ustawy, do zarządzania ubezpieczeniowym funduszem kapit
ałowym lub ubezpieczeniowymi funduszami kapitałowymi jest obowiązany zatrudnić doradcę inwestycyjnego lub zawrzeć umowę z podmiotem uprawnionym, na podstawie odrębnych przepisów, do zarządzania aktywami na zlecenie.
Art. 157.
1. Suma ubezpieczenia od pojedynczego ryzyka na udziale własnym nie może prz
ekroczyć 25% łącznej wysokości rezerw techniczno-ubezpieczeniowych i kapitału własnego.2. W szczególnie
uzasadnionych przypadkach organ nadzoru może wyrazić zgodę na wysokość sumy ubezpieczenia inną niż określona w ust. 1.
Rozdział 9
Aktuariusz
Art. 158.
Aktuariuszem jest osoba fizyczna wykonująca czynności w zakresie matematyki ube
zpieczeniowej, finansowej i statystyki, wpisana do rejestru aktuariuszy.
Art. 159.
1. Do zadań aktuariusza należy:
1) ustalanie wartości rezerw techniczno-ubezpieczeniowych;
2) kontrolowanie aktywów stanowiących pokrycie rezerw techniczno-ubezpieczeniowych, zgodnie z art. 167;
3) wyliczanie marginesu wypłacalności;
4) sporządzanie rocznego raportu o stanie portfela ubezpieczeń;
5) ustalanie wartości składników zaliczanych do środków własnych.
2. Aktuariusz jest obowiązany powiadomić organ nadzoru o ujawnionych podczas w
ykonywania zadań, o których mowa w ust. 1, faktach wskazujących na:1) popełnienie przestępstwa;
2) naruszenie przepisów prawa.
3. Aktuariusza powołuje i odwołuje zarząd, a jeżeli aktuariusz jest członkiem zarządu - organ właściwy w sprawie powołania lub odwołania zarządu.
4. Organ właściwy w sprawie powołania lub odwołania aktuariusza jest obowiązany niezwłocznie poinformować organ nadzoru o powołaniu lub odwołaniu aktuariusza, nie później niż w terminie 3 dni od dnia powołania lub odwołania.
5. Organ właściwy w sprawie powołania aktuariusza jest obowiązany powołać n
owego aktuariusza nie później niż w terminie 30 dni od dnia odwołania poprzedniego aktuariusza.6. W razie naruszenia przez organ właściwy w sprawie powołania lub odwołania akt
uariusza obowiązku, o którym mowa w ust. 5, organ nadzoru jest uprawniony do wskazania aktuariusza na okres nieprzekraczający 6 miesięcy.7. Minister właściwy do spraw instytucji finansowych określi, w drodze rozporządz
enia, zakres informacji, które muszą być zawarte w rocznym raporcie o stanie portfela, o którym mowa w ust. 1 pkt 4, uwzględniając konieczność zapewnienia organowi nadzoru pełnej informacji o stanie portfela zakładu ubezpieczeń.
Art. 160.
Rejestr aktuariuszy prowadzi organ nadzoru.
Art. 161.
1. Do rejestru aktuariusz
1) ukończyła studia wyższe;
2) przez okres co najmniej 2 lat wykonywała czynności z zakresu matematyki
3) złożyła z
pozytywnym wynikiem egzamin aktuarialny;4) posiada pełną zdolność do czynności prawnych;
5) korzysta z pełni praw publicznych;
6) nie była prawomocnie skazana za umyślne przestępstwo przeciwko wiarygo
dności dokumentów, przestępstwo przeciwko mieniu lub za przestępstwo skarbowe.2. Organ nadzoru dokonuje wpisu do rejestru aktuariuszy na wniosek zainteresowanej osoby.
3. Wpis aktuariusza do rejestru obejmuje:
1) imię i nazwisko, datę urodzenia i miejsce zamieszkania;
2) numer zaświadczenia Komisji Egzaminacyjnej dla Aktuariuszy o złożeniu e
gzaminów aktuarialnych;3) datę wpisu.
4. Aktuariusz ma obowiązek niezwłocznego zgłoszenia organowi nadzoru zmiany d
anych podlegających wpisowi.5. Rejestr aktuariuszy jest ogłaszany przez ministra właściwego do spraw instytucji finansowych w Dzienniku Urzędowym Rzeczypospolitej Polskiej "Monitor Po
lski".6. Od wymogu złożenia egzaminu aktuarialnego, organ nadzoru, po uzyskaniu opinii ogólnopolskich organizacji aktuariuszy, może zwolnić osobę będącą obywatelem pań
stwa obcego spełniającą warunki, o których mowa w ust. 1 pkt 4-6.7. Od wymogu złożenia egzaminu aktuarialnego są zwolnieni obywatele państw członkowskich Unii Europejskiej na zasadach określonych w ustawie z dnia 26 kwietnia 2001 r. o zasadach uznawania nabytych w państwach członkowskich Unii Europejskiej kwalifikacji do zawodów regulowanych (Dz.U. Nr 87, poz. 954 i z 2002 r. Nr 71, poz. 655) z zastrzeżeniem warunków, o których mowa w ust. 1 pkt 4-6.
Art. 162.
Organ nadzoru dokona skreślenia aktuariusza z rejestru
aktuariuszy w przypadku:1) wniosku aktuariusza;
2) zaprzestania wykonywania zawodu aktuariusza przez okres dłuższy niż 6 lat;
3) utraty pełnej zdolności do czynności prawnych;
4) prawomocnego orzeczenia utraty praw publicznych;
5) skazania aktuariusza pra
womocnym wyrokiem sądu za przestępstwa, o których mowa w art. 161 ust. 1 pkt 6;6) orzeczenia prawomocnym wyrokiem sądu o pozbawieniu prawa do wykon
ywania zawodu aktuariusza;7) śmierci aktuariusza.
Art. 163.
1. Tworzy się Komisję Egzaminacyjną dla Aktuariuszy, zwaną dalej "Komisją".
2. Osoby wchodzące w skład Komisji powołuje i odwołuje minister właściwy do spraw instytucji finansowych na wniosek organu nadzoru.
3. Komisja składa się z:
1) przewodniczącego Komisji;
2) zastępcy przewodniczącego Komisji;
3) sekretarza Komisji;
4) trzech członków Komisji.
4. W skład Komisji wchodzą osoby posiadające wiedzę z zakresu matematyki ube
zpieczeniowej, finansowej i statystyki.5. Do zadań Komisji należy w szczególności:
1) przygotowywanie testów egzaminacyjnych;
2) przeprowadzanie egzaminów aktuarialnych oraz sprawdzanie testów egzaminacyjnych;
3) sporządzanie protokołów z posiedzeń Komisji;
4) rozpatrywanie odwołań od wyników egzaminów, składanych przez jego
uczestników.6. Za udział w każdej sesji egzaminacyjnej ora
z za przygotowanie zadania egzaminacyjnego członkom Komisji, o których mowa w ust. 3, przysługuje wynagrodzenie.
Art. 164.
Obsługę administracyjno-biurową Komisji zapewnia Urząd.
Art. 165.
1. Tematy egzaminów aktuarialnych dotyczą w szczególności zagadnień z zakresu matematyki ubezpieczeniowej, finansowej i statystyki.
2. Warunkiem przystąpienia do egzaminu aktuarialnego jest zgłoszenie w Urzędzie pisemnego wniosku o przystąpienie do egzaminu oraz wniesienie opłaty egzamin
acyjnej.3. Wejście na salę egzaminacyjną odbywa się za okazaniem dowodu tożsamości.
4. Osoba przystępująca do egzaminu aktuarialnego potwierdza ten fakt własnoręc
znym podpisem na liście obecności.5. Kontrolę nad organizacją i przebiegiem egzaminu aktuarialnego wykonują osoby wchodzące w skład Komisji. W czasie egzaminu na sali egzaminacyjnej muszą być
obecne co najmniej 2 osoby wchodzące w skład Komisji.6. Urząd jest odpowiedzialny za przechowywanie testów egzaminacyjnych.
7. Urząd nie ponosi kosztów uczestnika związanych z przystąpien
iem do egzaminu aktuarialnego.
Art. 166.
1. Minister właściwy do spraw instytucji finansowych, po zasięgnięciu opinii ogóln
opolskich organizacji aktuariuszy, w drodze rozporządzenia:1) nadaje regulamin Komisji;
2) ustala wysokość opłat egzaminacyjnych, o których mowa w art. 165 ust. 2, dla osób składających egzaminy aktuarialne przed Komisją;
3) ustala wysokość wynagrodzenia dla osób wchodzących w skład Komisji za przeprowadzanie egzaminów oraz przypadki, gdy wynagrodzenie to nie prz
ysługuje.2. Minister
właściwy do spraw instytucji finansowych, wydając rozporządzenie, o którym mowa w ust. 1, uwzględnia sposób działania Komisji, terminy i miejsce przeprowadzania egzaminów, kontrolę sposobu ich przeprowadzenia, terminy przyjmowania zgłoszeń i uiszczania opłaty egzaminacyjnej oraz sposób ogłaszania powyższych danych do publicznej wiadomości.3. Minister właściwy do spraw instytucji finansowych, po zasięgnięciu opinii ogóln
opolskich organizacji aktuariuszy, określi, w drodze rozporządzenia, zakres obowiązujących tematów egzaminów aktuarialnych oraz tryb przeprowadzania tych egzaminów, uwzględniając konieczność zapewnienia pełnego sprawdzianu wiedzy kandydatów oraz sprawnego przeprowadzenia egzaminów.
Rozdział 10
Sprawozdawczość ubezpieczeniowa zakładu ubezpieczeń
Art. 167.
1. Zakład ubezpieczeń przedstawia organowi nadzoru roczne sprawozdanie finansowe, sporządzone zgodnie z przepisami o rachunkowości, w terminie 6 miesięcy od
ostatniego dnia roku obrotowego.2. Sprawozdanie finansowe zakładu ubezpieczeń wykonującego działalność w zakr
esie działu I oraz działu II grupa 10 załącznika do ustawy, obok osób określonych w odrębnych ustawach, podpisuje również aktuariusz.3. Do sprawozdania finansowego zakładu ubezpieczeń wykonującego działalność w zakresie ubezpieczeń działu II załącznika do ustawy, w których rezerwy technic
zno-ubezpieczeniowe są ustalane metodami aktuarialnymi, dołącza się opinię aktuariusza o prawidłowości wykazanych w sprawozdaniu rezerw techniczno-ubezpieczeniowych ustalanych metodami aktuarialnymi.4. Do sprawozdania, o którym mowa w ust. 1, dołącza się raport o stanie portfela
ubezpieczeń, o którym mowa w art. 159 ust. 1 pkt 4.
Art. 168.
Do sprawozdań finansowych zakład ubezpieczeń dołącza zestawienie środków wł
asnych wraz ze wskazaniem dowodów posiadania środków własnych w wysokości co najmniej marginesu wypłacalności.