10 lutego 2005 r.

Na podstawie art. 84 ust. 1 Regulaminu Senatu wnoszę projekt uchwały w 500 rocznicę urodzin Mikołaja Reja ojca piśmiennictwa polskiego.

W załączeniu przekazuję projekt uchwały.

(-) Grzegorz Matuszak

p r o j e k t

Wiek XVI w historii Polski to okres świetnego rozkwitu Rzeczypospolitej - politycznego i gospodarczego, umocnienia jej pozycji międzynarodowej i ukształtowania podstaw ustrojowych państwa. To również złoty wiek rozwoju literatury i sztuki oraz budzenia się świadomości narodowej Polaków.

W dniu 4 lutego 2005 r. minęła 500 rocznica urodzin Mikołaja Reja z Nagłowic, ojca piśmiennictwa polskiego, twórcy zaliczonego do narodowego panteonu kultury staropolskiej. Był jednym z najpłodniejszych pisarzy dawnej Polski, który stworzył i rozpowszechnił przystępną dla ogółu ziemiaństwa książkę polską, założył podwaliny pod polski język literacki, a dla potomnych zostawił interesujący obraz życia i poglądów swej epoki.

Powszechnie znane słowa Mikołaja Reja:

przypominały współczesnym autorom i kolejnym pokoleniom potrzebę doceniania mowy ojczystej. Rej podejmował w swych dziełach zasadnicze zagadnienia ustrojowe Polski, a jako rzecznik reformacji w dialogach religijno-dydaktycznych krytykował naganne postawy i egoistyczne zachowania rodaków.

Współcześnie, gdy zgiełk sporów i waśni politycznych nie sprzyja rozwiązywaniu problemów życiowych dużej części polskiego społeczeństwa takie opinie Mikołaja Reja, jak:

lub

zachowują zdumiewającą aktualność i trafność.

Senat Rzeczypospolitej Polskiej oddając hołd ojcu piśmiennictwa polskiego w 500 rocznicę jego urodzin, swą uchwałą pragnie zwrócić uwagę obywateli na nieprzemijające wartości dzieła Mikołaja Reja, potrzebę upowszechniania znajomości jego twórczości oraz konieczność szacunku dla wielkiej tradycji polskiej literatury i kultury.

Uchwała podlega ogłoszeniu w Dzienniku Urzędowym Rzeczypospolitej Polskiej "Monitor Polski".