Warszawa, dnia 21 grudnia 2004 r.

KANCELARIA SENATU

BIURO LEGISLACYJNE

Opinia do ustawy

o zmianie ustawy - Prawo przewozowe

Opiniowana ustawa została uchwalona w dniu 16 grudnia 2004 roku na 93 posiedzeniu Sejmu. Projekt ustawy został przedłożony przez Radę Ministrów w trybie art. 123 ust. 1 Konstytucji (tryb pilny).

Celem opiniowanej ustawy jest zmiana tych przepisów ustawy - Prawo przewozowe, które orzeczeniem Trybunału Konstytucyjnego z dnia 29 czerwca 2004 roku (sygn. akt P 20/02) zostały uznane za niezgodne z Konstytucją. Zarzuty podnoszone przez Trybunał Konstytucyjny dotyczyły faktu, że ustawa i wydane na jej podstawie rozporządzenie nie różnicują sytuacji prawnej osób, które opłaciły właściwie należność za przejazd, a tylko nie były w stanie jej udokumentować w trakcie podróży, od sytuacji osób wyłudzających świadczenie. Jest to niezgodne z wywodzoną z art. 2 Konstytucji RP zasadą sprawiedliwości społecznej oraz z wynikającą z art. 32 ust. 1 zasadą równości. Zgodnie z ustalonym orzecznictwem Trybunału Konstytucyjnego zasada równości nakazuje jednakowe traktowanie podmiotów wyróżnionych według cechy prawnie relewantnej. W omawianym przypadku jest to kryterium uiszczenia właściwej opłaty za przejazd.

Opiniowana ustawa rozgranicza stan, w którym pasażer odbywa przejazd bez biletu, uchylając się od uiszczenia należności, od sytuacji, gdy osoba odbywająca podróż nie posiada przy sobie dokumentu poświadczającego uprawnienie do ulgi lub przejazdu bezpłatnego.

Ponadto opiniowana ustawa przewiduje możliwość dochodzenia zwrotu pobranych przez przewoźnika opłat albo ich umorzenia.

Opiniowany akt prawny uzupełnia przepisy zawierające delegacje do wydania rozporządzeń o wytyczne dotyczące treści aktu wykonawczego. Tym samym czyni zadość konstytucyjnemu wymogowi co do szczegółowych wytycznych zawartych w upoważnieniu ustawowym (art. 92 ust. 1 Konstytucji). Zgodnie z orzecznictwem Trybunału Konstytucyjnego brak wytycznych stanowi wystarczającą podstawę do uznania niekonstytucyjności zarówno przepisu ustawy nie zawierającego wytycznych, jak i wydanego na podstawie takiego upoważnienia ustawowego rozporządzenia.

Oprac. Agata Karwowska-Sokołowska