Oświadczenie


Minister Spraw Wewnętrznych i Administracji przekazał wyjaśnienie w związku z oświadczeniem senatorów Apolonii Klepacz, Józefa Dziemdzieli i Stanisława Niciei, złożonym na 56. posiedzeniu Senatu ("Diariusz Senatu RP" nr 56):

Warszawa, dnia 24 marca 2004 r.

Pan
Longin Pastusiak
Marszałek Senatu
Rzeczypospolitej Polskiej

Szanowny Panie Marszałku!

Nawiązując do pisma z dnia 17 lutego 2004 r., o sygn. BPS/DSK-043-71-04, przekazującego oświadczenie Senatorów RP: Pani Apolonii Klepacz, Pana Józefa Dziemdzieli i Pana Stanisława Niciei w sprawie zwolnienia ze służby w Straży Granicznej Pana Stanisława J. uprzejmie przedstawiam następujące informacje.

Uwzględniając istniejący stan prawny, Straż Graniczna podjęła bezskuteczną próbę wyjścia naprzeciw roszczeniom wysuwanym przez Pana Stanisława J. Komendant Główny Straży Granicznej uznał, iż satysfakcjonującym rozwiązaniem dla stron sporu może być zawarcie ugody pozasądowej. Projekt ugody został opracowany w odpowiedzi na wystąpienie Pana Stanisława J. adresowane do Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji. Zawarcie proponowanej ugody skutkowałoby naprawieniem szkody z tytułu wydania decyzji dotyczących wymierzenia kary dyscyplinarnej zwolnienia funkcjonariusza ze służby w Straży Granicznej, wydanych przez Komendanta Głównego Straży Granicznej i Ministra Spraw Wewnętrznych, poprzez wypłatę na rzecz zainteresowanego odszkodowania w ustalonej przez strony wysokości. Kwota odszkodowania została skalkulowana w taki sposób, aby stanowiła rekompensatę z tytułu obniżenia faktycznych dochodów Pana Stanisława J. uzyskanych po zwolnieniu ze służby, w stosunku do potencjalnej wysokości dochodów, jakie funkcjonariusz uzyskałby z tytułu nieprzerwanego stosunku służbowego. Zaproponowana kwota odszkodowania uwzględniała ponadto zadośćuczynienie w wysokości odsetek ustawowych za cały okres pozostawania zainteresowanego poza służbą.

Pan Stanisław J. pismem z dnia 11 lipca 2003 r., zaakceptował proponowaną kwotę odszkodowania, a następnie, pismem z dnia 18 sierpnia 2003 r., wniósł - jak sam stwierdził - "kosmetyczne uzupełnienia" do przedstawionego mu projektu ugody pozasądowej. Wskazał przy tym, że "sprawa musi się zakończyć (łącznie z wypłatą odszkodowania) do 30 września".

W dniu 26 września 2003 r. (czyli przed upływem wskazanego wyżej terminu) Pan Stanisław J. wystosował do Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji wniosek, w którym stwierdził m.in., iż jest "(...) skłonny do ustępstw co do odszkodowania w wypadku ponownego przyjęcia do służby (...)". Cytowany wniosek stanowił zatem odstąpienie przez stronę od przyjętych uprzednio warunków projektu ugody pozasądowej. Jednocześnie Pan Stanisław J. wniósł o pełną rekompensatę wyrządzonej mu szkody, wskazując również, iż - w jego ocenie - powstały podstawy prawne do ponownego przyjęcia go do służby.

Wobec faktu, iż zaproponowana w projekcie ugody wysokość odszkodowania obejmowała zarówno szkodę rzeczywistą, jak i utracone korzyści stwierdzić należy, że roszczenie zawarte we wniosku Pana Stanisława J. z dnia 26 września 2003 r. dotyczące "pełnej rekompensaty poniesionych szkód" należy uznać za bezzasadne.

W dniu 23 października 2003 r. Pan Stanisław J. złożył do Sądu Okręgowego XII Wydział Pracy pozew o zasądzenie od Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji i Komendanta Głównego Straży Granicznej kwoty 397.863.28 zł zadośćuczynienia za bezprawne zwolnienie ze służby. W dniu 9 marca 2004 r. odbyła się rozprawa, podczas której Sąd Okręgowy XII Wydział Pracy stwierdził swą niewłaściwość i sprawę przekazał sądowi powszechnemu w Warszawie. Obecnie oczekiwać należy rozstrzygnięcia jakie zapadnie przed sądem w przedmiotowej sprawie. Tym samym także uznać należy, że Pan Stanisław J. obrał już drogę dochodzenia roszczeń i zakończenia sprawy.

Ustosunkowując się do kwestii przywrócenia Pana Stanisława J. do służby w Straży Granicznej wyjaśniam, że mimo uniewinnienia Pana Stanisława J. od postawionych w postępowaniu karnym zarzutów, przywrócenie do służby w obecnym stanie prawnym nie jest możliwe. Odnosi się to zarówno do przywrócenia do służby w rozumieniu przepisów art. 46 ustawy z dnia 12 października 1990 r. o Straży Granicznej (tj.: Dz. U. z 2002 r., Nr 171, poz. 1399 z późn. zm.), obowiązujących od dnia 15 czerwca 2001 r., jak i do wcześniej stosowanego przywrócenia do służby, ukształtowanego w oparciu o orzecznictwo Naczelnego Sądu Administracyjnego. W obydwu przypadkach podstawą przywrócenia do służby byłoby usunięcie z obrotu prawnego decyzji o zwolnieniu ze służby przez ich uchylenie lub stwierdzenie nieważności.

W przypadku Pana Stanisława J., Minister Spraw Wewnętrznych i Administracji - na podstawie art. 151 § 2 Kodeksu postępowania administracyjnego - decyzją Nr 544-1812-2000 z dnia 31 października 2000 r. (utrzymaną w mocy decyzją Nr 548-1485-2001 z dnia 12 lipca 2001 r.), stwierdził, że decyzje w sprawie zwolnienia Pana Stanisława J. ze służby w Straży Granicznej (Ministra Spraw Wewnętrznych z dnia 8 marca 1993 r. oraz Komendanta Głównego Straży Granicznej z dnia 27 stycznia 1993 r. i z dnia 21 kwietnia 1993 r.) wydano z naruszeniem prawa. Jednocześnie wskazał okoliczności, z powodu których nie uchylił ww. decyzji. Podstawa takiego rozstrzygnięcia oparta została na postanowieniach art. 146 § 1 kpa, zgodnie z którym uchylenie decyzji z przyczyn określonych w art. 145 § 1 pkt 8 kpa nie może nastąpić, jeżeli od dnia doręczenia lub ogłoszenia decyzji upłynęło pięć lat. Pan Stanisław J. został poinformowany, że - zgodnie z art. 153 kpa - służy mu roszczenie o odszkodowanie w zakresie i na zasadach określonych w przepisach Kodeksu cywilnego 8z czego obecnie skorzystał). Warto dodać, że prawidłowość wspomnianego rozstrzygnięcia Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji potwierdził Naczelny Sąd Administracyjny wyrokiem z dnia 7 grudnia 2001 roku (sygn. akt II S.A. 2654/01) oddalając skargę. Należy również zaznaczyć, że przedmiotem skarg do Naczelnego Sądu Administracyjnego były także inne rozstrzygnięcia związane z meritum przedmiotowej sprawy. Postępowania te kończyły się oddaleniem lub odrzuceniem skarg Pana Stanisława J.

Ewentualny powrót Pana Stanisława J. do służby w Straży Granicznej może odbyć się jedynie zgodnie z procedurą obowiązującą wszystkich kandydatów ubiegających się o przyjęcie do służby, o czym zainteresowany był wielokrotnie informowany.

Na tle przedstawionego stanu faktycznego i prawnego, stanowisko MSWiA o braku możliwości przywrócenia Pana Stanisława J. do służby w Straży Granicznej pozostaje niezmienne. Oczekiwać należy jedynie stosownych rozstrzygnięć sądowych w przedmiotowej sprawie.

Z poważaniem

Minister
Spraw Wewnętrznych i Administracji

z up. Andrzej Brachmański
Sekretarz Stanu


Oświadczenie