U C H W A Ł A

SENATU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

z dnia 7 listopada 2003 r.

w sprawie ustawy o zmianie ustawy o transporcie drogowym

Senat, po rozpatrzeniu uchwalonej przez Sejm na posiedzeniu w dniu 17 października 2003 r. ustawy o zmianie ustawy o transporcie drogowym, wprowadza do jej tekstu następujące poprawki:

1)

w art. 1 przed pkt 1 dodaje się pkt ... w brzmieniu:

"...) w art. 8 w ust. 2 pkt 3 otrzymuje brzmienie:

"3) określenie rodzaju i zakresu, a w krajowym transporcie drogowym taksówką - także obszaru,";";

2)

w art. 1 przed pkt 1 dodaje się pkt ... w brzmieniu:

"...) w art. 10 uchyla się ust. 3, 3a i 5;";

3)

w art. 1 w pkt 1 przed lit. a dodaje się lit. ... w brzmieniu:

"...) w ust. 1 pkt 8 otrzymuje brzmienie:

"8) oznaczenie obszaru przewozów w krajowym transporcie drogowym taksówką,",";

4)

w art. 1 w pkt 1 dodaje się lit. a1 w brzmieniu:

"a1) ust. 3 otrzymuje brzmienie:

"3. Organ udzielający licencji wydaje jej wypis lub wypisy w liczbie odpowiadającej liczbie pojazdów samochodowych określonych we wniosku o udzielenie licencji.",";

5)

w art. 1 dodaje się pkt 1a w brzmieniu:

"1a) w art. 12 ust. 2 otrzymuje brzmienie:

"2. Licencja na międzynarodowy transport drogowy uprawnia do wykonywania przewozów z przekroczeniem granicy Rzeczypospolitej Polskiej zgodnie z rodzajem przewozów w niej określonym.";";

6)

w art. 1 dodaje się pkt 3a w brzmieniu:

"3a) w art. 17 ust. 1 otrzymuje brzmienie:

"1. Minister właściwy do spraw transportu określi, w drodze rozporządzenia, wzory licencji i wypisu z licencji, uwzględniając zakres niezbędnych danych.";";

7)

w art. 1 w pkt 5, w art. 32a skreśla się wyrazy "jeżeli nie jest on obywatelem państwa członkowskiego Unii Europejskiej,";

8)

w art. 1 w pkt 5, w art. 32b:

a) w ust. 4 w pkt 2 skreśla się wyrazy "potwierdzone dokumentem tożsamości",

b) w ust. 5 w pkt 2 kropkę na końcu zastępuje się przecinkiem i dodaje się pkt 3 w brzmieniu:

"3) kserokopię dokumentu tożsamości.";

9)

w art. 1 w pkt 5, w art. 32b ust. 6 otrzymuje brzmienie:

"6. W przypadku zmiany danych, o których mowa w ust. 4, oraz danych zawartych w dokumentach, o których mowa w ust. 5, stosuje się odpowiednio przepis art. 14 ust. 1.";

10)

w art. 1 w pkt 5, w art. 32b dodaje się ust. 7 w brzmieniu:

"7. Do wygaśnięcia świadectwa kierowcy stosuje się odpowiednio przepisy dotyczące wygaśnięcia licencji.";

11)

w art. 1 w pkt 5, w art. 32c ust. 3 otrzymuje brzmienie:

"3. Do przeprowadzania kontroli, o której mowa w ust. 1, stosuje się odpowiednio przepisy art. 85 i art. 90.";

12)

w art. 1 w pkt 6 w lit. b, w ust. 4 wyrazy "polskie organizacje o zasięgu ogólnokrajowym zrzeszające międzynarodowych przewoźników drogowych" zastępuje się wyrazami "jednostki, o których mowa w art. 26 pkt 2";

13)

w art. 1 w pkt 6 w lit. b, w ust. 4 kropkę na końcu zastępuje się przecinkiem i dodaje się wyrazy "mając na względzie usprawnienie procedur pobierania opłat.";

14)

w art. 1 w pkt 8 w zdaniu wstępnym po wyrazach "w art. 46" dodaje się dwukropek, pozostałą treść oznacza się jako lit. a i dodaje się lit. b w brzmieniu:

"b) ust. 2 otrzymuje brzmienie:

"2. Wpływy uzyskane z innych opłat niż wymienione w ust. 1-1b stanowią odpowiednio dochód właściwego organu samorządu terytorialnego lub budżetu państwa.";";

15)

w art. 1 w pkt 9 skreśla się lit. a;

16)

w art. 1 dodaje się pkt 10a w brzmieniu:

"10a) w art. 96a ust. 1 otrzymuje brzmienie:

"1. Kto nie wypełnia obowiązków, o których mowa w art. 15 ust. 4, podlega karze grzywny.";";

17)

w art. 2 w ust. 2 kropkę na końcu zastępuje się przecinkiem i dodaje się wyrazy "które zostały udzielone na dotychczasowych zasadach.";

18)

w art. 4 ust. 1 otrzymuje brzmienie:

"1. Przedsiębiorcy, o których mowa w art. 2 ust. 1, występują do ministra właściwego do spraw transportu z pisemnym wnioskiem o wydanie licencji wspólnotowej.";

19)

w art. 4 w ust. 2 wyrazy "licencji, o której mowa w ust. 1" zastępuje się wyrazami "licencji wspólnotowej";

20)

w art. 4 skreśla się ust. 6;

21)

w art. 5 w ust. 2 zdanie pierwsze otrzymuje brzmienie:

"Przedsiębiorcom, o których mowa w ust. 1, wydaje się równocześnie licencję wspólnotową.";

22)

w art. 5 w ust. 2 w zdaniu drugim wyrazy "przepisy art. 4 ust. 2" zastępuje się wyrazami "przepisy art. 4";

23)

dodaje się art. 5a w brzmieniu:

"Art. 5a. Wpływy uzyskane z opłat za wydanie licencji wspólnotowej dla przedsiębiorców, o których mowa w art. 2 ust. 1 i art. 5 ust. 1, stanowią przychód środka specjalnego, o którym mowa w art. 46 ust. 1, i w całości są przekazywane jednostce upoważnionej do pobierania tych opłat z przeznaczeniem na pokrycie kosztów produkcji oraz kosztów administracyjnych związanych z wydaniem tej licencji.";

24)

art. 7 otrzymuje brzmienie:

"Art. 7. Do postępowań administracyjnych w sprawach objętych przepisami niniejszej ustawy, wszczętych a niezakończonych ostatecznie przed dniem jej wejścia w życie, stosuje się przepisy ustawy, o której mowa w art. 1, w brzmieniu nadanym niniejszą ustawą.";

25)

w art. 8 po wyrazach "na podstawie" dodaje się wyrazy "art. 17 ust. 1,";

26)

w art. 10 wyrazy "z dniem 1 maja 2004 r." zastępuje się wyrazami "z dniem uzyskania przez Rzeczpospolitą Polską członkostwa w Unii Europejskiej".

WICEMARSZAŁEK SENATU

Kazimierz KUTZ


UZASADNIENIE

Rozpatrując uchwaloną przez Sejm ustawę o zmianie ustawy o transporcie drogowym Senat uznał za stosowne wprowadzenie do jej tekstu 26 poprawek.

Poprawki nr 1-7 mają na celu zapewnienie pełnej zgodności ustawy o transporcie drogowym z prawem Unii Europejskiej. Z uwagi na dostosowawczy charakter ustawy Senat uznał bowiem za konieczny powrót do koncepcji przedstawionej w projekcie ustawy przedłożonym przez Radę Ministrów, tym bardziej, że wprowadzenie zmian w innych przepisach ustawy o transporcie drogowym dotyczy problematyki wykonywania międzynarodowego transportu drogowego i nie prowadzi do wykroczenia poza materię ustawy uchwalonej przez Sejm.

Poprawki nr 1, 3 i 5 zmierzają do dostosowania ustawy o transporcie drogowym do prawa Unii Europejskiej w zakresie problematyki wykonywania międzynarodowego transportu drogowego poprzez likwidację wymogu zamieszczania w licencji obszaru wykonywania tego transportu. Ten sam cel przyświecał Senatowi przy uchwalaniu poprawek nr 2 i 4, które zmierzają do uchylenia:

  1. art. 10 ust. 3, zgodnie z którym minister właściwy do spraw transportu, z zastrzeżeniem ust. 3a, odmawia udzielenia licencji na międzynarodowy transport drogowy lub dokonania jej zmiany w razie braku możliwości zapewnienia wystarczającej liczby zezwoleń zagranicznych;
  2. art. 10 ust. 3a, zgodnie z którym minister właściwy do spraw transportu może udzielić licencji na międzynarodowy transport drogowy rzeczy w innym niż wskazany we wniosku, o którym mowa w art. 8, zakresie dotyczącym obszaru przewozów lub liczby pojazdów samochodowych zgłoszonych we wniosku, mając na uwadze liczbę będących w jego dyspozycji zezwoleń zagranicznych;
  3. art. 10 ust. 5, zgodnie z którym minister właściwy do spraw transportu, po zasięgnięciu opinii polskich organizacji o zasięgu ogólnokrajowym zrzeszających międzynarodowych przewoźników drogowych, może, w drodze rozporządzenia, określić liczbę promes, licencji lub wypisów z licencji na międzynarodowy transport drogowy na dany rok kalendarzowy, uwzględniając liczbę zezwoleń zagranicznych będących w jego dyspozycji.

Celem poprawki nr 6 jest ustanowienie upoważnienia, zgodnie z którym minister właściwy do spraw transportu określi, w drodze rozporządzenia, wzory licencji i wypisu z licencji, przy uwzględnieniu zakresu niezbędnych danych. Wiąże się z nią poprawka nr 25, która zmierza do czasowego utrzymania w mocy obecnego aktu wykonawczego dotyczącego tej problematyki.

W art. 32a, w brzmieniu nadanym przez ustawę, ustanowiony został obowiązek posiadania świadectwa kierowcy przez kierowcę, który nie jest obywatelem państwa członkowskiego Unii Europejskiej, a zatrudniony jest przez "przedsiębiorcę mającego siedzibę na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, wykonującego międzynarodowy transport drogowy rzeczy, jeżeli nie jest on obywatelem państwa członkowskiego Unii Europejskiej". Odniesienie wymogu obywatelstwa do statusu przedsiębiorcy zatrudniającego kierowcę skutkuje niezgodnością powołanego przepisu z Rozporządzeniem (WE) nr 484/2002 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 1 marca 2002 r. zmieniającego Rozporządzenie Rady (EWG) nr 881/92 i (EWG) nr 3118/93 w celu ustanowienia świadectwa kierowcy (Dz. Urz. WE nr L 076, 19.03.2002). Przytoczony akt wspólnotowy dotyczy bowiem każdego przedsiębiorcy prowadzącego działalność w zakresie międzynarodowego transportu drogowego na obszarze Unii Europejskiej. W związku z tym Senat uchwalił poprawkę nr 7.

Przepisy art. 32b ust. 6 i art. 32c ust. 3, w brzmieniu nadanym przez ustawę, posługują się niewłaściwą techniką legislacyjną w zakresie odesłania do przepisów ustawy o transporcie drogowym. Pierwszy z nich nakazuje odpowiednio stosować, bez sprecyzowania w zakresie jakiej materii, przepisy art. 14 ust. 1 i art. 16, które już zawierają odesłania. Taki zabieg legislacyjny jest nie tylko sprzeczny z regułami poprawnej legislacji, ale nie pozwala również jednoznacznie odpowiedzieć na pytanie, które przepisy mają zastosowanie do określonego zakresu spraw, tym bardziej, że ustawa o transporcie drogowym pełna jest kaskadowych odesłań. Podobny problem występuje w przypadku art. 32c ust. 3, który odsyła, bez wskazania zakresu spraw, do art. 85 i art. 90. Dążąc do prawidłowego rozwiązania przedstawionego problemu Senat uchwalił poprawki nr 9-11.

Art. 41 ust. 4, w brzmieniu nadanym przez ustawę, zawiera delegację do wydania rozporządzenia przez ministra właściwego do spraw transportu, w którym może on upoważnić, na określonych warunkach, do pobierania opłat za niektóre czynności administracyjne w międzynarodowym transporcie drogowym jednostkę specjalnie w tym celu działającą lub polskie organizacje o zasięgu ogólnokrajowym zrzeszające międzynarodowych przewoźników drogowych. Przepis ten wymaga jednak uzupełnienia o wytyczne dotyczące treści tego aktu wykonawczego - zgodnie z art. 92 ust. 1 Konstytucji RP (poprawka nr 13).

Poprawka nr 14 zmierza do zapewnienia konsekwencji legislacyjnych dodania ustępu 1b w art. 46 ustawy o transporcie drogowym.

Zgodnie z aktualnym brzmieniem art. 47 ust. 1 ustawy o transporcie drogowym minister właściwy do spraw transportu, w porozumieniu z ministrem właściwym do spraw finansów publicznych, określi, w drodze rozporządzenia:

  1. wysokość opłat za czynności administracyjne, o których mowa w art. 41 ust. 1;
  2. wysokość opłat za egzaminowanie oraz za wydanie certyfikatu kompetencji zawodowych.

Ustawodawca sejmowy uzupełnił sformułowany w art. 41 ust. 1 katalog czynności administracyjnych o wydanie świadectwa kierowcy, jego zmianę oraz wydanie wtórnika świadectwa kierowcy. W związku z tym zbyteczne jest uzupełnienie treści art. 47 ust. 1 o pkt 3, zobowiązujący organ wydający rozporządzenie do określenia w nim wysokości opłaty za wydanie świadectwa kierowcy - obowiązek taki wynika bowiem z ust. 1 pkt 1. Ponadto, zważywszy na zmianę zawartych w art. 47 ust. 2 wytycznych dotyczących treści tego rozporządzenia, minister właściwy do spraw transportu będzie obowiązany do wydania nowych przepisów wykonawczych w tym zakresie. Należy również zauważyć, że z uwagi na treść pkt 7 dodanego do art. 41 ust. 1 minister właściwy do spraw transportu powinien określić nie tylko wysokość opłat za wydanie świadectwa kierowcy, ale również z tytułu jego zmiany oraz wydania wtórnika świadectwa kierowcy. W związku z tym Senat postanowił wprowadzić do ustawy poprawkę nr 15.

Art. 1 pkt 3 ustawy uchylił art. 14 ust. 4 ustawy o transporcie drogowym, w myśl którego w przypadku zmiany licencji polegającej na zmianie wykazu numerów rejestracyjnych pojazdów samochodowych, przedsiębiorca jest obowiązany zwrócić dotychczasowe wypisy z tego wykazu nie później niż w terminie 14 dni od dnia otrzymania nowych wypisów. W związku z tym Senat dokonał stosownej modyfikacji art. 96a ust. 1 ustawy o transporcie drogowym, który ustanawia sankcję karną m.in. z tytułu niewypełniania wyżej przytoczonej dyspozycji (poprawka nr 16).

Art. 2 ust. 1 ustawy statuuje zasadę, w myśl której przedsiębiorca prowadzący działalność gospodarczą w zakresie międzynarodowego transportu drogowego na podstawie dotychczasowych uprawnień może wykonywać tę działalność, na podstawie posiadanego uprawnienia, do dnia uzyskania przez Rzeczpospolitą Polską członkostwa w Unii Europejskiej. Zgodnie z ust. 2 tego artykułu przepisu ust. 1 nie stosuje się do licencji na wykonywanie międzynarodowego transportu drogowego osób samochodem osobowym. Art. 2 ust. 2 został jednak niewłaściwie sformułowany, gdyż nie wynika z niego w sposób jednoznaczny, czy przedsiębiorca prowadzący działalność gospodarczą na podstawie licencji na wykonywanie międzynarodowego transportu drogowego osób samochodem osobowym będzie mógł wykonywać tę działalność do upływu okresu, na który została udzielona ta licencja, czy utraci on posiadane uprawnienia z dniem wejścia w życie ustawy. Wykładnia celowościowa przemawia za pierwszym rozwiązaniem, jednakże Senat uznał za zasadne doprecyzowanie omawianego przepisu (poprawka nr 17).

Art. 4 ust. 1 ustawy został niewłaściwie zredagowany. Stanowi on, że licencję wspólnotową wydaje minister właściwy do spraw transportu na pisemny wniosek przedsiębiorcy prowadzącego działalność gospodarczą w zakresie międzynarodowego transportu drogowego na podstawie uprawnień nabytych przed dniem wejścia w życie ustawy. Tymczasem licencja wspólnotowa będzie mogła być wydana każdemu przedsiębiorcy, spełniającemu odpowiednie wymogi. Dlatego też Senat uznał za celowe, aby art. 4 ust. 1 stanowił, iż przedsiębiorcy, o których mowa w art. 2 ust. 1, występują do ministra właściwego do spraw transportu z pisemnym wnioskiem o wydanie licencji wspólnotowej (poprawka nr 18).

Unormowanie art. 4 ust. 6 ustawy dotyczące przychodu z tytułu wpływów uzyskanych z opłat za wydanie licencji wspólnotowej powinno zostać wydzielone w odrębny artykuł z uwagi za wyraźną odrębność od materii art. 4 ustawy. Zważywszy na to, że problematyka ta odnosi się zarówno do przedsiębiorców, o których mowa w art. 2 ust. 1, jak również do przedsiębiorców, o których mowa w art. 5 ust. 1, postulować należy jej uregulowanie w kolejnym artykule. Niezależnie od tego Senat dokonał uściślenia, że wpływy uzyskane z opłat za wydanie licencji wspólnotowej dla przedsiębiorców, o których mowa w art. 2 ust. 1 i art. 5 ust. 1, stanowią przychód środka specjalnego, o którym mowa w art. 46 ust. 1, i w całości są przekazywane jednostce upoważnionej do pobierania tych opłat z przeznaczeniem na pokrycie kosztów produkcji oraz kosztów administracyjnych związanych z wydaniem tej licencji (poprawki nr 20 i 23).

Poprawka nr 21 zmierza do ustanowienia zasady, w myśl której przedsiębiorcom, którym udzielono licencji na międzynarodowy transport drogowy w okresie od dnia wejścia w życie ustawy do dnia 31 marca 2004 r., wydaje się równocześnie licencję wspólnotową.

Poprawki nr 8, 12, 19, 22, 24 i 26 zmierzają do doprecyzowania przepisów ustawy oraz zachowania poprawnych konstrukcji redakcyjnych.