Spotkanie Zgromadzenia Parlamentarnego Sejmu i Senatu Rzeczypospolitej Polskiej, Sejmu Republiki Litewskiej i Rady Najwyższej Ukrainy w Lublinie
Współpracę w ramach Partnerstwa Wschodniego, działania na rzecz bezpieczeństwa energetycznego oraz rozwijanie świadomości wspólnoty kulturowej Polski, Litwy i Ukrainy zadeklarowali 26 czerwca 2009 r. w Lublinie uczestniczy Zgromadzenia Parlamentarnego Sejmu i Senatu Rzeczypospolitej Polskiej, Sejmu Republiki Litewskiej i Rady Najwyższej Ukrainy. Sesja plenarna II posiedzenia Zgromadzenia Parlamentarnego Polski, Litwy i Ukrainy zorganizowana została w Polsce dla uczczenia 20. rocznicy pierwszych wolnych, po II wojnie światowej w tej części Europy, wyborów do Senatu RP i ogłoszonego przez Senat RP Roku Polskiej Demokracji. Okazją do spotkania w Lublinie była 440 rocznica zawarcia Unii Polsko-Litewskiej. Uczestnicy spotkania nawiązali do tej tradycji w przekonaniu, że Unia Lubelska była prekursorem pokojowej integracji politycznej na kontynencie europejskim. Uczestnicy trójstronnego Zgromadzenia Parlamentarnego oświadczyli, że ich wspólnym priorytetem jest dążenie do stowarzyszenia politycznego i ekonomicznego Ukrainy z Unią Europejską z perspektywą członkostwa. Uznali, że konieczny jest pełny udział w Partnerstwie Wschodnim wszystkich państw, którym zostało zaoferowane. 
W końcowym oświadczeniu uznali m.in., że koniecznym elementem budowania przestrzeni Partnerstwa jest współpraca edukacyjna na szczeblu akademickim, bo to fundament istnienia wspólnej Europy, który wymaga współfinansowania z UE. Wskazali na konieczność wspierania integracji ukraińskiego systemu edukacyjnego z europejską przestrzenią edukacyjną przez przenoszenie do uczelni ukraińskich modeli kształcenia zgodnego z procesem bolońskim. Bogdan Borusewicz marszałek Senatu witając delegacje podkreślił, że Unia Polsko-Litewska była prekursorem zjednoczenia Europy i według marszałka trójstronna formuła spotkania ma czytelny kontekst unijny. "Jeśli spotkamy się w trójkę to m.in. dlatego, że łączy nas pamięć wspólnego projektu jakim była Rzeczypospolita Obojga Narodów" - mówił marszałek. Zaznaczył, iż nie wolno zapominać, że Polska, Litwa i Ukraina sąsiadują z Białorusią. "To nasza odpowiedzialność i obowiązek" - podkreślił. Marszałek przywołał słowa Roberta Schumana, który mówił, że gdyby mógł zaczynać integrację europejską od nowa to zacząłby ją od kultury. W opinii B. Borusewicza w obszarze Partnerstwa Wschodniego proces ten już się rozpoczął, bo środowiska akademickie naszych krajów blisko ze sobą współpracują i ta współpraca powinna być wspierana środkami unijnymi. Wskazał na potrzebę istnienia wspólnego podręcznika historii.  Zdaniem B. Borusewicza, wyzwaniem jest uczestnictwo wszystkich 6 krajów w Partnerstwie i ich gotowość do wzajemnej współpracy na co dzień. Partnerstwo Wschodnie jest zatem czymś więcej niż wstępem do stowarzyszenia i członkostwa w UE - jest sprawdzianem umiejętności dialogu i współpracy. Zdaniem marszałka Partnerstwo powinno mieć własny wymiar parlamentarny. Planowane przez Parlament Europejski ustanowienie w nowej kadencji forum parlamentarnego EURONEST będzie pierwszym krokiem na drodze do powołania zgromadzenia parlamentarnego. W ocenie marszałka wnioski z kryzysu gazowego przekładają się na śmiałe i bezprecedensowe rozwiązania, z których korzystają kraje partnerskie. Propozycja objęcia ukraińskich sieci przesyłowych wspólnotowym reżimem technologicznym jest istotnym krokiem w stronę bezpieczeństwa dostaw. "Stworzenie systemu naczyń połączonych w zakresie przesyłania surowców energetycznych może być takim samym kołem zamachowym jak stworzenie wspólnoty węgla i stali" - powiedział marszałek.
Arunas Valinskas przewodniczący Sejmu Republiki Litewskiej podkreślił, że Unia Lubelska połączyła dwa państwa, ale wiele narodów. Przypomniał, że, celem zawiązania trójstronnego Zgromadzenia Parlamentarnego jest współpraca regionalna i wpieranie europejskich aspiracji Ukrainy. Zaznaczył, że współpraca polsko-litewsko-ukraińska jest bardzo ważna dla Litwy. Jego zdaniem tematy lubelskiego spotkania: Partnerstwo Wschodnie i bezpieczeństwo energetyczne są bardzo aktualne. Wyraził zadowolenie, że jak za czasów Unii Lubelskiej Polska i Litwa mają podobne zdanie w sprawie projektowanego gazociągu po dnie Bałtyku. W ocenie A. Valinskasa należy spróbować działać w obrębie już istniejących struktur parlamentarnych. Poinformował, że Litwa w ramach dobrego sąsiedztwa podjęła szereg kroków, by nie izolować obywateli Białorusi - obniżyła koszty wiz i zamierza wprowadzić bezwizowy ruch przygraniczny, co, jego zdaniem ożywi kontakty między obywatelami. Mykola Tomenko wiceprzewodniczący Rady Najwyższej Ukrainy podziękował za bezinteresowną pomoc parlamentu polskiego i wspieranie dążeń Ukrainy do UE. Zapewnił, że wyniki badań opinii publicznej na Ukrainie wskazują na poparcie społeczeństwa dla przystąpienia Ukrainy do struktur europejskich. Zaznaczył, że Partnerstwo Wschodnie jest ważne dla Ukrainy, bo zbliża ją do UE. Wskazał na konieczność wzmocnienia finansowego Partnerstwa, bo programy w ramach Partnerstwa dotyczą 6 państw, w których mieszka 75 milionów ludzi. Uznał, że ważne jest objęcie ukraińskiej infrastruktury gazowej unijnymi gwarancjami. Jego zdaniem, jest to istotny krok w stronę bezpieczeństwa dostaw i przejaw praktycznego angażowania się Wspólnoty w relacjach UE z Ukrainą. Porozumienie w sprawie utworzenia Zgromadzenia zostało osiągnięte w maju 2005 r. w Łucku. Jego celem jest rozwijanie polsko-litewsko-ukraińskiego dialogu parlamentarnego w współpracy miedzy trzema narodami. Zgromadzeniu współprzewodniczą: marszałek Senatu RP, przewodniczący Sejmu RL i przewodniczący Rady Najwyższej Ukrainy. |