Diariusz Senatu nr 55
1-30 kwietnia 2010 r.

10 kwietnia 2010 r. w katastrofie samolotu pod Smoleńskiem, w drodze na uroczyste obchody 70. rocznicy zbrodni katyńskiej zginął prezydent Lech Kaczyński, jego małżonka Maria oraz kilkadziesiąt najważniejszych osób w państwie.

W katastrofie zginęli wicemarszałek Senatu Krystyna Bochenek oraz senatorowie Janina Felińska i Stanisław Zając, posłowie: Leszek Deptuła, Grzegorz Dolniak, Grażyna Gęsicka, Przemysław Gosiewski, Izabela Jaruga-Nowacka, Sebastian Karpiniuk, Aleksandra Natalii-Świat, Maciej Płażyński, Arkadiusz Rybicki, Joanna Szymanek-Deresz, Zbigniew Wassermann, Wiesław Woda i Edward Wojtas.

Senatorami poprzednich kadencji byli: Lech Kaczyński, Maciej Płażyński i Krzysztof Putra.

Śmierć ponieśli m.in.: były prezydent RP na uchodźstwie Ryszard Kaczorowski, wicemarszałkowie Sejmu Jerzy Szmajdziński i Krzysztof Putra, ministrowie w Kancelarii Prezydenta - Władysław Stasiak, Paweł Wypych i Mariusz Handzlik, szef Biura Bezpieczeństwa Narodowego Aleksander Szczygło, wiceministrowie: spraw zagranicznych - Andrzej Kremer, obrony - Stanisław Komorowski i kultury - Tomasz Merta, rzecznik praw obywatelskich Janusz Kochanowski, prezes Narodowego Banku Polskiego Sławomir Skrzypek, prezes Instytutu Pamięci Narodowej Janusz Kurtyka, sekretarz generalny Rady Ochrony Pamięci Walk i Męczeństwa Andrzej Przewoźnik, kierownik Urzędu ds. Kombatantów i Osób Represjonowanych Janusz Krupski, dowódcy polskich sił zbrojnych: gen. broni Andrzej Błasik, gen. dyw. Tadeusz Buk, gen. Franciszek Gągor, gen. bryg. Kazimierz Gilarski, gen. dyw. Włodzimierz Potasiński, wiceadmirał Andrzej Karweta.

Zginęło wielu przedstawicieli Rodzin Katyńskich i stowarzyszeń kombatanckich, wśród nich Stefan Melak, Andrzej Sariusz-Skąpski, legendarna działaczka opozycji Anna Walentynowicz, aktor Janusz Zakrzeński i prezes Światowego Związku Żołnierzy AK Czesław Cywiński, funkcjonariusze Biura Ochrony Rządu, załoga samolotu.

Na wieść o tragedii pod Smoleńskiem marszałek Senatu Bogdan Borusewicz napisał:

"Dotknęła nas jedna z największych tragedii we współczesnej historii Polski. W katastrofie samolotu rządowego w Smoleńsku zginął Prezydent Rzeczypospolitej Polskiej Lech Kaczyński wraz z żoną Marią Kaczyńską i przedstawiciele najwyższych władz państwowych, dowództwa sił zbrojnych, członkowie Rodzin Katyńskich.

W tej katastrofie bolesną stratę poniósł Senat RP. Na pokładzie samolotu znaleźli się: wicemarszałek Senatu Krystyna Bochenek, senator Janina Fetlińska, senator Stanisław Zając.

Kluczowe postaci polskiego życia politycznego i społecznego udawały się na uroczystości do Katynia, by oddać hołd pomordowanym polskim oficerom.

Rodzinom ofiar i bliskim składam wyrazy głębokiego współczucia".

11 kwietnia 2010 r. marszałek Sejmu Bronisław Komorowski, pełniący zgodnie z konstytucją obowiązki prezydenta, ogłosił siedmiodniową żałobę narodową.

Marszałkowie Sejmu i Senatu na 13 kwietnia 2010 r. zwołali Zgromadzenie Posłów i Senatorów poświęcone uczczeniu pamięci ofiar katastrofy lotniczej pod Smoleńskiem.

W Senacie została wyłożona księga kondolencyjna.

Krystyna Bochenek, senator ze Śląska, urodziła się 30 czerwca 1953 r.

W 1976 r. ukończyła studia na Wydziale Filologii Polskiej Uniwersytetu Śląskiego i rozpoczęła pracę jako dziennikarka, a następnie publicystka Polskiego Radia Katowice. W latach 2002-2004 pełniła funkcję dyrektora kreatywnego Radia Katowice SA Od 2007 r. była członkinią Rady Języka Polskiego przy Prezydium Polskiej Akademii Nauk i pełniła funkcję przewodniczącej Komisji Języka w Mediach. Od 2006 r. była wiceprzewodniczącą Rady Programowej TVP Polonia.

W pracy dziennikarskiej zajmowała się przede wszystkim upowszechnianiem kultury języka polskiego oraz popularyzacją zdrowia. Otrzymała liczne nagrody dziennikarskie.

W 1987 r. stworzyła największą w kraju imprezę upowszechniającą język polski - ogólnopolskie "Dyktando". Jest ono organizowane cyklicznie (kilkanaście wydań krajowych i kilka zagranicznych dla Polonii).

Była inicjatorką wielu wydarzeń medialnych i akcji charytatywnych na Śląsku., m.in. w 1992 r. kwesty na rzecz ratowania Oddziału Hematologii Dziecięcej w Zabrzu. W 2000 r., we współpracy ze śląskimi redakcjami, prowadziła akcję profilaktyki raka piersi u kobiet. Współtworzyła także niekonwencjonalną akcję honorowego oddawania krwi. Prowadziła też wiele licytacji na cele społeczne. W 2004 r. zainicjowała akcję pozyskiwania funduszy na stypendia dla zdolnych śląskich studentów z niezamożnych rodzin. Od 2004 r. była przewodniczącą Rady Śląskiego Funduszu Stypendialnego. Współpracowała ze stowarzyszeniami i organizacjami działającymi na rzecz osób chorych i niepełnosprawnych.

W Senacie V kadencji była członkinią Komisji Kultury i Środków Przekazu, a podczas VI kadencji Senatu sprawowała funkcję przewodniczącej tej komisji. Była inicjatorką uchwały Senatu w sprawie ustanowienia roku 2006 Rokiem Języka Polskiego. W Senacie VII kadencji pełniła funkcję wicemarszałka, pracowała też w Komisji Spraw Emigracji i Łączności z Polakami za Granicą.

Była członkinią Klubu Parlamentarnego Platformy Obywatelskiej. Była zamężna, zostawiła dwoje dzieci.

Pośmiertnie została odznaczona Krzyżem Komandorskim z Gwiazdą Orderu Odrodzenia Polski, Medalem Komisji Edukacji Narodowej i Złotym Medalem Zasłużony Kulturze "Gloria Artis".

Janina Fetlińska, senator z Płocka, urodziła się 14 czerwca 1952 r.

W 1977 r. ukończyła studia na Wydziale Pielęgniarskim Akademii Medycznej w Lublinie. W 1984 r. w Centrum Medycznego Kształcenia Podyplomowego w Warszawie ukończyła specjalizację pierwszego stopnia z medycyny społecznej, a w 1986 - specjalizację drugiego stopnia z organizacji ochrony zdrowia. W 1986 r. uzyskała stopień doktora nauk medycznych w zakresie pielęgniarstwa. W 1991 r. ukończyła Podyplomowe Studium Ekonomiki Zdrowia na Wydziale Ekonomii Uniwersytetu Warszawskiego.

Przez wiele lat pracowała w placówkach służby zdrowia, pełniąc funkcje kierownicze. W okresie 1996-2004 była kolejno wicedyrektorem i dyrektorem Instytutu Edukacji Zdrowotnej i Promocji Zdrowia w Ciechanowie w Wyższej Szkole Humanistycznej im. A. Gieysztora w Pułtusku. W latach 2002-2005 pracowała jako nauczyciel akademicki i dyrektor Instytutu Ochrony Zdrowia w Państwowej Wyższej Szkole Zawodowej w Ciechanowie. W latach 1998- 2005 była radną powiatu ciechanowskiego.

Opublikowała kilkadziesiąt artykułów naukowych z zakresu pielęgniarstwa, promocji zdrowia i zdrowia publicznego. Była członkinią towarzystw naukowych i społecznych, m.in. Polskiego Towarzystwa Pielęgniarskiego i Ciechanowskiego Konsorcjum Zdrowia. Tworzyła Kolegium Pielęgniarek i Położnych Środowiskowych/Rodzinnych w Polsce i była jego pierwszym prezesem. W latach 2003-2005 pełniła funkcję prezesa koalicji "Tytoń albo zdrowie".

W Senacie VI kadencji była zastępcą przewodniczącego Komisji Zdrowia oraz członkinią Komisji Nauki, Edukacji i Sportu. W Senacie VII kadencji pracowała w Komisji Zdrowia oraz Komisji Spraw Emigracji i Łączności z Polakami za Granicą.

Należała do Prawa i Sprawiedliwości. Była zamężna, zostawiła syna.

Pośmiertnie została odznaczona Krzyżem Komandorskim Orderu Odrodzenia Polski.

Stanisław Zając, senator z Krosna, urodził się 1 maja 1949 r.

W 1971 r. ukończył studia na Wydziale Prawa Uniwersytetu Jagiellońskiego. Odbył aplikacje sędziowską i adwokacką. Był obrońcą działaczy opozycyjnych w licznych procesach politycznych, sędzią i adwokatem. W 1993 r. założył własną kancelarię adwokacką w Jaśle. W latach 2002-2005 sprawował mandat radnego Sejmiku Województwa Podkarpackiego.

W Sejmie I kadencji pełnił funkcję zastępcy przewodniczącego Komisji Sprawiedliwości, był też członkiem Komisji Polityki Przestrzennej, Budowlanej i Mieszkaniowej, Komisji Młodzieży, Kultury Fizycznej i Sportu oraz Komisji Nadzwyczajnej do zbadania skutków stanu wojennego. Wicemarszałek Sejmu III kadencji. W Sejmie V kadencji pełnił funkcję zastępcy przewodniczącego Komisji Ochrony Środowiska, Zasobów Naturalnych i Leśnictwa, był też członkiem Komisji Łączności z Polakami za Granicą. W Sejmie VI kadencji pełnił funkcję zastępcy przewodniczącego Komisji Ochrony Środowiska, Zasobów Naturalnych i Leśnictwa, był też członkiem Komisji Kultury Fizycznej i Sportu.

W obecnej, VII kadencji Senatu był przewodniczącym Komisji Obrony Narodowej, członkiem Komisji Spraw Emigracji i Łączności z Polakami za Granicą.

Należał do Prawa i Sprawiedliwości, był wiceprzewodniczącym klubu parlamentarnego tej partii. Był żonaty, zostawił dwoje dzieci.

Pośmiertnie został odznaczony Krzyżem Komandorskim z Gwiazdą Orderu Odrodzenia Polski.

13 kwietnia 2010 r. w archikatedrze św. Jana na warszawskiej Starówce odprawiono mszę żałobną w intencji ofiar tragedii pod Smoleńskiem, koncelebrowaną przez kardynała Józefa Glempa.

Nabożeństwo odprawiono po uroczystym Zgromadzeniu Posłów i Senatorów, podczas którego parlamentarzyści uczcili pamięć swoich tragicznie zmarłych koleżanek i kolegów i wszystkich ofiar katastrofy.

W homilii wygłoszonej podczas mszy kardynał J. Glemp powiedział, że tragedia samolotu prezydenckiego pod Smoleńskiem wstrząsnęła Polakami. "Panie Boże, druga odsłona katyńskiego dramatu rozegrała się nie po naszej myśli, pozwól nam przez wiarę odczytać sens Twojej myśli". Mówiąc o ofiarach katastrofy, kardynał stwierdził, że będą one żyć nie tylko w pamięci narodowej i dokonanych dziełach. "Przede wszystkim będziecie żyć w życiu samego Pana Boga, to jest inne życie" - powiedział.

"Na scenę dramatu przenieśliśmy naszą obecność - kwiaty, zapalone znicze, wpisy do ksiąg - i przynieśliśmy naszą modlitwę" - powiedział kardynał J. Glemp. "Chryste, ześlij swego ducha na Polaków" - zakończył homilię.

Podczas mszy orkiestra i chór Filharmonii Narodowej wykonały "Requiem" W.A. Mozarta. Po nabożeństwie, które transmitowano m.in. na telebimie wystawionym na placu Zamkowym, zgromadzeni w archikatedrze odśpiewali pieśń "Boże, coś Polskę".

14 kwietnia 2010 r. do Polski wróciły trumny z 30 ciałami ofiar katastrofy pod Smoleńskiem. Wśród nich była trumna z ciałem senator Janiny Fetlińskiej. Na lotnisku wojskowym w Warszawie odbyła się ceremonia żałobna, w której uczestniczyły rodziny tragicznie zmarłych, przedstawiciele najwyższych władz państwowych, parlamentarzyści, m.in. wicemarszałek Zbigniew Romaszewski z grupą senatorów, duchowni różnych wyznań.

Trumny wynoszono z samolotu w asyście rodzin i najbliższych. W intencji ofiar katastrofy odmówiono ekumeniczną modlitwę. Odegrano hymn państwowy i sygnał "Śpij kolego". Do przykrytych biało-czerwonymi flagami, ustawionych na płycie lotniska trumien, przy których wartę pełnili żołnierze, podchodziły rodziny tragicznie zmarłych.

"Wróciliście do ojczyzny, wróciliście do swych bliskich. Dzisiaj wasi bliscy płaczą. Dzisiaj płacze cała ojczyzna. Wróciliście okryci żalem, narodową żałobą. Wróciliście okryci chwałą" - powiedział premier Donald Tusk.

Premier podkreślił, że mamy powinność oddania hołdu "w ciszy, z godnością i z szacunkiem, z poszanowaniem bólu ojczyzny i rozpaczy najbliższych, z uszanowaniem ich decyzji i smutku". Stwierdził, że Polacy mają wobec zmarłych "powinność trwania w służbie, tak jak oni trwali w niej do końca". "Oni chcą, patrząc z miejsca, gdzie odeszli, widzieć Polskę bezpieczną i to jest nasza powinność" - dodał szef rządu.

"Musimy ocalić od zapomnienia w przyszłości tych, którzy zginęli. Musimy pamiętać o narodowej tragedii, ale także o każdym z nich osobna. Musimy pamiętać o najbliższych dziś, ale także wtedy, kiedy będą potrzebowali pomocy państwa i wszystkich ludzi" - podkreślił premier D. Tusk. Jak zapewnił, Polacy sprostają tym powinnościom.

Premier wymienił też nazwiska wszystkich przywiezionych do Polski ofiar katastrofy. Wspominając o senator Janinie Fetlińskiej, podkreślił, że była oddana swojemu miastu oraz Prawu i Sprawiedliwości. Przyjaciele i znajomi wspominają ją jako serdeczną osobę, której pasją życiową stały się sprawy polskiej służby zdrowia.

Do kraju wróciły też ciała Joanny Agackiej-Indeckiej, Czesława Cywińskiego, Leszka Deptuły, Zbigniewa Dębskiego, Mirona Chodakowskiego, Katarzyny Doraczyńskiej, Aleksandra Fedorowicza, Jarosława Florczaka, Pawła Janeczka, Dariusza Jankowskiego, Mariusza Kazany, Stanisława Komornickiego, Stanisława Komorowskiego, Pawła Krajewskiego, Wojciecha Lubińskiego, Tomasza Merty, Dariusza Michałowskiego, Justyny Moniuszko, Piotra Noska, Piotra Nurowskiego, Jana Osińskiego, Adama Pilcha, Krzysztofa Putry, Ryszarda Rumianka, Sławomira Skrzypka, Władysława Stasiaka, Jacka Surówki, Jerzego Szmajdzińskiego, Pawła Wypycha.

Wzdłuż trasy przejazdu konduktu żałobnego do hali Torwar gromadzili się ludzie, przynoszono kwiaty i zapalano znicze.

Na Torwarze odbywa się czuwanie modlitewne. Ceremonia ma charakter prywatny, uczestniczą w niej rodziny zmarłych. Część trumien przewieziono do miejsc zgodnych z życzeniem rodzin.

* * *

15 kwietnia 2010 r. na warszawskim Okęciu wylądował samolot, który przywiózł kolejne 34 trumny z ciałami ofiar sobotniej katastrofy lotniczej pod Smoleńskiem. Wśród nich była trumna z ciałem wicemarszałek Senatu Krystyny Bochenek.

Na płycie lotniska odbyła się ceremonia żałobna z udziałem rodzin, duchowieństwa, najwyższych władz państwowych, m.in. marszałka Senatu Bogdana Borusewicza z senatorami.

"Wróciliście w trumnach, okrytych biało-czerwonymi sztandarami, jako bohaterowie" - powiedział premier Donald Tusk. "Przybyliście do swojej ojczyzny, przybyliście do swoich najbliższych, do swoich rodzin, do swoich przyjaciół. Witamy Was tutaj, tak jak wita Was cała Polska, chociaż wszyscy chcieliśmy innego powitania" - mówił.

Premier odczytał nazwiska 34 przywiezionych ofiar katastrofy, wspominając krótko każdą z tych osób. O wicemarszałek Krystynie Bochenek powiedział: "Wybitna dziennikarka, to Jej zawdzięczamy narodowe dyktando. Całe życie służyła ludziom, dzieciom, chorym. Wszyscy Ją bardzo kochaliśmy". Przyjaciele wspominają ją jako osobę o niesamowitej energii, pełną pomysłów, mistrzynię organizacji, wzór elegancji, żyjącą szybko, ale nie byle jak, osobę, która najwięcej wymagała od siebie.

Podczas ceremonii premier podkreślił, że "będziemy Wasze marzenia o lepszym świecie, o prawdzie, nieśli dalej". Jak zaznaczył, każda z osób, które zginęły koło Smoleńska, pełniła swoją służbę, jak potrafiła najlepiej. "My, tak jak najlepiej potrafimy, będziemy chcieli Wasze dziedzictwo, Wasz dorobek dźwignąć i ponieść dalej" - mówił. Zapewnił, że Polska będzie też pamiętała o bliskich zmarłych, a szczególnie o dzieciach. "Cześć Waszej pamięci" - zakończył premier D. Tusk.

15 kwietnia 2010 r. do kraju wróciły ciała: Anny Marii Borowskiej, Bartosza Borowskiego, Tadeusza Buka, Grzegorza Dolniaka, Artura Francuza, ks. prałata Romana Indrzejczyka, ks. Józefa Jońca, Sebastiana Karpiniuka, Janusza Kochanowskiego, Andrzeja Kremera, Janusza Kurtyki, ks. Andrzeja Kwaśnika, Barbary Maciejczyk, Barbary Mamińskiej, Zenony Mamontowicz-Łojek, Stefana Melaka, Stanisława Mikkego, Janiny Natusiewicz-Mirer, Bronisławy Orawiec-Löffler, Katarzyny Piskorskiej, Macieja Płażyńskiego, ks. bp gen. dyw. Tadeusza Płoskiego, Agnieszki Pogródki-Węcławek, Andrzeja Sariusz-Skąpskiego, Leszka Solskiego, Aleksandra Szczygły, Jolanty Szymanek-Deresz, Izabeli Tomaszewskiej, Marka Uleryka, Anny Walentynowicz, Teresy Walewskiej-Przyjałkowskiej, Zbigniewa Wassermanna, Gabrieli Zych.

Po ceremonii uroczysty kondukt przejechał ulicami Warszawy do hali Torwar, gdzie rodziny tragicznie zmarłych mogą się modlić i czuwać przy swoich najbliższych.

* * *

23 kwietnia 2010 r. do Polski sprowadzono trumny z 21 ciałami ofiar katastrofy pod Smoleńskiem, wśród nich z ciałem senatora Stanisław Zająca.

Wszystkie trumny przykryte były biało-czerwonymi flagami. Z samolotu wynosili je żołnierze w asyście rodzin. Odegrano hymn państwowy i odmówiono modlitwę ekumeniczną.

W ceremonii żałobnej na warszawskim lotnisku wojskowym Okęcie uczestniczyły rodziny ofiar, przedstawiciele najwyższych władz państwowych, m.in. marszałkowie Sejmu i Senatu Bronisław Komorowski i Bogdan Borusewicz, premier Donald Tusk, duchowieństwo i dowództwo armii.

"Długo czekaliśmy na was, już prawie dwa tygodnie, od chwili, która wstrząsnęła każdą Polką i każdym Polakiem (...). Długo czekaliśmy, ale czekalibyśmy lata, gdyby była taka potrzeba, żeby was tu w smutku powitać i żeby was pochować w ojczystej ziemi" - mówił podczas uroczystości premier Donald Tusk.

Premier odczytał nazwiska 21 przywiezionych do Polski ofiar katastrofy, wspominając krótko każdą z tych osób. "Wróciliście do nas, pochowamy was w ojczystej ziemi, ale żal będzie ściskał nam serca jeszcze bardzo, bardzo długo. Wielu z nas nie wie, jak żyć po tym wszystkim, co się stało, ale zawsze będziemy was pamiętać. Cześć waszej pamięci" - powiedział szef rządu.

Do kraju wróciły ciała: Andrzeja Błasika, Edwarda Duchnowskiego, Kazimierza Gilarskiego, Grażyny Gęsickiej, Roberta Grzywny, Mariusza Handzlika, Natalii Januszko, Andrzeja Karwety, Janusza Krupskiego, Bronisława Kwiatkowskiego, Tadeusza Lutoborskiego, Andrzeja Michalaka, Arkadiusza Protasiuka, Arkadiusza Rybickiego, Aleksandry Natalli-Świat, Andrzeja Przewoźnika, Włodzimierza Ptasińskiego, Wiesława Wody, Edwarda Wojtasa, Artura Ziętka.

Po uroczystości trumny zostały przeniesione do karawanów i z lotniska przewiezione - zgodnie z wolą rodzin - m.in. na cmentarz w Wólce Węglowej. W domu pogrzebowym na cmentarzu duchowni prowadzili modlitwy podczas czuwania przy zmarłych. Uroczystości miały charakter prywatny.

14 kwietnia 2010 r. w siedzibie Parlamentu Europejskiego w Brukseli odbyła się ceremonia poświęcona ofiarom katastrofy samolotu prezydenckiego pod Smoleńskiem.

Ceremonię rozpoczęło wysłuchanie hymnów europejskiego i polskiego. Następnie przewodniczący Parlamentu Europejskiego Jerzy Buzek, a także polscy i zagraniczni eurodeputowani odczytali nazwiska 96 ofiar tragedii. Odczytywaniu każdego nazwiska towarzyszyło złożenie białej róży przez polską młodzież ze szkoły europejskiej w Brukseli. Potem uczestnicy uroczystości wysłuchali "Marsza żałobnego" Fryderyka Chopina i minutą ciszy uczcili pamięć zabitych w katastrofie pod Smoleńskiem.

Otwierając uroczystość, przewodniczący Jerzy Buzek powiedział: "Spotykamy się, by oddać hołd zabitym pod Smoleńskiem, wśród nich prezydentowi i 18 posłom i senatorom. Była to katastrofa bez precedensu, zginęli w trakcie wykonywania obowiązków służbowych, w drodze na miejsce kaźni polskich oficerów (...). Historia w sposób dramatyczny zatoczyła koło. Jesteśmy poruszeni reakcją Rosji i Rosjan, pełną godności i zrozumienia. Za to dziękujemy Federacji Rosyjskiej". Wyraził przekonanie, że pomoże to polsko-rosyjskiemu pojednaniu zgodnie z prawdą historyczną i dzięki wzajemnemu poszanowaniu.

Przewodniczący Parlamentu Europejskiego podziękował za płynące zewsząd wyrazy współczucia i kondolencje. "Wiem, że za Polską stoi w tak trudnym okresie cała Europa" - podkreślił.

W uroczystości wzięli udział marszałek Senatu Bogdan Borusewicz i wicemarszałek Sejmu Stefan Niesiołowski, przewodniczący Komisji Europejskiej José Manuel Barroso, komisarze, a także 21 ambasadorów i przedstawiciele 51 krajów.

"Dziękujemy za wyrazy współczucia i jedności z całym narodem polskim (...). Wiemy, że będąc w UE, możemy liczyć na wszystkich członków Unii Europejskiej, ale wyrazy solidarności płyną także ze wszystkich stron świata, w tym szczególnie z Rosji" - powiedział marszałek B. Borusewicz.

16 kwietnia 2010 r. w Rzymie uczestnicy XII Spotkania Stowarzyszenia Senatów Europy minutą ciszy oddali hołd prezydentowi Lechowi Kaczyńskiemu i wszystkim ofiarom katastrofy pod Smoleńskiem. Kondolencje dla narodu polskiego złożono na ręce marszałka Senatu Bogdana Borusewicza.

Gospodarz spotkania przewodniczący Senatu Włoch Renato Schifani, zwracając się do marszałka B. Borusewicza oraz przewodniczącego Rady Federacji Zgromadzenia Federalnego Federacji Rosyjskiej Siergieja Mironowa powiedział: "Cała Europa odczuwa dzisiaj braterstwo w kultywowaniu pamięci przeszłości pełnej bólu i niejednej żałoby; pamięci, która na trwałe wpisała się w drogę pojednania i odnowionej solidarności między wszystkimi narodami europejskimi".

"Namacalnym świadectwem tej nowej głębokiej wspólnoty między narodami była na oczach świata decyzja Federacji Rosyjskiej, którą my wszyscy uznaliśmy, o ogłoszeniu żałoby narodowej po tej tragedii, na znak głębokiego udziału w cierpieniu narodu polskiego" - oświadczył przewodniczący R. Schifani.

"Dzisiaj nasze stowarzyszenie przyłącza się ze wzruszeniem do bólu marszałka Senatu RP i przewodniczącego Parlamentu Europejskiego" - powiedział przewodniczący Senatu włoskiego.

17 kwietnia 2010 r. na pl. Piłsudskiego w Warszawie odbyły się uroczystości żałobne ku czci 96 ofiar katastrofy lotniczej pod Smoleńskiem. Wzięły w nich udział m.in. rodziny tragicznie zmarłych.

Na placu ustawiono podium, na którym stanął biały krzyż. Po jego obu stronach, na czarnym płóciennym ekranie, w porządku alfabetycznym umieszczono zdjęcia 96 ofiar katastrofy. Zdjęcia pary prezydenckiej - Lecha i Marii Kaczyńskich - otoczone były biało-czerwoną ramą. Przed podium ułożono wielobarwny kobierzec kwiatów. Wszystkie flagi na pl. Piłsudskiego opuszczone zostały do połowy masztów.

Odczytano fragment Apokalipsy św. Jana i nazwiska wszystkich poległych w katastrofie prezydenckiego samolotu. Pamięć ofiar uczczono minutą ciszy.

Głos zabrali marszałek Sejmu Bronisław Komorowski, tymczasowo pełniący obowiązki prezydenta RP, szef gabinetu prezydenta Lecha Kaczyńskiego Maciej Łopiński, córka zmarłego tragicznie prezesa Federacji Rodzin Katyńskich Andrzeja Sariusza-Skąpskiego, Izabela, i premier Donald Tusk.

Państwowe uroczystości żałobne zakończyły trzy salwy karabinowe.

Następnie na pl. Piłsudskiego odprawiono uroczystą mszę świętą w intencji ofiar. "Polska tragedia zjednoczyła nas, Polaków, i ludzi na całym świecie" - powiedział metropolita warszawski abp Kazimierz Nycz.

Mszę miał celebrować kardynał Angelo Sodano, wysłannik papieża Benedykta XVI. Jego homilię odczytał nuncjusz apostolski w Polsce abp Józef Kowalczyk. Jak napisał kardynał A. Sodano, naród polski przez stulecia w sercu Europy był bastionem cywilizacji. "Tutaj zaczyn Ewangelii przeniknął życie ludu, podniósł go duchowo i dał mu horyzont nadziei, także w najtrudniejszych chwilach jego ponadtysiącletniej historii. Dziś ta sama Ewangelia oświeca naszą drogę, gdy płaczemy nad tymi, którzy niespodziewanie od nas odeszli" - napisał kardynał. Dodał, że najlepszą pomocą w stawianiu czoła próbom, jakie niesie ze sobą obecny czas, jest książka Jana Pawła II "Przekroczyć próg nadziei".

Przedstawiciele Kościoła prawosławnego odśpiewali fragment panichidy, nabożeństwa żałobnego odprawianego w tradycji kościołów wschodnich. Zwierzchnik Polskiego Autokefalicznego Kościoła Prawosławnego, metropolita warszawski i całej Polski, abp Sawa podkreślił, że poprzez golgotę katyńskiego lasu zmarłym towarzyszy "blask prawdy Zmartwychwstałego Pana".

Przedstawiciele Kościoła ewangelicko-augsburskiego podkreślili, że zarówno 70 lat temu, jak i przed tygodniem kościół poniósł nieodżałowaną stratę. Modlili się za tragicznie zmarłych i ich rodziny.

"Śmierć 96 osób w katastrofie lotniczej pod Smoleńskiem ujawnia nam nowe wartości każdej z nich; cały naród je odkrył i głosi" - powiedział na zakończenie mszy przewodniczący Konferencji Episkopatu Polski abp Józef Michalik. Podkreślił, że ta tragiczna śmierć ujawniła wiele spraw niezwykłych, ukazała nowe oblicze polskiego narodu, który - jak mówił - "może ma i wady, ale zobaczyliśmy i dotknęliśmy po prostu, jak wielkie ma serce".

W uroczystościach żałobnych wzięli udział m.in. przedstawiciele najwyższych władz państwowych z marszałkami Sejmu i Senatu Bronisławem Komorowskim i Bogdanem Borusewiczem, przedstawiciele korpusu dyplomatycznego, władz samorządowych i lokalnych, "Solidarności", stowarzyszeń, organizacji społecznych, tysiące mieszkańców Warszawy i całego kraju.

17 kwietnia 2010 r. we mszy św. w intencji Lecha i Marii Kaczyńskich, odprawionej przez metropolitę warszawskiego abp. Kazimierza Nycza w archikatedrze św. Jana w Warszawie, uczestniczyli - oprócz członków rodziny - marszałek Bogdan Borusewicz, marszałek Sejmu Bronisław Komorowski oraz m.in. przedstawiciele najwyższych władz.

* * *

18 kwietnia 2010 r. w Krakowie odbyły się uroczystości pogrzebowe prezydenta Lecha Kaczyńskiego i jego małżonki Marii.

W uroczystościach uczestniczyli najbliżsi zmarłych, przedstawiciele najwyższych władz oraz 18 zagranicznych delegacji. Na krakowskim Rynku, okolicznych ulicach, na Błoniach i przy Sanktuarium w Łagiewnikach zebrało się około 150 tys. osób.

Senat reprezentowali marszałek Bogdan Borusewicz, wicemarszałkowie Zbigniew Romaszewski i Marek Ziółkowski, senatorowie.

Uroczystą mszę świętą odprawiono w Bazylice Mariackiej. Stamtąd parę prezydencką odprowadził kilkusetosobowy kondukt żałobny. Prezydent i jego żona spoczęli na Wawelu, w krypcie pod Wieżą Srebrnych Dzwonów. Złożeniu trumien do sarkofagu, tylko w obecności najbliższej rodziny i przyjaciół, towarzyszył salut narodowy - 21 salw artyleryjskich.

Po ceremonii żałobnej na Wawelu członkowie oficjalnych delegacji złożyli kondolencje rodzinie pary prezydenckiej i członkom polskich władz. Odbierała je najbliższa rodzina Lecha i Marii Kaczyńskich - córka Marta i brat prezydenta Jarosław. Władze polskie reprezentowali marszałkowie Sejmu i Senatu - Bronisław Komorowski i Bogdan Borusewicz, premier Donald Tusk oraz minister spraw zagranicznych Radosław Sikorski.

* * *

19 kwietnia 2010 r. w warszawskiej archikatedrze św. Jana odprawiona została msza św. pogrzebowa ostatniego prezydenta Polski na uchodźstwie Ryszarda Kaczorowskiego. Uczestniczyli w niej członkowie rodziny, a także m.in. marszałek Senatu Bogdan Borusewicz, marszałek Sejmu Bronisław Komorowski, przedstawiciele władz państwowych i władz stolicy, harcerze i mieszkańcy Warszawy.

Po mszy kondukt przeszedł do Świątyni Opatrzności Bożej w Wilanowie, gdzie odbyła się ceremonia pogrzebowa, po której ciało ostatniego prezydenta Polski na uchodźstwie spoczęło w krypcie grobowej świątyni.

* * *

20 kwietnia 2010 r. w jasnogórskiej kaplicy Matki Bożej odbyła się msza pogrzebowa rzecznika praw obywatelskich Janusza Kochanowskiego. Uczestniczyli w niej m.in. wicemarszałek Zbigniew Romaszewski, ministrowie: sprawiedliwości Krzysztof Kwiatkowski i zdrowia Ewa Kopacz, parlamentarzyści, rzecznicy z Czech i Słowacji, przedstawiciele świata nauki i palestry.

* * *

20 kwietnia 2010 r. w Świątyni Opatrzności Bożej w warszawskim Wilanowie odbyły się uroczystości pogrzebowe ks. Zdzisława Króla (kapelan Warszawskiej Rodziny Katyńskiej), ks. Andrzeja Kwaśnika (kapelan Federacji Rodzin Katyńskich) i o. Józefa Jońca (prezes Stowarzyszenia Parafiada). Uczestniczyli w nich m.in. marszałek Bogdan Borusewicz i premier Donald Tusk. Po mszy św. duchowni zostali pochowani w krypcie zasłużonych Polaków.

* * *

21 kwietnia 2010 r. w Ciechanowie odbyły się uroczystości pogrzebowe senator Janiny Fetlińskiej. Uczestniczyli w nich marszałek Bogdan Borusewicz, parlamentarzyści, przedstawiciele nauki, samorządu i środowiska pielęgniarskiego, liczni mieszkańcy Ciechanowa i goście z całej Polski.

Trumna senator Janiny Fetlińskiej była okryta biało-czerwoną flagą. Wartę przy niej zaciągnęli żołnierze i pielęgniarki. Po mszy świętej kondukt żałobny przeszedł ulicami miasta na cmentarz komunalny, gdzie odbył się pogrzeb zgodnie z ceremoniałem wojskowym.

Marszałek Sejmu Bronisław Komorowski, pełniący obowiązki prezydenta, za wybitne zasługi w służbie państwu i społeczeństwu pośmiertnie odznaczył senator Janinę Fetlińską Krzyżem Komandorskim Orderu Odrodzenia Polski.

Nabożeństwo w kościele Narodzenia Najświętszej Marii Panny w intencji senator Janiny Felińskiej odprawił biskup płocki Piotr Libera. Jak podkreślił, jej drogą życiową była wiara. Podziękował senator za inicjatywę w sprawie podjęcia przez Senat uchwały upamiętniającej osobę abpa płockiego błogosławionego Antoniego Juliana Nowowiejskiego, zamordowanego w hitlerowskim obozie w Działdowie w 1941 r.

Marszałek Senatu Bogdan Borusewicz powiedział, że senator Janina Fetlińska wychodziła poza klasyczny typ polityka, była społecznikiem, osobą wrażliwą na problemy innych ludzi. "Pani Janina Fetlińska była jednym z najbardziej aktywnych i pracowitych senatorów. Miała wiele pomysłów, które chciała realizować. Przychodziła z nimi do mnie, często rozmawialiśmy" - mówił marszałek. Podkreślił, że senator Janina Fetlińska, z wykształcenia pielęgniarka, zawsze pamiętała o najbardziej potrzebujących.

W imieniu przyjaciół - senatorów Prawa i Sprawiedliwości senator Janinę Fetlińską pożegnał senator Stanisław Karczewski. "Dziś w środku Mazowsza przyszedł czas na kolejne pożegnanie. Dla mnie szczególnie bolesne, bo to pożegnanie z osobą, która spośród senatorów była mi najbliższa. Musimy zmieścić w sercach i Wawel, i Ciechanów, i inne mogiły" - powiedział. Podkreślił, że doktor Janina Fetlińska podporządkowała swoje życie służbie - Bogu, ojczyźnie, rodzinie, swojemu miastu Ciechanów, ludziom. "Służba była jej pasją. Gorący, żarliwy patriotyzm był drogowskazem jej codziennych poczynań. Pytała zawsze: co to przyniesie Polsce?" - mówił senator Stanisław Karczewski. Podkreślił, że jej pomnikiem jest wdzięczna pamięć wielu serc, bo dobrocią, serdecznością, ciepłem obdarzała wszystkich wokół siebie - męża, syna, środowisko pielęgniarek, młodzież medyczną, mieszkańców Mazowsza, wszystkich potrzebujących.

Poseł Marek Suski odczytał list prezesa Prawa i Sprawiedliwości Jarosława Kaczyńskiego z kondolencjami dla rodziny senator Janiny Fetlińskiej. "Odeszła senator wielkiego serca" - napisał Jarosław Karczyński i podkreślił, że była osobą o niezwykłej wrażliwości społecznej. Poseł Marek Suski powiedział, że senator Janina Fetlińska była osobą życzliwą, zawsze chętną do pomocy. "Bardzo, bardzo będzie nam, Janinko, ciebie brakowało" - mówił wzruszony.

Shiraishi Kazuko z ambasady Japonii w Polsce mówiła, że poznała senator Janinę Fetlińską w 2007 r., gdy powstawała senacka grupa polsko-japońska, a ostatni raz spotkała ją w lutym 2010 r. i otrzymała zaproszenie do Ciechanowa. "Pani Janino, jestem pierwszy raz w życiu w Ciechanowie, ale ze łzami w oczach" - mówiła łamiącym się głosem. Dodała, że zapamięta senator Janinę Fetlińską jako osobę pogodną, ciepłą i życzliwą, z którą można było porozmawiać o wszystkim, nie tylko o polityce, ale także o życiu. "Japonia straciła przyjaciółkę" - powiedziała.

Na cmentarzu senator Janinę Fetlińską pożegnała prezes Naczelnej Izby Pielęgniarek Elżbieta Buczkowska. "Żegnają cię wszystkie pielęgniarki w Polsce. Byłaś dla nas wielkim wsparciem. Do kogo teraz zwrócimy się o pomoc? Dziękujemy ci za wszystko. Będziesz w naszej pamięci i w sercach" - zapewniła.

Prof. Bożena Urbanek z Zakładu Historii Nauki PAN, gdzie senator Janina Fetlińska pisała pracę habilitacyjną, której nie zdążyła już obronić, z żalem przyznała: "tak wcześnie odeszłaś, a mogłaś tak wiele jeszcze zrobić dla pielęgniarstwa".

* * *

21 kwietnia 2010 r. w Katedrze Polowej Wojska Polskiego modlono się w intencji wszystkich, którzy ponieśli śmierć w katastrofie pod Smoleńskiem, a szczególnie za adwokatów - prezes Naczelnej Rady Adwokackiej Joannę Agacką-Indecką, mecenasa Stanisława Mikkego, redaktora naczelnego pisma "Palestra" i wiceprzewodniczącego Rady Ochrony Pamięci Walk i Męczeństwa, a także za parlamentarzystów, którzy byli adwokatami: posłankę Jolantę Szymanek-Deresz i senatora Stanisława Zająca.

We mszy żałobnej, odprawionej przez nuncjusza papieskiego arcybiskupa Józefa Kowalczyka, uczestniczyło wielu adwokatów, władze Naczelnej Rady Adwokackiej i minister sprawiedliwości Krzysztof Kwiatkowski.

"Taka uroczystość jest dobrą okazją do przypomnienia osób, które nas tu zgromadziły, i historii ich życia, w największym chociażby zarysie. Dla kogoś, kto ich nie zna, być może byłyby to suche fakty, ale dla tych, którzy w tej historii w mniejszym lub większym zakresie uczestniczyli, za suchymi faktami stoją osoby, spotkania z nimi, rozmowy, uśmiechy. I ta sucha historia napełnia się bogatą i osobistą treścią" - mówił abp Józef Kowalczyk. Rodzinom i bliskim zmarłych życzył, aby umacniała ich ta nadzieja.

"Straciliśmy czworo naszych wspaniałych kolegów" - mówiła mecenas Monika Strus-Wołos z Naczelnej Rady Adwokackiej. Wspominając prezes Joannę Agacką-Indecką, podkreśliła, że zmarła kładła szczególny nacisk na inicjatywy zmierzające do pomocy najbardziej potrzebującym.

Mecenas Monika Strus-Wołos wskazywała też na symboliczne znaczenie faktu, iż w pobliżu Katynia zginął mecenas Stanisław Mikke, który od lat zajmował się upamiętnianiem i publikowaniem na temat zbrodni katyńskiej. "Nasi parlamentarzyści, Jolanta Szymanek-Deresz i Stanisław Zając, pracowali w Sejmie i Senacie na rzecz narodu, ale w sercach nie przestali być adwokatami" - podkreśliła.

* * *

21 kwietnia 2010 r. w Bazylice Mariackiej w Gdańsku odbyły się uroczystości pogrzebowe Macieja Płażyńskiego, byłego marszałka Sejmu, wicemarszałka Senatu, prezesa Stowarzyszenia "Wspólnota Polska".

Oprócz najbliższej rodziny Macieja Płażyńskiego w uroczystościach wzięli udział m.in. pełniący obowiązki prezydenta marszałek Sejmu Bronisław Komorowski, premier Donald Tusk, marszałek Senatu Bogdan Borusewicz, szefowa Związku Polaków na Białorusi Andżelika Borys, ministrowie, parlamentarzyści, przedstawiciele samorządów, "Solidarności", Stowarzyszenia "Wspólnota Polska", mieszkańcy Trójmiasta, przyjaciele.

Uroczysty pochówek we wnętrzu Bazyliki Mariackiej poprzedziła msza święta, której przewodniczył metropolita gdański abp Sławoj Leszek Głódź. Nazwał on Macieja Płażyńskiego "człowiekiem wspólnot".

* * *

21 kwietnia 2010 r., po mszy św. w kościele Najświętszego Serca Jezusowego, na cmentarzu Srebrzysko w Gdańsku pochowano Annę Walentynowicz, "matkę «Solidarności»", jak nazwał ją lider NSZZ "Solidarność" Janusz Śniadek.

W uroczystościach wzięli udział rodzina i przyjaciele, opozycjoniści, działacze wolnych związków, przedstawiciele NSZZ "Solidarność", władz państwowych i samorządowych, parlamentarzyści, m.in. wicemarszałek Senatu Zbigniew Romaszewski, a także b. prezydent Lech Wałęsa, b. przewodniczący "Solidarności Walczącej" Kornel Morawiecki,.

Mszę celebrował metropolita gdański abp Sławoj Leszek Głódź. Wśród duchownych odprawiających nabożeństwo był m.in. ks. Tadeusz Isakowicz-Zaleski.

Na cmentarzu Annę Walentynowicz pożegnał m.in. wicemarszałek Zbigniew Romaszewski: "Aniu, jesteś już w lepszym świecie, bliżej Boga. Módl się z nami za tę Polskę, którą ukochałaś, za Polskę wolną, niepodległą, sprawiedliwą. Polskę, w której nie będzie krzywdy".

* * *

22 kwietnia 2010 r. mszą świętą w katedrze Chrystusa Króla w Katowicach rozpoczęły się uroczystości pogrzebowe wicemarszałek Krystyny Bochenek.

Wartę przy trumnie objęli m.in. wojewoda śląski, marszałek województwa śląskiego, prezydent Katowic, politycy Platformy Obywatelskiej, a także szefowie śląskich służb mundurowych. Oprócz rodziny i najbliższych zmarłą żegnali m.in. marszałek Senatu Bogdan Borusewicz, wicemarszałkowie Senatu Zbigniew Romaszewski i Marek Ziółkowski, wicemarszałek Sejmu Stefan Niesiołowski, premier Donald Tusk, przewodniczący Parlamentu Europejskiego Jerzy Buzek, minister kultury Bogdan Zdrojewski, przewodniczący Senatu Czech Premysl Sobotka, wiceprzewodniczący Rady Federacji Zgromadzenia Federalnego Federacji Rosyjskiej Aleksander Torszin, a także liczni dziennikarze i współpracownicy z Polskiego Radia, językoznawcy, tysiące katowiczan i goście z całej Polski.

Uroczystościom żałobnym przewodniczył metropolita katowicki abp Damian Zimoń. Powiedział: "Wierzę, że te tragiczne wydarzenia, ten narodowy pogrzeb, ta narodowa msza święta, odprawiana po całej Polsce, we wszystkich jej regionach, zbliży nas, Polaków, do Chrystusa, który jest życiem, i do siebie nawzajem. Zbliży i pomoże patrzeć razem w tym samym kierunku". Arcybiskup Damian Zimoń wspominał zmarłą wicemarszałek Krystynę Bochenek jako osobę o niepodważalnych zasługach dla budowania dobra wspólnego, organizatorkę wielu akcji społecznych i promujących polszczyznę, twórczynię ogólnopolskiego dyktanda. Przypomniał, że była doskonałą dziennikarką, świadomą odpowiedzialności za słowo, która wychowała grono licznych następców. "Bóg posyła ludzi, którzy są jakby zapowiedzią nowej ziemi i nowego nieba" - mówił arcybiskup. "Nie wątpię, jedną z takich postaci była i pozostanie w naszej pamięci śp. Krystyna Bochenek". "Udowodniła, (...) że polityka jest miejscem dla świeckich katolików, w którym mogą skutecznie pracować na rzecz dobra wspólnego. Bardzo pani Krystynie za to dziękujemy my tutaj, na Śląsku" - powiedział arcybiskup.

Marszałek Bogdan Borusewicz wspominał zmarłą jako osobę kochającą ludzi, rodzinę, Śląsk, Polskę. Mówił, że była piękną, mądrą i dobrą osobą. Nazwał ją kwiatem, który rozkwitł w polskim Senacie. "Nie było to najlepsze otoczenie dla takich kwiatów, ale tym bardziej on był widoczny. Ale funkcjonując w Senacie jako marszałek, potrafiła też w sposób bardzo dyskretny i sympatyczny doprowadzić do porządku i uspokoić każdego, którego polityczne emocje przekraczały merytoryczną treść" - wspominał marszałek Bogdan Borusewicz. "To jest niesprawiedliwie. To jest wielka niesprawiedliwość, że najpierw daje się najlepsze przymioty, a potem zabiera się z tego świata - powiedział.

Wicemarszałek Krystynę Bochenek wspominał też szef Parlamentu Europejskiego, Jerzy Buzek. "Uczyłaś nas szacunku, uczyłaś nas dumy z naszego języka (...). Uczyłaś nas wierzyć, że wszystko jest możliwe. Dzisiaj tylko nie możemy uwierzyć, że nie ma cię wśród nas. Dlatego Śląsk 13. dzień nieprzerwanie pogrążony jest w żałobie. Żegnaj, Krystyno" - powiedział Jerzy Buzek.

"Byłaś prawdziwą perłą w koronie. Bez ciebie tutaj już nic nie będzie takie samo" - mówił premier Donald Tusk. "Chcę tu, na Śląsku, u Krysi, bardzo mocno powiedzieć, że nikt z nas przecież nie chciał nowych tragicznych bohaterów; myśmy wszyscy chcieli Krysi żywej. Nasza historia ma dość tragicznych bohaterów, nasza historia ma ciągle tak mało ludzi, którzy z taką mocą jak Krystyna Bochenek dawali ludziom radość, miłość, spokój, pomoc w każdej sytuacji" - powiedział premier. "Bardzo Cię kochaliśmy, Krysiu. Cześć Twojej pamięci" - zakończył.

Krystynę Bochenek pochowano na cmentarzu parafialnym przy ul. Sienkiewicza w Katowicach. W ostatnią drogę odprowadzały ją tłumy ludzi. Oddano salwy honorowe. Do grobu wraz z trumną złożono ziemię z Katynia.

Wicemarszałek Senatu została pośmiertnie odznaczona Krzyżem Komandorskim z Gwiazdą Orderu Odrodzenia Polski, Medalem Komisji Edukacji Narodowej i Złotym Medalem Zasłużony Kulturze "Gloria Artis".

* * *

22 kwietnia 2010 r. w Będzinie odbyły się uroczystości pogrzebowe posła Grzegorza Dolniaka, wiceprzewodniczącego klubu parlamentarnego Platformy Obywatelskiej.

Wśród żegnających go w będzińskim kościele pod wezwaniem św. Trójcy byli m.in. premier Donald Tusk, marszałkowie Sejmu i Senatu Bronisław Komorowski i Bogdan Borusewicz, szef europarlamentu Jerzy Buzek, parlamentarzyści. Uroczystość zgromadziła tłumy ludzi. Mszy pogrzebowej przewodniczył ordynariusz sosnowiecki bp Grzegorz Kaszak.

* * *

23 kwietnia 2010 r. w Alei Zasłużonych na Cmentarzu Rakowickim w Krakowie pochowano prezesa Instytutu Pamięci Narodowej Janusza Kurtykę, który 10 kwietnia zginął w katastrofie lotniczej pod Smoleńskiem. Wcześniej w kościele pw. Piotra i Pawła mszę świętą odprawił metropolita krakowski kardynał Stanisław Dziwisz wspólnie z kardynałem Franciszkiem Macharskim i biskupem Józefem Guzdkiem.

W ceremonii żałobnej wzięli udział - oprócz rodziny, przyjaciół i współpracowników zmarłego - minister kultury i dziedzictwa narodowego Bogdan Zdrojewski, wicemarszałek Senatu Zbigniew Romaszewski, przewodniczący NSZZ "Solidarność" oraz dyrektor sekretariatu prezesa IPN Dorota Koczwańska-Kalita i Franciszek Gryciuk, który od śmierci Janusza Kurtyki pełni obowiązki prezesa IPN.

Podczas uroczystości wicemarszałek Zbigniew Romaszewski powiedział, że Janusz Kurtyka dzięki energii i talentowi wypełnił należycie swoją misję. Przypominając ustanowioną przez IPN nagrodę Kustosza Pamięci Narodowej, wicemarszałek ocenił, iż tragicznie zmarły prezes był "osobą najgodniejszą tej nagrody".

* * *

25 kwietnia 2010 r. odbyły się uroczystości pogrzebowe senatora Stanisława Zająca.

Przez cały poprzedni dzień i od rana do rozpoczęcia mszy w dniu pogrzebu ciało tragicznie zmarłego senatora wystawiono w kaplicy Chrystusa Ukrzyżowanego na starym cmentarzu w Jaśle.

Przed mszą św. odczytano postanowienie o pośmiertnym odznaczeniu senatora Stanisława Zająca Krzyżem Komandorskim z Gwiazdą Orderu Odrodzenia Polski "za wybitne zasługi w służbie państwu i społeczeństwu". Kilka dni wcześniej sejmik woj. podkarpackiego, także pośmiertnie, uhonorował zmarłego odznaką i tytułem "Zasłużony dla województwa podkarpackiego".

Mszę św. żałobną w kościele pw. Wniebowzięcia Najświętszej Marii Panny celebrował biskup pomocniczy archidiecezji przemyskiej Adam Szal. Obecny był także biskup pomocniczy diecezji rzeszowskiej Edward Białogłowski. W homilii wygłoszonej podczas mszy św. ks. Stanisław Słowik, przyjaciel z lat szkolnych senatora, powiedział, że był on człowiekiem, który w życiu i w polityce osiągnął bardzo wiele. Przypomniał też jego drogę parlamentarną.

Żegnając senatora, marszałek Bogdan Borusewicz powiedział, że przeżył on życie w sposób dobry i godny. "W taki sposób, w jaki każdy z nas chciałby przeżyć" - dodał. Przypomniał, że był zawsze uśmiechnięty i radosny. Był człowiekiem i politykiem, od którego nigdy nie słyszało się słów nienawiści, nawet w ostrej polemice. "Zawsze widział w drugiej osobie człowieka. Był politykiem, z którym można było się spierać i rozstawać z szacunkiem" - mówił marszałek B. Borusewicz. "Cieszył się, że poleci do Smoleńska wraz z prezydentem. Miała to być krótka delegacja, a była to podróż w wieczność. Straszna tragedia dotknęła nie tylko rodzinę, ale też Polskę, nas wszystkich" - podkreślił marszałek.

Prezes Prawa i Sprawiedliwości Jarosław Kaczyński w liście, odczytanym przez wiceprezesa Marka Kuchcińskiego, napisał, że zmarły zawsze walczył o prawdę: "Do końca utożsamiał się z państwem opartym na prawdzie, najpierw tej prawdzie historycznej, a potem w codziennej pracy publicznej. Była ona dla niego służbą dla Polski sprawiedliwej i solidarnej".

Były komisarz UE, odpowiedzialny m.in. za edukację i młodzież, Słowak Jan Figiel powiedział, że zmarły senator był patriotą i Europejczykiem.

Senatora Stanisława Zająca żegnały tysiące osób. Po mszy św. ulicami miasta przeszedł kondukt żałobny, który odprowadził zmarłego parlamentarzystę na nowy cmentarz w Jaśle, gdzie został pochowany. Na cmentarzu senatora pożegnali m.in. wojewoda podkarpacki Mirosław Karapyta, przewodniczący sejmiku podkarpackiego Andrzej Matusiewicz, przewodniczący NSZZ "Solidarność" Regionu Podkarpacie w Krośnie Tadeusz Majchrowicz i wicemarszałek województwa podkarpackiego Bogdan Rzońca.

* * *

26 kwietnia 2010 r. odbył się pogrzeb posła PO Arkadiusza Rybickiego. Poprzedziła go msza św. żałobna w kościele św. Mikołaja w Gdańsku. Oprócz rodziny i przyjaciół w uroczystości uczestniczyli w niej m.in. marszałek Bogdan Borusewicz, premier Donald Tusk, b. prezydent Lech Wałęsa, b. premier Tadeusz Mazowiecki, komisarz UE Janusz Lewandowski, liczna grupa posłów i senatorów oraz przedstawiciele władz Trójmiasta i województwa.

Nabożeństwu przewodniczył b. metropolita gdański abp Tadeusz Gocłowski. "Wszyscy, którzy o nim mówią, wspominają i, jak w litanii, wymieniają najpiękniejsze słowa: kultura, grzeczność, wybaczenie, spokój, opanowanie, prawda, sprawiedliwość, miłość" - mówił.

"Twoje życie zasługuje na wielką książkę" - powiedział premier Donald Tusk.

Wspominając zmarłego, marszałek Bogdan Borusewicz mówił, że nie był on człowiekiem, który łaknął zaszczytów i popularności. "Był wiceministrem, był posłem, ale znaczenie jego nie było przecież związane z tymi funkcjami. Był tym człowiekiem, który walczył i tworzył wolną Polskę, demokratyczną i suwerenną, i o takiej Polsce marzył. I może dlatego, że o nią tak długo i uparcie walczył, nie miał do niej pretensji. Przyjmował ją taką, jaka jest" - podkreślił marszałek. Przypomniał, że "język Arama w polityce nie był językiem nienawiści, nie był językiem wykluczającym kogokolwiek, robił wszystko uczciwie i z pełnym przekonaniem do tego, co robił".

Podczas mszy świętej przekazano rodzinie zmarłego pośmiertnie przyznane odznaczenia: Wielki Krzyż Orderu Odrodzenia Polski oraz medal Zasłużony Kulturze "Gloria Artis", najwyższe odznaczenie nadawane przez resort kultury.

Kompania wojskowa oddała na cześć zmarłego trzy salwy honorowe.

* * *

26 kwietnia 2010 r. odbyły się uroczystości pogrzebowe szefa Urzędu ds. Kombatantów i Osób Represjonowanych Janusza Krupskiego.

We mszy św. w kościele św. Marcina w Warszawie wzięli udział m.in. bliscy Janusza Krupskiego, przedstawiciele administracji rządowej, parlamentu - m.in. marszałek i wicemarszałek Senatu Bogdan Borusewicz i Zbigniew Romaszewski, harcerze, kombatanci i poczty sztandarowe z całego kraju, a także z zagranicy, m.in. z Białorusi.

Marszałek Bogdan Borusewicz wręczył żonie Janusza Krupskiego Krzyż Wielki Orderu Odrodzenia Polski. Marszałek przypomniał, że zmarły angażował się w działalność opozycyjną, za którą był prześladowany. "Gromadził ludzi otwartych, tolerancyjnych, takich, którzy myśleli o przyszłości. Zastanawiali się, jaka ta Polska będzie" - dodał. Podkreślił, że zmarły "był człowiekiem kryształowej uczciwości, niezwykle skromnym".

Po mszy św. i modlitwie za zmarłych Janusza Krupskiego przewieziono na cmentarz wojskowy na Powązkach, gdzie został pochowany.

13 kwietnia 2010 r. posłowie i senatorowie podczas uroczystego zgromadzenia uczcili pamięć 18 parlamentarzystów, którzy zginęli w katastrofie prezydenckiego samolotu pod Smoleńskiem. Polska delegacja udawała się do Katynia na obchody 70. rocznicy zbrodni katyńskiej.

Wisząca na sali posiedzeń Sejmu flaga państwowa przepasana była kirem. Na miejscach posłów, którzy zginęli w katastrofie, złożono wiązanki kwiatów. Kirem i kwiatami udekorowano także fotel prezydencki. Kwiaty złożono także na miejscach tragicznie zmarłych senatorów na sali obrad plenarnych Senatu.

"Ponieśliśmy wszyscy bolesną stratę" - powiedział marszałek Sejmu Bronisław Komorowski, otwierając zgromadzenie posłów i senatorów. "Patrząc na wypełnioną po brzegi salę posiedzeń, widzę tu całą Polskę, całe państwo polskie" - mówił. "Są tu posłowie, senatorowie, premier, rząd, przedstawiciele Kancelarii Prezydenta, reprezentanci najwyższych urzędów państwowych. Jednak fotel prezydenta jest pusty". Jak mówił marszałek, "łączymy się we wspólnym bólu, wspólnych wspomnieniach i wspólnej modlitwie".

"Spotykamy się dzisiaj, by uczcić pamięć prezydenta Lecha Kaczyńskiego i całej polskiej delegacji, wszystkich, którzy zginęli w tragicznej katastrofie koło Smoleńska. Wśród nich był i Ryszard Kaczorowski, ostatni prezydent na uchodźstwie i ministrowie, generałowie, szefowie centralnych instytucji państwa, biskupi i przedstawiciele rodzin katyńskich, byli funkcjonariusze Biura Ochrony Rządu i załoga samolotu" - powiedział i zapewnił, że "pamiętamy o wszystkich". Jak mówił, posłowie i senatorowie chcą w sposób szczególny w polskim Sejmie uczcić pamięć tragicznie zmarłych parlamentarzystów, koleżanek i kolegów ze wszystkich klubów parlamentarnych.

Marszałek B. Komorowski podkreślił, że parlament poniósł ogromną stratę i od nas wszystkich zależy, czy ten ból po stracie naszych koleżanek i kolegów zdołamy zamienić w siłę na rzecz współpracy, porozumienia i pojednania, czy też w jakąś formę sporu, gorszącej kłótni. "Pewnie każdy robi swego rodzaju rachunek sumienia. Myśli o słowach niepotrzebnych, które padły nie raz, a dzisiaj bolą ich autorów. I o słowach, które niestety nie padły - tych, które mogły budować jedność i porozumienie. W tak trudnym momencie warto o tym pomyśleć" - powiedział marszałek Sejmu.

W swoim wystąpieniu, przypominając, że konstytucja nakłada na niego jako marszałka Sejmu obowiązek pełnienia obowiązków prezydenta, marszałek B. Komorowski zwrócił się do wszystkich o pomoc w przeprowadzeniu kraju przez ten trudny czas.

Podczas zgromadzenia odśpiewano hymn narodowy, a przedstawiciele klubów parlamentarnych: posłanka Elżbieta Rafalska z Prawa i Sprawiedliwości, posłanka Iwona Śledzińska-Katarasińska z Platformy Obywatelskiej, posłanka Anna Bańkowska z Lewicy, poseł Waldemar Pawlak z Polskiego Stronnictwa Ludowego i poseł Longin Komołowski złożyli kwiaty na sejmowej mównicy i odczytali nazwiska parlamentarzystów, którzy zginęli w katastrofie: wicemarszałków Sejmu Jerzego Szmajdzińskiego i Krzysztofa Putry, wicemarszałek Senatu Krystyny Bochenek, posłów: Leszka Deptuły, Grzegorza Dolniaka, Grażyny Gęsickiej, Przemysława Gosiewskiego, Izabeli Jarugi-Nowackiej, Sebastiana Karpiniuka, Aleksandry Natalli-Świat, Macieja Płażyńskiego, Arkadiusza Rybickiego, Jolanty Szymanek-Deresz, Zbigniewa Wassermanna, Wiesława Wody, Edwarda Wojtasa oraz senatorów Janiny Fetlińskiej i Stanisława Zająca.

Posłów i senatorów przypominały zdjęcia wyświetlane na telebimach. Pamięć ofiar uczczono minutą ciszy.

Przypominając sylwetki posłów Polskiego Stronnictwa Ludowego poseł W. Pawlak, pożegnał także prezydenta L. Kaczyńskiego. "To jest dzień, w którym zachowujemy ich nie tylko w pamięci, w sercu, ale także powinniśmy ich zachować w naszych działaniach, tak aby z tego, co zrobimy był dumny pan prezydent i nasi koledzy, którzy odeszli tak tragicznie" - powiedział.

Podczas uroczystego zgromadzenia marszałek Senatu Bogdan Borusewicz podkreślił, że tragedia "ma wymiar nie tylko państwowy, ale i osobisty, ponieważ w katastrofie zginęli nasi znajomi i przyjaciele".

Posłowie i senatorowie przyjęli specjalne oświadczenie, odczytane przez marszałka Senatu B. Borusewicza, w sprawie uczczenia pamięci Prezydenta Lecha Kaczyńskiego i członków jego delegacji - ofiar katastrofy lotniczej pod Smoleńskiem:

"W dniu 10 kwietnia 2010 roku Rzeczpospolita Polska poniosła niepowetowaną stratę.

Doszło do największej tragedii w powojennej historii Polski. W drodze na uroczystości z okazji 70. rocznicy zbrodni katyńskiej, w katastrofie lotniczej pod Smoleńskiem, zginął Prezydent Rzeczypospolitej Polskiej Lech Kaczyński z Małżonką. Śmierć ponieśli wszyscy członkowie delegacji, w tym ostatni Prezydent RP na Uchodźstwie oraz osiemnaścioro Posłów i Senatorów, wśród nich troje Wicemarszałków Sejmu i Senatu oraz Marszałek Sejmu III kadencji.

Las smoleński stał się miejscem polskiego dramatu. Stajemy znowu wobec wielkiego wyzwania, jakim jest zrozumienie sensu ofiary życia w imię służby Ojczyźnie.

Posłowie i Senatorowie Rzeczypospolitej Polskiej pogrążeni w smutku pragną przekazać wyrazy współczucia i ludzkiej solidarności w bólu z rodzinami ofiar, ze wszystkimi, którym los zabrał najbliższych, przyjaciół i kolegów.

Posłowie i Senatorowie Rzeczypospolitej Polskiej dziękują za wyrazy otuchy i słowa pocieszenia płynące z całego świata. Wyrażamy wdzięczność Rosjanom za okazane współczucie i solidarność.

Składając hołd wszystkim ofiarom tragicznej katastrofy i oddając Im cześć, dziękujemy za Ich wierną służbę Polsce.

Dzisiaj, w obliczu tego narodowego dramatu jesteśmy razem, złączeni troską o losy naszej Ojczyzny".

We uroczystości wzięły udział rodziny zmarłych tragicznie parlamentarzystów a także premier Donald Tusk i ministrowie jego rządu, przedstawiciele Kancelarii Prezydenta. W Sejmie obecni byli również m.in. byli prezydenci Lech Wałęsa i Aleksander Kwaśniewski, były premier Tadeusz Mazowiecki i przewodniczący Parlamentu Europejskiego Jerzy Buzek, przedstawiciele litewskiego i izraelskiego parlamentu, europosłowie, a także przedstawiciele kościołów i wyznań oraz korpusu dyplomatycznego.

8 i 9 kwietnia 2010 r. odbyło się 52. posiedzenie Senatu.

Nowelizację uchwalono na podstawie projektu złożonego w grudniu 2009 r. przez Platformę Obywatelską. Zmienia zasady wyboru władz instytutu i zwiększa dostęp do akt w nim zgromadzonych. Zachowano zasadę - obowiązującą od 1999 r. - że każdy obywatel ma dostęp tylko do swojej teczki. Od 2007 r. jawne i dostępne dla każdego są teczki osób pełniących najważniejsze funkcje w państwie.

W miejsce dzisiejszego 11-osobowego Kolegium IPN zostanie powołana 9-osobowa Rada IPN, wyposażona w większe kompetencje niż obecne kolegium, będące ciałem doradczym. Ma ona ustalać priorytetowe zadania badawcze i rekomendować kierunki działań instytutu, a także opiniować i odwoływać szefów pionów IPN. Członkiem rady mogłaby zostać tylko osoba, która ma tytuł naukowy z nauk humanistycznych lub prawnych. Kandydatów do rady będzie wskazywało zgromadzenie elektorów, wyłaniane przez renomowane uczelnie oraz instytuty Historii i Studiów Politycznych PAN. Spośród tych kandydatów członków rady wskazywałyby Sejm (5 z 10 kandydatów) i Senat (2 z 4). Prezydent RP wybierałby 2 członków spośród osób zgłoszonych przez krajowe rady sądownictwa i prokuratury. Obecnie 7 członków kolegium wybiera Sejm i po 2 Senat oraz prezydent.

Nowelizacja zmienia także zasady wyboru władz instytutu. Prezesa IPN powoływać i odwoływać ma Sejm zwykłą większością głosów, dziś - większością 3/5. Odwołanie prezesa, na wniosek Rady IPN, byłoby możliwe m.in. w wypadku odrzucenia bezwzględną większością głosów jego rocznego sprawozdania przez radę. Obecnie odrzucenie sprawozdania przez Sejm lub Senat nie rodzi żadnych skutków prawnych.

Zgodnie z nową ustawą, IPN ma przekazywać obywatelom oryginały akt służb specjalnych PRL na ich temat (chyba że byłyby w złym stanie - wtedy przekazywano by kopie) i bez anonimizacji jakichkolwiek danych osobowych. Wykreślono zapis o anonimizowaniu danych osobowych osób trzecich w udostępnianych aktach, ponieważ przemawia za tym "zasada jawności życia publicznego". IPN ma (bez zmian) 4 miesiące na udostępnianie akt obywatelowi w IPN. Dodano zapis, że IPN udostępnia w 7 dni dokumenty, których sygnatury są znane, a ich odnalezienie nie wymagałoby dodatkowych kwerend. Do końca 2012 r. IPN miałby opublikować inwentarz archiwalny.

Sejm wykreślił także artykuł o odmowie udostępniania akt służb PRL osobom, które traktowały one jako "tajnych informatorów lub pomocników przy operacyjnym zdobywaniu informacji". Osoba mająca wgląd w swe akta z IPN, a niebędąca oficerem lub agentem służb PRL może zastrzec, że nie wolno udostępniać informacji ujawniających jej pochodzenie etniczne lub rasowe, przekonania religijne, przynależność wyznaniową oraz dane o stanie zdrowia, życiu seksualnym i stanie majątkowym. Do końca 2012 r. IPN miałby opublikować inwentarz archiwalny

Pracująca nad ustawą Komisja Praw Człowieka, Praworządności i Petycji wniosła o wprowadzenie do niej 18 poprawek. Komisja była m.in. za skreśleniem zapisu dającego prawo dostępu oficerom i tajnym współpracownikom służb PRL do akt przez nich wytwarzanych. Komisja opowiedziała się przeciw udostępnianiu obywatelom oryginałów akt IPN. Wniesiono też o skreślenie zapisu, że Rada ma rozstrzygać konkursy na finansowanie przez IPN badań nad najnowszą historią. Komisja zaproponowała też, aby w 2012 r. IPN zaczął prace nad swym inwentarzem.

Mniejszość Komisji Praw Człowieka, Praworządności i Petycji wnosiła o jej odrzucenie. W razie odrzucenia tego wniosku zaś senatorowie PiS, negatywnie oceniający nowelizację, postanowili zaproponować m.in. przywrócenie odwoływania prezesa IPN większością 3/5 głosów przez Sejm. Zmiany do ustawy zaproponowali senatorowie: Piotr Ł.J. Andrzejewski, Zbigniew Romaszewski, Jan Rulewski, Zbigniew Cichoń, Czesław Ryszka, Ryszard Bender, Stanisław Zając i Janusz Rachoń. Z kolei senator Mariusz Witczak złożył wniosek o przyjęcie ustawy bez poprawek.

W trakcie wielogodzinnej debaty senatorowie PiS ocenili, że w nowelizacji chodzi tylko o uniemożliwienie kandydowania Janusza Kurtyki na drugą kadencję prezesa IPN oraz o "zabetonowanie" wiedzy o PRL. Senatorowie PO podkreślali natomiast, że zmiany wzmocnią apolityczność IPN.

Zdaniem rzecznika praw obywatelskich Janusza Kochanowskiego, "liczne wady nowelizacji będą podstawą do zakwestionowania jej konstytucyjności". Jako przykład podał zapis o nieanonimizowaniu danych osób trzecich w aktach SB udostępnianych przez IPN. Oświadczył też, że nowelizacja zagraża wolności badań naukowych, bo uzależnia IPN od większości sejmowej i od "interesów środowiskowych", co jest "próbą przejęcia kontroli nad narodową pamięcią historyczną". W jego opinii, ustawa oznacza też likwidację lustracji. Rzecznik powołał się na protesty przeciw zmianom części środowisk kombatanckich, naukowych i kościelnych.

Wiceminister sprawiedliwości Zbigniew Wrona zapewniał, że w nowelizacji nie ma zapisów zagrażających wolności badań naukowych.

Prezes IPN J. Kurtyka ocenił, że poprawki komisji łagodzą wiele wad nowelizacji. Jego zdaniem zmiany w ustawie wprowadzą chaos w zarządzaniu IPN. "Będzie można realizować wpływy w sposób nieformalny" - ocenił. Dodał, że za konkursy organizowane przez Radę finansowo odpowiadałby prezes. Według niego anonimizacja akt spowalniała ich udostępnianie przez IPN.

Za przyjęciem ustawy bez poprawek głosowało 46 senatorów, przeciw 36, a 1 senator wstrzymał się od głosu.

Nowelizacja powinna zostać teraz skierowana do podpisu prezydenta.

Izba rozpatrywała łącznie pakiet 6 ustaw, uchwalonych przez Sejm na podstawie projektów rządowych reformujących naukę, podczas 63. posiedzenia, 18 marca 2010 r. Reforma zaproponowana w ustawach zmierza m.in. do związania nauki z sektorem gospodarczym, powołania Narodowego Centrum Nauki i likwidacji najgorzej ocenianych instytutów badawczych. Ma przede wszystkim wzmocnić projakościowy system finansowania nauki. Instytuty badawcze według przejrzystych kryteriów ma oceniać Komitet Ewaluacji Jednostek Naukowych. Na największe finansowe wsparcie państwa będą mogły liczyć placówki odnoszące sukcesy naukowe. Z kolei instytuty, które zostaną najgorzej ocenione, będą zlikwidowane.

Główne cele ustawy o zasadach finansowania nauki to wprowadzenie przejrzystego systemu finansowania nauki, efektywne wykorzystanie pieniędzy z budżetu państwa przeznaczonych na naukę, koncentracja środków w jednostkach prowadzących działalność naukową na najwyższym poziomie, zwiększenie konkurencyjności w staraniach o środki finansowe zarówno w wypadku aplikacji, jak i ich wydatkowania. Regulacja przewiduje też zwiększenie zaangażowania uczonych w realizację strategicznych dla gospodarki krajowej programów badawczych, ściślejsze powiązanie nauki z przedsiębiorcami, umiędzynarodowienie badań, na przykład dofinansowywanie międzynarodowych instytutów badawczych, zwiększenie dostępności środków finansowych dla młodych naukowców, stymulacja integracji rozproszonego potencjału naukowo-badawczego i poprawę kontroli wydatkowania środków na naukę.

Rząd chce zmniejszyć tzw. finansowanie statutowe jednostek naukowych, czyli ich bieżącej działalności. Więcej środków ma być przeznaczonych na konkretne projekty badawcze, które będą przyznawane w trybie konkursu. Minister nauki będzie opracowywał Krajowy Program Badań, Rada Ministrów zaś - go przyjmował. Przewiduje się, że na strategiczne programy badań naukowych i prac rozwojowych do 2020 r. Narodowe Centrum Badań i Rozwoju oraz Narodowe Centrum Nauki powinny otrzymać nie mniej niż 50% wszystkich środków.

Reforma zakłada także powstanie Narodowego Centrum Nauki, agencji płatniczej z siedzibą w Krakowie, w której sami uczeni będą decydować o rozdziale publicznych środków na badania. Celem jego utworzenia jest decentralizacja systemu finansowania nauki i przekazanie środowisku naukowemu kompetencji w zakresie określania kierunków rozwoju badań podstawowych. Na czele Narodowego Centrum Nauki stanie dyrektor i 24-osobowa rada centrum. Szczegółowe zadania centrum to finansowanie badań podstawowych, realizowane w formie projektów badawczych, stypendiów doktorskich, a także finansowanie innych badań naukowych.

Istniejące już Narodowe Centrum Badań i Rozwoju odpowiadać będzie za kreowanie programu badań strategicznego dla rozwoju Polski. Zajmie się też włączaniem podmiotów gospodarczych do współpracy z sektorem nauki. Przedsiębiorcy będą mogli m.in. ubiegać się o granty badawcze w ogłaszanych konkursach bez dotychczasowej bariery dostępu, czyli 400 tys. euro przeznaczonych na badania i rozwój. Zgodnie z ustawą, organa centrum to: dyrektor centrum, rada centrum i komitet sterujący do spraw badań naukowych i prac rozwojowych w obszarze bezpieczeństwa i obronności państwa. Ustawa mówi o sposobie powoływania dyrektora w drodze konkursu ogłoszonego przez ministra, precyzuje wymagania wobec dyrektora i jego zadania. Kadencja dyrektora i zastępców trwa 4 lata, a jedna osoba nie może pełnić funkcji dyrektora lub zastępcy dyrektora dłużej niż przez dwie kadencje.

Do 2015 r. połowa środków finansowych na naukę będzie przekazywana na rzecz zadań realizowanych przez te oba centra. Priorytetowo mają być traktowane badania służące nowym technologiom przemysłowym.

Reforma nauki także ułatwi młodym naukowcom krajowe i międzynarodowe kariery, m.in. poprzez upowszechnienie kontraktowego zatrudniania oraz konkursów na stanowiska w nauce. Narodowe Centrum Nauki przeznaczać będzie co najmniej 20% swoich środków na badania prowadzone przez naukowców przed 35. rokiem życia.

Reforma ma także odbudować i wzmocnić etos polskiej nauki. Przewiduje się m.in. zakaz podległości służbowej osób spokrewnionych i spowinowaconych we wszystkich instytucjach naukowych. Według resortu nauki, pozwoli to na skuteczną walkę z nepotyzmem i budowanie karier naukowych wyłącznie dzięki sukcesom naukowym.

Ustawa o instytutach badawczych umożliwia i definiuje przekształcenia własnościowe instytutów badawczych. Umożliwia zarówno komercjalizację, jak i prywatyzację bezpośrednią, oprócz innych form przekształceń, jak włączanie w uczelnie, włączanie do instytutów i łączenie z instytutami Polskiej Akademii Nauk. Jeżeli instytut, będąc spółką, nadal prowadzi działalność naukową, i to na wysokim poziomie, może utrzymać radę naukową i  uprawnienia, prowadzić przewody doktorskie czy habilitacyjne

Nowa ustawa o PAN natomiast ma umożliwiać restrukturyzację instytutów, np. ich konsolidację, a także nowocześniejsze zarządzanie. Powstanie m.in. komisja ds. etyki w nauce, a także rady kuratorów, działające przy każdym wydziale. Ich rolą będzie nadzór nad działalnością instytutów. Do podstawowych celów tej ustawy należy zaliczyć pełniejsze wykorzystanie potencjału akademii, mające przyczynić się do poprawy efektywności i zarządzania nią, do podwyższania jakości badań prowadzonych w jej instytutach oraz do szerszego wprowadzenia zasad obowiązujących w europejskich badaniach naukowych, w tym w zakresie promowania i rozwoju kariery, szczególnie młodych naukowców. W tej ustawie przede wszystkim zmieniono, wprowadzono lub na nowo określono zadania Polskiej Akademii Nauk. Dotychczasowy katalog uzupełniono o nowe zadania, polegające na wspieraniu rozwoju osób rozpoczynających karierę naukową.

Na podstawie ustawy, PAN na wniosek prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej, marszałka Sejmu lub Senatu, ministrów, centralnych organów administracji rządowej lub z własnej inicjatywy ma wykonywać i przedstawiać opinie, ekspertyzy i prognozy dotyczące istotnych spraw dla polityki państwa. Wśród nowych zadań akademii znalazła się także współpraca ze środowiskami i podmiotami gospodarczymi w zakresie badań naukowych i prac rozwojowych.

W zakresie systemu pracy naukowej w instytutach akademii ustawa wprowadziła nowe przepisy, umożliwiające dokonywanie systemowej oceny pracy naukowej instytutów, przeprowadzanej zarówno wewnątrz akademii oraz w drodze oceny dokonywanej przez Komitet Ewaluacji Jednostek Naukowych.

Ustawa prowadza także zasady sprawowania nadzoru nad gospodarowaniem mieniem akademii, polegające na wzmocnieniu nadzoru nad tym poprzez dookreślenie celowości dysponowania nim nie tylko dla realizacji zadań statutowych. Utworzono komisję rewizyjną. Zgromadzenie ogólne PAN wybierać będzie jej kanclerz.

Jeżeli chodzi o zasady przyjmowania w poczet członków akademii oraz zmiany dotyczące struktury wiekowej, należy zwrócić uwagę na to, że nowością w ustawie jest wprowadzenie dodatkowego wymogu w ramach przyjętej procedury przyjmowania członków akademii. Dotyczy on uzyskania przez kandydata pisemnych rekomendacji trzech członków akademii, rady naukowej instytutu naukowego, instytutu badawczego lub rady wydziału uczelni, a także pięciu osób, które wyróżniają się szczególnym dorobkiem naukowym i autorytetem w swojej dziedzinie.

Wśród istotnych zmian dotyczących PAN będzie także jej odmłodzenie. Wprowadzono zapis uniemożliwiający pełnienie istotnych funkcji w PAN osobom, które ukończyły 70. rok życia.

Ustawa - Przepisy wprowadzające ustawy reformujące system nauki wprowadza do systemu prawa przepisy pięciu ustaw głównych, składających się na pakiet ustaw. Ustawy główne, w myśl przepisów wprowadzających, mają wejść w życie 1 października 2010 r. Ustawa będzie uchylała dotychczas obowiązujące ustawy: o zasadach finansowania nauki, o Narodowym Centrum Badań i Rozwoju, o jednostkach badawczo-rozwojowych i o Polskiej Akademii Nauk. Uchwalenie ustaw wprowadzanych tą ustawą wymusza dalsze zmiany, mające na celu zagwarantowanie spójności systemu prawnego. W tym zakresie ustawa zmienia kolejne 22 ustawy szczegółowe.

Komisja Nauki, Edukacji i Sportu zarekomendowała Izbie wprowadzenie poprawek do wszystkich ustaw. Propozycje zmian zgłosili też senatorowie: Zbigniew Romaszewski, Kazimierz Wiatr, Ryszard Górecki, Janusz Rachoń, Edmund Wittbrodt, Andrzej Misiołek, Piotr Wach, Janina Fetlińska i Ryszard Knosala.

Ostatecznie Izba zadecydowała o wprowadzeniu 31 poprawek do ustawy o zasadach finansowania nauki. Senat uznał m.in. za zasadne uchwalenie poprawki przesądzającej, że poziom finansowania "nie mniej niż 50 % środków", ma dotyczyć środków przeznaczanych corocznie na przedmiotowe zadania. W innej poprawce Senat zdecydował o wyeliminowaniu dysproporcji w traktowaniu osób skazanych za nieumyślne przestępstwa i nieumyślne przestępstwa skarbowe. Senat wykreślił także z katalogu zadań Komitetu Polityki Naukowej opiniowanie i ocenę wniosków o finansowanie inwestycji w zakresie dużej infrastruktury badawczej. Pozostałe zmiany wprowadzone prze Izbę do tej ustawy służyły uporządkowaniu, doprecyzowaniu, skorygowaniu czy uzupełnieniu przepisów.

Do ustawy o Narodowym Centrum Badań i Rozwoju Senat wprowadził 16 zmian. M.in. uznał za zasadne ograniczenie samodzielności dyrektora centrum poprzez wprowadzenie konieczności wyrażenia zgody przez Radę odnośnie do rozporządzania przez niego majątkiem centrum powyżej wartości określonej w statucie. Senat nie zgodził się też na dysproporcję w traktowaniu osób skazanych za nieumyślne przestępstwa i nieumyślne przestępstwa skarbowe i uchwalił zrównanie sytuacji prawnej tej kategorii podmiotów. W ustawie przewidziano, że odwołanie od decyzji dyrektora centrum w sprawie przyznania środków finansowych na wykonanie projektów lub decyzji zawierającej promesę przysługuje jednie w razie naruszenia procedury konkursowej lub innych naruszeń formalnoprawnych. Senat uznał, że to ograniczenie za niezasadne i przyjął poprawkę, mającą na celu jego zniesienie. Izba sprecyzowała też termin na odwołanie się o decyzji w tych sprawach.

Ustawę o Narodowym Centrum Nauki senatorowie przyjęli z 8 poprawkami. Zdecydowali m.in. o wyeliminowaniu dysproporcji w traktowaniu osób skazanych za nieumyślne przestępstwa i nieumyślne przestępstwa skarbowe i zrównaniu sytuacji prawnej tych kategorii podmiotów. Większość zmian miała charakter doprecyzowujący i eliminujący wątpliwości interpretacyjne.

Do ustawy o instytutach badawczych Izba uchwaliła 17 zmian. Izba uznała m.in., że należy ujednolicić katalog zasad, zgodnie z którymi powinno odbywać się gospodarowanie mieniem instytutu badawczego i których naruszenie może skutkować odwołaniem dyrektora, wskazując na zasady legalności, rzetelności, celowości, gospodarności i oszczędności. W tej uchwale także Senat zdecydował o wyeliminowaniu dysproporcji w traktowaniu osób skazanych za nieumyślne przestępstwa i nieumyślne przestępstwa skarbowe i zrównaniu sytuacji prawnej tych kategorii podmiotów w wypadku kandydowania na stanowisko dyrektora. Senat wprowadził też sporą grupę poprawek o charakterze doprecyzowującym, językowym, ujednolicającym terminologię ustawy i techniczno-legislacyjnym.

Senatorowie zdecydowali o wprowadzeniu 24 poprawek do ustawy o Polskiej Akademii Nauk. Jedna z nich przewiduje, że prezydium PAN powinno opiniować wszystkie akty normatywne dotyczące nauki, jej zastosowań i kształcenia. Senat uznał także, że najodpowiedniejszą formą reprezentacji PAN w czynnościach prawnych jest reprezentacja łączna. Izba doprecyzowała też zadania prezesa akademii poprzez wskazanie zadania polegającego na ustanawianiu programów pionierskich badań, w szczególności tych, które mają na celu wspieranie osób rozpoczynających karierę naukową. Senat postanowił też umożliwić prezesowi PAN wyrażenie zgody na przystąpienie do konkursu na kolejne 4 lata osobie, która pełniła funkcję dyrektora przez dwa następujące po sobie okresy. Izba wprowadziła też liczne poprawki doprecyzowujące, usuwające wątpliwości interpretacyjne.

Senat uchwalił też 27 zmian do ustawy - Przepisy wprowadzające ustawy reformujące system nauki. Jego zdaniem, Rada Nauki do końca 2010 r., do czasu ich przejęcia przez zespoły, powoływane w nowej ustawie, powinna wykonywać zadania w zakresie finansowania i rozliczania zadań, na które zostały przyznane środki finansowe na naukę. Poprawki senackie dostosowują także terminologię ustawy o niektórych formach wspierania działalności innowacyjnej do ustawy o instytutach badawczych. Senat wydłużył też terminy na przekazanie Narodowemu Centrum Nauki umów dotyczących projektów badawczych o 3 miesiące, tak aby w pierwszych miesiącach od wejścia w życie ustawy działalność NCN skupiła się na realizacji zagadnień organizacyjnych i uruchomieniu nowych konkursów na realizacje badań naukowych. W opinii Senatu placówki naukowe PAN nieposiadające osobowości prawnej do czasu przekształcenia powinny posiadać status pomocniczych jednostek naukowych PAN, a nie jednostek naukowych w rozumieniu ustawy o zasadach finansowania nauki. Senat uchwalił również liczne poprawki mające na celu uporządkowanie, doprecyzowanie, skorygowanie bądź uzupełnienie przepisów ustawy.

Sejm rozpatrzy teraz ponownie pakiet ustaw reformujących system nauki.

Nowelizację, stanowiącą pilny rządowy projekt, Sejm uchwalił na 64. posiedzeniu, 8 kwietnia 2010 r. Głównym celem projektu jest wykonanie wyroku Trybunału Sprawiedliwości UE, w którym stwierdził on niezgodność definicji abonenta zapisanej w ustawie z definicją zawartą w dyrektywie Parlamentu Europejskiego i Rady z 7 marca 2002 r. W nowelizacji zaproponowano zmianę definicji abonenta poprzez wykreślenie z niej zwrotu "w formie pisemnej", a tym samym rozszerzenie zakresu podmiotów objętych tym pojęciem. Większość zmian zawartych w nowelizacji jest konsekwencją wprowadzenia tej nowej definicji.

W wyniku głosowań Senat wprowadził 10 poprawek do ustawy o zmianie ustawy - Prawo telekomunikacyjne, rekomendowanych przez Komisję Gospodarki Narodowej.

Senat m.in. stanął na stanowisku, że należy uelastycznić termin potwierdzania zmian warunków umowy przez abonenta. W innej poprawce Izba umożliwiła, na żądanie abonenta, przesyłanie zmian warunków umowy za pomocą poczty elektronicznej.

Senat stanął też na stanowisku, że należy uwzględnić abonentów, którzy nie są stroną umowy zawartej w formie pisemnej. Będą im przesyłane cenniki wraz z warunkami umowy.

Ponieważ wykaz podstawowych wykonanych usług może być przesyłany wyłącznie

abonentom, którzy mają przydzielony numer i udostępnili dane, zdaniem Senatu, szczegółowy wykaz wykonanych usług powinien być dostarczany abonentom spełniającym te warunki.

Senatorowie uchwalili też zmiany ujednolicające terminologię ustawy, doprecyzowujące, służące przestrzeganiu zasad techniki prawodawczej.

Senackie zmiany rozpatrzą teraz posłowie.

Ustawę, na podstawie projektu poselskiego, Sejm uchwalił na 63. posiedzeniu, 18 marca 2010 r. Powołuje ona Akademię Sztuki w Szczecinie, na której będą prowadzone studia na kierunkach obejmujących kilka dziedzin i dyscyplin sztuki (muzyka, plastyka, teatr).

Pracujące nad ustawą Komisja Kultury i Środków Przekazu oraz Komisja Nauki, Edukacji i Sportu zaproponowały po 14 zmian do niej, popartych przez Izbę w wyniku głosowań.

Najliczniejsze zmiany służyły ujednoliceniu terminologii, usunięciu wątpliwości interpretacyjnych, przestrzeganiu zasad techniki prawodawczej. Izba uchwaliła też liczne zmiany o charakterze redakcyjnym.

Poprawki Senatu zostaną teraz rozpatrzone przez Sejm.

Sejm uchwalił nowelizację na podstawie projektu poselskiego podczas 63. posiedzenia, 19 marca 2010 r. Ma ona na celu dostosowanie ordynacji do zmiany konstytucji, polegającej na tym, że biernego prawa wyborczego są pozbawione osoby skazane prawomocnym wyrokiem na karę pozbawienia wolności za przestępstwo umyślne, ścigane z oskarżenia publicznego.

Komisji Praw Człowieka, Praworządności i Petycji zaproponowała wprowadzenie 4 zmian do nowelizacji, wniosek o wniesienie 1 poprawki wniósł senator Piotr Ł.J. Andrzejewski.

Izba poparła 4 zmiany zaproponowane przez komisję. Senat stwierdził m.in., że w nowelizacji znajduje się zakaz wyboru osób skazanych prawomocnie za przestępstwo i za przestępstwo skarbowe, a nie ma zakazu wybierania osób skazanych za wykroczenie. Wobec tego dodano również zakaz wybierania osób skazanych za przestępstwa skarbowe i pominięto wykroczenia. Senat wprowadził także zakaz wybierania osób skazanych za umyślne przestępstwa skarbowe do Parlamentu Europejskiego.

Nowelizacja wraz z poprawkami Senatu wróci teraz do Sejmu.

Sejm uchwalił ustawę na 63. posiedzeniu, 19 marca 2010 r., na podstawie projektu rządowego. Zawiera ona przepisy mające na celu wykonanie prawa Unii Europejskiej, wyeliminowanie możliwości oferowania usług turystycznych przez zagranicznych przedsiębiorców za pośrednictwem agentów turystycznych. Przedsiębiorca zagraniczny będzie miał obowiązek prowadzenia oddziału na terenie Polski. Umożliwi to skuteczny nadzór nad działalnością turystyczną i łatwiejsze dochodzenie roszczeń przed polskim wymiarem sprawiedliwości. Z obowiązku tego będą wyłączeni przedsiębiorcy mający siedzibę na terytorium UE, państwa członkowskiego Europejskiego Porozumienia o Wolnym Handlu (EFTA) i Konfederacji Szwajcarskiej.

Komisja Gospodarki Narodowej zaproponowała Izbie wprowadzenie 12 poprawek do nowelizacji, głównie o charakterze językowym, redakcyjnym, doprecyzowującym, eliminującym wątpliwości interpretacyjne. Inna senacka poprawka modyfikuje przepis będący źródłem nierównego traktowania przedsiębiorców krajowych i pochodzących z innego państwa członkowskiego Unii Europejskiej. Senatorowie zaakceptowali te zmiany w wyniku głosowań

Senackie zmiany rozpatrzy teraz Sejm.

Sejm uchwalił nowelizację na 63. posiedzeniu, 18 marca 2010 r., z przedłożenia rządowego. Wiąże się ona z decyzją Rady Ministrów o obniżeniu odpisów na rachunki dwóch państwowych funduszy celowych: Funduszu Reprywatyzacji i Funduszu Restrukturyzacji Przedsiębiorców. W myśl ustawy w latach 2010 i 2011 na Fundusz Reprywatyzacji będzie wpływać 1,5% - zamiast dotychczasowych 5% - środków uzyskanych ze sprzedaży akcji należących do Skarbu Państwa. Odpis na Fundusz Restrukturyzacji Przedsiębiorców zostanie zmniejszony do 3% z dotychczasowych 15% przychodów uzyskanych z prywatyzacji w danym roku budżetowym. Ponadto od 1 stycznia 2012 r. zmiany wysokości odpisów na te fundusze będą określane w ustawie budżetowej.

Komisja Gospodarki Narodowej oraz Komisja Budżetu i Finansów Publicznych wniosły o wprowadzenie 6 poprawek do ustawy. Senator Tadeusz Gruszka natomiast zgłosił o odrzucenie ustawy.

Nie zyskał on jednak poparcia senatorów, którzy zdecydowali o wprowadzeniu 6 zmian do nowelizacji, zaproponowanych przez komisje. Głównie były to zmiany porządkujące, doprecyzowujące, zapewniające zgodność ustawy nowelizującej z zasadami techniki prawodawczej. Senat postanowił też przesądzić w sposób jednoznaczny, że przepisy przejściowe, obniżające wysokość odpisów na rachunki Funduszu Reprywatyzacji i Funduszu Restrukturyzacji Przedsiębiorców, stosowane będą od dnia ich wejścia w życie, a nie od 1 stycznia 2010 r.

Ustawa o zmianie ustawy o komercjalizacji i prywatyzacji oraz ustawy - Przepisy wprowadzające ustawę o finansach publicznych wróci teraz do Sejmu.

Sejm uchwalił ustawę na 63. posiedzeniu, 19 marca 2010 r., na podstawie projektu rządowego. Główny jej cel to wyeliminowanie nieprawidłowości, jakie powstały w związku z niedopełnieniem przez znaczną liczbę spółek prawa handlowego, zarejestrowanych w dawnym rejestrze handlowym, obowiązku wpisu do Krajowego Rejestru Sądowego. Konieczne stało się w związku z tym wprowadzenie sankcji za niedopełnienie obowiązków rejestrowych w postaci ograniczenia możliwości posługiwania się wyciągami, odpisami i zaświadczeniami z dawnego rejestru handlowego do celów innych niż rejestracja spółki w Krajowym Rejestrze Sądowym.

Pracujące nad nowelizacją Komisja Gospodarki Narodowej oraz Komisja Praw Człowieka, Praworządności i Petycji wniosły o wprowadzenie do niej 3 poprawek. W wyniku głosowań zyskały one poparcie Izby. Miały one charakter redakcyjny, zmierzały do zapewnienia jednolitości terminologicznej ustawy. Senat uchwalił też zmiany służące zachowaniu zasad techniki prawodawczej.

Nowelizacja wraz z poprawkami Senatu ponownie zostanie rozpatrzona przez Sejm.

Celem ustawy, uchwalonej z przedłożenia rządowego przez Sejm na 63. posiedzeniu, 18 marca 2010 r., jest dostosowanie prawa celnego, ustaw regulujących stosunek państwa do kościołów i związków wyznaniowych, a także ustawy o gwarancjach wolności sumienia i wyznania do zmian we wspólnotowym prawie celnym. Dostosowanie tych ustaw powinno usprawnić działanie organów celnych i korzystnie wpłynąć na funkcjonowanie przedsiębiorstw dzięki możliwości korzystania przez nie z aktualnych odesłań do przepisów wspólnotowych.

Komisja Budżetu i Finansów Publicznych rekomendowała Izbie uchwalenie nowelizacji z 3 poprawkami. Jej stanowisko poparli senatorowie w wyniku głosowania. Uchwalone zmiany miały charakter redakcyjny, zmierzały do zapewnienia jednolitości terminologicznej ustawy i przestrzeganiu zasad techniki prawodawczej.

Do senackich zmian muszą się teraz ustosunkować posłowie.

Ustawa, uchwalona przez Sejm na 63. posiedzeniu, 18 marca 2010 r., z przedłożenia rządowego, stwarza możliwość zwiększenia wysokości świadczeń dla rodzin zastępczych. Nowelizacja przewiduje, że będzie je przyznawać starosta na mocy uchwały rady powiatu.

Pracujące nad ustawą Komisja Samorządu Terytorialnego i Administracji Państwowej oraz Komisja Rodziny i Polityki Społecznej wniosły o uchwalenie jej bez poprawek. W wyniku głosowania wnioski te poparła Izba na posiedzeniu plenarnym.

Ustawa o zmianie ustawy o pomocy społecznej powinna teraz zostać podpisana przez prezydenta.

Senat jednogłośnie, 78 głosami, przyjął ustawę o przywróceniu terminu do wypłaty świadczeń pracowniczych z Funduszu Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych wraz z 4 poprawkami.

Ustawa, uchwalona przez Sejm 18 kwietnia 2010 r., na podstawie projektu poselskiego, wydłuża do 30 czerwca 2010 r. termin na złożenie wniosku o wypłatę świadczeń z Funduszu Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych przez byłych pracowników lub członków rodziny zmarłego pracownika, uprawnionych do renty rodzinnej, których roszczenia nie zostały zaspokojone, mimo wyroków sądowych przeciwko pracodawcy, ani przez byłego niewypłacalnego pracodawcę, ani przez syndyka czy likwidatora.

Komisja Rodziny i Polityki Społecznej rekomendowała Izbie wprowadzenie do ustawy 4 poprawek o charakterze uściślającym i redakcyjnym.

Teraz poprawki rozpatrzy Sejm.

Ustawa została uchwalona przez Sejm na 63. posiedzeniu, 18 marca 2010 r., na podstawie przedłożenia rządowego. Doprecyzowuje ona warunki wywozu produktów pochodzenia zwierzęcego z Polski do państw trzecich. Zmiany dotyczą zasad dotyczących wystawiania świadectw weterynaryjnych i nakładania plomb weterynaryjnych na środki transportu. Uregulowano również kwestię wydawania zbiorczych świadectw zdrowia dla znajdujących się w magazynie produktów, które mają być przeznaczone do wywozu. Ponadto ustawa wprowadza możliwość wydawania przez urzędowych lekarzy weterynarii tzw. zbiorczych świadectw zdrowia dla produktów pochodzenia zwierzęcego eksportowanych z Polski do tych państw trzecich, które wprowadziły taki wymóg. Wprowadzono również nowe rozwi1zania dotycz1ce nadawania weterynaryjnych numerów identyfikacyjnych. Numery te bedą nadawane także podmiotom pośredniczącym w obrocie produktami pochodzenia zwierzęcego.

Komisja Rolnictwa i Rozwoju Wsi wniosła o przyjęcie ustawy bez poprawek. W trakcie dyskusji wniosek legislacyjny z3o¿y3 senator Jerzy Chruścikowski. Ostatecznie za przyjęciem ustawy bez poprawek zagłosowało 51 senatorów, 27 by3o przeciw.

Senat przeprowadził drugie czytanie projektów ustaw - o zmianie ustawy o swobodzie działalności gospodarczej, ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz o zmianie ustawy o służbie funkcjonariuszy Służby Kontrwywiadu Wojskowego oraz Służby Wywiadu Wojskowego. W trakcie dyskusji zostały zgłoszone poprawki i projekty skierowano ponownie do komisji.

Senat zmienił także swój regulamin. Dodano do niego nowy dział dotyczący postępowania w sprawach związanych z członkostwem Rzeczypospolitej Polskiej w Unii Europejskiej. Wiąże się to z nowymi zadaniami Senatu, wynikającymi z Traktatu Lizbońskiego.

Izba wybrała senatorów Janusza Rachonia i Piotra Wacha do Krajowej Rady Prokuratury i dokonała zmian w składach dwóch komisji - praw człowieka, praworządności i petycji oraz kultury i środków przekazu.

Po wyczerpaniu porządku 52. posiedzenia oświadczenia złożyli senatorowie: Małgorzata Adamczak, Dorota Arciszewska-Mielewczyk, Ryszard Bender, Przemysław Błaszczyk, Barbara Borys-Damięcka, Władysław Dajczak, Ryszard Górecki, Piotr Gruszczyński, Andrzej Grzyb, Witold Idczak, Stanisław Iwan, Stanisław Karczewski, Kazimierz Kleina, Maciej Klima, Ryszard Knosala, Marek Konopka, Sławomir Kowalski, Krzysztof Kwiatkowski, Krzysztof Majkowski, Antoni Motyczka, Władysław Ortyl, Andrzej Owczarek, Wojciech Skurkiewicz, Eryk Smulewicz, Piotr Wach, Grzegorz Wojciechowski, Stanisław Zając.

28 i 29 kwietnia 2010 r. odbyło się 53. posiedzenie Senatu. Rozpoczęło się ono od uczczenia minutą ciszy pamięci ofiar katastrofy pod Smoleńskiem.

Ustawę o wspieraniu rozwoju usług i sieci telekomunikacyjnych uchwalił Sejm na 64. posiedzeniu, 8 kwietnia 2010 r., na podstawie projektu rządowego. Określa ona formy i zasady wspierania inwestycji telekomunikacyjnych związanych z sieciami szerokopasmowymi, zasady działalności telekomunikacyjnej jednostek samorządu terytorialnego oraz dostępu do infrastruktury telekomunikacyjnej, prawa i obowiązki inwestorów, właścicieli i użytkowników nieruchomości w zakresie świadczenia usług telekomunikacyjnych, zasad lokalizowania sieci szerokopasmowych i innej infrastruktury telekomunikacyjnej. Podstawowy cel ustawy to zwiększenie dostępu do usług szerokopasmowych i likwidacja wykluczenia cyfrowego, geograficznego i społecznego. W ramach krajowych programów operacyjnych, programu innowacyjnej gospodarki, programu operacyjnego dotyczącego Polski wschodniej i regionalnych programów operacyjnych przewidywane jest finansowanie ze środków Unii Europejskiej z przeznaczeniem na szerokopasmowe sieci szkieletowe i dostępowe.

Prezes Urzędu Komunikacji Elektronicznej Anna Streżyńska, obecna na posiedzeniu plenarnym, oceniła, że "ustawa umożliwi zwiększenie powszechności dostępu do Internetu, umożliwi również spadek cen usług internetowych i innych usług telekomunikacyjnych".

Pracujące nad ustawą Komisja Gospodarki Narodowej oraz Komisja Samorządu Terytorialnego i Administracji Państwowej zaproponowały wprowadzenie do niej 26 poprawek, a mniejszość komisji - 6. W trakcie dyskusji poprawki zgłosili także senatorowie Ryszard Knosala i Grzegorz Wojciechowski.

W wyniku głosowań Izba uchwaliła 27 poprawek. Za przyjęciem ustawy wraz z poprawkami głosowało 75 senatorów, 1 był przeciw, 3 wstrzymało się od głosu.

Senat doprecyzował m.in., że fundacje mogą realizować regionalną sieć szerokopasmową tylko wtedy, gdy ich fundatorami są jednostki samorządu terytorialnego. Trzy inne poprawki wprowadzają odrębny rejestr dla jednostek samorządu terytorialnego wykonujących działalność w zakresie telekomunikacji. Ma to przesądzić o tym, że jednostki prowadząc taką działalność jako zadanie własne o charakterze użyteczności publicznej, nie są przedsiębiorcami telekomunikacyjnymi.

Wydanie decyzji o wyrażeniu zgody na świadczenie przez jednostki samorządu terytorialnego usług telekomunikacyjnych bez pobierania opłat lub w zamian za opłatę niższą niż cena rynkowa było poprzedzone takimi samymi konsultacjami, ponieważ do tych decyzji należy stosować przepisy o konsultacjach.

Izba przywróciła możliwość współfinansowania przez jednostki samorządu terytorialnego kosztów ponoszonych z tytułu świadczenia usług telekomunikacyjnych użytkownikom końcowym lub przedsiębiorcom telekomunikacyjnym na potrzeby świadczenia tych usług.

Kolejna zmiana senacka miała na celu zastąpienie obligatoryjnej delegacji do wydania rozporządzenia określającego warunki i tryb udzielania pomocy publicznej dotyczącej wykonywania działalności w zakresie telekomunikacji. Obecnie jest prowadzonych kilka programów operacyjnych w zakresie telekomunikacji, które szczegółowo regulują kwestie związane z pomocą publiczną. Nie ma zatem potrzeby regulowania tych kwestii w rozporządzeniu.

Pozostałe zmiany w większości miały charakter redakcyjny i legislacyjny, służyły usunięciu wątpliwości interpretacyjnych.

Senackie poprawki rozpatrzy teraz Sejm.

Celem nowelizacji, uchwalonej przez Sejm na 64. posiedzeniu, 9 kwietnia 2010 r., na podstawie projektu senackiego, jest uregulowanie w ustawie, a nie w rozporządzeniu, istotnych elementów stosunku między pracodawcą a pracownikiem, dotyczących ich praw i obowiązków związanych z podnoszeniem kwalifikacji zawodowych pracownika.

Komisja Nauki, Edukacji i Sportu oraz Komisja Ustawodawcza rekomendowały Izbie wprowadzenie do ustawy 2 poprawek, a Komisja Gospodarki Narodowej oraz Komisja Rodziny i Polityki Społecznej - 4. Zmiany zaproponowali również senatorowie Piotr Ł.J. Andrzejewski i Władysław Dajczak.

Izba uchwaliła 4 poprawki do ustawy o zmianie ustawy - Kodeks pracy oraz ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Za przyjęciem ustawy wraz z poprawkami głosowało 80 senatorów, 1 był przeciw, 1 wstrzymał się od głosu.

Senat wskazał m.in., że dodatkowym świadczeniem, które pracodawca może przyznać pracownikowi podnoszącemu kwalifikacje zawodowe, może być także pokrycie opłat za zakwaterowanie.

Izba nałożyła też obowiązek zwrotu kosztów nauki na pracownika, który w sposób niezgodny z prawem rozwiązał umowę o pracę bez wypowiedzenia, oraz zwolniła z tego obowiązku pracownika wypowiadającego stosunek pracy z powodu mobbingu.

W kolejnej poprawce Senat wskazał, że pracownikowi, który zdobywa lub uzupełnia wiedzę i umiejętności z własnej inicjatywy i bez uzyskania zgody pracodawcy, mogą być przyznane zwolnienie z całości lub części dnia pracy bez zachowania prawa do wynagrodzenia i urlop bezpłatny. Wymiar tych świadczeń wynikać będzie z porozumienia zawieranego między pracodawcą a pracownikiem.

Ostatnia zmiana rozstrzyga o sytuacji prawnej pracowników, którzy rozpoczęli podnoszenie kwalifikacji w okresie między 11 kwietnia 2010 r. a wejściem w życie niniejszej ustawy.

Nowelizacja z poprawkami Senatu wróci teraz do Sejmu.

Ustawa, uchwalona przez Sejm na 64. posiedzeniu, 9 kwietnia 2010 r., na podstawie przedłożenia rządowego, wprowadza do kodeksu karnego nowe typy czynów zabronionych, w tym zbrodnie przeciwko ludzkości i niektóre zbrodnie wojenne oraz definicję pojęcia "handel ludźmi". Wynika to z umów międzynarodowych, których Polska jest stroną. Ustawa stanowi, że dla przypisania popełnienia zbrodni należy zawsze wykazać umyślność po stronie sprawcy, przy czym może to być umyślność z zamiarem bezpośrednim lub umyślność z zamiarem ewentualnym.

Za przestępstwa przeciwko ludzkości ustawa uznaje: czyny zabronione polegające na udziale w masowym zamachu lub w szeregu działań, ataków, zamachów, mających służyć wykonaniu lub wsparciu polityki państwa lub organizacji. To: zabójstwo, spowodowanie ciężkiego uszczerbku na zdrowiu albo stwarzanie dla osób należących do grupy ludności warunków życia grożących ich biologicznej egzystencji, w szczególności przez pozbawienie dostępu do żywności lub opieki medycznej. Grozi za to kara pozbawienia wolności na czas nie krótszy od 12 lat, 25 lat pozbawienia wolności albo dożywotnie pozbawienie wolności.

W myśl nowelizacji, czyny zabronione to także: spowodowanie oddania osoby w stan niewolnictwa lub utrzymanie jej w tym stanie, pozbawienie wolności na czas przekraczający 7 dni lub ze szczególnym udręczeniem, stosowanie tortur albo poddawanie okrutnemu lub nieludzkiemu traktowaniu, dopuszczenie się zgwałcenia albo stosowanie przemocy, groźby bezprawnej lub podstępu w inny sposób naruszającego wolność seksualną osoby, spowodowanie zajścia przez kobietę w ciążę w zamiarze wpłynięcia na skład etniczny grupy, pozbawienie osoby wolności i odmawianie udzielenia informacji jej dotyczących lub miejsca pobytu, przekazywanie nieprawdziwych informacji dotyczących na ten temat z zamiarem pozbawienia takiej osoby ochrony prawnej przez dłuższy okres. Te czyny stanowią zbrodnię zagrożoną karą pozbawienia wolności na czas nie krótszy od 5 lat albo karą 25 lat pozbawienia wolności.

Nowelizacja uznaje też za zabronione: naruszenie prawa międzynarodowego i zmuszanie osób do zmiany ich zgodnego z prawem miejsca zamieszkania, poważne prześladowanie grupy ludności z powodów uznanych za niedopuszczalne na podstawie prawa międzynarodowego, w szczególności politycznych, rasowych, narodowych, etnicznych, kulturowych, wyznaniowych lub z powodu bezwyznaniowości, światopoglądu lub płci, pozbawienie praw podstawowych. Takie czyny są zagrożone karą pozbawienia wolności na czas nie krótszy od 3 lat.

W nowelizacji zawarto również zakaz wcielania lub werbowania dzieci do lat 18 do sił zbrojnych. Przewidziano też odpowiedzialność karną osoby, mającej obowiązek należytej kontroli, która umyślnie lub nieumyślnie dopuszcza do popełnienia wymienionych zbrodni przez osobę pozostającą pod jej faktyczną władzą lub kontrolą. Ustawa przewiduje także poszerzenie katalogu przestępstw przeciwko wymiarowi sprawiedliwości o czyny popełnione przeciw postępowaniu przed trybunałem.

Nowelizacja wprowadza do części ogólnej kodeksu karnego dwa nowe przepisy, w których zawarte są definicje handlu ludźmi i niewolnictwa.

Zmiana ustawy o Policji oraz ustawy - Kodeks postępowania karnego są konsekwencją zmian dokonanych w kodeksie karnym.

Senat jednogłośnie, 80 głosami, przyjął nowelizację ustawy - Kodeks karny, ustawy o Policji, ustawy - Przepisy wprowadzające Kodeks karny oraz ustawy - Kodeks postępowania karnego wraz z jedną poprawką, rekomendowaną przez Komisję Ustawodawczą oraz Komisję Praw Człowieka, Praworządności i Petycji. Zmiana dotyczyła przepisu kodeksu karnego, który typizuje zbrodnie przeciwko ludzkości dokonane w celu wykonania lub wsparcia polityki państwa lub organizacji. Senat zauważył, że ustawa stanowi, iż zbrodnią jest spowodowanie ciężkiego uszczerbku na zdrowiu człowieka przez osobę biorącą udział w masowym zamachu lub choćby w jednym z powtarzających się zamachów mających służyć wykonaniu lub wsparciu polityki państwa lub organizacji. W kolejnym przepisie zaś za zbrodnie uznaje się inne czyny, w tym dokonanie przymusowej sterylizacji. Oba rodzaje zbrodni różni zdecydowanie sankcja karna. Zdaniem Senatu oba te czyny stanowią zbrodnie przeciwko ludzkości i powinny być zagrożone taką samą sankcją, bez konieczności dowodzenia przymusowości ich dokonania i zamiaru wpłynięcia przez sprawcę na skład etniczny grupy ludności lub dokonania innych poważnych naruszeń prawa międzynarodowego.

Poprawkę senacką rozpatrzą teraz posłowie.

Na podstawie projektu senackiego Sejm uchwalił tę ustawę na 64. posiedzeniu, 9 kwietnia 2010 r. Stanowi ona wykonanie orzeczenia Trybunału Konstytucyjnego. Chodzi o zasadę, która mówi o tym, że orzeczenie odwoławcze nie może pogorszyć sytuacji odwołującego się. W wyniku nowelizacji w wypadku tak zwanych konsensualnych orzeczeń, czyli takich, kiedy oskarżony poddaje się dobrowolnie karze, nie będzie on chroniony tym zakazem.

Podsekretarz stanu w Ministerstwie Sprawiedliwości Zbigniew Wrona, obecny na posiedzeniu, stwierdził, że "został wypracowany przepis naprawdę precyzyjny, który ustanawia bardzo prawidłowo równowagę pomiędzy prawem do obrony (...) i interesem karnego ścigania, który nakazuje, aby ścigać wszystkich przestępców, zwłaszcza jeżeli okazali się nielojalni wobec organów prowadzących postępowanie, i mimo że skorzystali z pewnych dobrodziejstw i korzyści, które daje prawo karne, sami je negują, mając poczucie braku jakiegokolwiek ryzyka (...)".

Komisja Ustawodawcza oraz Komisja Praw Człowieka, Praworządności i Petycji wniosły o przyjęcie nowelizacji bez poprawek. Poparło ich jednogłośnie 82 senatorów.

Ustawa o zmianie ustawy - Kodeks postępowania karnego zostanie skierowana do podpisu prezydenta.

Celem nowelizacji, uchwalonej przez Sejm na 64. posiedzeniu, 9 kwietnia 2010 r., jest rozszerzenie zakresu nośników informacji, za pomocą których otwarty fundusz inwestycyjny może potwierdzić zbycie lub odkupienie jednostek uczestnictwa przez uczestnika funduszu. Dzięki wprowadzonej zmianie przekazywanie potwierdzeń będzie możliwe nie tylko na papierze, ale też drogą elektroniczną.

Komisja Budżetu i Finansów Publicznych zaproponowała Izbie przyjęcie nowelizacji bez poprawek. Wniosek ten uzyskał poparcie 81 senatorów.

Ustawa o zmianie ustawy o funduszach inwestycyjnych zostanie skierowana do podpisu prezydenta.

Senat jednomyślnie, 81 głosami, przyjął bez poprawek ustawę o ratyfikacji Konwencji dotyczącej budowy i funkcjonowania Europejskiego Ośrodka Badań Laserem Rentgenowskim na Swobodnych Elektronach.

Ośrodek badań laserem ma zostać wybudowany w Hamburgu przez międzynarodową spółkę. Planowany koszt jego budowy, według cen z 2005 r., wynosi ponad 1 mld euro. Zakończenie inwestycji przewidziano na 2015 r. Będzie to pierwszy tego typu ośrodek na świecie.

Udział poszczególnych państw w tym przedsięwzięciu jest zróżnicowany - około 60% kosztów budowy ośrodka i 40% kosztów jego funkcjonowania mają sfinansować Niemcy. Polska w ciągu 5 lat ma wnieść wkład w wysokości 21,6 mln euro.

Przystąpienie Polski do konwencji zagwarantuje polskim naukowcom prawo do prowadzenia badań naukowych i korzystania z laboratoriów oraz urządzeń w ośrodku badań laserem na takich samych zasadach, jakie będą przysługiwały pracownikom naukowym wszystkich państw współudziałowców.

Ustawę o ratyfikacji Konwencji dotyczącej budowy i funkcjonowania Europejskiego Ośrodka Badań Laserem Rentgenowskim na Swobodnych Elektronach, sporządzonej w Hamburgu dnia 30 listopada 2009 r. powinien teraz podpisać prezydent.

Izba po raz pierwszy skorzystała z nowych uprawnień, wynikających z Traktatu z Lizbony, i przyjęła opinię w sprawie niezgodności z zasadą pomocniczości projektu rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady zmieniającego rozporządzenie Rady (WE) nr 2007/2004 ustanawiające Europejską Agencję Zarządzania Współpracą Operacyjną na Zewnętrznych Granicach Państw Członkowskich Unii Europejskiej (Frontex) KOM (2010) 61.

Opinię taką rekomendowały Izbie Komisja Spraw Unii Europejskiej oraz Komisja Praw Człowieka, Praworządności i Petycji. Za jej przyjęciem głosowało 80 senatorów, 1 wstrzymał się od głosu.

Największe zastrzeżenia senatorów budziły przepisy, które pozwalają Agencji FRONTEX na samodzielne inicjowanie wspólnych działań na granicach zewnętrznych Unii Europejskiej. Zdaniem Izby, państwa członkowskie lepiej znają lokalne potrzeby w zakresie ochrony swoich granic. Dlatego należy pozostawić stan prawny, zgodnie z którym FRONTEX podejmuje działania na wniosek właściwego państwa członkowskiego.

Senat uznał także, że plan operacyjny działań na granicach zewnętrznych powinno sporządzać państwo członkowskie jedynie przy współudziale FRONTEX, a nie dyrektor wykonawczy agencji. Za niezgodny z zasadą subsydiarności uznano też przepis rozszerzający kompetencje zarządu FRONTEX o decyzje dotyczące funkcjonariuszy straży granicznej państw członkowskich, którzy mają być oddelegowani do zespołów wsparcia FRONTEX. Zdaniem Senatu, to państwo członkowskie powinno mieć wpływ na to, ilu i których spośród swoich funkcjonariuszy deleguje. Decyzja taka może być jedynie przedmiotem uzgodnień pomiędzy agencją a zainteresowanym państwem członkowskim.

Negatywnie oceniono również przepis rozporządzenia, zgodnie z którym państwo, na terenie którego odbywa się akcja FRONTEX, ma obowiązek uwzględnienia spostrzeżeń oficera łącznikowego agencji. Izba stwierdziła, że decydujący głos w tej sprawie powinno mieć państwo, podobnie jak w wypadku decyzji o rodzaju sprzętu udostępnianego przez państwo członkowskie do działań operacyjnych FRONTEX oraz o nabywaniu i leasingowaniu sprzętu. Zgodnie z rozporządzeniem, decyzje w sprawie sprzętu podejmuje tylko agencja.

W trakcie dyskusji podsekretarz stanu w Ministerstwie Spraw Zagranicznych Maciej Szpunar poinformował o stanowisku rządu, które zostało przyjęte przez Komitet do Spraw Europejskich 17 marca 2010 r. Wiceminister M. Szpunar podkreślił, że rząd ma wiele zastrzeżeń do projektu rozporządzenia, a jedno z nich wiąże się z zasadą pomocniczości. Zdaniem rządu, niektóre z nowych uprawnień operacyjnych agencji FRONTEX są z tą zasadą sprzeczne. "Rząd uważa, że na etapie negocjowania projektu będziemy mogli te kwestie wyjaśnić w dyskusji politycznej na forum Rady" - powiedział przedstawiciel Ministerstwa Spraw Zagranicznych.

Opinię w sprawie tego rozporządzenia parlamenty narodowe powinny przedstawić Parlamentowi Europejskiemu, Radzie i Komisji do 3 maja 2010 r. Przygotował ją tylko polski Senat.

Senat jednogłośnie, 78 głosami, podjął uchwałę w 150. rocznicę urodzin arcybiskupa metropolity lwowskiego Józefa Bilczewskiego, składając mu hołd i wyrazy wdzięczności za zasługi dla odrodzenia Rzeczypospolitej Polskiej, bohaterską postawę w czasie I wojny światowej i wojny polsko-bolszewickiej, a także heroiczną walkę o godność człowieka i pojednanie polsko-ukraińskie.

Senatorowie wyrazili również wdzięczność arcybiskupowi za gotowość do wyrzeczeń i poświęceń dla dzieci i młodzieży. Podkreślili też jego "ogromną dobroć serca, wyrozumiałość, pokorę, pobożność, pracowitość i gorliwość duszpasterską, które płynęły z wielkiej miłości do Boga, Ojczyzny i bliźniego".

Senat zadecydował o wniesieniu do Sejmu projektu ustawy
o zmianie ustawy o służbie funkcjonariuszy Służby Kontrwywiadu Wojskowego
oraz Służby Wywiadu Wojskowego

Projekt ustawy stanowi wykonanie obowiązku dostosowania systemu prawa do wyroku Trybunału Konstytucyjnego z 9 lipca 2009 r. (sygn. akt K 31/08), stwierdzającego niezgodność z konstytucją przepisów ustawy o dyscyplinie wojskowej, a także ustawy o służbie funkcjonariuszy Służby Kontrwywiadu Wojskowego oraz Służby Wywiadu Wojskowego.

Projekt ustawy daje funkcjonariuszom Służby Kontrwywiadu Wojskowego oraz Służby Wywiadu Wojskowego objętych postępowaniem dyscyplinarnym prawo do ustanowienia obrońcy spośród adwokatów lub radców prawnych.

W wypadku żołnierzy, nową, zgodną z sentencją wyroku regulację wprowadziła ustawa z 9 października 2009 r. o dyscyplinie wojskowej, która weszła w życie 1 stycznia 2010 r.

Senat upoważnił senatora Zbigniewa Cichonia do reprezentowania stanowiska Izby w dalszych pracach nad tym projektem.

Senat zadecydował o wniesieniu do Sejmu projektu ustawy o zmianie ustawy o swobodzie działalności gospodarczej, ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych

Projekt ustawy został przygotowany przez senatorów Platformy Obywatelskiej. Ma on na celu umożliwienie rolnikom produkcji i sprzedaży przetworzonych produktów roślinnych lub zwierzęcych bez konieczności rejestrowania działalności gospodarczej i płacenia podatku dochodowego od osób fizycznych. Produkty muszą być przetworzone osobiście, w sposób inny niż przemysłowy. Ponadto działalność ta musi mieć charakter uboczny w stosunku do działalności wytwórczej w rolnictwie, a sprzedaż przetworzonych produktów może się odbywać w miejscu przetworzenia lub na targowisku.

Projektodawcy zaproponowali, aby zwolnienie z podatku dochodowego obowiązywało do wysokości nieprzekraczającej w roku podatkowym kwoty 5 tys. zł.

Izba zadecydowała, że w dalszych pracach nad tym projektem Senat będzie reprezentował senator Piotr Głowski.

Senat nie wyraził zgody na uchylenie immunitetu
senatorowi Wiesławowi Dobkowskiemu

W wyniku tajnego głosowania Senat nie wyraził zgody na pociągnięcie do odpowiedzialności karnej za wykroczenie drogowe senatora Wiesława Dobkowskiego. Wniosek taki złożył 15 lutego 2010 r. komendant główny policji za pośrednictwem ministra sprawiedliwości prokuratora generalnego. Senator W. Dobkowski przekroczył dozwoloną prędkość, jadąc na spotkanie z wyborcami.

Propozycję Komisji Regulaminowej, Etyki i Spraw Senatorskich odrzucenia tego wniosku poparło 64 senatorów, 9 było przeciw, a 3 wstrzymało się od głosu.

Po wyczerpaniu porządku 53. posiedzenia oświadczenia złożyli senatorowie: Małgorzata Adamczak, Mieczysław Augustyn, Ryszard Bender, Przemysław Błaszczyk, Lucjan Cichosz, Władysław Dajczak, Jan Dobrzyński, Stanisław Gorczyca, Ryszard Górecki, Piotr Gruszczyński, Tadeusz Gruszka, Stanisław Jurcewicz, Stanisław Karczewski, Kazimierz Kleina, Ryszard Knosala, Sławomir Kowalski, Norbert Krajczy, Krzysztof Kwiatkowski, Roman Ludwiczuk, Rafał Muchacki, Jan Olech, Andrzej Owczarek, Wojciech Skurkiewicz, Eryk Smulewicz, Andrzej Szewiński, Grażyna Sztark, Marek Trzciński, Grzegorz Wojciechowski, Piotr Zientarski.

8 kwietnia 2010 r. odbyło się 61. posiedzenie Prezydium Senatu.

Podczas obrad wyrażono zgodę na zorganizowanie w Senacie 8 czerwca 2010 r., na wniosek przewodniczącego Komisji Gospodarki Narodowej senatora Jana Wyrowińskiego, konferencji "Mikro jest piękne". Celem spotkania, organizowanego we współpracy z Towarzystwem Ekonomistów Polskich i Instytutem Badań nad Gospodarką Rynkową, będzie omówienie warunków funkcjonowania polskich mikro- i małych przedsiębiorstw, w tym m.in. warunków prowadzenia działalności gospodarczej, form wsparcia i dostępu do środków finansowych, koniecznych zmian legislacyjnych i stosowania zasad uczciwej konkurencji. Zaakceptowano przedstawiony kosztorys.

Prezydium Senatu rozpatrzyło także wniosek przewodniczącego Komisji Środowiska senatora Zdzisława Pupy o wyrażenie zgody na zorganizowanie w Senacie konferencji "Ochrona klimatu - na ile szansą dla gospodarki i społeczeństwa". Jej celem będzie przedstawienie zobowiązań związanych z ochroną klimatu, które Polska musi wypełnić, i korzyści, jakie może przynieść realizacja tych zobowiązań naszej gospodarce. Wyrażono zgodę na zorganizowanie konferencji 27 kwietnia 2010 r. i zaakceptowano przedstawiony kosztorys.

Podczas posiedzenia prezydium, po rozpatrzeniu wniosku przewodniczącego Komisji Praw Człowieka, Praworządności i Petycji senatora Stanisława Piotrowicza, nie wyraziło zgody na dokonanie wyboru drugiego zastępcy przewodniczącego tej komisji.

Wnioski o zlecenie zadań o charakterze programowym i przyznanie dotacji na ich wykonanie (kierunek 6: pomoc socjalna i charytatywna dla najbardziej potrzebujących środowisk polskich i polonijnych na świecie)

Prezydium rozpatrzyło wnioski i postanowiło odłożyć wniosek Caritas Polska w Warszawie: paczki świąteczne dla Polaków na Wschodzie.

Prezydium rozpatrzyło też pozostałe wnioski i jednomyślnie podjęło decyzje godnie z zestawieniem. Ponadto przyznano dotację w wysokości 60 000 zł netto dla 200 nauczycieli na Litwie z przeznaczeniem na nagrody.

Wnioski o zlecenie zadań o charakterze inwestycyjnym i przyznanie dotacji
na ich wykonanie

Prezydium rozpatrzyło wnioski i postanowiło odłożyć wnioski:

• wniosek Stowarzyszenia "Wspólnota Polska" w Warszawie: budowa Domu Kultury Polskiej w Getafe, w Hiszpanii;
• wniosek Stowarzyszenia "Wspólnota Polska" w Warszawie: budowa żłobka-przedszkola w Mickunach, na Litwie;
• wniosek Stowarzyszenia "Wspólnota Polska" w Warszawie: budowa Domu Kultury Polskiej w Barze, na Ukrainie - 2 głosami za, przy 1 wstrzymującym się, postanowiono przyznać dotację w wysokości 1 078 075 zł;
• wniosek Stowarzyszenia "Wspólnota Polska" w Warszawie: roboty budowlano-instalacyjne w oddziale zespołu szkół przy Ambasadzie RP w Paryżu - 2 głosami za, przy 1 wstrzymującym się, postanowiło przyznać dotację w wysokości 112 513 zł;
• wniosek Stowarzyszenia "Wspólnota Polska" w Warszawie: przebudowa budynku dla Centrum Metodycznego Nauczania Języka i Kultury Polskiej w Drohobyczu, na Ukrainie - postanowiono przyznać dotację w wysokości 107 914 zł pod warunkiem przedstawienia przed uruchomieniem środków ekspertyz technicznych stanu budynku.

Pozostałe wnioski prezydium rozpatrzyło i jednomyślnie podjęło decyzje zgodnie z zestawieniem.

Dyrektor Biura Polonijnego Kancelarii Senatu Artur Kozłowski przedstawił następnie zasady kalkulacji zapomóg dla nauczycieli przedmiotów ojczystych w szkołach sobotnich i wstępny projekt ich wynagradzania.

Dla potrzeb stworzenia podstawy programowej przedmiotów ojczystych dla polonijnych szkółek sobotnich na świecie przyjęto, że jeden nauczyciel prowadzi zajęcia z jednego przedmiotu średnio 30 godzin lekcyjnych, odbywając około 30 spotkań z grupą w ciągu roku szkolnego. Średnio nauczyciele w badanych punktach oświatowych uczą 3 przedmiotów i taką liczbę przyjęto do proponowanej kalkulacji wynagrodzeń i zapomóg. Liczba godzin lekcyjnych realizowanych w szkołach sobotnich w ciągu roku szkolnego wynosi 90.

W Polsce przyjmuje się stawkę 20 zł (5 euro) za jedną godzinę lekcyjną, co odpowiada stawce godzinowej otrzymywanej w Polsce przez nauczyciela kontraktowego. Przyjęta liczba godzin przedmiotów ojczystych prowadzonych w szkołach sobotnich w ciągu roku szkolnego, pomnożona przez stawkę godzinową, daje rocznie średnio 1800 zł zapomogi dla jednego nauczyciela.

Prezydium zapoznało się także z propozycją ewidencji czasu pracy nauczycieli, co pozwoli na ustalenie liczby pedagogów, prowadzonych zajęć, grup, warunków pracy i dojazdu, a co za tym idzie - na bardziej precyzyjną, zindywidualizowaną kalkulację wysokości zapomóg.

29 kwietnia 2010 r. odbyło się 62. posiedzenie Prezydium Senatu.

Przewodniczący Komisji Regulaminowej, Etyki i Spraw Senatorskich senator Zbigniew Szaleniec poinformował, że po rozpatrzeniu przez komisję sprawy nieobecności senatora Tomasza Misiaka bez usprawiedliwienia na więcej niż dwóch posiedzeniach Senatu w ciągu roku, działając na podstawie art. 25 ust. 2 Regulaminu Senatu, postanowiono zwrócić uwagę senatorowi T. Misiakowi. Prezydium Senatu przyjęło do wiadomości uchwałę Komisji Regulaminowej, Etyki i Spraw Senatorskich w tej sprawie.

Przewodniczący Komisji Regulaminowej, Etyki i Spraw Senatorskich poinformował także o rozpatrzeniu przez komisję sprawy nieobecności senatora Krzysztofa Zaremby bez usprawiedliwienia na więcej niż trzech posiedzeniach komisji w ciągu roku. Komisja Regulaminowa, Etyki i Spraw Senatorskich, działając na podstawie art. 25 ust. 2 Regulaminu Senatu, postanowiła udzielić upomnienia senatorowi K. Zarembie. Prezydium Senatu przyjęło do wiadomości uchwałę Komisji Regulaminowej, Etyki i Spraw Senatorskich w tej sprawie.

Wnioski o zlecenie zadań o charakterze programowym i przyznanie dotacji na ich wykonanie

kierunek 1: wspieranie organizacji i środowisk polonijnych i polskich w świecie

• wniosek Stowarzyszenia Skarbników Samorządowych Warmii i Mazur w Szczytnie: współpraca i wymiana doświadczeń pracowników samorządowych rejonu wileńskiego i solecznickiego z regionem Warmii i Mazur - prezydium postanowiło odrzucić wniosek.
• wniosek Fundacji SEMPER POLONIA w Warszawie: III Kongres Polskich Stowarzyszeń Studenckich w Wielkiej Brytanii - prezydium postanowiło odłożyć wniosek.
• wniosek Stowarzyszenia Współpracy ze Wschodem MEMORAMUS w Poznaniu: antena satelitarna do nauki języka polskiego w Domu Polskim w Smoleńsku - prezydium postanowiło przyznać dotację w wysokości 1000 zł.
• wniosek Stowarzyszenia "Wspólnota Polska" w Warszawie: pomoc Polonii i Polakom za granicą w 2010 r. - prezydium postanowiło przyznać dotację w wysokości 150 219, 95 zł.

kierunek 4: wspieranie kształtowania postaw obywatelskich w środowiskach polonijnych i polskich

• wniosek ZHP Główna Kwatera w Warszawie: warsztaty dla dorosłej kadry i opiekunów drużyn harcerskich z Białorusi - prezydium postanowiło przyznać dotację w wysokości 26 000 zł.

kierunek 5: upowszechnianie wiedzy o Polsce, języku i kulturze oraz kształtowanie pozytywnego wizerunku Polski i Polaków w świecie, w szczególności wspieranie działalności programowej i infrastruktury redakcji radiowych, telewizyjnych, czasopism polonijnych i portali internetowych

• wniosek Stowarzyszenia "Wspólnota Polska" w Warszawie: pomoc Polonii i Polakom za granicą w 2010 r. - prezydium postanowiło odrzucić wniosek.

Prezydium Senatu zapoznało się z informacją o wnioskach o zlecenie zadania o charakterze programowym, które zostały złożone z naruszeniem terminu, i podjęło następujące decyzje:

• wniosek Ełckiego Stowarzyszenia Inicjatyw Społecznych "Biała Lilia" w Ełku: obóz międzynarodowy o charakterze edukacyjnym "Poznaj swój kraj". Postulowana dotacja - 84 860,00 zł. Prezydium zdecydowało o dopuszczeniu wniosku do procedury.
• wniosek Fundacji SEMPER POLONIA w Warszawie: program wspierania kursu języka polskiego i kultury polskiej na Wydziale Germanistyki i Slawistyki Uniwersytetu Manitoba w Winnipeg, w Kanadzie. Postulowana dotacja- 112 359,55 zł. Prezydium zdecydowało o dopuszczeniu wniosku do procedury.
• wniosek Caritas Parafii pw. Matki Boskiej Częstochowskiej w Duninowie: wypoczynek 2010 dla Polonii z Białorusi. Postulowana dotacja - 58 800 zł. Prezydium zdecydowało o niedopuszczeniu wniosku do procedury.
• wniosek Stowarzyszenia Przyjaciół Ziemi Drohobyckiej KOŁO w Warszawie: druk i oprawa III tomu książki prof. Tadeusza Wróbla "Ludzie Borysławia". Postulowana dotacja - 6740 zł. Prezydium zdecydowało o niedopuszczeniu wniosku do procedury.
• wniosek Fundacji SEMPER POLONIA w Warszawie: dzień z Chopinem na statku na Sekwanie - promocja polskiej nauki, kultury i turystyki poprzez Chopina w ramach Roku Chopinowskiego 2010. Postulowana dotacja - 89 687,64 zł. Prezydium zdecydowało o niedopuszczeniu wniosku do procedury.
• wniosek Fundacji SEMPER POLONIA w Warszawie: promocja polskiego sektora edukacyjnego i turystyczno-kulturalnego we Francji i w krajach francuskojęzycznych. Postulowana dotacja - 134 831,46 zł. Prezydium Senatu zdecydowało o niedopuszczeniu wniosku do procedury.
• wniosek Fundacji "Oświata Polska za Granicą" w Warszawie: obchody Światowego Dnia Polonii i Polaków za granicą w Wilnie. Postulowana dotacja - 44 000 zł. Prezydium zdecydowało o niedopuszczeniu wniosku do procedury.
• wniosek Fundacji "Oświata Polska za Granicą" w Warszawie: wsparcie czasopisma "Nowy Czas", wydawanego w Anglii. Postulowana dotacja - 116 250 zł. Prezydium zdecydowało o dopuszczeniu wniosku do procedury.

Podczas posiedzenia szef Kancelarii Senatu minister Ewa Polkowska przedstawiła informację dotyczącą pomocy udzielanej rodzinom ofiar katastrofy w Smoleńsku.

Senatorowie z Komisji Praw Człowieka, Praworządności i Petycji wyrazili opinię o kandydatach do Krajowej Rady Prokuratorów i jednomyślnie pozytywnie zaopiniowali kandydatury senatorów: Bohdana Paszkowskiego, Janusza Rachonia i Piotra Wacha.

Następnie senator P. Wach zgłosił wniosek o rozszerzenie porządku obrad o punkt dotyczący odwołania senatora Krzysztofa Piesiewicza z funkcji zastępcy przewodniczącego Komisji Praw Człowieka, Praworządności i Petycji i o powołanie na tę funkcję senatora Jacka Swakonia.

W wyniku dyskusji senatorowie uznali, że z uwagi na przedłużającą się usprawiedliwioną nieobecność jedynego zastępcy przewodniczącego komisji zachodzi konieczność wyboru drugiego zastępcy. W związku z tym Komisja Praw Człowieka, Praworządności i Petycji postanowiła wystąpić do Prezydium Senatu z prośbą o wyrażenie zgody na dokonanie takiego wyboru.

W kolejnym punkcie porządku dziennego posiedzenia rozpatrzono ustawę o zmianie ustawy - Przepisy wprowadzające ustawę o Krajowym Rejestrze Sądowym. Założenia nowelizacji omówił Stanisław Barański z Departamentu Legislacyjno-Prawnego w Ministerstwie Sprawiedliwości. Nowela zmierza do uregulowania sytuacji prawnej spółek prawa handlowego wpisanych do dawnych rejestrów handlowych, które nie dopełniły obowiązku złożenia do 31 grudnia 2003 r. wniosku o wpis do Krajowego Rejestru Sądowego, wynikającego z art. 7 w związku z art. 8 ust. 1 nowelizowanej ustawy, a także do wyeliminowania nieprawidłowości związanych z procesem tzw. reaktywacji spółek prawa handlowego.

Senatorowie zapoznali się również z opinią Biura Legislacyjnego Kancelarii Senatu.

W wyniku głosowania Komisja Praw Człowieka, Praworządności i Petycji, na wniosek przewodniczącego senatora Stanisława Piotrowicza, postanowiła jednomyślnie zaproponować Senatowi wprowadzenie 3 poprawek o charakterze redakcyjnym. Na sprawozdawcę stanowiska komisji w tej sprawie wybrano senatora P. Wacha.

Podczas posiedzenia rozpatrzono także ustawę o zmianie ustawy - Ordynacja wyborcza do Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej i do Senatu Rzeczypospolitej Polskiej oraz niektórych innych ustaw. Jak zwrócił uwagę wicedyrektor Departamentu Legislacyjno-Prawnego w Ministerstwie Sprawiedliwości Wojciech Ulitko, głównym celem rozpatrywanej nowelizacji jest dostosowanie przepisów wyborczych do nowelizacji konstytucji z 7 maja 2009 r., polegającej na zmianie art. 99 konstytucji, określającego warunki biernego prawa wyborczego w wyborach do Sejmu i Senatu.

W noweli, uchwalonej przez Sejm na podstawie projektu poselskiego, niemal dosłownie powtórzono konstytucyjny przepis, że nie mają prawa wybieralności osoby skazane prawomocnym wyrokiem na karę pozbawienia wolności za przestępstwo umyślne ścigane z oskarżenia publicznego.

Postanowiono, że osoby kandydujące będą musiały do zgody na kandydowanie dołączyć dane potrzebne do udzielenia informacji z Krajowego Rejestru Karnego i oświadczenie o posiadaniu prawa wybieralności. Na podstawie uzyskanych danych okręgowe komisje wyborcze wystąpią do ministra sprawiedliwości z zapytaniem o udzielenie informacji z Krajowego Rejestru Karnego o kandydatach. W stosunku do osób wybranych do parlamentu z takim samym pytaniem wystąpi Państwowa Komisja Wyborcza po ogłoszeniu w wyników wyborów.

Minister sprawiedliwości będzie obowiązany w terminie 14 dni od dokonania wpisu do Krajowego Rejestru Karnego zawiadomić marszałków Sejmu i Senatu o utracie przez posła albo senatora prawa wybieralności.

Senatorowie zapoznali się także z opinią o ustawie przedstawioną przez senackie biuro legislacyjne, które zwróciło uwagę na niektóre zapisy ustawy sejmowej i zaproponowało zmiany doprecyzowujące.

W wyniku głosowania, na wniosek senatora S. Piotrowicza, Komisja Praw Człowieka, Praworządności i Petycji jednomyślnie poparła 4 poprawki o charakterze doprecyzowującym. Na sprawozdawcę stanowiska komisji podczas obrad plenarnych Izby wybrano senatora Jana Rulewskiego.

Następnie przystąpiono do rozpatrzenia ustawy o zmianie ustawy o Instytucie Pamięci Narodowej - Komisji Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu oraz ustawy o ujawnianiu informacji o dokumentach organów bezpieczeństwa państwa z lat 1944-1990 oraz treści tych dokumentów. Przewodniczący komisji senator S. Piotrowicz zaprezentował oświadczenia nadesłane przez kardynała Henryka Gulbinowicza, środowiska kombatanckie, NSZZ "Solidarność", a także jego Krajową Sekcję Nauki, przedstawicieli świata nauki. W oświadczeniach zawarto szereg krytycznych uwag do projektu.

Negatywne stanowisko wobec nowelizacji przedstawił obecny na posiedzeniu prezes Instytutu Pamięci Narodowej Janusz Kurtyka. W opinii prezesa, nowelizacja, zmieniająca zasady wyboru władz instytutu i poszerzająca dostęp do akt w nim zgromadzonych, doprowadzi do upolitycznienia instytutu. Zdaniem prezesa, IPN powinien pozostać pod nadzorem parlamentu, sprawowanego np. poprzez delegowanie osób ze świata nauki czy kultury.

W dyskusji, w której udział wzięli senatorowie: Zbigniew Cichoń, S. Piotrowicz, Zbigniew Romaszewski, J. Rulewski i P. Wach oraz prezes J. Kurtyka poruszono m.in. kwestie dotyczące zasady wyboru prezesa IPN, relacji między prezesem a Radą Instytutu Pamięci Narodowej, organizowania corocznych konkursów na finansowanie przez IPN, możliwości udostępniania oryginalnych dokumentów, terminu publikacji inwentarza archiwalnego.

W wyniku głosowania Komisja Praw Człowieka, Praworządności i Petycji odrzuciła wniosek senatora S. Piotrowicza o odrzucenie rozpatrywanej nowelizacji w całości. Uzyskał on jednak poparcie mniejszości komisji.

Ostatecznie w kolejnych głosowaniach komisja zaakceptowała 18 poprawek, zgłoszonych przez senatorów Z. Romaszewskiego, J. Rulewskiego i S. Piotrowicza. Dwie ze zmian postulowanych przez wicemarszałka Z. Romaszewskiego nie uzyskały akceptacji, ale poparła je mniejszość komisji. Dotyczyły one większości wymaganej do powołania i odwołania prezesa Instytutu Pamięci Narodowej

Na sprawozdawcę stanowiska komisji w sprawie nowelizacji ustawy o Instytucie Pamięci Narodowej wybrano senatora J. Rulewskiego; na sprawozdawcę wniosków mniejszości zaś - wicemarszałka Z. Romaszewskiego.

Na zakończenie posiedzenia senator Z. Cichoń zapoznał senatorów z przygotowanym przez siebie projektem uchwały w sprawie złożenia hołdu żołnierzom Polskiego Państwa Podziemnego prześladowanym, aresztowanym i skazanym w Polsce w latach 1944-1956 za działalność w szeregach Armii Krajowej.

Po przeprowadzeniu dyskusji, w której udział wzięli senatorowie S. Piotrowicz i J. Rulewski, zdecydowano o kontynuowaniu prac nad tekstem uchwały na kolejnym posiedzeniu komisji.

Senatorowie z Komisji Gospodarki Narodowej kontynuowali rozpatrywanie ustawy o zmianie ustawy o usługach turystycznych oraz o zmianie ustawy - Kodeks wykroczeń. Poprzednie posiedzenie w tej sprawie odbyło się 31 marca 2010 r.

Przed przystąpieniem do obrad senator Jan Wyrowiński poinformował, że z przyczyn losowych zachodzi konieczność dokonania zmiany senatora sprawozdawcy ustawy o zmianie ustawy - Przepisy wprowadzające ustawę o Krajowym Rejestrze Sądowym. Zaproponował, aby w imieniu komisji sprawozdanie w tej sprawie przedstawił Izbie senator Eryk Smulewicz. Senatorowie zgodzili się z propozycją przewodniczącego.

Przystępując do rozpatrywania ustawy o zmianie ustawy o usługach turystycznych oraz o zmianie ustawy - Kodeks wykroczeń, senator J. Wyrowiński zaproponował, aby na obecnym posiedzeniu przeprowadzić głosowania nad poprawkami zgłoszonymi 31 marca. Senatorowie zaakceptowali przedstawiony tryb procedowania.

W wyniku głosowania Komisja Gospodarki Narodowej postanowiła zarekomendować Senatowi 12 poprawek - 11 zgłoszonych przez senatora J. Wyrowińskiego, zgodnych z propozycjami Biura Legislacyjnego Kancelarii Senatu, oraz 1 zmianę postulowaną przez senatora Kazimierza Kleinę. Całość ustawy wraz z przyjętymi zmianami przyjęto 9 głosami za, przy 1 przeciw. Na sprawozdawcę stanowiska komisji w sprawie ustawy o zmianie ustawy o usługach turystycznych oraz o zmianie ustawy - Kodeks wykroczeń wybrano senatora K. Kleinę.

Senatorowie z Komisji Spraw Zagranicznych spotkali się z kandydatem na ambasadora nadzwyczajnego i pełnomocnego RP: w Republice Węgierskiej - Romanem Kowalskim oraz z kandydatem na ambasadora nadzwyczajnego i pełnomocnego RP - stałym przedstawicielem RP przy Narodach Zjednoczonych Witoldem Sobkowem. Ta część posiedzenia, ze względu na informacje chronione ustawą z 22 stycznia 1999 r. o ochronie informacji niejawnych, miała charakter zamknięty.

Tego samego dnia gościem Komisji Spraw Zagranicznych był ambasador Turcji w Polsce Reşit Uman. W swoim wystąpieniu przedstawił najważniejsze kierunki tureckiej polityki zagranicznej. Omówił także nowe wyzwania stojące przed jego krajem w związku z dążeniem do integracji z Unią Europejską. Ambasador przywołał wielowiekową tradycję polsko-tureckich kontaktów. Za 4 lata przypada 600-lecie nawiązania stosunków między obydwoma krajami.

Jak przypomniał, od czasów Kemala Paszy - prezydenta Atatürka podstawowym wyznacznikiem tureckiej polityki zagranicznej jest dewiza "pokój w kraju, pokój na świecie". Strategicznym kierunkiem tureckiej polityki zagranicznej są kierunek zachodni i integracja z UE. Jest to tym ważniejsze, że Turcja znajduje się na obszarze, gdzie brakuje politycznej równowagi, między Bliskim Wschodem a Kaukazem. Dlatego uprzywilejowane partnerstwo jako forma integracji europejskiej jest dla Turcji nie do przyjęcia.

Jak zaznaczył ambasador, Turcja, będąca 16. gospodarką świata (członek G20), stara się prowadzić politykę globalną poprzez członkostwo w licznych organizacjach międzynarodowych oraz rozbudowę sieci placówek dyplomatycznych w Afryce, Azji i Ameryce Łacińskiej. Turcja współpracuje zarówno z Rosją, jak i z USA. Członkostwo Turcji w Organizacji Konferencji Islamskiej pozwala na prowadzenie dialogu ze światem Islamu na specjalnych zasadach. Do ostatnich osiągnięć tureckiej polityki zagranicznej zaliczyć należy ponadto postępy w normalizacji stosunków dwustronnych z Grecją i Armenią.

W trakcie dyskusji, w której udział wzięli udział senatorowie: Włodzimierz Cimoszewicz, Leon Kieres, Maciej Grubski i Janusz Rachoń, poruszano kwestie związane z członkostwem Turcji w UE, sytuacją na Bliskim Wschodzie, Polonią turecką, a także normalizacją sytuacji w rejonie Kaukazu.

Tematem posiedzenia Komisji Środowiska był stan wdrażania sieci Natura 2000 w Polsce, a także możliwości inwestowania na tych terenach.

W obradach wzięli udział przedstawiciele Ministerstwa Środowiska z wiceministrem Januszem Zaleskim, Dyrekcji Generalnej Lasów Państwowych, Generalnej Dyrekcji Ochrony Środowiska, Ministerstwa Rolnictwa i Rozwoju Wsi, Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej, Ministerstwa Rozwoju Regionalnego, Instytutu Ochrony Środowiska, Najwyższej Izby Kontroli, Polskiej Izby Gospodarczej Ekorozwój, Fundacji na rzecz Energetyki Zrównoważonej, a także poseł Piotr Cybulski.

Mówiąc o stanie wdrażania sieci Natura 2000 w Polsce, generalny dyrektor ochrony środowiska Michał Kiełsznia przypomniał idee, które przyświecały powołaniu obszarów Natura 2000. Rozwój infrastruktury komunikacyjnej i budownictwa powoduje coraz większą ekspansję na terenach przyrodniczych i zmniejszanie ich powierzchni. Niszczy to przyrodę i pogłębia zjawisko "fragmentacji przestrzeni przyrodniczej", nie dając wielu gatunkom szans na trwałą egzystencję. Do tych negatywnych zjawisk przyczynia się również rozwój rolnictwa. Powoduje to niekorzystne zmiany i zagraża przetrwaniu pospolitych dotąd gatunków roślin i zwierząt. Według ekspertów, taka sytuacja może doprowadzić do tego, że w ciągu najbliższych 20-30 lat wyginie w Europie około 15% gatunków ptaków.

Aby przeciwdziałać temu niebezpiecznemu procesowi, Unia Europejska już pod koniec lat siedemdziesiątych XX w. podjęła szereg inicjatyw zmierzających do zachowania różnorodności biologicznej Europy. Jednym z ważniejszych instrumentów jest sieć Natura 2000, tworzona na podstawie dwóch dyrektyw Unii Europejskiej - dyrektywy 79/409/EWG w sprawie ochrony dzikich ptaków (tzw. dyrektywa ptasia) i dyrektywy 92/43/EWG w sprawie ochrony siedlisk przyrodniczych oraz dzikiej fauny i flory (tzw. dyrektywa siedliskowa).

Podczas posiedzenia zastępca dyrektora Departamentu Obszarów Natura 2000 Arleta Ziarkiewicz-Hoszowska omówiła krótko historię i stan realizacji dyrektyw ptasiej i siedliskowej. Zaprezentowała także mapy polskich obszarów objętych ochroną oraz przedstawiła stan uzgodnień w kwestii tych terenów z Komisja Europejską. Dotychczas na terenie Polski znajdują się 364 obszary mające znaczenie dla Wspólnoty (specjalne obszary ochrony siedlisk). To obszary zgłoszone do Komisji Europejskiej i zatwierdzone przez nią decyzją z 12 grudnia 2008 r. Zajmują one 25 284 km² (8,1%) powierzchni lądowej Polski. Polska propozycja obszarów siedliskowych została uznana przez Komisję Europejską za wysoce niewystarczającą podczas przeglądu obszarów. 28 października 2009 r. Rada Ministrów przyjęła listę nowych proponowanych obszarów mających znaczenie dla Wspólnoty. Znajduje się na niej 531 obszarów, w tym 454 nowe mające znaczenie dla Wspólnoty oraz 77 powiększeń obszarów wcześniej zatwierdzonych decyzjami Komisji Europejskiej. Nowe proponowane obszary mające znaczenie dla Wspólnoty zostaną zaakceptowane przez Komisję Europejską w ostatnim kwartale 2010 r., zgodnie z harmonogramem prac komisji. Przewiduje się, że ostatnie uzupełnienie listy obszarów siedliskowych uzyska pozytywną ocenę Komisji Europejskiej w zakresie kompletności sieci Natura 2000.

Mimo zakończenia tworzenia tej części sieci Natura 2000 Polska zobowiązała się wobec Komisji Europejskiej do uzupełnienia sieci obszarów specjalnej ochrony ptaków ze względu na nienależyte respektowanie zasad ochrony obszarów dotychczas wyznaczonych. Dotyczy to przede wszystkim wadliwego sposobu lub braku realizacji procedury ocen oddziaływania na środowisko dla przedsięwzięć wchodzących w kolizje z przedmiotem ochrony obszarów specjalnej ochrony ptaków Natura 2000. Komisja Europejska zobowiązała nasz kraj do podjęcia dodatkowych działań kompensujących dla tych gatunków ptaków, które ucierpiały wskutek utraty siedlisk lęgowych lub żerowisk, niezbędnych dla zachowania ich populacji, w wyniku realizacji inwestycji drogowych lub zalesiania terenów rolniczych. Konieczne jest zwiększenie powierzchni niektórych obszarów specjalnej ochrony ptaków lub utworzenie nowych dla takich gatunków, jak: cietrzew, derkacz, sóweczka, włochatka, orlik krzykliwy i bocian biały. Obecnie prowadzone są prace nad powiększeniem jednego obszaru i wyznaczeniem trzech nowych obszarów specjalnej ochrony ptaków Natura 2000. Są to:

• proponowany obszar specjalnej ochrony ptaków Natura 2000 Bagno Pulwy, zlokalizowany w województwie mazowieckim, o powierzchni około 4400 ha, który uzyskał zgodę Rady Ministrów na włączenie do sieci Natura 2000 28 października 2009 r.;
• proponowany obszar specjalnej ochrony ptaków Natura 2000 Góry Izerskie, zlokalizowany w województwie dolnośląskim, o powierzchni około 20 700 ha;
• proponowany obszar specjalnej ochrony ptaków Natura 2000 Sudety Wałbrzyskie, zlokalizowany w województwie dolnośląskim, o powierzchni około 31 700 ha;
• powiększenie obszaru specjalnej ochrony ptaków Natura 2000 PLB280015 Ostoja Warmińska o teren zajmujący około 3300 ha, położony w województwie warmińsko-mazurskim.

Jak wyjaśniono podczas obrad w odniesieniu do możliwości inwestowania na obszarach Natura 2000, zgodnie z art. 33 ustawy z 16 kwietnia 2004 r. o ochronie przyrody, jedynym zakazem obowiązującym na obszarach Natura 2000 jest zakaz podejmowania działań mogących, osobno lub w połączeniu z innymi, znacząco negatywie oddziaływać na cele ochrony obszaru Natura 2000. Podkreślono, że zapis ten dotyczy jedynie przedsięwzięć mogących negatywnie oddziaływać na obszar Natura 2000, niezależnie od ich położenia względem obszaru, ale nie wszystkich przedsięwzięć.

Planowane inwestycje, które mogą zdecydowanie negatywnie oddziaływać na cele ochrony danego obszaru Natura 2000, wymagają przeprowadzenia odpowiedniej oceny oddziaływania na zasadach określonych w ustawie o udostępnianiu formacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko. W odniesieniu do projektów polityki, strategii, programów i planów, w tym miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego gminy, w wypadku, w którym nie są one bezpośrednio związane z ochroną obszaru Natura 2000, również wymagają przeprowadzenia odpowiedniej oceny oddziaływania na środowisko, zwanej oceną strategiczną.

Jeśli chodzi o możliwość przeznaczenia terenu pod zabudowę, wyznaczenie obszaru Natura 2000 nie jest jednoznaczne z zakazem realizacji założeń miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego, w tym np. z rozwojem budownictwa mieszkaniowego czy związanego z turystyką. Jeżeli jednak, stosownie do art. 29 ust. 1 ustawy z 27 kwietnia 2001 r. - Prawo ochrony środowiska, w związku z ograniczeniem sposobu korzystania z nieruchomości korzystanie z niej lub z jej części w dotychczasowy sposób lub zgodny z dotychczasowym przeznaczeniem stało się niemożliwe lub istotnie ograniczone, właściciel nieruchomości może żądać wykupienia nieruchomości lub jej części, zgodnie z art. 129 ust. 2 ww. ustawy. Z uwagi na ograniczenie sposobu korzystania z nieruchomości natomiast jej właściciel może żądać odszkodowania za poniesioną szkodę.

Po wysłuchaniu wystąpień przedstawicieli Ministerstwa Środowiska i Generalnej Dyrekcji Ochrony Środowiska senatorowie zwrócili się do przedstawicieli Lasów Państwowych o udzielenie wyjaśnień, w jaki sposób wyznaczenie obszarów Natura 2000 wpłynie na pozyskanie drewna w lasach oraz czy ich wyznaczanie nie koliduje z planami gospodarowania zasobami leśnymi i ochronnymi lasów.

W trakcie dyskusji senatorowie pytali także m.in. o możliwości weryfikowania wyznaczonych obszarów, zgodność między ich wyznaczaniem i inwestowaniem w energię wiatrową.

Podczas posiedzenia Komisji Spraw Emigracji i Łączności z Polakami za Granicą senatorowie rozpatrywali wnioski o zlecenie zadań o charakterze programowym i inwestycyjnym w zakresie opieki nad Polonią i Polakami za granicą.

W obradach wzięli udział m.in. pierwszy radca Gerard Pokruszyński z Ministerstwa Spraw Zagranicznych, przedstawiciele Stowarzyszenia "Wspólnota Polska" - prezes Maciej Płażyński, kierownik działu programowego Iwona Borowska-Popławska, pełnomocnik zarządu Barbara Rud i członek zarządu Michał Dworczak oraz wiceprezes Fundacji "Pomoc Polakom na Wschodzie" Wiesław Turzański.

Dyrektor Biura Polonijnego Kancelarii Senatu Artur Kozłowski przedstawił opinię kancelarii dotyczącą wniosków, kierowanych do Komisji Spraw Emigracji i Łączności z Polakami za Granicą oraz Prezydium Senatu, o zlecenie zadań o charakterze programowym w ramach kierunku 6: "Pomoc socjalna i charytatywna dla najbardziej potrzebujących środowisk polskich i polonijnych" w dwóch podkierunkach: pomoc socjalna i charytatywna oraz stypendia socjalne. Dyrektor omówił także zasady kalkulacji zapomóg dla nauczycieli przedmiotów ojczystych w szkołach sobotnich.

Następnie swoje wnioski zaprezentowali i uzasadnili przedstawiciele Stowarzyszenia "Wspólnota Polska" i Fundacji "Pomoc Polakom na Wschodzie".

W wyniku głosowania komisja jednogłośnie poparła opinię Kancelarii Senatu, dotyczącą omawianych wniosków o finansowanie zdań o charakterze programowym w ramach kierunku 6.

Po rozpatrzeniu wniosków o charakterze programowym dyrektor A. Kozłowski zaprezentował opinię Kancelarii Senatu, dotyczącą wniosków o zlecenie zadań o charakterze inwestycyjnym. Zgodnie z zapowiedzią na posiedzeniu komisji 8 marca 2010 r. omówiono zadania nowo rozpoczynane. Swoje wnioski przedstawili i uzasadnili przedstawiciele Stowarzyszenia "Wspólnota Polska".

W trakcie dyskusji senator Barbara Borys-Damięcka odniosła się do wniosku Stowarzyszenia "Wspólnota Polska", dotyczącego zakupu i montażu wyposażenia studia emisyjnego dla Domu Kultury Polskiej w Wilnie, na Litwie. Wyrażając zainteresowanie tym projektem, senator zaapelowała jednak o jego szczegółowe przeanalizowanie i odłożenie decyzji w tej sprawie ze względu na brak istotnych, jej zdaniem, informacji.

W trakcie dyskusji wnioski złożyli senatorowie:

• Andrzej Szewiński - wniosek o przyjęcie bez poprawek opinii Kancelarii Senatu, dotyczącej wniosków o charakterze inwestycyjnym. W wyniku głosowania nie uzyskał on poparcia komisji.
• Marek Konopka - wniosek o przyznanie Stowarzyszeniu "Wspólnota Polska" dofinansowania w wysokości 1 078 075 zł na budowę Domu Kultury Polskiej w Barze, na Ukrainie. W wyniku głosowania uzyskał on poparcie komisji.
• Janina Felińska - łączny wniosek o:

- przyznanie Regionalnemu Stowarzyszeniu Wschód-Zachód w Płocku dofinansowania w wysokości 250 000 zł na remont i modernizację polskiej nieruchomości Zgromadzenia Zakonnego Córek Najczystszego Serca Najświętszej Marii Panny w Wilnie, na Litwie,

- przyznanie Stowarzyszeniu "Wspólnota Polska" dofinansowania w wysokości 750 000 zł na budowę Domu Kultury Polskiej w Getafe, w Hiszpanii.

W wyniku głosowania wniosek uzyskał poparcie komisji.

• Stanisław Zając - łączny wniosek o:

- przyznanie Stowarzyszeniu "Wspólnota Polska" dofinansowania w wysokości 107 914 zł na przebudowę budynku dla Centrum Metodycznego Nauczania Języka i Kultury Polskiej w Drohobyczu,

- przyznanie Zgromadzeniu Księży Misjonarzy Saletynów Prowincji pw. Matki Bożej Królowej Polski dofinansowania w wysokości 200 000 zł na odbudowę starej plebanii z przeznaczeniem na polskie przedszkole w Łanowicach, na Ukrainie,

- przyznanie Stowarzyszeniu "Wspólnota Polska" dofinansowania w wysokości 650 000 zł na budowę Domu Kultury Polskiej w Getafe, w Hiszpanii,

- przyznanie Stowarzyszeniu "Wspólnota Polska" dofinansowania w wysokości 1 406 566 zł na przebudowę budynku Archiwum Instytutu Literackiego Maisons Lafitte, we Francji.

W wyniku głosowania wniosek uzyskał poparcie komisji.

• Barbara Borys Damięcka - wniosek o odłożenie zadania Stowarzyszenia "Wspólnota Polska", dotyczącego robót budowlano-instalacyjnych, zakupu i montażu wyposażenia studia emisyjnego dla Domu Kultury Polskiej w Wilnie, na Litwie. W wyniku głosowania wniosek uzyskał poparcie komisji.

W wyniku głosowania Komisja Spraw Emigracji i Łączności z Polakami za Granicą poparła opinię Kancelarii Senatu, dotyczącą omawianych wniosków o finansowanie zadań o charakterze inwestycyjnym, z wyłączeniem zadań odrębnie zaopiniowanych na wniosek senatorów.

Na zakończenie przewodniczący obradom senator Roman Ludwiczuk zwrócił się do senatorów z prośbą o zapoznanie się z projektem stanowiska w sprawie sytuacji Polonii w Niemczech i przedstawienie na kolejnym posiedzeniu uwag do tego projektu. Sytuacja Polonii niemieckiej, ze szczególnym uwzględnieniem oświaty i problemów organizacji polonijnych, była tematem posiedzenia Komisji Spraw Emigracji i Łączności z Polakami za Granicą 24 marca 2010 r.

Posiedzenie Komisji Regulaminowej Etyki i Spraw Senatorskich zwołano w celu rozpatrzenia wniosku Prezydium Senatu z 26 marca 2010 r., dotyczącego nieusprawiedliwionych nieobecności senatora Krzysztofa Zaremby na więcej niż trzech posiedzeniach komisji senackich w ciągu roku oraz nieusprawiedliwionych nieobecności senatora Tomasza Misiaka na więcej niż dwóch posiedzeniach Senatu w ciągu roku.

Senatorowie przychylili się do prośby senatora K. Zaremby, który z powodu choroby dziecka nie mógł uczestniczyć w obradach komisji, o przełożenie na kolejne posiedzenie rozpatrzenia wniosku prezydium w jego sprawie.

Następnie rozpatrzono wniosek Prezydium Senatu dotyczący senatora T. Misiaka. Z przekazanej przez marszałka Senatu dokumentacji wynika, że senator był nieobecny na czterech posiedzeniach Senatu: na 37. posiedzeniu 3 lipca 2009 r., na 40. - 23 września 2009 r., 41. - 7 października 2009 r. (nie wziął udziału w więcej niż 1/5 głosowań) oraz 19 listopada 2009 r. na 44. posiedzeniu (nie wziął udziału w więcej niż 1/5 głosowań).

Po zapoznaniu się z materiałami przekazanymi przez marszałka w wyniku dyskusji Komisja Regulaminowa Etyki i Spraw Senatorskich uznała, że Regulamin Senatu oraz uchwała Prezydium Senatu z 1 kwietnia 2004 r. w sprawie trybu składania i rozpatrywania usprawiedliwień z tytułu nieobecności senatora na posiedzeniu Senatu, Zgromadzenia Narodowego lub jego organu zobowiązują senatora, który nie mógł uczestniczyć w posiedzeniu Izby, do usprawiedliwienia swojej nieobecności na piśmie w ciągu 14 dni. Pismo z usprawiedliwieniem i dokumentami potwierdzającymi przyczyny nieobecności senator powinien złożyć do marszałka Senatu. W związku tym, że senator T. Misiak nie usprawiedliwił, zgodnie z wymogami regulaminowymi, swojej nieobecności na czterech posiedzeniach Senatu, senatorowie Zbigniew Romaszewski i Piotr Zientarski zgłosili wniosek, aby komisja zwróciła mu uwagę. W wyniku głosowania Komisja Regulaminowa, Etyki i Spraw Senatorskich jednomyślnie orzekła stosowną karę regulaminową i podjęła uchwałę w sprawie zwrócenia uwagi senatorowi T. Misiakowi.

* * *

Senatorowie z Komisji Ustawodawczej rozpatrzyli wyrok Trybunału Konstytucyjnego z 9 lutego 2010 r., dotyczący ustawy - Kodeks postępowania cywilnego (sygn. akt SK 10/09).

Orzeczenie przedstawił ekspert ds. legislacji w Biurze Legislacyjnym Kancelarii Senatu Marek Jarentowski. Trybunał stwierdził niezgodność z art. 78 w związku z art. 176 ust. 1, z art. 45 ust. 1 oraz w związku z art. 32 konstytucji art. 394¹ § 2 ustawy - Kodeks postępowania cywilnego w zakresie, w jakim - w brzmieniu obowiązującym do 21 maja 2009 r. - nie dawał on podstaw do zaskarżenia postanowienia w przedmiocie kosztów procesu, zasądzonych po raz pierwszy przez sąd drugiej instancji. Mimo więc, że w "głównej" sprawie, która toczy się przed sądem, sąd drugiej instancji orzeka jako sąd drugiej instancji, w zakresie kosztów postępowania związanych z postępowaniem drugoinstancyjnym (w sprawie "wpadkowej") orzeka po raz pierwszy. Zdaniem trybunału, art. 176 ust. 1 konstytucji, stanowiący, że postępowanie sądowe jest co najmniej dwuinstancyjne, nie różnicuje prawa do drugiej instancji ze względu na to, czy sprawa dotyczy meritum, czy też rozstrzygnięcia o kosztach.

Jak poinformował M. Jarentowski, wyrok dotyczy jednak normy już nieobowiązującej. Została ona zmieniona z inicjatywy Senatu, na skutek wykonywania wcześniejszego wyroku Trybunału Konstytucyjnego (SK 3/05). Wydanie omawianego orzeczenia trybunału było jednak konieczne ze względu na ochronę konstytucyjnych wolności i praw. Dlatego obecnie nie zachodzi potrzeba podejmowania inicjatywy ustawodawczej w tej sprawie.

Po zapoznaniu się z informacją senackiego biura legislacyjnego przewodniczący Komisji Ustawodawczej senator Piotr Zientarski zaproponował, aby komisja nie wnosiła o podjęcie inicjatywy ustawodawczej w sprawie wykonania rozpatrzonego wyroku Trybunału Konstytucyjnego. W wyniku głosowania senatorowie jednomyślnie poparli przedstawiony wniosek i postanowili nie wnosić o podjęcie inicjatywy ustawodawczej w sprawie ustawy - Kodeks postępowania cywilnego.

Kolejnym rozpatrzonym orzeczeniem był wyrok Trybunału Konstytucyjnego z 11 lutego 2010 r., dotyczący ustawy o zaopatrzeniu emerytalnym żołnierzy zawodowych oraz ich rodzin (sygn. akt K 15/09). Jak poinformowała Anna Michalak z senackiego biura legislacyjnego, Trybunał Konstytucyjny orzekł o niezgodności z art. 92 ust. 1 konstytucji art. 15 ust. 6 ustawy o zaopatrzeniu emerytalnym żołnierzy zawodowych oraz ich rodzin. Zaskarżony przepis określał warunki podwyższania wysokości emerytur wojskowych, precyzując, że Rada Ministrów w drodze rozporządzenia określi szczegółowe warunki podwyższania emerytur.

Na podstawie art. 15 ust. 6 ustawy Rada Ministrów wydała rozporządzenie z 27 lutego 1995 r. w sprawie szczegółowych warunków podwyższania emerytur wojskowych. Dotyczy ono m.in. limitu godzin lotów uprawniającego do podwyższenia emerytury, limitu dni pełnienia służby na okrętach, a także limitu służby połączonej z wyjściem w morze. Jednocześnie ustawa nie określa żadnych limitów godzinowych, dni i liczby skoków, po przekroczeniu których powinno nastąpić podwyższenie emerytury. Ograniczenia te wprowadzone zostały rozporządzeniem Rady Ministrów.

W swoim wyroku trybunał podkreślił, że wykonawczy charakter upoważnienia do wydania rozporządzenia determinuje treść upoważnienia do jego wydania. Musi być ono sformułowane w taki sposób, aby odsyłało do unormowania tylko tych spraw, które są przedmiotem ustawy i służą realizacji celów w niej zawartych. Dlatego przepisy ustawy upoważniającej, a w szczególności zapis tego dotyczący, powinny wyznaczać w sposób co najmniej ogólny, a jednocześnie dostatecznie wyraźny, kierunek unormowań podjętych w drodze rozporządzenia. Rozporządzenie nie może więc bez wyraźnego upoważnienia, zawartego w ustawie, wkraczać w sferę materii prawnych regulowanych innymi ustawami. Nie może także zawartych w nich treści przekształcać, modyfikować, a nawet nie powinno ich powtarzać.

Trybunał wskazał, że brak wytycznych dotyczących sposobu uregulowania w rozporządzeniu kwestii podwyższania emerytur wojskowych doprowadził do "oderwania" rozporządzenia od ustawy. W ten sposób rozporządzenie przestało być aktem wykonawczym, a stało się aktem samoistnym. Brak określenia wytycznych dotyczących treści rozporządzenia spowodowało, że omawiana regulacja narusza konstytucję.

Jak poinformowała przedstawicielka senackiego biura legislacyjnego, w związku z omawianym wyrokiem 10 lutego 2010 r. sejmowa Komisja Ustawodawcza podjęła inicjatywę w sprawie projektu ustawy o zmianie ustawy z 10 grudnia 1993 r. o zaopatrzeniu emerytalnym żołnierzy zawodowych oraz ich rodzin. Dlatego biuro legislacyjne nie uważa za konieczne wszczynania przez Senat osobnej inicjatywy ustawodawczej.

Po zapoznaniu się z informacją senackiego biura legislacyjnego przewodniczący komisji senator P. Zientarski zgłosił wniosek o niepodejmowanie inicjatywy ustawodawczej mającej na celu wykonanie rozpatrzonego wyroku. Komisja jednogłośnie przyjęła przedstawiony wniosek.

Posiedzenie Komisji Gospodarki Narodowej zwołano w celu rozpatrzenia ustawy o zmianie ustawy - Prawo telekomunikacyjne.

W obradach wzięli udział przedstawiciele Ministerstwa Infrastruktury z podsekretarz stanu Magdaleną Gaj, a także wiceprezes Polskiej Izby Informatyki i Telekomunikacji Maciej Rogalski i ekspert Polskiej Konfederacji Pracodawców Prywatnych "Lewiatan" Dominik Gluza.

Założenia nowelizacji, uchwalonej przez Sejm na podstawie pilnego projektu rządowego, przedstawił przewodniczący komisji senator Jan Wyrowiński. Dostosowuje ona polskie prawo do wyroku Trybunału Sprawiedliwości UE ze stycznia 2009 r., w którym stwierdzono niezgodność zawartej w prawie telekomunikacyjnym definicji abonenta z definicją zawartą w prawie europejskim (dyrektywa PE i Rady z 7 marca 2002 r.).

Zgodnie z rozpatrywaną nowelizacją abonentem będzie nie tylko osoba, która zawarła pisemną umowę z operatorem, ale też właściciel telefonu komórkowego na kartę. Chodzi o zrównanie uprawnień wszystkich użytkowników usług telekomunikacyjnych bez względu na to, czy mają oni umowę pisemną z operatorami, czy nie.

Trybunał Sprawiedliwości UE uznał, że Polska łamie unijne prawo, stosując złą definicję abonenta. W czerwcu 2007 r. Komisja Europejska wytoczyła Polsce sprawę. Jak tłumaczono, według polskich uregulowań określenie "abonent" dotyczy tylko osób, które podpisały umowę z operatorem. To wyklucza m.in. część użytkowników popularnych kart typu pre-paid, których np. nie umieszczono w książkach telefonicznych, nie mają także prawa do otrzymywania szczegółowych rachunków i są pozbawieni możliwości zablokowania w darmowy sposób połączeń lub wyświetlania identyfikacji rozmów przychodzących przy poszczególnych połączeniach telefonicznych.

Zgodnie z unijną dyrektywą ramową, "abonent" oznacza "jakąkolwiek osobę prawną lub fizyczną, która jest stroną umowy z podmiotem udostępniającym publicznie usługi łączności elektronicznej, o świadczeniu takich usług", np. operatorem komórkowym.

Sejm wprowadził do rządowego projektu 12 poprawek zgłoszonych w drugim czytaniu. Jedna z nich mówi o tym, że umowę o świadczenie usług telekomunikacyjnych zawiera się w formie pisemnej, wymóg ten nie dotyczy jednak "umowy o świadczenie usług przedpłaconych świadczonych w publicznej sieci telefonicznej, usług telefonicznych świadczonych za pomocą aparatu publicznego lub przez wybranie numeru dostępu do sieci dostawcy usług".

Zgodnie z nowymi przepisami posiadacze kart pre-paid, czyli użytkownicy telefonów komórkowych na kartę, będą mogli zarejestrować się i otrzymywać cenniki, regulaminy oraz bilingi na swój domowy adres. Obecnie te uprawnienia mają tylko te osoby, które zawarły umowę pisemną z operatorem.

Według nowelizacji firma telekomunikacyjna będzie zobowiązana do doręczenia na piśmie informacji o zmianie warunków umowy tylko tym abonentom, którzy udostępnili swoje dane. Jeżeli abonent udostępni swoje dane i poda adres poczty elektronicznej, będzie mógł otrzymać informację o każdej proponowanej zmianie regulaminu świadczenia usług, na przykład drogą elektroniczną.

Nowe przepisy przewidują także, że dostawca usług telekomunikacyjnych będzie bezpłatnie dostarczał abonentowi, który udostępnił swoje dane, cennik wraz z umową o świadczenie usług. Będzie musiał zrobić to również na każde żądanie abonenta. Każdy abonent, który udostępnił swoje dane, będzie otrzymywał bezpłatnie podstawowy wykaz wykonanych usług telekomunikacyjnych. Chodzi o informację o zrealizowanych płatnych połączeniach, czyli biling wraz z fakturą.

Ponadto dostawcę usług telekomunikacyjnych zobowiązano do dostosowania w ciągu 6 miesięcy wzorców umów i regulaminów do zmian wynikających z nowych regulacji. Zaczną one obowiązywać po 60 dniach od ich ogłoszenia.

Podczas posiedzenia senatorowie zapoznali się z uwagami Biura Legislacyjnego Kancelarii Senatu, które zgłosiło do ustawy sejmowej 8 propozycji poprawek o charakterze legislacyjno-porządkowym.

Wiceprezes Polskiej Izby Informatyki i Telekomunikacji M. Rogalski zwrócił się do senatorów o wprowadzenie 3 poprawek do ustawy. Dwie z nich zmierzały do doprecyzowania zapisów dotyczących komunikacji dostawców usług telekomunikacyjnych z abonentami, trzecia natomiast odnosiła się do zniesienia obowiązku ustalania z prezesem Urzędu Komunikacji Elektronicznej zmiany regulaminu świadczenia usług telekomunikacyjnych.

Do poprawek zaproponowanych przez senackie biuro legislacyjne pozytywnie odniosła się wiceminister infrastruktury M. Gaj. Pozytywnie oceniła także dwie zmiany postulowane przez Polską Izbę Informatyki i Telekomunikacji.

Poprawki poparte przez przedstawicielkę resortu infrastruktury zgłosił formalnie senator J. Wyrowiński. W wyniku kolejnych głosowań Komisja Gospodarki Narodowej jednomyślnie poparła 10 zaproponowanych zmian, a także całość ustawy wraz z przyjętymi poprawkami. Na sprawozdawcę stanowiska komisji w sprawie nowelizacji prawa telekomunikacyjnego wybrano senatora Stanisława Jurcewicza.

Komisja Regulaminowa Etyki i Spraw Senatorskich na swoim posiedzeniu przygotowała projekt uchwały Senatu w sprawie zmiany w składach komisji senackich.

Senatorowie rozpatrzyli wniosek senatora Krzysztofa Piesiewicza o odwołanie go ze składu Komisji Praw Człowieka, Praworządności i Petycji i powołanie do Komisji Kultury i Środków Przekazu.

Na podstawie art. 14 ust. 1 Regulaminu Senatu Komisja Regulaminowa, Etyki i Spraw Senatorskich postanowiła jednogłośnie przedłożyć Izbie projekt uchwały zgodnie z wnioskiem senatora. Na sprawozdawcę jej stanowiska podczas obrad plenarnych wybrano senatora Zbigniewa Szaleńca.

Senatorowie z Komisji Ustawodawczej rozpatrzyli ustawę o zmianie ustawy - Kodeks pracy oraz ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Na temat nowelizacji głos zabrała wicedyrektor Departamentu Pracy w Ministerstwie Pracy i Polityki Społecznej Anita Gwarek. Jak podkreśliła, ustawę uchwalono na podstawie projektu wniesionego przez Senat, wykonującego obowiązek dostosowania systemu prawa do wyroku Trybunału Konstytucyjnego z 31 marca 2009 r. Zgodnie z nią pracownikom podnoszącym swoje kwalifikacje, a także uzupełniającym wykształcenie będą przysługiwać zwolnienia z całości lub części dnia pracy, a także dodatkowe płatne urlopy szkoleniowe. Ich wymiar zależeć będzie od rodzaju podejmowanego szkolenia lub nauki. Według nowelizacji pracodawca będzie mógł przyznać takim pracownikom dodatkowe świadczenia, np. na pokrycie opłat za szkołę czy studia, koszty przejazdu czy zakupu podręczników. Kwoty, które pracodawca przekaże pracownikowi na naukę, dojazdy czy zakup potrzebnych materiałów szkoleniowych byłyby - w myśl nowelizacji - wolne od podatku dochodowego, mimo że stanowiłyby dochód pracownika. Pracodawca potrącałby podatek jedynie od wynagrodzenia pracownika za czas urlopu szkoleniowego lub za dni wolne od pracy przeznaczone na naukę.

Senatorowie zapoznali się także z uwagami Biura Legislacyjnego Kancelarii Senatu, które zaproponowało wprowadzenie poprawek do rozpatrywanej ustawy, doprecyzowujących zapisy przyjęte przez Sejm. Proponowane zmiany zaaprobowała przedstawicielka resoru pracy, sugerując jednak modyfikację jednej z nich.

W wyniku głosowania Komisja Ustawodawcza postanowiła zarekomendować Senatowi wprowadzenie 2 poprawek do ustawy o zmianie ustawy - Kodeks pracy oraz ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, zbieżnych z propozycjami senackiego biura legislacyjnego. Jak ustalono, podczas obrad plenarnych sprawozdanie komisji przedstawi senator Grażyna Sztark.

W drugim punkcie porządku dziennego posiedzenia Komisji Ustawodawczej rozpatrywano ustawę o zmianie ustawy - Kodeks karny, ustawy o Policji, ustawy - Przepisy wprowadzające Kodeks karny oraz ustawy - Kodeks postępowania karnego.

Przyjęcie nowelizacji, uchwalonej przez Sejm z przedłożenia Rady Ministrów, rekomendował senatorom wiceminister sprawiedliwości Zbigniew Wrona. Podczas prac sejmowych zaproponowano zmiany do tego projektu.

Konieczność nowelizacji kodeksu karnego wynikała z ratyfikowanych przez Polskę umów międzynarodowych, m.in. statutu powołanego w 2002 r. Międzynarodowego Trybunału Karnego i przyjętej w Warszawie w 2005 r. konwencji ws. przeciwdziałania handlowi ludźmi.

Rozpatrywana nowela sejmowa przewiduje m.in. wprowadzenie definicji handlu ludźmi. Zgodnie z nią handel ludźmi to: werbowanie, transport, przekazywanie, przechowywanie lub przyjmowanie osoby, w celu jej wykorzystania, z zastosowaniem groźby lub użyciem siły bądź innych form przymusu - uprowadzenia, oszustwa, podstępu, nadużycia władzy lub wykorzystania słabości, wręczenia lub przyjęcia płatności lub korzyści dla uzyskania zgody osoby sprawującej kontrolę nad tą osobą. Wykorzystanie może obejmować prostytucję lub inne formy nadużyć seksualnych, przymusową pracę lub służbę, niewolnictwo lub praktyki podobne do niewolnictwa, zniewolenie albo usunięcie organów. Za niewolnictwo natomiast, zgodnie z definicją zawartą w nowelizacji, uznano stan zależności, w którym człowiek jest traktowany jak przedmiot własności.

W intencji ustawodawcy przyjęcie definicji handlu ludźmi i niewolnictwa ułatwi ściganie i walkę z tego typu przestępstwami. W rozpatrywanej nowelizacji określono także odpowiedzialność karną osób sprawujących kontrolę nad siłami zbrojnymi, np. dowódców lub ich cywilnych przełożonych, które umyślnie dopuszczają do zbrodni dokonywanych przez podwładnych. Osobę taką traktuje się jak sprawcę tych czynów, a nie jak pomocnika. Możliwa jest odpowiedzialność za winę umyślną lub nieumyślną - w zależności od ustaleń sądu.

Wdrożenie do polskiego prawa pojęcia "handel ludźmi" wynika z ratyfikowanego przez Polskę w 2003 r. protokołu "o zapobieganiu, zwalczaniu oraz karaniu za handel ludźmi, w szczególności kobietami i dziećmi", nazywanego powszechnie protokołem z Palermo, uzupełniającego Konwencję ONZ przeciwko międzynarodowej przestępczości zorganizowanej, przyjętą przez Zgromadzenie Ogólne Narodów Zjednoczonych w 2000 r. Inny dokument międzynarodowy dotyczący tej kwestii to konwencja Rady Europy w sprawie działań przeciwko handlowi ludźmi, sporządzona w Warszawie w 2005 r., zwana konwencją warszawską.

Statut Międzynarodowego Trybunału Karnego nakazuje ściganie nowych przestępstw nieznanych prawu karnemu międzynarodowemu (m.in. przestępstwa seksualne, wymuszone zaginięcia osób). Konieczne było więc uzupełnienie katalogu przestępstw w polskim kodeksie karnym.

W statucie mowa jest m.in. o przestępstwach przeciwko ludzkości. Ponieważ kodeks karny w katalogu przestępstw przeciwko pokojowi, ludzkości i wojennych nie zawiera przepisów, których zakres odpowiadałby tym opisanym w statucie, należało dostosować prawo. W prawie karnym międzynarodowym przyjmuje się, że dany czyn można uznać za przestępstwo przeciwko ludzkości, jeżeli stanowi część polityki państwa albo zakrojonej na szeroką skalę lub systematycznej praktyki - termin ten odnosi się do organizacji lub grupy politycznej.

Statut przewiduje zakaz wcielania albo werbowania do sił zbrojnych dzieci poniżej 15. roku życia. Projektowany w nowelizacji przepis przewiduje zaś rozszerzenie tego zakazu na osoby poniżej 18. roku życia. Przyjęte rozwiązanie jest wynikiem ratyfikowania przez Polskę Protokołu fakultatywnego do Konwencji o prawach dziecka w sprawie angażowania dzieci w konflikty zbrojne z 2000 r.

Zgodnie ze statutem, przewidziano w polskim prawie odpowiedzialność karną osób biorących udział w masowym zamachu skierowanym przeciwko ludności cywilnej, podjętym w celu wykonania lub wsparcia polityki państwa lub organizacji. W tym zapisie wyszczególniono rodzaje czynów wobec ludności cywilnej, jakie będą podlegały karze, np. zabójstwo, tortury, niewolnictwo, doprowadzenie do obcowania płciowego, stworzenie ludziom warunków zagrażających ich biologicznej egzystencji, prześladowanie z pobudek politycznych, rasowych, etnicznych itp.

Do kodeksu karnego wprowadzono również przepisy nakazujące ściganie przestępstw popełnionych przeciwko pracownikom międzynarodowych trybunałów karnych. Zgodnie z proponowanymi zmianami atakowanie w czasie działań zbrojnych strefy zdemilitaryzowanej będzie podlegać karze więzienia od 5 do 25 lat.

Obecni na posiedzeniu przedstawiciele Fundacji "Adopcja - Dziecko - Rodzina" sugerowali potrzebę wprowadzenia zmian do zapisów dotyczących tzw. adopcji płatnej, by precyzyjnej określić odpowiedzialność. Jak wyjaśnił wiceminister Z. Wrona, nie ma takiej potrzeby, ponieważ ta kwestia została uregulowana w innym zapisie rozpatrywanej nowelizacji, a także w obecnie obowiązującym kodeksie karnym.

Senatorowie zapoznali się także z opinią senackiego biura legislacyjnego, które zgłosiło zastrzeżenia co do uregulowania odpowiedzialności karnej za przymusową sterylizację. W celu usunięcia tych wątpliwości interpretacyjnych legislatorka zaproponowała stosowna poprawkę.

W wyniku głosowania Komisja Ustawodawcza postanowiła zaproponować Senatowi wprowadzenie 1 poprawki, zbieżnej ze zmianą proponowaną przez senackie biuro legislacyjne. Na sprawozdawcę stanowiska komisji w sprawie ustawy o zmianie ustawy - Kodeks karny, ustawy o Policji, ustawy - Przepisy wprowadzające Kodeks karny oraz ustawy - Kodeks postępowania karnego wybrano senatora Piotra Zientarskiego.

Podczas posiedzenia senatorowie rozpatrzyli ustawę o zmianie ustawy - Kodeks postępowania karnego, uchwaloną przez Sejm na podstawie projektu wniesionego przez Senat. Zasadniczym celem tej ustawy jest realizacja wyroku Trybunału Konstytucyjnego z 28 kwietnia 2009 r. Zawarte w niej uregulowania omówił szczegółowo senator P. Zientarski. Jak poinformował m.in., Sejm wprowadził do projektu senackiego dwie zmiany.

W wyniku głosowania Komisja Ustawodawcza opowiedziała się za przyjęciem bez poprawek rozpatrzonej nowelizacji sejmowej. Ustalono, że podczas obrad plenarnych sprawozdanie w tej sprawie przedstawi senator P. Zientarski.

Tego samego dnia Komisja Ustawodawcza przeprowadziła pierwsze czytanie projektu uchwały w 150. rocznicę urodzin św. abpa Józefa Bilczewskiego (1860-1923).

Projekt zgłoszony przez grupę senatorów przedstawiła senator Grażyna Sztark. W proponowanej uchwale Senat składa hołd i wyrazy wdzięczności w 150. rocznicę urodzin św. Józefa Bilczewskiego, arcybiskupa metropolity lwowskiego obrządku łacińskiego. W tekście podkreślono jego zasługi dla odrodzenia Polski, bohaterską postawę w czasie I wojny światowej i wojny polsko-bolszewickiej. Przypomniano także heroiczną walkę o godność człowieka i pojednanie polsko-ukraińskie. Wyrażono podziękowanie za jego gotowość do wyrzeczeń i poświęceń dla dzieci i młodzieży, za krzewienie wiary i budowę obiektów sakralnych, a także podkreślono "ogromną dobroć serca, wyrozumiałość, pokorę, pobożność, pracowitość i gorliwość duszpasterską".

W głosowaniu komisja opowiedziała się za przyjęciem projektu uchwały wraz z poprawkami redakcyjnymi. Chodziło m.in. o rozwinięcie zawartego w tytule skrótu abp. Ustalono, że podczas drugiego czytania sprawozdanie komisji przedstawi senator G. Sztark.

Podczas posiedzenia Komisji Spraw Zagranicznych rozpatrzono ustawę o ratyfikacji Konwencji dotyczącej budowy i funkcjonowania Europejskiego Ośrodka Badań Laserem Rentgenowskim na Swobodnych Elektronach, sporządzonej w Hamburgu dnia 30 listopada 2009 r.

Na temat przedmiotowej konwencji i jej uregulowań, a także budowy i funkcjonowania Europejskiego Ośrodka Badań Laserem Rentgenowskim na Swobodnych Elektronach XFEL, który powstanie w Niemczech, pod Hamburgiem, głos zabrali podsekretarz stanu w Ministerstwie Nauki i Szkolnictwa Wyższego Jerzy Szwed, wicedyrektor Departamentu Prawno Traktatowego w Ministerstwie Spraw Zagranicznych Grzegorz Czech, a także ekspert resortu nauki Grzegorz Wrochna.

Jak podkreślano, projektowany ośrodek będzie pierwszym obiektem tego typu na świecie, mającym najwyższe parametry techniczne. Dzięki ratyfikacji hamburskiej konwencji polskie instytucje naukowe i przemysłowe będą mogły uczestniczyć w budowie i użytkowaniu tego obiektu, a polscy naukowcy zyskają zagwarantowane prawo do prowadzenia badań naukowych i korzystania z laboratoriów i urządzeń ośrodka.

Senatorowie zapoznali się także z pozytywną opinią o ustawie, którą przedstawiło Biuro Legislacyjne Kancelarii Senatu.

W wyniku głosowania Komisja Spraw Zagranicznych postanowiła zarekomendować Senatowi przyjęcie bez poprawek rozpatrzonej ustawy ratyfikacyjnej. Na sprawozdawcę stanowiska komisji w tej sprawie wybrano senatora Marka Rockiego.

Tego samego dnia senatorowie spotkali się z ambasadorem nadzwyczajnym i pełnomocnym Palestyny w Polsce Khaledem Maefem Ghazalem Soufanem.

W tej części obrad wzięli udział także przedstawiciele Ministerstwa Spraw Zagranicznych - Witold Śmiłowski i Józef Osas z Wydziału Izraela i Palestyny w Departamencie Afryki i Bliskiego Wschodu.

W swoim wystąpieniu ambasador Khaled Maef Ghazal Soufan omówił kwestie związane z rozwojem sytuacji i procesem pokojowym na Bliskim Wschodzie. Przedstawił też stanowisko rządu Autonomii Palestyńskiej w tej sprawie. Zwrócił m.in. uwagę na potrzebę wznowienia rozmów palestyńsko-izraelskich.

W trakcie dyskusji skoncentrowano się przede wszystkim na problemach dotyczących procesu pokojowego na Bliskim Wschodzie, mowa była także o przyszłych granicach państwa palestyńskiego.

* * *

Senatorowie z Komisji Gospodarki Narodowej rozpatrzyli ustawę o zmianie ustawy - Kodeks pracy oraz ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, uchwaloną przez Sejm 9 kwietnia 2010 r. na podstawie projektu senackiego.

Zgodnie z sejmową nowelizacją, pracownikowi podnoszącemu kwalifikacje zawodowe będzie przysługiwać zwolnienie z całości lub części dnia pracy, jeśli jest mu to potrzebne na naukę albo na dotarcie na zajęcia. Z tego powodu pracownik nie utraci też wynagrodzenia. Prawo to ma przysługiwać zarówno pracownikom skierowanym na szkolenie przez pracodawcę, jak i tym, którzy zdecydowali się na nie sami.

Pracownikowi, który uczy się lub studiuje, ma też przysługiwać prawo do dodatkowego płatnego urlopu szkoleniowego. Wynosiłby on 6 dni i mógłby zostać przeznaczony na przygotowanie do egzaminów eksternistycznych, matury czy egzaminu potwierdzającego kwalifikacje zawodowe. Pracownik kończący studia będzie miał prawo do dodatkowego 21-dniowego urlopu na przygotowanie pracy dyplomowej i przystąpienie do jej obrony.

Według nowelizacji pracodawca może przyznać pracownikowi podnoszącemu swoje kwalifikacje dodatkowe świadczenia. Chodzi przede wszystkim o pokrycie opłat za szkołę czy studia, koszty przejazdu czy zakupu podręczników. Wszystko to będzie musiało być określone w umowie między pracodawcą a pracownikiem, zawierającej ich wzajemne prawa i obowiązki.

Jeżeli pracownik, który skorzystał z dofinansowania firmy na naukę, zrezygnuje z pracy w trakcie jej odbywania lub do 3 lat od jej zakończenia, będzie musiał zwrócić pieniądze pracodawcy. Przepis ten nie będzie miał zastosowania, jeśli pracownik odejdzie z zakładu ze względów rodzinnych, wykonywana przez niego praca okaże się szkodliwa dla zdrowia albo pracodawca naruszy swoje podstawowe obowiązki wobec pracownika.

Kwoty, które pracodawca przekaże pracownikowi na naukę, dojazdy czy zakup potrzebnych materiałów szkoleniowych byłyby - w myśl nowelizacji - wolne od podatku dochodowego, mimo że stanowiłyby dochód pracownika. Pracodawca potrącałby podatek jedynie od wynagrodzenia pracownika za czas urlopu szkoleniowego lub za dni wolne od pracy przeznaczone na naukę.

Podczas prac w sejmowej Komisji Nadzwyczajnej ds. zmian w kodyfikacjach do senackiego projektu nowelizacji kodeksu pracy wprowadzono kilka zmian. Wydłużono m.in. z 10 do 21 dni wymiar urlopu na przygotowanie pracy dyplomowej i przystąpienie do egzaminu dyplomowego. Usunięto także przepis, na podstawie którego pracownik nie miałby obowiązku zwrotu kosztów poniesionych przez pracodawcę na jego kształcenie mimo rozwiązania stosunku pracy z inicjatywy pracownika.

Podczas posiedzenia senatorowie Komisji Gospodarki zapoznali się z opiniami na temat sejmowej ustawy o zmianie ustawy - Kodeks pracy oraz ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, które przedstawili wicedyrektor Departamentu Pracy w Ministerstwie Pracy i Polityki Społecznej Anita Gwarek i eksperci Konfederacji Pracodawców Prywatnych "Lewiatan". Swoje uwagi zgłosiło także Biuro Legislacyjne Kancelarii Senatu, które wskazało na potrzebę doprecyzowania niektórych zapisów sejmowej nowelizacji.

Konfederacja Pracodawców Prywatnych "Lewiatan" postulowała m.in. skrócenie wymiaru bezpłatnego urlopu przeznaczonego na przygotowanie do egzaminów eksternistycznych, matury czy egzaminu potwierdzającego kwalifikacje zawodowe, a także dodatkowego wolnego dla pracownika kończącego studia na przygotowanie pracy dyplomowej i przystąpienie do jej obrony.

W wyniku kolejnych głosowań Komisja Gospodarki Narodowej postanowiła zarekomendować Senatowi wprowadzenie 4 poprawek do sejmowej ustawy o zmianie ustawy - Kodeks pracy oraz ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Dwie z nich, zgłoszone przez senatora Jana Wyrowińskiego, miały charakter doprecyzowujący. Poparta przez komisję zmiana zaproponowana przez senatora Stanisława Bisztygę zmierza do skrócenia z 21 do 10 dni (zgodnie z projektem senackim) urlopu dla pracownika kończącego studia, przeznaczonego na przygotowanie pracy dyplomowej i przystąpienie do jej obrony. Akceptację uzyskała też poprawka zgłoszona przez senatora Kazimierza Kleinę, przewidująca skrócenie z 6 do 2 dni wymiaru bezpłatnego urlopu przeznaczonego na przygotowanie do egzaminów eksternistycznych, matury czy egzaminu potwierdzającego kwalifikacje zawodowe.

Jak ustalono, podczas obrad plenarnych sprawozdanie w sprawie noweli kodeksu pracy złoży w imieniu komisji senator S. Bisztyga.

* * *

Na swym posiedzeniu zebrała się Komisja Rodziny i Polityki Społecznej. W pierwszym punkcie porządku dziennego senatorowie postanowili zaproponować Senatowi wprowadzenie 4 poprawek do ustawy o zmianie ustawy - Kodeks pracy oraz ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Jak ustalono, ich przyjęcie w imieniu komisji zarekomenduje Izbie senator Jan Rulewski.

Na temat nowelizacji, uchwalonej przez Sejm na podstawie projektu senackiego, głos zabrała wicedyrektor Departamentu Prawa Pracy w Ministerstwie Pracy i Polityki Społecznej Anita Gwarek. Do senackiego projektu Sejm wprowadził zmiany, które mają charakter zarówno legislacyjny, jak i merytoryczny. Uznał m.in., że w ostatnim roku studiów pracownikowi przysługuje 21, a nie 10 dni urlopu szkoleniowego, jak proponował Senat. Postanowiono także, że pracownik nie będzie zwracał kosztów związanych z podnoszeniem kwalifikacji zawodowych, jeśli rozwiązanie umowy o pracę nastąpi nie z jego winy. Ponadto wprowadzono zmiany w ustawie o podatku dochodowym i określono wartość zwolnienia od podatku świadczeń przyznanych na podnoszenie kwalifikacji zawodowych.

Senatorowie zapoznali się także z opinią Biura Legislacyjnego Kancelarii Senatu, które zwróciło uwagę na potrzebę wprowadzenia 2 poprawek, m.in. nałożenia obowiązku zwrotu kosztów nauki na pracownika, który w sposób niezgodny z prawem rozwiązał umowę o pracę oraz zmiany odnoszącą się do sytuacji prawnej pracowników, którzy rozpoczęli podnoszenie kwalifikacji po 11 kwietnia 2010 r., kiedy dotychczasowa ustawa przestała obowiązywać. Poprawki proponowane przez biuro zmodyfikował i zgłosił senator Mieczysław Augustyn. W wyniku głosowania uzyskały one akceptację komisji.

Komisja Rodziny i Polityki Społecznej poparła również 2 poprawki, zgłoszone przez senatora J. Rulewskiego. Pierwsza z nich dotyczyła wskazania w nowelizacji, że dodatkowym świadczeniem, które pracodawca może przyznać pracownikowi podnoszącemu kwalifikacje zawodowe, może być pokrycie kosztów zakwaterowania. Druga natomiast wskazywała, że pracownikowi zdobywającemu lub uzupełniającemu wiedzę i umiejętności na zasadach innych niż określone w noweli może być udzielony urlop bezpłatny i zwolnienie z całości lub części dnia pracy bez zachowania prawa do wynagrodzenia w wymiarze ustalonym na zasadzie porozumienia między pracodawcą i pracownikiem.

Akceptacji Komisji Rodziny i Polityki Społecznej nie uzyskała natomiast poprawka senatora Piotra Kalety, który wnosił, aby urlop szkoleniowy skrócić do 10 dni, tak jak w przedłożeniu senackim.

Tego samego dnia Komisja Rodziny i Polityki Społecznej zapoznała się z informacją pełnomocnika rządu do spraw osób niepełnosprawnych na temat usytuowania, roli i zadań Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych oraz pełnomocnika rządu do spraw osób niepełnosprawnych, dotyczącą okresu po 2011 r.

Gośćmi komisji byli sekretarz stanu w Ministerstwie Pracy i Polityki Społecznej Jarosław Duda, prezes Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych Wojciech Skiba, podsekretarz stanu w Ministerstwie Edukacji Narodowej Lilla Jaroń, a także przedstawiciele Głównego Inspektoratu Pracy i Krajowej Rady Konsultacyjnej ds. Osób Niepełnosprawnych.

W przedstawionej informacji wiceminister pracy i polityki społecznej J. Duda przypomniał, że Państwowy Fundusz Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych, na skutek uchwalenia przez parlament w 2009 r. ustawy o finansach publicznych oraz ustawy - Przepisy wprowadzające ustawę o finansach publicznych, straci 1 stycznia 2012 r., podobnie jak inne fundusze celowe (wyjątek to Fundusz Ochrony Środowiska), osobowość prawną. Będzie to oznaczać znaczące ograniczenie autonomii PFRON. Nastąpi rozwiązanie zarządu i podporządkowanie funduszu bezpośrednio ministrowi pracy oraz zniesienie społecznej kontroli poprzez likwidację rady nadzorczej, w której reprezentowane były osoby niepełnosprawne i pracodawcy.

Pełnomocnik podkreślił, że na mocy tych dwóch ustaw status PFRON został zdegradowany, a zaproponowane zmiany nie usprawnią funkcjonowania funduszu, zwiększą natomiast koszty jego działania. Wiceminister postulował utrzymanie dotychczasowej osobowości prawnej PFRON i zmiany ustawowe, które doprowadzą do zrównania otwartego i chronionego rynku zatrudnienia; pozwolą na oszczędności poprzez zredukowanie pięciu systemów orzecznictwa do jednego, a także spowodują zwiększenie intelektualnego i psychicznego wsparcia dla osób niepełnosprawnych kosztem nadmiernego uprzywilejowania osób z lekkim stopniem niepełnosprawności.

Prezes PFRON W. Skiba postulował, podobnie jak wiceminister J. Duda, ustawowe przywrócenie funduszowi osobowości prawnej. Powstał on w wyniku swoistej umowy społecznej, a z uwagi na jego szczególny charakter, umożliwiający rehabilitację zawodową i społeczną osób niepełnosprawnych, zmiany z 2009 r. naruszają zasadę zaufania obywateli do państwa demokratycznego.

W trakcie dyskusji podkreślano, że w od wielu lat maleją środki z budżetu państwa na działalność PFRON. Maleją także środki funduszu pochodzące ze składek płaconych przez pracodawców niezatrudniających osób niepełnosprawnych, ponieważ liczba zatrudnianych osób niepełnosprawnych wprawdzie powoli, ale rośnie. Podzielano opinię o konieczności przywrócenia osobowości prawnej funduszu oraz o jego bardzo trudnej sytuacji finansowej.

Zdaniem przewodniczącego Komisji Rodziny i Polityki Społecznej senatora M. Augustyna, odpowiedzią na to powinna być inicjatywa ustawodawcza komisji, poprzedzona debatą publiczną.

W opinii zastępcy przewodniczącego komisji senatora J. Rulewskiego, w nowych warunkach społecznych i gospodarczych należy stworzyć alternatywę dla dotychczasowej formuły działania funduszu. Senator postulował podjęcie prac nad zupełnie nową ustawą, a także zmianę systemu orzecznictwa w kierunku określania procentowego stopnia niepełnosprawności oraz zintegrowanie działań instytucji działających na rzecz osób niepełnosprawnych.

Senator Stanisław Kogut wyraził przekonanie, że niezbędne jest wzmocnienie statusu pełnomocnika rządu ds. osób niepełnosprawnych poprzez usytuowanie go przy prezesie Rady Ministrów, tak aby był instytucją niezwiązaną z żadnym resortem, a jego pozycja dawała możliwości działania zadaniowego w wymiarze horyzontalnym ze wszystkimi ministerstwami.

Obecna na posiedzeniu przewodnicząca Krajowej Rady Konsultacyjnej ds. Osób Niepełnosprawnych Krystyna Mrugalska opowiedziała się za zmianą systemu orzecznictwa w kierunku określania stopnia przydatności osoby niepełnosprawnej do pracy. Podkreśliła, że w nowej ustawie nie powinno zabraknąć odpowiedzialności PFRON za realizację zadań z zakresu rehabilitacji społecznej.

Senator M. Augustyn zaproponował podjęcie działań komisji na rzecz zmian ustawowych, zmierzających do wzmocnienia pozycji PFRON, a także zwiększenia roli i rangi pełnomocnika rządu ds. osób niepełnosprawnych poprzez podporządkowanie go bezpośrednio prezesowi Rady Ministrów.

* * *

Na wspólnym posiedzeniu Komisji Gospodarki Narodowej oraz Komisji Samorządu Terytorialnego i Administracji Państwowej rozpatrzono ustawę o wspieraniu rozwoju usług i sieci telekomunikacyjnych.

Na temat sejmowej ustawy, uchwalonej przez Sejm na podstawie projektu wniesionego przez Radę Ministrów, głos zabrały podsekretarz stanu w Ministerstwie Infrastruktury Magdalena Gaj i prezes Urzędu Komunikacji Elektronicznej Anna Streżyńska. Komisja zapoznała się także z opiniami przedstawicieli samorządu gospodarczego reprezentującymi Krajową Izbę Gospodarczą Elektroniki i Telekomunikacji oraz Polską Izbę Telekomunikacji Elektronicznej. Szereg uwag o charakterze legislacyjnym zgłosiło Biuro Legislacyjne Kancelarii Senatu.

W opinii prezes A. Streżyńskiej, wejście w życie ustawy o wspieraniu usług telekomunikacyjnych to unijne dotacje na szybki Internet w Polsce i mniejsze ceny za korzystanie z sieci. Ustawa ma także umożliwić likwidację "białych plam" na mapie dostępu do Internetu i dotarcie z siecią do obszarów wiejskich.

Prace nad ustawą trwały od grudnia 2009 r. W Sejmie powołano podkomisję, która przeprowadziła konsultacje ze stroną społeczną. Ustawę wraz z czterema poprawkami poparli wszyscy posłowie. Do projektu rządowego dodano m.in. przepisy, które zobowiązują właściciela budynków do udostępnienia tzw. kanalizacji kablowej firmom telekomunikacyjnym.

Ustawa ma usprawnić inwestowanie w infrastrukturę telekomunikacyjną i zwiększyć tym samym konkurencję na rynku. Ma to z kolei umożliwić m.in. rozwój e-usług, np. bankowości, zakupów czy nauki w Internecie. Ustawa usuwa ponadto bariery prawne i administracyjne w zakresie dostępu do gruntów i budynków.

W opinii wnioskodawców, nowe prawo ma także przyspieszyć wydawanie unijnych pieniędzy. W ocenie Urzędu Komunikacji Elektronicznej, teraz sięga ono zaledwie 2%.

W myśl nowych przepisów przy budowanych i modernizowanych drogach będą powstawały kanały technologiczne, w których będzie można umieszczać kable telekomunikacyjne. Ustawa nakłada na zarządców dróg - Generalną Dyrekcję Dróg Krajowych i Autostrad oraz samorządy - obowiązek budowy takich kanałów. Zazwyczaj to betonowa rura, położona wzdłuż drogi, w której można umieścić infrastrukturę energetyczną, gazową czy telekomunikacyjną. Obecnie nie ma obowiązku ich budowy i nie powstają one przy wszystkich drogach.

Do budowy sieci internetowej będzie można wykorzystywać także infrastrukturę energetyczną, wodociągową i kanalizacyjną. Firmy energetyczne będą miały obowiązek umożliwiać firmom podczepienie światłowodów pod swoje linie energetyczne, a przedsiębiorstwa wodno-kanalizacyjne będą musiały udostępnić studzienki, w których umieszczone zostaną kable.

Nowe przepisy przewidują wprowadzenie tzw. odrębnej własności włókien światłowodowych - każde z włókien w kablu będzie mogło należeć do innego inwestora. Takie rozwiązanie umożliwi konkurującym firmom telekomunikacyjnym wspólne inwestowanie w budowę sieci.

Zgodnie z ustawą, gminy nie będą mogły umieszczać w planach zagospodarowania przestrzennego zakazu inwestycji telekomunikacyjnych bez podania przyczyny. Taki zakaz trzeba będzie uzasadnić konkretnymi przepisami, np. z zakresu ochrony zdrowia czy ochrony środowiska.

Urząd Komunikacji Elektronicznej będzie corocznie inwentaryzował sieci telekomunikacyjne w całym kraju. Powstaną mapy infrastruktury telekomunikacyjnej i dzięki nim można będzie się dowiedzieć, gdzie warto inwestować, a gdzie nie. Pierwszy raport dotyczący sieci szerokopasmowych urząd ma przedstawić rządowi za dwa lata.

Ustawa powinna wejść w życie 30 dni od ogłoszenia, z wyjątkiem przepisów dotyczących inwentaryzacji infrastruktury telekomunikacyjnej.

W wyniku głosowania połączone komisje gospodarki i samorządu postanowiły zaproponować Senatowi wprowadzenie 26 poprawek do ustawy o wspieraniu rozwoju usług i sieci telekomunikacyjnych. Część zmian zaproponowała strona rządowa (6), pozostałe -senackie biuro legislacyjne. Rekomendowane poprawki miały przede wszystkim charakter legislacyjny, redakcyjny i doprecyzowywały zapisy ustawy sejmowej. Jak ustalono, w imieniu komisji sprawozdanie w tej sprawie podczas posiedzenia plenarnego złoży senator Stanisław Jurewicz.

Akceptacji komisji nie uzyskało 6 poprawek sugerowanych przez legislatora, negatywnie oceniła je także wiceminister M. Gaj. Te zmiany uzyskały natomiast poparcie mniejszości połączonych komisji. Postanowiono, że podczas obrad plenarnych przedstawi je senator Witold Idczak.

Komisje wysłuchały także propozycji Krajowej Izby Gospodarczej Elektroniki i Telekomunikacji oraz Polskiej Izby Komunikacji Elektronicznej. Nie uzyskały one jednak poparcia senatorów.

Senatorowie z Komisji Nauki, Edukacji i Sportu postanowili zarekomendować Senatowi przyjęcie bez poprawek ustawy o ratyfikacji Konwencji dotyczącej budowy i funkcjonowania Europejskiego Ośrodka Badań Laserem Rentgenowskim na Swobodnych Elektronach, sporządzonej w Hamburgu dnia 30 listopada 2009 r.

W obradach komisji wzięli udział podsekretarz stanu w Ministerstwie Nauki i Szkolnictwa Wyższego Jerzy Szwed oraz wicedyrektor Departamentu Prawno Traktatowego w Ministerstwie Spraw Zagranicznych Grzegorz Czech.

Przyjęcie ustawy sejmowej rekomendował senatorom wiceminister nauki J. Szwed. Jak stwierdził, projektowany Europejski Ośrodek Badań Laserem Rentgenowskim na Swobodnych Elektronach XFEL będzie pierwszym tego typu ośrodkiem na świecie spełniającym najwyższe parametry techniczne. Po ratyfikacji przez Polskę hamburskiej konwencji polskie instytucje naukowe i przemysłowe będą mogły uczestniczyć w budowie i użytkowaniu tego obiektu. Polskim naukowcom zostanie zagwarantowane prawo do prowadzenia badań naukowych i korzystania z laboratoriów i urządzeń ośrodka. Nasz kraj, jako udziałowiec spółki XFEL, czyli formalnego inwestora budowy urządzenia, będzie współwłaścicielem patentów wypracowanych w czasie budowy i funkcjonowania tego ośrodka.

Szacuje się, że koszty przystąpienia do konwencji przez Polskę wyniosą 21,6 mln euro. To zobowiązanie do wniesienia wkładu na pokrycie kosztów budowy obiektu. Ponadto strona polska jest zobowiązana do uiszczenia kwoty 500 euro, która stanowi wkład do kapitału zakładowego spółki. Finansowanie tych zadań nastąpi ze środków zawartych w części budżetowej 28 - nauka, rozdział 73005, § 6220, pozostających w dyspozycji ministra właściwego do spraw nauki.

Rentgenowski laser na swobodnych elektronach XFEL to największe i najbardziej nowatorskie urządzenie badawcze tego typu na świecie. Powstaje w niemieckim ośrodku synchrotronowym DESY pod Hamburgiem. Rozpoczęta w lutym 2007 r. inwestycja ma wartość ponad 1 mld euro. Koszty budowy urządzeń badawczych o podobnym do lasera XFEL stopniu złożoności są tak duże, że nawet kraje wysoko rozwinięte nie są w stanie pokryć ich samodzielnie. Z tego powodu narodziła się nowa koncepcja własności infrastruktury badawczej - międzynarodowej spółki z wkładem finansowym wielu krajów. Przykład takiej spółki to działające od 1992 r. Europejskie Centrum Synchrotronowe w Grenoble, we Francji, którego udziałowcem Polska jest od 2004 r.

Wkład finansowy Niemiec w realizację projektu XFEL wynosi 54%, Rosji - 23%, pozostała część została rozdzielona między kilkanaście krajów europejskich. Wkład Polski wyniesie ponad 21 mln euro. Przewiduje się, że zainwestowane pieniądze wrócą do naszego kraju w postaci zamówień na wykonanie konkretnych elementów lasera XFEL. W celu wykupienia udziałów i przystąpienia do spółki XFEL powołano w Polsce konsorcjum 18 instytucji naukowo-dydaktycznych, naukowo-badawczych i przemysłowych. Instytucją reprezentującą konsorcjum XFEL Polska został Instytut Problemów Jądrowych w Świerku, który pełni funkcję koordynatora, i stanie się polskim udziałowcem w spółce XFEL.

Podczas posiedzenia senatorowie zapoznali się także z pozytywną opinią o ustawie, przedstawioną przez Biuro Legislacyjne Kancelarii Senatu, które nie zgłosiło do niej żadnych uwag o charakterze legislacyjnym.

W wyniku głosowania, na wniosek senatora Kazimierza Wiatra, Komisja Nauki, Edukacji i Sportu poparła rozpatrzoną ustawę ratyfikacyjną. Na sprawozdawcę stanowiska komisji w tej sprawie wybrano senatora K. Wiatra.

Tego samego dnia senatorowie rozpatrzyli ustawę o zmianie ustawy - Kodeks pracy oraz ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. W tej części obrad udział wzięły podsekretarz stanu w Ministerstwie Edukacji Narodowej Lilla Jaroń i wicedyrektor Departamentu Pracy w Ministerstwie Pracy i Polityki Społecznej Anita Gwarek.

Rozwiązania przyjęte w nowelizacji omówiła wicedyrektor A. Gwarek, która zwróciła uwagę na umożliwienie skorzystania z urlopu pracownikom uzupełniającym swoje wykształcenie czy podejmującym szkolenia.

Senatorowie zapoznali się także z uwagami senackiego biura legislacyjnego, które postulowało wprowadzenie do sejmowej nowelizacji poprawek o charakterze doprecyzowującym.

W wyniku głosowania Komisja Nauki, Edukacji i Sportu opowiedziała się za wprowadzeniem do sejmowej nowelizacji kodeksu pracy dwóch poprawek o charakterze legislacyjnym, zbieżnych z sugestiami senackiego biura legislacyjnego. Ustalono, że ich przyjęcie zarekomenduje Izbie senator Zbigniew Szaleniec.

Podczas posiedzenia Komisji Budżetu i Finansów Publicznych rozpatrzono ustawę o zmianie ustawy o funduszach inwestycyjnych.

W imieniu rządu opinie o ustawie, uchwalonej na podstawie projektu wniesionego przez sejmową Komisję Nadzwyczajną "Przyjazne Państwo" do spraw związanych z ograniczeniem biurokracji, przedstawił podsekretarz stanu w Ministerstwie Finansów Dariusz Daniluk. Dzięki sejmowej nowelizacji fundusze inwestycyjne będą mogły informować swoich klientów o sprzedaży lub odkupieniu jednostek uczestnictwa nie tylko na papierze, ale też np. przez Internet. Do tej pory mogły potwierdzić dokonanie tego typu operacji jedynie w formie pisemnej. Zgodnie z nowelizacją, fundusz będzie mógł wysłać potwierdzenie na przykład za pośrednictwem poczty elektronicznej. Zamierzeniem nowelizacji jest umożliwienie funduszom bardziej elastycznego uregulowania sposobu dostarczania uczestnikom funduszy inwestycyjnych potwierdzenia zbycia lub odkupienia jednostek uczestnictwa.

W opinii sejmowych komisji, które pracowały nad nowelizacją, zmiany nie wywołają bezpośrednich skutków finansowych dla budżetu i jednostek samorządu terytorialnego, ale mogą przyczynić się do usprawnienia obrotu gospodarczego. Zastrzeżeń nie zgłosił też resort finansów. Nowelizacja ma wejść w życie po upływie 30 dni od dnia ogłoszenia.

Do ustawy sejmowej żadnych uwag o charakterze legislacyjnym nie zgłosiło senackie biuro legislacyjne.

Wobec braku chętnych do zabrania głosu w dyskusji przewodniczący Komisja Budżetu i Finansów Publicznych senator Kazimierz Kleina zgłosił wniosek o przyjęcie ustawy o zmianie ustawy o funduszach inwestycyjnych bez poprawek. W wyniku głosowania wniosek uzyskał jednomyślne poparcie. Na sprawozdawcę stanowiska komisji podczas posiedzenia Senatu wybrano senatora Antoniego Motyczkę.

Podczas posiedzenia Komisji Praw Człowieka, Praworządności i Petycji wyrażono opinię w sprawie zgodności z zasadą pomocniczości projektu rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady, zmieniającego rozporządzenie Rady (WE) nr 2007/2004 ustanawiające Europejską Agencję Zarządzania Współpracą Operacyjną na Zewnętrznych Granicach Państw Członkowskich Unii Europejskiej (FRONTEX) - sygnatura Komisji Europejskiej COM (2010) 061.

Przekazanie rozpatrywanego projektu nastąpiło zgodnie z Protokołem nr 2 w sprawie stosowania zasad pomocniczości i proporcjonalności, załączonym do Traktatu o Unii Europejskiej i do Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej.

Podczas obrad projekt rozpatrywanego rozporządzenia i stanowisko rządu w tej sprawie omówił wicedyrektor Departamentu Unii Europejskiej i współpracy Międzynarodowej w Ministerstwie Spraw wewnętrznych i Administracji Grzegorz Polak. Głos zabrała także ekspert Kancelarii Senatu Magdalena Słok-Wódkowska.

Projektowana regulacja zmierza do zmodyfikowania sposobu działania i kompetencji agencji FRONTEX, a zwłaszcza zwiększenia efektywności jej współpracy operacyjnej z państwami członkowskimi. Chodzi m.in. o rozwiązanie takich kwestii, jak niewystarczające wyposażenie techniczne, problemy kadrowe, nieefektywna koordynacja działań podejmowanych przez państwa członkowskie i słaba współpraca z państwami trzecimi, brak możliwości gromadzenia danych osobowych, a także niewystarczające korzystanie z wiedzy specjalistycznej agencji przy ocenie wyników działań państw członkowskich.

W trakcie dyskusji, w której głos zabrali senatorowie Zbigniew Romaszewski, Stanisław Piotrowicz i Paweł Klimowicz, podniesiono, że mimo niekwestionowanej potrzeby wzmocnienia mandatu agencji niektóre zapisy rozpatrywanego rozporządzenia budzą wątpliwości, przede wszystkim ze względu na bardzo znaczące zwiększenie jej roli kosztem samodzielności podejmowanych przez państwa członkowskie decyzji w zakresie ochrony granic zewnętrznych.

W wyniku głosowaniu senatorowie uznali jednomyślnie, że projekt rozporządzenia nie jest w pełni zgodny z zasadą pomocniczości, określoną w art. 5 ust. 3 Traktatu o Unii Europejskiej.

W drugim punkcie porządku dziennego posiedzenia rozpatrzono ustawę o zmianie ustawy - Kodeks karny, ustawy o Policji, ustawy - Przepisy wprowadzające Kodeks karny oraz ustawy - Kodeks postępowania karnego. Przyjęcie sejmowej nowelizacji, uchwalonej z przedłożenia rządowego rekomendował senatorom podsekretarz stanu w Ministerstwie Sprawiedliwości Zbigniew Wrona. Jak poinformował, ustawa realizuje dwa cele: wprowadza do kodeksu karnego nowe typy czynów zabronionych, adaptując przepisy karne Rzymskiego Statutu Międzynarodowego Trybunału Karnego z 17 lipca 1998 r., a także wprowadza do części ogólnej kodeksu karnego definicję handlu ludźmi.

Podczas obrad głos zabrali także goście komisji: dyrektor Ośrodka Badań Handlu Ludźmi na Uniwersytecie Warszawskim prof. Zbigniew Lasocik, Katarzyna Tryniszewska i Beata Dołęgowska z Fundacji "Dziecko - Adopcja - Rodzina", Piotr Kładoczny z Helsińskiej Fundacji Praw Człowieka, wiceminister Z. Wrona, Irena Dawid-Olczyk z Fundacji przeciwko Handlowi Ludźmi "La Strada".

W trakcie dyskusji podjęto próbę sformułowania precyzyjnej definicji przestępstwa handlu ludźmi. Senatorowie skupili się głównie na penalizacji zachowań polegających na nieregulowanych prawnie wypadkach adopcji dzieci przy osiąganiu korzyści majątkowych, tzw. adopcji płatnej.

Przedstawicielka Biura Legislacyjnego Kancelarii Senatu zaproponowała poprawkę o charakterze legislacyjnym, którą postanowił zgłosić senator Stanisław Piotrowicz. W wyniku głosowania Komisja Praw Człowieka, Praworządności i Petycji zaakceptowała zaproponowaną poprawkę. Na sprawozdawcę stanowiska komisji podczas obrad plenarnych Izby wybrano senatora Zbigniewa Cichonia.

Podczas posiedzenia senatorowie rozpatrzyli także ustawę o zmianie ustawy - Kodeks postępowania karnego. Na temat sejmowej nowelizacji głos zabrał wiceminister sprawiedliwości Z. Wrona. Jak przypomniał, ustawę uchwalono z przedłożenia senackiego. Stanowi ona realizację wyroku Trybunału Konstytucyjnego z 28 kwietnia 2009 r., stwierdzającego niezgodność art. 434 § 3 i art. 443 zdanie pierwsze in fine, ustawy - Kodeks postępowania karnego z art. 42 ust. 2 konstytucji w zakresie, w jakim dopuszczają one możliwość orzeczenia na niekorzyść oskarżonego w sytuacji zaskarżenia wyroku, wydanego z zastosowaniem art. 387 k.p.k., wyłącznie na korzyść oskarżonego, na podstawie zarzutów nieobjętych porozumieniem, o którym mowa w art. 387 k.p.k.

Do rozpatrywanej noweli uwag nie zgłosiło senackie biuro legislacyjne, nie zgłosili ich również senatorowie. Przewodniczący komisji senator S. Piotrowicz zgłosił wobec tego wniosek o przyjęcie rozpatrzonej ustawy bez poprawek. Wniosek został przyjęty jednogłośnie. Na sprawozdawcę stanowiska komisji w tej sprawie wybrano senatora Pawła Klimowicza.

Na zakończenie posiedzenia w głosowaniu tajnym przy użyciu opieczętowanych kart senatorowie wybrali senatora Jacka Swakonia na zastępcę przewodniczącego Komisji Praw Człowieka, Praworządności i Petycji. Jego kandydaturę na to stanowisko zgłosił 7 kwietnia 2010 r. senator Piotr Wach.

* * *

Na swym posiedzeniu Komisja Regulaminowa Etyki i Spraw Senatorskich rozpatrzyła wniosek Prezydium Senatu z 26 marca 2010 r., dotyczący nieusprawiedliwionych nieobecności senatora Krzysztofa Zaremby na więcej niż trzech posiedzeniach komisji senackich w ciągu roku

Po zapoznaniu się z dokumentacją przesłaną przez marszałka Senatu, wysłuchaniu senatora K. Zaremby i w wyniku przeprowadzonej dyskusji komisja uznała, że przepisy Regulaminu Senatu, a także uchwała Prezydium Senatu z 1 kwietnia 2004 r. w sprawie trybu składania i rozpatrywania usprawiedliwień z tytułu nieobecności senatora na posiedzeniu komisji zobowiązują senatora, który mógł uczestniczyć w obradach, do usprawiedliwienia swojej nieobecności na piśmie w terminie 14 dni od dnia nieobecności. Pismo z usprawiedliwieniem i dokumentami potwierdzającymi przyczyny nieobecności senator powinien złożyć do przewodniczącego komisji.

Zdaniem senatorów Piotra Zientarskiego i Mieczysława Augustyna, zgodnie z ustawą z 9 maja 1996 r. o wykonywaniu mandatu posła i senatora, podstawowym obowiązkiem senatora jest obecność i czynne uczestnictwo w pracach Senatu i jego organów, do których został wybrany. Ponieważ senator K. Zaremba nie usprawiedliwił zgodnie z wymogami regulaminowymi nieobecności na sześciu posiedzeniach Komisji Spraw Zagranicznych, senatorowie P. Zientarski i M. Augustyn zgłosili wniosek, aby Komisja Regulaminowa, Etyki i Spraw Senatorskich orzekła karę regulaminową, przewidzianą w art. 25 ust 2 pkt 2 Regulaminu Senatu, polegającą na udzieleniu upomnienia senatorowi K. Zarembie. Komisja Regulaminowa, Etyki i Spraw Senatorskich poparła jednogłośnie ten wniosek i w drodze uchwały udzieliła upomnienia senatorowi K. Zarembie.

* * *

Na swym posiedzeniu Komisja Rolnictwa i Rozwoju Wsi zajęła się problematyką nawozów sztucznych. Senatorowie zapoznali się z informacją ministrów rolnictwa i gospodarki dotyczącą sytuacji na rynku nawozów sztucznych. Wysłuchali opinii ekspertów w sprawie rynku nawozów mineralnych w Polsce, a także informacji ministra skarbu państwa na temat prywatyzacji zakładów produkujących nawozy sztuczne.

W obradach komisji wzięli udział m.in. przedstawiciele Ministerstwa Rolnictwa i Rozwoju Wsi - podsekretarz stanu Marian Zalewski, dyrektor i wicedyrektor Departamentu Hodowli i Ochrony Roślin Małgorzata Surawska i Wiesław Podyma, dyrektor Departamentu Ropy i Gazu w Ministerstwie Gospodarki Maciej Kaliski, podsekretarz stanu w Ministerstwie Skarbu Państwa Adam Leszkiewicz, dyrektor Jerzy Majchrzak z Polskiej Izby Przemysłu Chemicznego, wiceprezes Agencji Rozwoju Przemysłu Marek Karabuła, prezes Polskiego Związku Producentów Roślin Zbożowych Stanisław Kacperczyk, prezes Krajowej Federacji Producentów Zbóż Rafał Młodanowicz, przewodniczący sekcji rolnej w Stowarzyszeniu Przemysłu Wapienniczego Maciej Gołębiewski.

Informację na temat sytuacji na rynku nawozów sztucznych przedstawił wiceminister rolnictwa i rozwoju wsi M. Zalewski. Jak poinformował, Polska jest największym producentem nawozów azotowych w krajach Unii Europejskiej i dysponuje mocą produkcyjną około 1,6-1,7 mln t, wytwarzając około 20% ogólnej ilości nawozów azotowych produkowanych w UE. Najwięcej wytwarza się saletry amonowej i mocznika, coraz większego znaczenia nabiera RSM (płynny roztwór mocznika i saletry amonowej). Polskie zakłady nawozowe mają zdolność wytwórczą znacznie przekraczającą potrzeby krajowego rolnictwa. Zmusza to krajowych producentów do rozszerzania asortymentu swoich wyrobów i podnoszenia ich jakości. Obecnie nawozy azotowe, podobnie jak i inne nawozy wytwarzane w kraju, spełniają wymogi jakościowe obowiązujące w UE.

Interesy największych polskich producentów nawozów mineralnych reprezentuje Polska Izba Przemysłu Chemicznego w Warszawie, a w szczególności Komisja Nawozowa. Na poziomie europejskim interesy tej branży reprezentuje natomiast Europejskie Stowarzyszenie Producentów Nawozów (EFMA) w Brukseli.

Produkcja nawozów mineralnych jest sektorem niezwykle energochłonnym i w dużej mierze zależnym od cen paliw, w szczególności gazu. Polska Izba Przemysłu Chemicznego na początku lutego 2010 r. informowała m.in. resort rolnictwa o spadku opłacalności produkcji przedsiębiorstw sektora chemicznego na skutek rosnących cen gazu ziemnego, głównego surowca do produkcji nawozów azotowych.

Jak poinformowano, obecnie trwają prace legislacyjne nad projektem rozporządzenia ministra gospodarki w sprawie ograniczeń, zakazów lub warunków produkcji, obrotu lub stosowania substancji lub preparatów niebezpiecznych oraz wprowadzania do obrotu lub stosowania produktów zawierających takie substancje lub preparaty. Rozporządzenie to, zgodnie z postanowieniami pkt 58 ust. 3 załącznika XVII do rozporządzenia (WE) nr 1907/2006, mówiącymi o możliwości zastosowania przez państwa członkowskie pewnych odstępstw od stosowania przepisów tego rozporządzenia, zawiera przepis przejściowy. Umożliwia on do 1 lipca 2014 r. stosowanie w nawozach 20% zamiast 16% limitu zawartości azotu z azotanu amonu. Resort rolnictwa jest w trakcie wyjaśniania z ministerstwem gospodarki sposobu stosowania w praktyce ograniczeń wynikających rozporządzenia (WE) nr 1907/2006. Zaistniała sytuacja powoduje, że zakłady przemysłowe produkujące azotan amonu (saletrę amonu) zmuszone są do poszukiwania i wdrażania kosztownych, nowych rozwiązań technologicznych.

Zdaniem naczelnika Wydziału Chemii i Farmacji w Departamencie Rozwoju Gospodarki w Ministerstwie Gospodarki Piotra Zabadały, branża nawozowa to jedna z głównych branż przemysłu chemicznego. Jest szczególnie narażona na niekorzystne zmiany cenowe surowców (węglowodory), ponieważ swą działalność opiera przede wszystkim na imporcie ropy i gazu ziemnego. Od cen surowców zależy zatem sytuacja ekonomiczno-finansowa spółek sektora nawozowego. W 2009 r. sprowadzono do Polski 55 tys. t chlorku potasu z Białorusi i 37 tys. t z Rosji (dane dotyczą 11 miesięcy). Kontyngent bezcłowy na import chlorku potasu z Białorusi został wykorzystany jedynie w 50%. W 2009 r. rynkowe warunki produkcji rolnej pogorszyły się, ale było lepiej niż w 2008 r.

Zdaniem przedstawiciela resortu gospodarki, szacuje się, że spadek o 2,2% cen produktów rolnych sprzedawanych przez gospodarstwa indywidualne i wzrost o 1,9% cen towarów i usług przeznaczanych na bieżącą produkcję rolniczą i na inwestycje ukształtował wskaźnik relacji cen ("nożyce cen") na poziomie 96 (90,1 w 2008 r. i 107,2 w 2007 r.).

Sytuację na rynku nawozów mineralnych przedstawił przedstawiciel Instytutu Ekonomiki Rolnictwa i Gospodarki Żywnościowej - Państwowego Instytutu Badawczego Arkadiusz Zalewski. W 2008 r. odnotowano, często bez uzasadnienia kosztowego, gwałtowne podwyżki cen niektórych środków produkcji dla rolnictwa. W środowisku ekonomiczno-rolniczym określone zostało "syndromem Janosika" i polegało na przechwytywaniu części dochodów rolników przez producentów i dostawców środków produkcji. System dopłat bezpośrednich zapewnił wyższy poziom stosowania plonotwórczych środków produkcji mających wpływ na lepsze wyniki produkcji rolniczej. Mimo niekorzystnych relacji cen nawozów do cen zbóż w sezonie 2008/09 osiągnięty został stosunkowo wysoki poziom nawożenia - 117,9 kg NPK/ha UR. Efektem stały się wysokie plony zbóż w 2009 r. Średni plon pszenicy wyniósł 41,7 dt/ha, a zbóż ogółem - 34,8 dt/ha. Osiem województw północnej i zachodniej Polski osiągnęło w plonowaniu pszenicy średni poziom UE. W skali światowej coraz więcej rolników stosuje nawozy mineralne, stąd popyt na nie wzrasta, i to w krajach o wielkiej powierzchni użytków rolnych (Chiny, Indie i Brazylia). W bardzo szybkim tempie drożeją surowce i komponenty do produkcji, a w konsekwencji nawozy mineralne.

Biorąc pod uwagę ustabilizowanie się sytuacji popytowo-podażowej na światowych rynkach nawozów mineralnych, można oczekiwać stopniowych obniżek cen nawozów w Polsce. Równowaga na rynku nawozów mineralnych na świecie w najbliższych latach będzie uzależniona od polityki i rozwiązań żywieniowych potęg demograficznych takich jak Chiny i Indie, sytuacji na rynku surowcowym, a także od kursu dolara, ponieważ w tej walucie dokonywane są rozliczenia w handlu surowcami i nawozami mineralnymi. Przewidywać można umiarkowany wzrost nawożenia mineralnego w Polsce, który będzie dodatkowo stymulowany środkami finansowymi w ramach WPR w postaci dopłat bezpośrednich. Zużycie nawozów mineralnych w sezonie 2009/10 może wzrosnąć do 124 kg npk/ha. Poziom nawożenia wapniowego nadal będzie się utrzymywał na bardzo niskim poziomie, powodując dalsze zakwaszanie gleb i pogarszanie ich urodzajności.

Senatorowie zapoznali się także z informacją na temat prywatyzacji zakładów produkujących nawozy, którą przedstawił wiceminister skarbu państwa A. Leszkiewicz. Jak poinformował, prywatyzacja spółek wchodzących w skład tzw. I grupy chemicznej prowadzona jest zgodnie z przygotowaną przez Naftę Polska SA i przyjętą przez ministra skarbu państwa koncepcją prywatyzacji trzech spółek chemicznych: ZAK SA, Zakładów Azotowych w Tarnowie-Mościcach i Ciech SA. Koncepcja ta została opracowana w 2008 r.

W trakcie dyskusji zwracano uwagę, że procesy prywatyzacyjne powinny przebiegać z poszanowaniem praw pracowników, a także z zagwarantowaniem miejsc pracy i produkcji. Wskazywano również, że nie można osiągnąć dobrych efektów gospodarskich, jeżeli nie zostanie zachowana właściwa proporcja między ceną nawozów i ceną produktu finalnego, jakim jest zboże czy inny artykuł rolny. Obecnie relacja ceny zboża do ceny nawozów stała się bardzo niekorzystna dla rolników i to należy w najbliższym czasie zmienić. Resort rolnictwa powinien opracować strategię, zachowując właściwą relację między cenami nawozów i środków chemicznych a ceną produktu finalnego. Jeżeli taka proporcja nie zostanie zachowana, to rolnicy ograniczą zakupy nawozów sztucznych z przyczyn ekonomicznych

Podczas dyskusji zwracano także uwagę na tzw. wapniowanie gleby, które zostało ograniczone ze względu na wygaśnięcie wsparcia finansowego i ochronę środowiska. Jak wskazywano, w pewnych regionach kraju to jednak niezbędne. Przedstawiciel resortu rolnictwa poinformował, że minister rolnictwa zgłaszał do dyrektywy nawozowej wnioski, w których wskazywał, że wapniowanie gleby jest bardzo korzystne i wymaga wsparcia finansowego.

Na swym posiedzeniu Komisja Spraw Emigracji i Łączności z Polakami za Granicą rozpatrzyła wnioski o zlecenie zadań o charakterze programowym w zakresie opieki nad Polonią i Polakami za granicą.

Dyrektor Biura Polonijnego Kancelarii Senatu Artur Kozłowski poinformował senatorów o środkach na opiekę nad Polonią i Polakami za granicą pozostających w dyspozycji kancelarii w 2010 r. Następnie przedstawił opinię dotyczącą kierowanych do Komisji Spraw Emigracji i Łączności z Polakami za Granicą oraz Prezydium Senatu wniosków o zlecenie zadań o charakterze programowym w ramach kierunku 1 - wspieranie organizacji i środowisk polonijnych i polskich w świecie, kierunku 4 -wspieranie kształtowania postaw obywatelskich w środowiskach polonijnych i polskich oraz w ramach kierunku 5 - upowszechnianie wiedzy o Polsce, języku i kulturze oraz kształtowanie pozytywnego wizerunku Polski i Polaków w świecie, w szczególności wspieranie działalności programowej i infrastruktury redakcji radiowych, telewizyjnych, czasopism polonijnych i portali internetowych. Wnioski zostały złożone do Kancelarii Senatu po terminie.

W dyskusji głos zabrali senatorowie Łukasz Abgarowicz, Ryszard Bender i Stanisław Gogacz.

W wyniku głosowania komisja jednomyślnie poparła opinię Kancelarii Senatu dotyczącą omawianych wniosków.

• Stowarzyszenie Skarbników Samorządowych Warmii i Mazur w Szczytnie: współpraca i wymiana doświadczeń pracowników samorządowych rejonu wileńskiego i solecznickiego z regionem Warmii i Mazur. Całkowity koszt realizacji zadania - 28 083 zł, postulowana dotacja - 17 083 zł. Komisja zaproponowała, aby wniosek odrzucić.
• Fundacja SEMPER POLONIA w Warszawie: III Kongres polskich stowarzyszeń studenckich w Wielkiej Brytanii. Całkowity koszt realizacji zadania - 55 364,33 zł, postulowana dotacja - 18 539,33 zł. Komisja zaproponowała, aby wniosek odłożyć.
• Stowarzyszenie Współpracy ze Wschodem MEMORAMUS w Poznaniu: antena satelitarna do nauki języka polskiego w Domu Polskim w Smoleńsku. Całkowity koszt realizacji zadania - 1000 zł, postulowana dotacja - 1000 zł. Komisja zaproponowała, aby wniosek poprzeć.
• Stowarzyszenie "Wspólnota Polska" w Warszawie: pomoc Polonii i Polakom za granicą w 2010 r. Całkowity koszt realizacji zadania - 261 090 zł, postulowana dotacja - 249 886,62 zł. Komisja zaproponowała, aby wniosek poprzeć, dotację zmniejszyć jednak do 150 219,95 zł.

Kierunek 5: Upowszechnianie wiedzy o Polsce, języku i kulturze oraz kształtowanie pozytywnego wizerunku Polski i Polaków w świecie, w szczególności wspieranie działalności programowej i infrastruktury redakcji radiowych, telewizyjnych, czasopism polonijnych i portali internetowych

• Stowarzyszenie "Wspólnota Polska" w Warszawie: pomoc Polonii i Polakom za granicą w 2010 r. Całkowity koszt realizacji zadania - 700 982 zł, postulowana dotacja - 226 757,37 zł. Komisja zaproponowała, aby wniosek odrzucić.

Podczas posiedzenia Komisji Spraw Emigracji i Łączności z Polakami za Granicą dyskutowano także o stanowisku komisji w sprawie realizacji postanowień Traktatu pomiędzy Rzecząpospolitą Polską a Republiką Federalną Niemiec o dobrym sąsiedztwie i przyjaznej współpracy z 17 czerwca 1991 r. Przewodniczący komisji senator Andrzej Person przedstawił projekt uchwały w tej sprawie.

Następnie przeprowadzono dyskusję, w której głos zabrali senatorowie: Ryszard Bender, Stanisław Gogacz, Roman Ludwiczak, Maria Pańczyk-Pozdziej, Andrzej Person i Tadeusz Skorupa. Senator T. Skorupa zwrócił uwagę, że projekt zaprezentowany przez senatora A. Persona odbiega od propozycji senator Janiny Fetlińskiej z 24 marca 2010 r. Senator R. Bender zgłosił postulat, by zapisy uchwały zostały sformułowane w sposób bardziej stanowczy.

Obecna na posiedzeniu Komisji Spraw Emigracji i Łączności z Polakami za Granicą wicedyrektor Departamentu Współpracy z Polonią w Ministerstwie Spraw Zagranicznych Marta Sęk-Spirydowicz podkreśliła, że projekt uchwały komisji miał być podsumowaniem dyskusji przeprowadzonej z udziałem przedstawicieli Polonii niemieckiej na posiedzeniu komisji 24 marca.

Senator S. Gogacz zaproponował, by uchwałę dotyczącą realizacji postanowień traktatu polsko-niemieckiego z 17 czerwca 1991 r. podjął Senat. Zaproponował także, by w ramach komisji emigracji powołać zespół ds. monitorowania sytuacji Polonii niemieckiej.

Jak stwierdził przedstawiciel Biura Legislacyjnego Kancelarii Senatu, podjęcie uchwały przez Senat podlega innej procedurze niż jej podjęcie przez komisję.

Przewodniczący komisji senator A. Person zaproponował odłożenie podjęcia uchwały do następnego posiedzenia, podczas którego zespół senatorów przedstawi poprawioną wersję projektu. Senatorowie postanowili powołać zespół redakcyjny w składzie senatorowie: Ł. Abgarowicz, S. Gogacz i T. Skorupa.

28 kwietnia 2010 r.

Komisja Spraw Unii Europejskiej

• Wniosek w sprawie dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady zmieniającej dyrektywę 1999/62/WE w sprawie pobierania opłat za użytkowanie niektórych typów infrastruktury przez pojazdy ciężarowe - wraz z projektem stanowiska rządu w tej sprawie - sygnatura Komisji Europejskiej COM (2008) 436.
• Wniosek dotyczący decyzji Parlamentu Europejskiego i Rady ustanawiającej działanie Unii Europejskiej na rzecz Znaku Dziedzictwa Europejskiego - wraz z projektem stanowiska rządu w tej sprawie - sygnatura Komisji Europejskiej COM (2010) 076.
• Wniosek dotyczący rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr .../.. z dnia [...] r. zmieniającego rozporządzenie (WE) nr 1905/2006 ustanawiające Instrument finansowania współpracy na rzecz rozwoju - wraz z projektem stanowiska rządu w tej sprawie - sygnatura Komisji Europejskiej COM (2010) 102.
• Projekt rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady zmieniającego rozporządzenie Rady (WE) nr 2007/2004 ustanawiające Europejską Agencję Zarządzania Współpracą Operacyjną na Zewnętrznych Granicach Państw Członkowskich Unii Europejskiej (FRONTEX) - wraz z projektem stanowiska rządu w tej sprawie - sygnatura Komisji Europejskiej COM (2010) 061.
• Wnioski nierozpatrywane - propozycje - sygnatury Komisji Europejskiej: COM (2010) 115, COM (2010) 098, COM (2010) 097, COM (2010) 096, COM (2010) 090, COM (2010) 089, COM (2010) 075, COM (2010) 072, COM (2010) 071, COM (2010) 065, COM (2010) 054, COM (2010) 053.

* * *

Komisja Budżetu i Finansów Publicznych, Komisja Rolnictwa i Rozwoju Wsi, Komisja Ustawodawcza

• Rozpatrzenie wniosków zgłoszonych na 52. posiedzeniu Senatu do projektu ustawy o zmianie ustawy o swobodzie działalności gospodarczej, ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

16 kwietnia 2010 r. w Rzymie odbyło się XII Spotkanie Stowarzyszenia Senatów Europy, w którym wziął udział marszałek Bogdan Borusewicz.

Uczestnicy spotkania minutą ciszy oddali hołd prezydentowi Lechowi Kaczyńskiemu i wszystkim ofiarom katastrofy pod Smoleńskiem. Na ręce marszałka B. Borusewicza kondolencje złożyli m.in. przewodniczący Senatu Włoch Renato Schifani, przewodniczący Rady Federacji Zgromadzenia Federalnego Federacji Rosyjskiej Sergiej Mironow, przewodniczący Bundesratu Republiki Federalnej Niemiec Jens Bohrnsen, przewodniczący Senatu Francji Gerard Larcher.

Rzymskie spotkanie, w którym udział wzięli przewodniczący wyższych izb narodowych parlamentów z 16 krajów europejskich, poświęcone było roli senatów w dyplomacji parlamentarnej.

Podczas sesji marszałek B. Borusewicz powiedział, że coraz większego znaczenia we współczesnych stosunkach międzynarodowych nabiera dyplomacja parlamentarna. Stwierdził, że wynika to z coraz większej roli parlamentów i parlamentarzystów oraz zgromadzeń międzynarodowych w polityce zagranicznej. Szczególna rola dyplomacji parlamentarnej wynika z faktu, że parlamentarzyście wolno powiedzieć więcej. Jak mówił: "W zamian ma on możliwość także więcej usłyszeć. W dyplomacji parlamentarnej z prawem głosu uczestniczy nie tylko rząd, ale również opozycja. Wynikają z tego korzyści dla obu stron. Dyplomacja parlamentarna dopuszcza bowiem do polityki zagranicznej całe polityczne spektrum. Dzięki temu jest ona bardziej reprezentatywna niż rządowa. Uprawiający dyplomację parlamentarną mają prawo egzekwować zasadę wzajemności, czyli domagać się możliwości rozmowy z przedstawicielami opozycji. Także opozycji pozaparlamentarnej. Dyplomacja parlamentarna umożliwia zabranie głosu tym, którzy z różnych powodów są go pozbawieni". Marszałek B. Borusewicz dodał, że dobrym forum dla uprawiania dyplomacji parlamentarnej jest Stowarzyszenie Senatów Europy. Sesje plenarne są okazją nie tylko do wymiany doświadczeń i poglądów, ale też do spotkań i konsultacji dwustronnych. Właśnie podczas spotkania w Pradze w 2006 r. zostały nawiązane kontakty z Radą Federacją Rosji i jej przewodniczącym S. Mironowem. "Była to próba poprawy stosunków polsko-rosyjskich" - podkreślił marszałek B. Borusewicz. "Kolejne spotkania dowiodły, że porozumienie można budować, nie oglądając się na rządy" - powiedział marszałek Senatu.

Podczas rzymskiego spotkania przewodniczący senatów Francji i Belgii przedstawili propozycję utworzenia międzynarodowego ciała ds. polityki obronnej.

W trakcie konferencji odbyły się także spotkania bilateralne. Marszałek B. Borusewicz spotkał się z przewodniczącym Rady Federacji Zgromadzenia Federalnego Federacji Rosyjskiej S. Mironowem, przewodniczącym Senatu Włoch R. Schifanim oraz przewodniczącym Senatu Francji G. Larcherem.

Stowarzyszenie Senatów Europy, do którego należą izby wyższe 15 państw, powstało w Paryżu 8 listopada 2000 r.

22 kwietnia 2010 r. w Katowicach marszałek Bogdan Borusewicz spotkał się z przewodniczącym Senatu Parlamentu Republiki Czeskiej Premyslem Sobotką, który wziął udział w pogrzebie wicemarszałek Krystyny Bochenek.

Podczas rozmowy omówiono m.in. sytuację w ramach współpracy Grupy Wyszehradzkiej w związku z wynikami wyborów parlamentarnych na Węgrzech.

Marszałek B. Borusewicz poinformował także o niepokojącym komunikacie Komisji Europejskiej, dotyczącym możliwości konsolidowania aktywów bankowych przez centrale banków inwestujących w nowych państwach członkowskich Unii Europejskiej. Zapoznał także swojego rozmówcę z przyjętymi przez polski Senat zmianami w regulaminie, przewidującymi wydawanie przez Izbę uzasadnionych opinii na temat zgodności unijnych projektów aktów prawodawczych z zasadą pomocniczości. Ponadto przedstawił stanowisko w sprawie relacji Parlamentu Europejskiego z parlamentami narodowymi, które nie mogą być traktowane jak zbiory komisji parlamentarnych. Przewodniczący Senatów Polski i Czech postanowili, że w sprawach związanych z wykonywaniem nowych uprawnień parlamentów narodowych będą się ze sobą kontaktować bezpośrednio.

29 kwietnia 2010 r. w ramach uzgodnionego podczas spotkania w Katowicach mechanizmu bezpośrednich konsultacji podczas rozmowy telefonicznej marszałek B. Borusewicz poinformował przewodniczącego P. Sobotkę o uchwaleniu przez polski Senat pierwszej opinii dotyczącej naruszenia zasady pomocniczości przez projekt zmiany rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady o agencji ochrony granic zewnętrznych Unii Europejskiej FRONTEX.

7 kwietnia 2010 r. w Senacie odbył się uroczysty koncert, upamiętniający 70. rocznicę zbrodni katyńskiej, w wykonaniu Orkiestry Sinfonietta Cracovia pod dyrekcją Jerzego Maksymiuka.

Witając gości, wśród których znalazła się żona prezydenta Maria Kaczyńska, marszałek Bogdan Borusewicz podziękował im za to, że przybyli do Senatu, by razem myśleć o tragicznych wydarzeniach sprzed 70 lat. Koncertu wysłuchali także członkowie Prezydium Senatu i Sejmu, senatorowie, przedstawiciele Federacji Rodzin Katyńskich i organizacji kombatanckich, ludzie kultury i nauki, m.in. Elżbieta Penderecka i Julia Hartwig.

Marszałek Senatu podkreślił, że polscy senatorowie pamiętają o ofiarach zbrodni katyńskiej. "Część polityków, posłów i senatorów w rocznicę tego mordu jest na miejscu - w Lesie Katyńskim. Inni senatorowie zamierzają się tam udać w najbliższych dniach, by oddać hołd pomordowanym oficerom" - mówił.

"Mamy dzisiaj w parlamencie normalny dzień pracy, ale musimy pamiętać o naszych tragicznych momentach w historii. Ponieważ nie wszyscy mogliśmy uczestniczyć w wyjeździe do Katynia, dlatego zaprosiłem państwa na koncert" - powiedział marszałek.

Orkiestra wykonała "Dolorosę" Jerzego Maksymiuka, fragmenty "Polskiego Requiem" Krzysztofa Pendereckiego oraz symfonię Kameralną Dymitra Szostakowicza.

8 kwietnia 2010 r. w Senacie marszałek Bogdan Borusewicz otworzył wystawę "Południowe Podlasie - dziś i jutro". Ekspozycja prezentująca powiat bialski wpisuje się w obchody Roku Demokracji Lokalnej.

Na wystawie można obejrzeć 38 fotografii przedstawiających przyrodę tej części Podlasia, a także zabytki architektury sakralnej i współczesność Międzyrzecza Podlaskiego oraz Białej Podlaskiej. Pokazują one zarówno dawne tradycje, jak i obecne osiągnięcia mieszkańców powiatu bialskiego.

Inicjatorem zorganizowania wystawy był zastępca przewodniczącego Komisji Nauki, Edukacji i Sportu senator Józef Bergier. Ekspozycję przygotowały samorządy powiatu bialskiego, Białej Podlaskiej i Międzyrzeca Podlaskiego.

* * *

27 kwietnia 2010 r. w gmachu parlamentu senacka Komisja Środowiska we współpracy z Instytutem na rzecz Ekorozwoju zorganizowała konferencję "Ochrona klimatu szansą dla gospodarki i społeczeństwa".

W spotkaniu uczestniczyli przedstawiciele Ministerstwa Środowiska, Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej, instytucji rządowych i pozarządowych oraz samorządów terytorialnych, a także eksperci i naukowcy zajmujący się problematyką ochrony klimatu.

Otwierając konferencję, przewodniczący komisji senator Zdzisław Pupa podkreślił, że ochrona klimatu to temat niezwykle ważny ze względu na działania podejmowane w tym zakresie na całym świecie. Także Unia Europejska ogranicza emisję CO₂, a głównym celem tych działań jest pozostawienie następnym pokoleniom czystej i zadbanej Ziemi. Senator podkreślił, że zwiększa się społeczna świadomość zagrożeń i potrzeba przeciwdziałania im. Chodzi również o wskazywanie rozwiązań służących ochronie klimatu, będących jednocześnie szansą na rozwój i modernizację polskiej gospodarki.

Prezes Instytutu na rzecz Ekorozwoju dr Andrzej Kassenberg podkreślił, że program konferencji przygotowano z myślą o ukazaniu różnych możliwości rozwojowych, jakie stwarza ochrona klimatu. Jak stwierdził, intencją organizatorów jest zwrócenie uwagi na ochronę klimatu jako szansę dla polskiej gospodarki, przede wszystkim na jej modernizację i zwiększenie innowacyjności, oparcie na wiedzy. Inne korzyści z aktywnej polityki klimatycznej to zwiększenie konkurencyjności naszego kraju na rynku międzynarodowym, wzrost efektywności przy wykorzystywaniu zasobów naturalnych, utworzenie nowych miejsc pracy, poprawa efektywności usług energetycznych czy polepszenie stanu zdrowia obywateli.

Na rosnące znaczenie problematyki ochrony klimatu w ostatnich latach zwrócił także uwagę prof. Maciej Nowicki, były minister środowiska, odpowiedzialny za poznański szczyt klimatyczny w 2008 r. Jego zdaniem, to jedno z najważniejszych zagadnień podejmowanych obecnie przez rządy całego świata, niezależnie od dyskusji na temat przyczyn globalnego ocieplenia.

Podsumowując swoje wystąpienie, w którym omówił zobowiązania Polski dotyczące ochrony klimatu, wynikające z międzynarodowych i unijnych negocjacji, podkreślił, że nawet gdyby Polska nie była członkiem UE, nasza gospodarka musiałaby zostać zrestrukturyzowana i w dobrze pojętym własnym interesie dostosować się do światowych wymagań, przede wszystkim ze względu na potrzebę zrównoważonego rozwoju - zarówno gospodarczego, jak i społecznego.

Podczas konferencji wyrażano także obawy, że wprowadzanie nowych, niestety, często bardzo kosztownych, rozwiązań służących ochronie klimatu, np. handlu uprawnieniami do emisji CO₂, ograniczaniu energetyki węglowej, zwiększaniu produkcji energii pochodzącej ze źródeł odnawialnych, może przyczynić się do wzrostu cen energii i surowców, kosztów produkcji i usług, a także negatywnie wpłynąć na stan budżetu samorządów i gospodarstw domowych. Podkreślano jednak, że to zagrożenie należy potraktować jak szansę rozwojową - zmianę charakteru polskiej gospodarki, wdrożenie innowacyjnych technologii czy lepsze wykorzystanie krajowych zasobów naturalnych. W efekcie może to przynieść wymierne korzyści, doprowadzić do obniżenia kosztów i znaczącego złagodzenia aktywnej polityki klimatycznej.

Podczas konferencji omówiono także następujące zagadnienia:

• "Energetyka i transport jako podstawowe wyzwania w ochronie klimatu", dr Andrzej Kassenberg, prezes Instytutu na rzecz Ekorozwoju;
• "Gospodarowanie wodą w powiązaniu z rozwojem rolnictwa - szanse i zagrożenia związane z ochroną klimatu", dr hab. inż. Tomasz Okruszko, wykładowca SGGW;
• "Fundusze na ochronę klimatu na poziomie krajowym", Agnieszka Zagrodzka, Departament Ochrony Klimatu, Zespół ds. Systemu Zielonych Inwestycji, Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej;
• "Adaptacja do zmian klimatu", Mirosław Sobolewski, ekspert Biura Analiz Sejmowych.

Odbyła się także dyskusja panelowa, poświęcona korzyściom gospodarczym wynikającym z prowadzenia progresywnej polityki klimatycznej

* * *

30 kwietnia 2010 r. Senat odwiedziła 50-osobowa grupa dzieci - sierot po górnikach, podopiecznych Fundacji Rodzin Górniczych. Do złożenia wizyty zaprosiła je kilka miesięcy temu wicemarszałek Krystyna Bochenek, która zginęła w katastrofie lotniczej pod Smoleńskiem.

Z dziećmi spotkał się przewodniczący Komisji Spraw Emigracji i Łączności z Polakami za Granicą senator Andrzej Person i poseł Danuta Pietraszewska. W spotkaniu wzięła także udział Joanna Urban, dyrektor Gabinetu Marszałka Senatu.

Podczas pobytu w Warszawie dzieci zwiedziły budynki Sejmu i Senatu, odwiedziły niedawno otwarte nowe Muzeum im. Fryderyka Chopina w Zamku Ostrogskich, obejrzały także spektakl w Teatrze Polonia.

Wicemarszałek K. Bochenek wraz z posłankami Mirosławą Nykiel i D. Pietraszewską zabiegały u prezesa Rady Ministrów o przyznanie rent specjalnych kilkudziesięciu wdowom, będącym pod opieką Fundacji Rodzin Górniczych. Starania te zakończyły się sukcesem i w grudniu 2009 r. premier Donald Tusk przyznał im renty specjalne.

Wykaz numerów "Diariusza"