Oświadczenie skierowane do wiceprezesa Rady Ministrów, ministra spraw wewnętrznych i administracji Grzegorza Schetyny

Szanowny Panie Premierze!

Art. 3 ust. 1 Europejskiej Karty Samorządu Terytorialnego, DzU 1994 nr 124 poz. 607, stanowi: "Samorząd terytorialny oznacza prawo i zdolność społeczności lokalnych, w granicach określonych prawem, do kierowania i zarządzania zasadniczą częścią spraw publicznych na własną odpowiedzialność i w interesie ich mieszkańców". W opinii konwentu wójtów gmin wiejskich województwa kujawsko-pomorskiego realizowanie tego prawa jest zagrożone.

Polityka państwa w niewielkim stopniu wpisuje się w potrzeby i aspiracje środowisk wiejskich. Zwiększa się dysproporcja między obszarami wiejskimi a miastami. Dotyczy to między innymi wskaźnika dochodów w gospodarstwach domowych, infrastruktury technicznej, stanu oświaty, służby zdrowia. Pogłębiają się różnice w poziomie życia i zasobności rodzin z obszarów wiejskich i miejskich. Obszar biedy na terenach wiejskich ciągle się powiększa.

W gminach wiejskich, gdzie większość rodzin jest wielodzietna, wprowadzenie od 2007 r. tak zwanej ulgi prorodzinnej skutkuje zmniejszeniem wpływów z tytułu podatku PIT. Ta sytuacja spowoduje zmniejszenie wpływów do budżetu w niektórych gminach nawet do 50%. Uszczuplenie przyjętych już budżetów doprowadzi do wycofania się samorządów z realizacji niejednej ważnej inwestycji. Zabraknie środków na udział własny w realizacji zadań, które mogą być dofinansowane ze środków unijnych, gdzie również nastąpiło zmniejszenie dofinansowania w części priorytetów i działań tylko do 50%. Istnieje zagrożenie skokowego wzrostu poziomu zadłużenia

Samorządowcy skarżą się na pogarszanie się sytuacji dochodowej gmin. System finansowania samorządów opiera się głównie na dotacjach i subwencjach, których wielkość waloryzowana jest wskaźnikiem inflacyjnym. Wzrost poziomu wydatków nie wynika jednak tylko ze wskaźnika inflacyjnego. Jeszcze dwa lata temu za podatek od nieruchomości z dwóch lat można było wybudować pełnowymiarową salę gimnastyczną - obecnie potrzeba na to czterech lat. Aby samorząd pozostał samorządem, musi mieć więcej dochodów własnych, a nie subwencji i dotacji na określone cele.

Szanowny Panie Premierze, lista uwag zgłaszanych przez samorządowców jest bardzo długa. Jako senator czuję się zobowiązany i zobligowany do występowania w imieniu wszystkich samorządowców, szczególnie tych ze środowisk gminnych i małych miast.

Składając życzenia w Dniu Pracownika Samorządowego, wnoszę o dokonanie analizy sytuacji dochodowej samorządów terytorialnych, szczególnie gminnych, i o debatę z udziałem samorządowców na temat kondycji samorządów.

Z poważaniem
Andrzej Person
senator RP