Uwaga!

Zapis stenograficzny jest tekstem nieautoryzowanym.

Zapis stenograficzny (1470) ze 166. posiedzenia

Komisji Praw Człowieka, Praworządności i Petycji

w dniu 24 marca 2010 r.

Porządek obrad:

1. Rozpatrzenie ustawy o zmianie ustawy o cudzoziemcach oraz niektórych innych ustaw (druk senacki nr 817, druki sejmowe nr 2806, 2828).

(Początek posiedzenia o godzinie 11 minut 07)

(Posiedzeniu przewodniczy przewodniczący Stanisław Piotrowicz)

Przewodniczący Stanisław Piotrowicz:

Otwieram posiedzenie Komisji Praw Człowieka, Praworządności i Petycji.

W porządku obrad dzisiejszego posiedzenia mamy rozpatrzenie ustawy o zmianie ustawy o cudzoziemcach oraz niektórych innych ustaw, zawartej w druku senackim nr 817.

Bardzo serdecznie witam przybyłych na dzisiejsze posiedzenie gości. W szczególności witam pana ministra Rafała Rogalę, szefa Urzędu do spraw Cudzoziemców; witam panią Bożenę Sadowską, dyrektora Biura Prawnego w Urzędzie do spraw Cudzoziemców; witam pana Tomasza Cytrynowicza, zastępcę dyrektora Departamentu Legalizacji Pobytu i Wykazu Cudzoziemców w Urzędzie do spraw Cudzoziemców; witam panią Katarzynę Rowińską-Wróbel, głównego specjalistę w Departamencie Legalizacji Pobytu i Wykazu Cudzoziemców. Witam także panią Karolinę Rusiłowicz, prawnika z Helsińskiej Fundacji Praw Człowieka. Witam pana Szymona Giderewicza, mecenasa, legislatora w Biurze Legislacyjnym w Kancelarii Senatu. Nadto serdecznie witam panów senatorów z panem marszałkiem na czele oraz panie sekretarz, panią Elżbietę Owczarek i panią Joannę Granowską.

Bardzo proszę pana ministra o przybliżenie tematyki ustawy.

Szef Urzędu do spraw Cudzoziemców Rafał Rogala:

Bardzo dziękuję.

Panie Przewodniczący! Szanowni Panowie Senatorowie! Wysoka Komisjo!

Projekt ustawy o zmianie ustawy o cudzoziemcach oraz niektórych innych ustaw ma na celu dostosowanie polskiego prawa do regulacji zawartych w rozporządzeniu Parlamentu Europejskiego i Rady nr 810/2009 z dnia 13 lipca 2009 r. ustanawiającym wspólnotowy kodeks wizowy, który stanowi kodyfikację obowiązującego prawodawstwa wspólnotowego w dziedzinie wspólnej polityki wizowej. Do stosowania wspólnotowego kodeksu wizowego nie jest konieczna implementacja jego przepisów do krajowego porządku prawnego, jednakże objęcie rozporządzeniem części materii uregulowanej dotychczasowym prawem krajowym spowodowało konieczność dokonania zmian przepisów ustawy z dnia 13 czerwca 2003 r. o cudzoziemcach, a zwłaszcza jej rozdziału 3 dotyczącego wiz.

W projekcie ustawy przewidziano między innymi uchylenie przepisów dotyczących wiz Schengen w zakresie regulowanym przez wspólnotowy kodeks wizowy; unormowanie tych kwestii dotyczących wiz Schengen, które zgodnie z przepisami rozporządzenia powinny zostać określone w prawie krajowym państw członkowskich Unii Europejskiej; dokonanie modyfikacji uregulowań dotyczących wiz krajowych w celu ujednolicenia tam, gdzie jest to zasadne, trybu ich wydawania z trybem wydawania wiz Schengen; wprowadzenie pewnych zmian w zakresie kompetencji organów.

W wyniku projektowanej nowelizacji dotychczasowy podział wiz na wizy jednolite oraz wizy krajowe zostanie zastąpiony podziałem na wizy Schengen i wizy krajowe. Użyte na potrzeby tej ustawy pojęcie wizy Schengen obejmuje wszystkie wizy, których wydawanie reguluje wspólnotowy kodeks wizowy. Pojęcie to odnosi się zarówno do wiz ważnych na całym terytorium państw członkowskich obszaru Schengen, jak i do wiz o ograniczonej ważności terytorialnej, ważnych na terytorium jednego lub kilku, lecz nie wszystkich państw członkowskich tego obszaru. W projekcie nowelizacji wprowadzono nowy sposób określania celów, w których są wydawane wizy, tak aby nawiązywały one wprost do treści załącznika do rozporządzenia nr 810/2009.

Stosownie do wymogów wynikających ze wspólnotowego kodeksu wizowego projekt ustawy przewiduje wprowadzenie zasady pisemnego informowania na specjalnym formularzu o odmowie wydania wizy, jej cofnięciu lub unieważnieniu oraz możliwość złożenia do konsula wniosku o ponowne rozpatrzenie decyzji o odmowie wydania wizy. Oba te nowe rozwiązania będą miały zastosowanie tak do wiz Schengen, jak i do wiz krajowych od dnia 5 kwietnia 2011 r.

Zgodnie z nowymi przepisami cudzoziemiec ubiegający się o wizę krajową będzie musiał mieć dokument potwierdzający posiadanie ubezpieczenia zdrowotnego w rozumieniu polskich przepisów lub dokument potwierdzający zawarcie umowy podróżnego ubezpieczenia medycznego o minimalnej kwocie ubezpieczenia w wysokości 30 tysięcy euro, ważnej przez okres planowanego pobytu cudzoziemca na terytorium RP, pokrywający wszelkie wydatki, które mogą wyniknąć podczas pobytu na terytorium RP w związku z koniecznością powrotu z powodów medycznych, pilną potrzebą udzielenia pomocy medycznej, nagłym leczeniem szpitalnym lub ze śmiercią, w której ubezpieczyciel zobowiązuje się do pokrycia kosztów udzielonych ubezpieczonemu świadczeń zdrowotnych bezpośrednio na rzecz podmiotu udzielającego takich świadczeń na podstawie wystawionego przez ten podmiot rachunku.

Określone ustawą warunki przedłużania pobytu na podstawie wizy po noweli będą dotyczyły tylko wiz krajowych, zaś korzystniejszy dla cudzoziemca w stosunku do obecnego termin, w jakim należy złożyć wniosek o wydłużenie ważności wizy, stosowany będzie do obydwu typów wiz.

W związku z dostosowaniem ustawy o cudzoziemcach do uregulowań wspólnotowego kodeksu wizowego niewielkim zmianom uległy także przepisy rozdziału 2 o zasadach przekraczania granicy. W szczególności doprecyzowane zostały przepisy dotyczące dokumentów wymaganych przy wjeździe na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, w tym zaproszeń. Zapraszający poza dotychczasowymi obowiązkami będzie gwarantował także środki na powrót do państwa pochodzenia lub zamieszkania, lub na tranzyt do państwa trzeciego, które udzieli pozwolenia na wjazd. Zmianie ulegnie także zakres danych zapraszającego i innych informacji zamieszczanych w zaproszeniu.

W projekcie ustawy przewidziano również zmiany mające na celu dostosowanie przepisów ustawy z 13 czerwca 2003 r. o cudzoziemcach regulujących kontrolę legalności pobytu cudzoziemców na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej do uregulowań rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady nr 767 z dnia 9 lipca 2008 r. w sprawie wizowego systemu informacyjnego oraz wymiany danych pomiędzy państwami członkowskimi na temat wiz krótkoterminowych, chodzi o rozporządzenie w sprawie VIS. Wizowy system informacyjny będzie bowiem jednym z narzędzi służących do wykonywania zadań przez organy kontrolujące legalność pobytu cudzoziemców na terytorium Polski.

W tym celu w projektowanej ustawie nakłada się na podmioty, do których należy kontrola legalności pobytu cudzoziemców na terytorium RP, obowiązek pobrania od kontrolowanego cudzoziemca odcisków linii papilarnych, jeżeli podczas kontroli cudzoziemiec odmówi okazania dowodu tożsamości lub będzie zachodziło uzasadnione podejrzenie co do autentyczności dokumentu okazanego przez cudzoziemca. Zgodnie z nowymi przepisami ustalenie tożsamości cudzoziemca, weryfikacja tożsamości posiadacza wizy Schengen lub stwierdzenie jej autentyczności będzie się odbywać przez sprawdzenie odcisków linii papilarnych pobranych od cudzoziemca w wizowym systemie informacyjnym.

W konsekwencji zmian wprowadzonych w ustawie z dnia 13 czerwca 2003 r. o cudzoziemcach należało także dostosować odpowiednie przepisy siedmiu innych ustaw, które regulują różne sfery życia cudzoziemców i odwołują się do instytucji określonych w ustawie o cudzoziemcach lub odsyłają wprost do tej ustawy.

Większość przepisów projektowanej ustawy ma obowiązywać od dnia 5 kwietnia 2010 r., gdyż zgodnie z rozporządzeniem Parlamentu Europejskiego i Rady nr 810/2009 wspólnotowy kodeks wizowy powinien być stosowany przez polskie organy zajmujące się wizami Schengen od dnia 5 kwietnia 2010 r. Oczywiście ustawa została uchwalona przez Sejm w kształcie, w którym termin wejścia w życie ustawy został określony jako termin siedmiodniowy, siedmiodniowe vacatio legis, z uwagi na tryb prac, to jest przedłużające się konsultacje po stronie rządowej oraz tryb prac tak po stronie rządowej, jak i po stronie parlamentu. W związku z tym ustawa wejdzie w życie po upływie siedmiu dni od dnia ogłoszenia. Dziękuję bardzo.

Przewodniczący Stanisław Piotrowicz:

Dziękuję bardzo panu ministrowi.

Dodam, że Sejm przedmiotową ustawę uchwalił na sześćdziesiątym trzecim posiedzeniu w dniu 17 marca 2010 r. na podstawie projektu rządowego, jak to już zostało podkreślone. Projekt ten był przedmiotem prac sejmowej Komisji Administracji i Spraw Wewnętrznych. Poprawki komisji mieściły się w meritum rozwiązań rządowych. W trakcie drugiego czytania nie zgłoszono poprawek. Ustawa została uchwalona w brzmieniu zaproponowanym przez komisję.

Czy ktoś z przybyłych gości chciałby zabrać głos?

Jeżeli nie, to bardzo proszę panów senatorów. Jeżeli panowie mają jakieś pytania, względnie chcieliby zabrać głos, to bardzo proszę.

Senator Zbigniew Romaszewski:

Ja na podstawie milczenia Komitetu Helsińskiego sądzę, że wszystko jest w porządku.

Prawnik w Helsińskiej Fundacji Praw Człowieka Karolina Rusiłowicz:

Helsińska Fundacja Praw Człowieka uczestniczyła w tworzeniu projektu nowelizacji ustawy na etapie uzgodnień międzyresortowych, byliśmy także obecni w Sejmie.

Może miałabym jedno pytanie, bo na etapie uzgodnień międzyresortowych uznano, że pewna uwaga zostanie uwzględniona, jednak nie wiem, czy to wynika z tego tekstu. Chciałabym się odnieść do art. 33 ust. 4. Chodzi o termin przekazywania informacji od organów wymienionych w ust. 2 oraz o termin zapisany w ust. 3. W ust. 4 stwierdza się, że szef urzędu może przedłużyć termin, o którym mowa w ust. 2 lub w ust. 3, do trzydziestu dni. My mieliśmy wątpliwość dotyczącą tego, czy to przedłużenie na pewno może być tylko jednokrotne. Czy z tego tekstu wynika, że możliwe jest tylko jednokrotne przedłużenie?

Przewodniczący Stanisław Piotrowicz:

Bardzo proszę. Jeżeli pan minister może udzielić odpowiedzi, to proszę bardzo.

Szef Urzędu do spraw Cudzoziemców Rafał Rogala:

Bardzo dziękuję.

Tak, potwierdzamy, to będzie tylko i wyłącznie jednokrotne przedłużenie.

(Prawnik w Helsińskiej Fundacji Praw Człowieka Karolina Rusiłowicz: Dziękuję.)

Dziękuję.

Przewodniczący Stanisław Piotrowicz:

Dziękuję bardzo.

Proszę bardzo, Panie Marszałku.

Senator Zbigniew Romaszewski:

To mnie uspokoiło. Zresztą muszę powiedzieć, że tę ustawę przeczytałem bardzo szczegółowo i właściwie nie mam do niej większych zastrzeżeń. Wydaje mi się, że nawet chyba jest ona w gruncie rzeczy jaśniejsza. Ustawa na tym po prostu skorzystała, tak mi się wydaje.

Proszę państwa, mam jednak pewne wątpliwości i zwrócę się z tym do pana ministra, bo to wymaga wyjaśnień, dla mnie to nie jest jasne. Na stronie 9 naszego druku - to jest zmiana ósma zapewne, zaraz sprawdzę, tak, zmiana ósma - mianowicie w art. 34 napisane jest tak: "jeżeli wydanie wizy Schengen wymaga zgody centralnego organu innego państwa obszaru Schengen, konsul rozpatrujący wniosek o wydanie wizy występuje" itd., itd. Jest to ustalone zupełnie przyzwoicie, jeśli w ciągu dziesięciu dni nie odpowiedzą, to jest w porządku. Dobrze. Z czego jednak wynika ten zapis: "jeżeli wydanie wizy Schengen wymaga zgody centralnego organu innego państwa"? W jakim wypadku ono wymaga zgody? Decydowanie centralnych organów innych państw o wydaniu zgody przez naszego konsula wymaga szerszych wyjaśnień. Bardzo proszę o wyjaśnienie.

Przewodniczący Stanisław Piotrowicz:

Bardzo proszę, Panie Ministrze.

Szef Urzędu do spraw Cudzoziemców Rafał Rogala:

Panie Marszałku, fakt ten wynika z istnienia listy państw, co do których jest zastrzeżenie określonych krajów. Również Polska zastrzegła sobie listę państw. Jeśli przez obywateli tych państw w jakimkolwiek konsulacie zostaną złożone wnioski o wjazd na terytorium strefy Schengen, to powinny być one konsultowane przez centralne organy wizowe państw członkowskich.

(Senator Zbigniew Romaszewski: Ze wszystkimi? Jak to się odbywa?)

Z tymi państwami, które zastrzegły sobie określoną listę i na tej liście...

(Senator Zbigniew Romaszewski: My zastrzegamy sobie to, to, to i to. Tak?)

Tak, właśnie tak.

(Senator Zbigniew Romaszewski: I jeżeli coś takiego się pojawia, to oni muszą się do nas...)

Tak, muszą się do nas zgłosić i my wyrażamy zgodę, konsultujemy to z instytucjami, które zostały tu wymienione, to jest tych pięć instytucji krajowych...

(Senator Zbigniew Romaszewski: A gdzie to jest? Gdzie jest ta lista, te zastrzeżenia?)

Lista stanowi załącznik do rozporządzenia, to jest załącznik do rozporządzenia.

(Senator Zbigniew Romaszewski: To jest w tym grubym dokumencie, który przygotowaliście? Tu jest taka książka przygotowana dla Sejmu.)

(Głos z sali: Nie. Teraz...)

Jeśli mogę, to dopowiem, że to są załączniki bodajże nr 5a i 5b o charakterze niejawnym, zastrzeżonym, a więc one mają...

(Senator Zbigniew Romaszewski: Ja bym je chciał zobaczyć.)

...charakter klauzulowany.

(Senator Zbigniew Romaszewski: Chciałbym je po prostu zobaczyć. Gdyby państwo byli uprzejmi, to prosiłbym o przesłanie ich do naszej kancelarii.)

Dobrze, dobrze, ale to oczywiście będzie się musiało odbyć w drodze udostępniania informacji o charakterze niejawnym.

(Senator Zbigniew Romaszewski: Jasne, jasne, zobaczę to sobie w kancelarii tajnej.)

(Główny Specjalista w Departamencie Legalizacji Pobytu i Wykazu Cudzoziemców w Urzędzie do spraw Cudzoziemców Katarzyna Rowińska-Wróbel: One są nadal...)

W tej chwili są one poddawane konsultacjom.

(Senator Zbigniew Romaszewski: To są czy ich nie ma?)

(Wypowiedź poza mikrofonem)

(Główny Specjalista w Departamencie Legalizacji Pobytu i Wykazu Cudzoziemców w Urzędzie do spraw Cudzoziemców Katarzyna Rowińska-Wróbel: ...przed wejściem w życie...)

(Sekretarz Komisji Praw Człowieka, Praworządności i Petycji Joanna Granowska: Poprosimy do mikrofonu.)

Główny Specjalista w Departamencie Legalizacji Pobytu i Wykazu Cudzoziemców w Urzędzie do spraw Cudzoziemców Katarzyna Rowińska-Wróbel:

Dzień dobry.

Dziękuję bardzo.

Wspólnotowy kodeks wizowy uchyla obecnie obowiązujące wspólne instrukcje konsularne dla misji dyplomatycznych. W jednym z załączników do wspólnych instrukcji konsularnych są właśnie załączniki nr 5a i 5b i tam są zamieszczone listy państw, każde państwo zastrzega sobie, w sprawie jakich kategorii cudzoziemców chciałoby prowadzić konsultacje przed wydaniem wizy Schengen. Na przykład Czesi chcieliby, aby Polska, jeżeli chce wydać komuś wizę Schengen, zasięgała...

(Senator Zbigniew Romaszewski: Z państwa, które zastrzegli Czesi...)

Tak, tak, abyśmy z nimi konsultowali wydanie tej wizy.

Obecnie te załączniki są objęte klauzulą i są niejawne, ale Komisja postanowiła, że te załączniki będą jawne. One są cały czas dopracowywane, bo jeszcze nie obowiązuje rozporządzenie. W każdym razie te załączniki będą teraz jawne, będą one załącznikami do tego rozporządzenia i każdy cudzoziemiec będzie mógł zobaczyć, że wydanie mu wizy podlega konsultacjom. Tak to teraz będzie rozwiązane.

Senator Zbigniew Romaszewski:

...jest to rozpatrywane nie tylko przez konsulat, ale i przez ministerstwo takie, śmakie czy owakie takiego i takiego kraju.

(Główny Specjalista w Departamencie Legalizacji Pobytu i Wykazu Cudzoziemców w Urzędzie do spraw Cudzoziemców Katarzyna Rowińska-Wróbel: Tak, Komisja uznała, że tak będzie lepiej.)

Dobrze. Ja bym prosił, żeby mi to państwo przesłali. Prosiłbym też o tę całą instrukcję, dotyczącą składania zastrzeżeń itd., itd. Jak się to nazywa?

(Szef Urzędu do spraw Cudzoziemców Rafał Rogala: To są konsultacje wizowe.)

...wspólnotowy kodeks wizowy i do tego rozporządzenia...

(Główny Specjalista w Departamencie Legalizacji Pobytu i Wykazu Cudzoziemców w Urzędzie do spraw Cudzoziemców Katarzyna Rowińska-Wróbel: ...rozporządzenie dotyczące wspólnotowego kodeksu wizowego.)

Tak, i do tego są te załączniki.

(Główny Specjalista w Departamencie Legalizacji Pobytu i Wykazu Cudzoziemców w Urzędzie do spraw Cudzoziemców Katarzyna Rowińska-Wróbel: Tak. I tam będą państwo...)

Niezależnie od tego, jak to będzie, czy jawnie, czy drogą tajną, ale chciałbym to zobaczyć.

Główny Specjalista w Departamencie Legalizacji Pobytu i Wykazu Cudzoziemców w Urzędzie do spraw Cudzoziemców Katarzyna Rowińska-Wróbel:

Teraz niestety sytuacja jest taka, że te załączniki są zastrzeżone i cudzoziemcy o tym nie wiedzą. Komisja uznała, że będzie lepiej, gdy te załączniki będą jawne, dlatego będą one w pełni jawne.

Senator Zbigniew Romaszewski:

Dobrze.

Proszę państwa, ja mam kilka uwag. Jest jedna sprawa, która mnie straszliwie, ale to straszliwie złości, mianowicie język, jakim to zostało napisane. Proszę państwa, jest tu takie rewelacyjne stwierdzenie: "dokument potwierdzający posiadanie ubezpieczenia zdrowotnego w rozumieniu przepisów" - to jest na początku zmiany trzeciej, a dalej czytamy - "potrzebą pilnej pomocy medycznej, nagłym leczeniem szpitalnym lub ze śmiercią, w której ubezpieczyciel zobowiązuje się do pokrycia kosztów udzielonych" itd. O tej śmierci to ja nie bardzo rozumiem, nie wiem, jak on to zrobi po śmierci. Proszę państwa, co do tego w ogóle nie ma dyskusji, otóż w całym poprzedzającym tekście nie ma poza tą nieszczęsną śmiercią ani jednego rzeczownika rodzaju żeńskiego, do którego mogłyby się odnosić wyrazy "w której". To jest po prostu zwyczajny błąd komputerowy. Najpierw było słowo "polisa", potem napisano "w której", a następnie cały akapit wyrzucono i dodano inny. Tu musi być w ten sposób: dokument potwierdzający posiadanie itd., w którym ubezpieczyciel zobowiązuje się do itd. Tak to ma być w zmianie trzeciej w art. 15, w zmianie siódmej w art. 21 oraz w zmianie ósmej w art. 35, a jeśli pan legislator jeszcze gdzieś znajdzie, bo ten tekst powtarza sie w tej ustawie kilkakrotnie, to tam też trzeba będzie zmienić "której" na "którym".

Proszę państwa, następna sprawa, art. 16 na stronie 3. Co mi się tu nie podobało? Aha, to jest pytanie do pana ministra. Mianowicie cudzoziemiec może przedstawić jako dokument potwierdzający posiadanie wystarczających środków otrzymania itd. Chodzi mi o dokument potwierdzający. W tej chwili bardzo powszechne jest posiadanie karty, kredytowej albo debetowej, ale karty. Czy w związku z tym należy przyjąć, że na granicy będzie można kartę gdzieś tam włożyć, wystukać kod i pokaże się saldo, które może stanowić podstawę, potwierdzenie? Jak należy to rozumieć?

Szef Urzędu do spraw Cudzoziemców Rafał Rogala:

Panie Marszałku, przepis art. 15 i dalsze dotyczą warunków wjazdu na terytorium RP i w tym zakresie szczegółowe elementy określa rozporządzenie. W rozporządzeniu znajdziemy to, co należy rozumieć przez wskazane dokumenty. Częstokroć jest to wyciąg z rachunku bankowego. Jeśli na przykład...

(Senator Zbigniew Romaszewski: To rozumiem. A karta nie wystarczy?)

Tak, jeśli oczywiście jest możliwość udowodnienia, że na tej karcie, na karcie debetowej czy na karcie kredytowej, zgromadzone są środki.

Senator Zbigniew Romaszewski:

Tak, ale to Straż Graniczna na granicy musiałaby mieć takie urządzenia, żeby można było to sprawdzić, robi się puk, puk, puk, puk, wyświetla się saldo i sprawa jest jasna.

Szef Urzędu do spraw Cudzoziemców Rafał Rogala:

Wydaje mi się, że jest możliwość potwierdzenia tego faktu, skoro bardzo szeroko rozumiany jest wyciąg z rachunku bankowego. W tym momencie też mamy do czynienia ze swoistym rachunkiem bankowym, który jest obciążany za pomocą operacji, dokonywanych dzięki karcie kredytowej. W ten sposób jest to rozumiane.

Senator Zbigniew Romaszewski:

Zatem można uważać, że mając kartę, będzie można wjechać i nie będzie problemu. Nie trzeba będzie biegać po bankach, pobierać wyciągów z pięciu ostatnich lat...

(Główny Specjalista w Departamencie Legalizacji Pobytu i Wykazu Cudzoziemców w Urzędzie do spraw Cudzoziemców Katarzyna Rowińska-Wróbel: Czy mogę?)

(Szef Urzędu do spraw Cudzoziemców Rafał Rogala: Jeśli można prosić...)

Tak, tak, proszę.

Główny Specjalista w Departamencie Legalizacji Pobytu i Wykazu Cudzoziemców w Urzędzie do spraw Cudzoziemców Katarzyna Rowińska-Wróbel:

Szczegółowy wykaz dokumentów, które cudzoziemiec może przedstawić na granicy, wymieniony jest w rozporządzeniu ministra spraw wewnętrznych i administracji. Tam jest między innymi wyciąg z konta, przy czym wyciąg z konta musi być wydany przynajmniej miesiąc wcześniej, może to być karta kredytowa...

(Senator Zbigniew Romaszewski: Karta. O to mi chodziło.)

...tylko musi być zaświadczenie informujące o tym, jaki jest limit na tej karcie, bo są karty o różnych limitach. Można na przykład...

(Przewodniczący Stanisław Piotrowicz: Jeśli są aktywa...)

(Senator Zbigniew Romaszewski: ...to wszystko jedno. Jeżeli saldo jest dodatnie, to przecież to obejmuje...)

Tak, tak, ale do tego musi być zaświadczenie. Mogą to być czeki podróżne, może to być również zaproszenie wystawione przez jakiegoś obywatela...

(Senator Zbigniew Romaszewski: Tak, to jest jasne.)

Tak, tak. Może być zaświadczenie o posiadaniu stypendium, może też być gotówka. Tak że jest to wyczerpująco...

Senator Zbigniew Romaszewski:

Z tym że to mnie zaniepokoiło. Dodatkowe zaświadczenie... Aha, bo jeżeli pani by płaciła kartą Visa albo...

(Szef Urzędu do spraw Cudzoziemców Rafał Rogala: Bardzo rozsądne...)

...to musi pani wiedzieć, ile tego jest, bo nie ma...

(Szef Urzędu do spraw Cudzoziemców Rafał Rogala: Tak, dokładnie tak.)

W przypadku karty Maestro saldo się po prostu pokazuje, a tu się nie pokazuje. Dobrze. Rozumiem.

Mam jeszcze pytanie dotyczące art. 17, bo po prostu strasznie nie podoba mi się to sformułowanie. "W postępowaniu o wpisanie zaproszenia do ewidencji zaproszeń zapraszający: a) złożył wniosek i dołączył do niego dokumenty zawierające nieprawdziwe dane osobowe lub fałszywe informacje, b) zeznał nieprawdę lub zataił prawdę" - i teraz jest dalszy ciąg - "albo w celu użycia za autentyczny" - ja bym powiedział "jako autentyczny", a nie "za autentyczny" - "podrobił lub przerobił dokument lub takiego dokumentu jako autentycznego używał." Moim zdaniem tu jest zupełnie niepasujący przypadek.

Proszę państwa, ja w ogóle nie wiem, czy to brzmienie jest... Z tego, co rozumiem, w sformułowaniu "takiego dokumentu jako autentycznego używał", to słowo "takiego", a nie "taki" jest tu użyte dlatego, że gdyby napisać "podrobił lub przerobił dokument lub taki dokument jako autentyczny używał", to odnosiłoby się to do tego podrobionego przez niego lub przerobionego przez niego dokumentu. Jeżeli jednak napiszemy "takiego", to powstaje dziwoląg językowy, ale odnosi się do zapisu "w celu użycia jako autentyczny" takiego dokumentu. Po co wtedy jest sformułowanie "jako autentycznego używał"? A tak w ogóle to ja nie bardzo rozumiem, po co my tu precyzujemy, że ktoś ten dokument podrobił lub przerobił. To jest problem dla tych, którzy będą prowadzili postępowanie karne. Tu wystarczy napisać, że pokazał...

(Wypowiedź poza mikrofonem)

...użył jako autentyczny fałszywego dokumentu. Koniec, kropka. Po co mamy tu dzielić włos na czworo? Jest kodeks karny, to wystarczy. A wpisywanie, że podrobił lub przerobił lub takiego dokumentu jako autentyczny używał... Po prostu zeznał nieprawdę lub zataił prawdę albo w celu użycia jako autentyczny... A może po prostu: używał jako autentyczny dokumentu fałszywego.

(Szef Urzędu do spraw Cudzoziemców Rafał Rogala: Tu się powiela przepisy z kodeksu karnego.)

Po co? Skoro to jest w kodeksie karnym, to po co to w ogóle rozpatrywać.

(Przewodniczący Stanisław Piotrowicz: Zgadza się, zgadza się.)

Po co nam to? Fałszywy? Fałszywy. Koniec, kropka. Nie dostaje wizy i...

(Przewodniczący Stanisław Piotrowicz: Tak, a definicja fałszywości jest w kodeksie karnym.)

A czy to on podrobił, w jakim celu, czy ktoś inny podrobił? Po co to? Przecież nie będziemy tego dochodzić na granicy. Ja bym proponował, żeby to jakoś zmienić, bo...

(Przewodniczący Stanisław Piotrowicz: Krócej.)

I byłoby krócej. Nie wiem. Używacie tu słowa "fałszywy"? Nie wiem, czy w tej ustawie jest używane słowo "fałszywy".

Szef Urzędu do spraw Cudzoziemców Rafał Rogala:

Panie Marszałku, można?

Chciałbym zaznaczyć, że brzmienie tego przepisu jest powtórzeniem przepisu kodeksu karnego.

(Senator Zbigniew Romaszewski: To po co to tutaj?)

Zgadza się. Jednak w innym przypadku trzeba by było wprowadzać nową definicję dokumentu fałszywego z tego względu, że kodeks karny, z tego, co pamiętam, nie precyzuje takiego pojęcia. Takie byłoby jedno utrudnienie. Ta instytucja jest też używana w całej ustawie, już funkcjonującej, która nie jest zmieniana tą nowelą, a więc trzeba by było dokonywać nowelizacji dodatkowych przepisów, nieobjętych treścią uchwalonej ustawy i z całą pewnością byłoby to utrudnienie. Mogę jednak obiecać, że uwzględnimy tę uwagę pana marszałka podczas precyzowania przepisów nowej ustawy.

Senator Zbigniew Romaszewski:

Panie Ministrze, zastanówmy się. Zeznał nieprawdę lub zataił prawdę albo w celu użycia... Może tak: albo używał jako autentyczny dokumentu przerobionego lub podrobionego. Co nas obchodzi to, czy to on przerobił, czy nie on przerobił? To powoduje całą komplikację. W kodeksie karnym musimy udowodnić, czy to on przerobił bądź podrobił, czy ktoś inny, to jest zupełnie inna sprawa, ale po co nam to w przepisach wizowych. Wystarczy: podrobiony, przerobiony i pokazywał. Koniec, kropka. Ewentualnie dopiszemy doniesienie o przestępstwie i będzie się tym zajmowała prokuratura. Można to skrócić. Można napisać, że posługiwał się fałszywym dokumentem albo podrobionym lub przerobionym, żeby znalazły się tu słowa, które już tu są, tak, posługiwał się podrobionym lub przerobionym dokumentem.

Szef Urzędu do spraw Cudzoziemców Rafał Rogala:

Ja rozumiem ideę, którą pan tu prezentuje, Panie Marszałku, i się z nią zgadzam, chcę jednak powiedzieć, że mimo wszystko zmienia się wtedy treść tego aktu czy działania cudzoziemca. W tej sytuacji konieczne by było dokonywanie szybkiej nowelizacji pozostałych przepisów, korespondujących z tym przepisem, tożsamych przepisów, dotyczących dokumentów, którymi posługują się cudzoziemcy, a które nie są zmieniane obecną ustawą. Wynikałoby to z potrzeby ich usystematyzowania.

Senator Zbigniew Romaszewski:

Ja nie rozumiem, o jakie przepisy może tu chodzić. Ja przede wszystkim widzę tu dziwoląg językowy i to mnie po prostu razi. Potem czytają to ludzie i to zwykli ludzie.

Szef Urzędu do spraw Cudzoziemców Rafał Rogala:

Tak naprawdę dotyczy to tylko i wyłącznie zaproszenia. Prawda? Tylko zaproszenia. Tymczasem mamy...

(Senator Zbigniew Romaszewski: W postępowaniu o wpisanie zaproszenia itd.)

Tak.

Oprócz tego są przepisy dotyczące zezwoleń pobytowych, są przepisy dotyczące...

(Senator Zbigniew Romaszewski: I tam jest to samo?)

(Główny Specjalista w Departamencie Legalizacji Pobytu i Wykazu Cudzoziemców w Urzędzie do spraw Cudzoziemców Katarzyna Rowińska-Wróbel: Tak.)

Tak.

(Senator Zbigniew Romaszewski: To trzeba to samo zrobić z tamtymi przepisami.)

Ale nie możemy tego zmieniać, bo to nie odnosi się do zmiany związanej ze wspólnotowym kodeksem wizowym. W tej nowelizacji nie ma możliwości dokonania zmian de facto wykraczających poza zakres nowelizacji tejże ustawy.

Senator Zbigniew Romaszewski:

W ten sposób psuje się język prawa. Ten język prawa jest już tak koślawy... Często są jakieś dosłowne tłumaczenia, które w języku polskim w ogóle nie znajdują odniesienia. Użyty tu przypadek jest tragiczny: "lub takiego dokumentu jako autentycznego używał".

Szef Urzędu do spraw Cudzoziemców Rafał Rogala:

Panie Marszałku, dlatego obiecuję, że dokonując całościowego przeglądu przepisów ustawy, z czym już de facto zaczynamy się mierzyć, przyjrzymy się temu przepisowi. Wtedy globalnie będziemy mogli się zająć tego rodzaju przepisami.

Senator Zbigniew Romaszewski:

Dobrze. Wszystkie moje wątpliwości zostały chyba wyjaśnione. Dobra, nie będę się tego czepiał, aczkolwiek kiedyś, gdy przeczytam coś takiego, to po prostu eksploduję.

Panie Przewodniczący, sądzę, że tę poprawkę do art. 15, art. 21 i art. 30 możemy przyjąć i wyrazy "w której" zastąpić wyrazami "w którym", wtedy to będzie miało sens. Art. 16 na stronie 3 to też jest chyba jasna sprawa, chodzi o to, że to jest zagwarantowane, dobrze. A jeśli o to chodzi, to już dobra, odpuszczamy to. Dziękuję bardzo.

Przewodniczący Stanisław Piotrowicz:

Dziękuję bardzo.

Czy ktoś z państwa chciałby jeszcze zabrać głos? Jeżeli nie, to ja tylko przypomnę, że w Sejmie ta ustawa nie wzbudziła żadnych kontrowersji, czterystu dwudziestu siedmiu posłów głosowało za przyjęciem ustawy, tylko dwóch głosowało przeciw, nikt nie wstrzymał się od głosu.

Wiem, że oprócz uwag i wniosków pana marszałka Zbigniewa Romaszewskiego pewne wnioski o charakterze legislacyjnym ma Biuro Legislacyjne Senatu.

Bardzo proszę, Panie Mecenasie.

Legislator w Biurze Legislacyjnym w Kancelarii Senatu Szymon Giderewicz:

Dziękuję bardzo.

Wysoka Komisjo!

W opinii Biura Legislacyjnego znalazło się jedenaście szczegółowych uwag.

Uwaga z punktu pierwszego jest tożsama z poprawką zgłoszoną przez pana marszałka Romaszewskiego i sprowadza się do zmiany redakcyjnej, polegającej na zamianie wyrazów "w której" na wyrazy "w którym".

Uwaga zawarta w punkcie drugim...

Przewodniczący Stanisław Piotrowicz:

Panie Mecenasie, może proponowałbym takie procedowanie. Najpierw uwaga, potem wysłuchamy, jakie jest stanowisko ministerstwa, i od razu będziemy głosowali, bo później nie będziemy pamiętali, czego dotyczyła dana poprawka.

Jakie jest stanowisko urzędu co do tej poprawki?

Szef Urzędu do spraw Cudzoziemców Rafał Rogala:

Jest to jak najbardziej słuszna poprawka, w pełni ją akceptujemy.

Przewodniczący Stanisław Piotrowicz:

Dziękuję bardzo.

Kto z państwa jest za przyjęciem tej poprawki? (4)

Jednogłośnie.

Dziękuję bardzo.

Bardzo proszę o przedstawienie drugiej poprawki.

Legislator w Biurze Legislacyjnym w Kancelarii Senatu Szymon Giderewicz:

Poprawka druga usuwa niekonsekwencję terminologiczną w ramach ustawy.

(Przewodniczący Stanisław Piotrowicz: Może przedstawimy bliżej, o jaką terminologię chodzi.)

Dotyczy to wystarczających środków utrzymania. Obowiązek posiadania przez cudzoziemca wystarczających środków utrzymania został inaczej określony w art. 15 ust. 1 pkt 2 lit. a, a inaczej w art. 16, art. 30 i art. 32. Są tu zmodyfikowane przesłanki. Poprawka ta ujednolica przesłanki. Przepis art. 15 nie jest zmieniany przez ustawę i mówi on o wystarczających środkach utrzymania na czas trwania planowanego pobytu oraz na powrót do państwa pochodzenia lub na tranzyt. Kolejne, nowelizowane artykuły mówią o wystarczających środkach utrzymania na czas trwania planowanego pobytu oraz na powrót do państwa pochodzenia - i tu jest zmiana - lub zamieszkania, czyli mówi się o państwie pochodzenia lub zamieszkania, lub na tranzyt - tu kolejna zmiana - do państwa trzeciego, które udzieli pozwolenia na wjazd.

Przewodniczący Stanisław Piotrowicz:

Jakie jest stanowisko urzędu?

Szef Urzędu do spraw Cudzoziemców Rafał Rogala:

Akceptujemy.

Przewodniczący Stanisław Piotrowicz:

Dziękuję bardzo.

(Senator Zbigniew Romaszewski: Wprowadzamy tu drugie sformułowanie. Tak?)

Poddaję poprawkę pod głosowanie. Oczywiście przejmuję ją jako własną, podobnie jak poprzednią.

Kto z panów senatorów jest za jej przyjęciem? (4)

Jednogłośnie.

Dziękuję bardzo.

Proszę o przedstawienie kolejnej propozycji.

Legislator w Biurze Legislacyjnym w Kancelarii Senatu Szymon Giderewicz:

Kolejna propozycja poprawki dotyczy wprowadzenia do art. 21 ust. 1 pkt 9 ustawy pełnego tytułu konwencji wykonawczej Schengen wraz z jej adresem publikacyjnym. Będzie to pierwszy artykuł ustawy w nowym brzmieniu, który będzie się odwoływał do konwencji wykonawczej Schengen, stąd potrzeba wprowadzenia pełnego tytułu i adresu publikacyjnego. Dziękuję.

Szef Urzędu do spraw Cudzoziemców Rafał Rogala:

Poprawka w pełni zasadna.

Przewodniczący Stanisław Piotrowicz:

Dziękuję bardzo.

Przejmuję tę poprawkę i poddaję ją pod głosowanie.

Kto jest za przyjęciem tej poprawki? (4)

Jednogłośnie.

Dziękuję.

Proszę o przedstawienie kolejnej poprawki.

Legislator w Biurze Legislacyjnym w Kancelarii Senatu Szymon Giderewicz:

Kolejna uwaga Biura Legislacyjnego nie jest poparta propozycją poprawki. Nie wiem, czy mam ją przedstawić, czy ograniczyć się tylko do tych uwag, które zawierają propozycje poprawek.

Przewodniczący Stanisław Piotrowicz:

Proszę przedstawić te, które zawierają propozycje poprawek.

Proszę bardzo.

Legislator w Biurze Legislacyjnym w Kancelarii Senatu Szymon Giderewicz:

Przed nami propozycja poprawki zawarta w punkcie piątym opinii. Art. 48e ustawy o cudzoziemcach odwołuje się do art. 34 ust. 1 i ust. 2 wspólnotowego kodeksu wizowego. Biuro ma pytanie do ministerstwa, czy to odwołanie nie powinno zawierać także ust. 3 art. 34 wspólnotowego kodeksu wizowego. Chodzi o przesłanki gromadzenia informacji o wizach unieważnionych i cofniętych z urzędu lub też na wniosek.

Szef Urzędu do spraw Cudzoziemców Rafał Rogala:

Poprawka jak najbardziej zasadna, powinniśmy objąć odesłaniem również ust. 3.

Przewodniczący Stanisław Piotrowicz:

Dziękuję bardzo.

Przejmuję tę poprawkę i poddaję ją pod głosowanie.

Kto z panów senatorów jest za przyjęciem tej poprawki? (4)

Jednogłośnie.

Dziękuję bardzo.

Legislator w Biurze Legislacyjnym w Kancelarii Senatu Szymon Giderewicz:

Propozycja poprawki zawarta w punkcie szóstym opinii. Biuro Legislacyjne zwraca tu uwagę na pozorność wytycznych do przepisu upoważniającego art. 48f. Wytyczne odnoszą się do uwzględnienia obowiązujących umów międzynarodowych lub powszechnie ustalonych zwyczajów międzynarodowych, czyli do postanowień, które podmiot uzyskujący upoważnienie i tak musi brać pod uwagę. W związku z tym Biuro Legislacyjne proponuje nowe brzmienie wytycznej: uwzględniając zupełność i przejrzystość zawartych informacji. Jest to oczywiście tylko propozycja i zasadne byłoby uzyskanie opinii ministerstwa o tym, czy nowe brzmienie...

(Senator Zbigniew Romaszewski: Przepraszam bardzo, który to jest artykuł?)

Art. 48f.

(Senator Zbigniew Romaszewski: Zaraz, zaraz, a który to jest punkt w naszej ustawie?)

To jest zmiana dziewiąta, art. 1 zmiana dziewiąta.

Przewodniczący Stanisław Piotrowicz:

Strona 17. Tak?

Mógłbym prosić o przedstawienie stanowiska?

Szef Urzędu do spraw Cudzoziemców Rafał Rogala:

Tak, oczywiście.

Jak najbardziej przyjmujemy propozycję zgłoszoną przez Biuro Legislacyjne. Z całą pewnością przyczyni się ona do lepszego sformułowania treści rozporządzenia.

Przewodniczący Stanisław Piotrowicz:

Dziękuję bardzo.

Przejmuję tę poprawkę.

Proszę, kto z panów senatorów jest za przyjęciem tej poprawki? (4)

Jednogłośnie.

Dziękuję bardzo.

Poprawka została przyjęta.

Legislator w Biurze Legislacyjnym w Kancelarii Senatu Szymon Giderewicz:

Propozycja poprawki z punktu siódmego opinii sprowadza się do uchylenia zmian art. 6 pktu 2 ustawy o udziale Rzeczypospolitej Polskiej w Systemie Informacyjnym Schengen oraz Systemie Informacji Wizowej. Zmiany te zostały wprowadzone do ustawy ustawą o zmianie ustawy z dnia 12 lutego 2010 r. i...

(Senator Zbigniew Romaszewski: Który to jest artykuł?)

To jest art. 8 nowelizacji, czyli rozpatrywanej ustawy. Dotyczy zmiany ustawy o udziale Rzeczypospolitej Polskiej w Systemie Informacyjnym Schengen oraz w Systemie Informacji Wizowej.

Wydaje się konieczne dodanie nowego artykułu do rozpatrywanej dziś ustawy, art. 8a, który uchylałby zmiany do art. 6a, obecnie znajdujące się w okresie vacatio legis, ustawy już obowiązującej, ustawy z dnia 12 lutego 2010 r. Po prostu zmiany te będą bezprzedmiotowe, gdy dzisiejsza ustawa nada temu artykułowi nowe brzmienie.

Przewodniczący Stanisław Piotrowicz:

Czy jest akceptacja?

Szef Urzędu do spraw Cudzoziemców Rafał Rogala:

Tak, jak najbardziej.

Przewodniczący Stanisław Piotrowicz:

Dziękuję bardzo.

Przejmuję propozycję jako poprawkę i poddaję ją pod głosowanie.

Kto z panów senatorów jest za przyjęciem tej poprawki? (4)

Jednogłośnie.

Dziękuję bardzo.

Poprawka została przyjęta.

Legislator w Biurze Legislacyjnym w Kancelarii Senatu Szymon Giderewicz:

Teraz propozycja poprawki do art. 9 ustawy. Propozycja ta sprowadza się do nadania nowego brzmienia przepisowi przejściowemu, tak naprawdę do oddania jego istoty. Chodzi o doprecyzowanie, że zaproszenia zachowują ważność przez okres roku od chwili wpisania do ewidencji. Dziękuję.

Przewodniczący Stanisław Piotrowicz:

Tak.

Jakie jest stanowisko?

Szef Urzędu do spraw Cudzoziemców Rafał Rogala:

Jesteśmy jak najbardziej za.

Przewodniczący Stanisław Piotrowicz:

Dziękuję.

Przejmuję tę poprawkę.

Kto z panów senatorów jest za jej przyjęciem? (4)

Jednogłośnie.

Dziękuję.

Poprawka została przyjęta.

Legislator w Biurze Legislacyjnym w Kancelarii Senatu Szymon Giderewicz:

Propozycja poprawki do art. 14 ust. 1 noweli również zmierza do zmiany, która oddawałaby istotę przepisu przejściowego. Przesądza ona o zastosowaniu od dnia 5 kwietnia 2011 r. przepisów w brzmieniu nadanym nowelizacją i przepisów ustawy zmienianej, a nie przepisów ustawy zmieniającej.

Szef Urzędu do spraw Cudzoziemców Rafał Rogala:

Akceptujemy.

Przewodniczący Stanisław Piotrowicz:

Dziękuję.

Przejmuję tę poprawkę.

Kto z panów senatorów jest za jej przyjęciem? (4)

Jednogłośnie.

Dziękuję.

Poprawka została przyjęta.

Legislator w Biurze Legislacyjnym w Kancelarii Senatu Szymon Giderewicz:

Ostatnia z propozycji poprawek Biura Legislacyjnego dotyczy art. 14 ust. 2 ustawy i sprowadza się do wskazania podstawy wydania decyzji przez Komisję Europejską oraz jednoznacznego wskazania na zastosowanie od tej daty nowych przepisów. Dziękuję.

Przewodniczący Stanisław Piotrowicz:

Dziękuję bardzo.

Szef Urzędu do spraw Cudzoziemców Rafał Rogala:

Tak, akceptujemy.

Przewodniczący Stanisław Piotrowicz:

Dziękuję.

Przejmuję propozycję jako poprawkę.

Kto z panów senatorów jest za przyjęciem tej poprawki? (4)

Jednogłośnie.

Dziękuję bardzo.

Teraz kwestia poprawek zgłaszanych przez pana marszałka Romaszewskiego. Jedną już przyjęliśmy, bo była tożsama z propozycją biura. Czy poza tym są jeszcze jakieś, lecz umknęły mojej uwadze?

(Senator Zbigniew Romaszewski: Nie, nie, we wszystkich...)

We wszystkich. Dziękuję.

Wobec tego przystępujemy do głosowania nad całością ustawy wraz z przyjętymi poprawkami.

Kto z panów senatorów jest za przyjęciem ustawy wraz z poprawkami? (4)

I tym razem również jednogłośnie.

Dziękuję bardzo.

Czy ja mógłbym mieć nieśmiałą propozycję dla pana marszałka? Chodzi mi o sprawozdanie.

(Wypowiedź poza mikrofonem)

Byłbym wdzięczny.

(Wesołość na sali)

(Senator Zbigniew Romaszewski: A kiedy to będzie omawiane?)

To jest w jutrzejszym porządku obrad.

(Sekretarz Komisji Praw Człowieka, Praworządności i Petycji Elżbieta Owczarek: Nie wiadomo, najprawdopodobniej porządek będzie rozszerzony.)

Aha, być może porządek zostanie rozszerzony, jeszcze nie wiadomo. Tak?

(Sekretarz Komisji Praw Człowieka, Praworządności i Petycji Elżbieta Owczarek: Na razie nie ma...)

Aha, na razie nie ma, ale jutro może to się pojawić.

(Wypowiedź poza mikrofonem)

Dobrze. Serdecznie dziękuję.

Wobec wyczerpania porządku obrad dzisiejszego posiedzenia zamykam posiedzenie Komisji Praw Człowieka, Praworządności i Petycji. Serdecznie dziękuję wszystkim państwu za udział w dzisiejszym posiedzeniu.

Przypominam, że o godzinie 13.00 mamy wspólne posiedzenie z Komisją Ustawodawczą.

(Koniec posiedzenia o godzinie 11 minut 48)

Uwaga!

Zapis stenograficzny jest tekstem nieautoryzowanym.


Kancelaria Senatu
Opracowanie i publikacja:
Biuro Prac Senackich, Dział Stenogramów