Senat RP - NGO

17. posiedzenie Parlamentarnego Zespołu ds. Współpracy z Organizacjami Pozarządowymi

30 marca 2011 r. odbyło się 17. posiedzenie Parlamentarnego Zespołu ds. Współpracy z Organizacjami Pozarządowymi. Porządek obrad obejmował:

  • informację na temat nowych zasad funkcjonowania zbiórek publicznych w kontekście projektu założeń nowelizacji ustawy o zbiórkach publicznych;
  • informację dotyczącą barier podatkowych związanych z funkcjonowaniem organizacji pozarządowych.

Posiedzenie prowadził sekretarz zespołu poseł Witold Gintowt-Dziewałtowski. W spotkaniu wzięli udział: członkowie zespołu, podsekretarz stanu w Ministerstwie Finansów Maciej Grabowski, dyrektor Departamentu Zezwoleń i Koncesji w Ministerstwie Spraw Wewnętrznych i Administracji Cezary Gawlas, a także przedstawiciele organizacji pozarządowych.

W pierwszym punkcie porządku dziennego dyrektor C. Gawlas z Ministerstwa Spraw Wewnętrznych i Administracji, prezentując stanowisko inicjatora projektu nowelizacji ustawy o zbiórkach publicznych, podkreślił, że prace nad założeniami tego projektu wciąż trwają. Dlatego strona społeczna może nadal zgłaszać do niego swoje opinie.

Obecnie zagadnienia związane ze zbiórkami publicznymi są uregulowane w ustawie z 15 marca 1933 r. o zbiórkach publicznych oraz w rozporządzeniu ministra spraw wewnętrznych i administracji z 6 listopada 2003 r. w sprawie sposobów przeprowadzania zbiórek publicznych oraz zakresu kontroli nad tymi zbiórkami.

Nowelizacja zmierza do uproszczenia procedury wydawania pozwoleń na przeprowadzenie zbiórki publicznej w sytuacji, gdy zebrane środki mają być zrealizowane za granicą. Chodzi także o wprowadzenie jednolitego wzoru wniosku o wydanie pozwolenia na przeprowadzenie zbiórki publicznej oraz wzoru sprawozdania z przeprowadzonej zbiórki publicznej z informacją o jej wyniku i sposobie zużytkowania zebranych środków.

Zdaniem inicjatorów nowelizacji, uregulowanie tych kwestii wymaga zmian ustawowych, a sama nowelizacja rozporządzenia ministra nie byłaby wystarczająca. Przeciwnego zdania są przedstawiciele organizacji pozarządowych, którzy opowiadają się przeciwko nowelizacji ustawy, pozytywnie ocenianej przez środowisko prowadzące zbiórki publiczne. Ich zdaniem, zawarte w projekcie rozwiązania grożą zbiurokratyzowaniem, a w konsekwencji zahamowaniem dobrowolnej ofiarności publicznej.

Przedstawiciele organizacji pozarządowych postulowali pozostawienie treści dotychczasowej ustawy bez zmian, a wprowadzenie ich jedynie w przepisach wykonawczych do ustawy.

Podsumowując dyskusję, poseł W. Gintowt-Dziewałtowski zaproponował, aby strona społeczna przedstawiła prezydium zespołu szczegółowe uwagi w sprawie zmiany aktu wykonawczego. Będą one podstawą do podjęcia w ramach zespołu dalszych prac nad przepisami dotyczącymi zbiórek publicznych.

W drugim punkcie porządku dziennego zapoznano się z informacją na temat barier podatkowych związanych z funkcjonowaniem organizacji pozarządowych.

Przedmiotem szczególnej dyskusji były dwa postulaty spośród dwunastu zgłoszonych przez organizacje pozarządowe i rozpatrywanych na posiedzeniu sejmowej podkomisji ds. współpracy organizacjami pozarządowymi 16 marca 2011 r.

Przeprowadzona dyskusja dotyczyła przede wszystkim potrzeby objęcia zwolnieniem z podatku VAT grupy dystrybutorów żywności przy przekazywaniu żywności na rzecz organizacji pożytku publicznego, a także uproszczenia wymogów w zakresie prowadzenia rachunkowości dla organizacji pozarządowych o niskim rocznym przychodzie.

Zwolnienie z podatku VAT darowizn żywnościowych przekazywanych przez producentów żywności na cele charytatywne obowiązuje od dwóch lat. Rozwiązanie to wprowadzono z inicjatywy senatorów w trakcie prac nad rządowym projektem nowelizacji ustawy o podatku od towarów i usług. Zdaniem organizacji pozarządowych, istnieje pilna potrzeba poszerzenia grupy darczyńców o dystrybutorów żywności. Postulowana zmiana nie przyniesie strat dla budżetu państwa, ponieważ będzie dotyczyć żywności niebędącej już w obrocie handlowym. Chodzi tu o żywność pełnowartościową kierowaną do utylizacji, którą można przekazać potrzebującym. Jest to problem szczególnie ważny wobec pogarszającej się sytuacji społecznej w państwie. Uczestniczący w posiedzeniu zespołu przedstawiciele strony społecznej zaapelowali do parlamentarzystów o podjęcie działań zmierzających do realizacji tego postulatu.

Zdaniem wiceministra finansów Macieja Grabowskiego, ten postulat nie znajduje uzasadnienia. Jak zauważył, unormowania zawarte w ustawie o podatku od towarów i usług nie zakładają co do zasady opodatkowania podatkiem VAT darowizn towarów (w tym na cele charytatywne), jeżeli podatnik nie odliczył podatku naliczonego od nabycia towarów i usług związanych z tą darowizną. Naliczenie podatku VAT od przekazywanych nieodpłatnie towarów (darowizn) dotyczy zatem tylko wypadków, gdy podatnikowi przysługuje prawo do odliczenia podatku naliczonego przy nabyciu towarów i usług związanych z tym przekazaniem.

Jak poinformowali przedstawiciele Ministerstwa Finansów, drugi postulat dotyczący uproszczenia rachunkowości dla małych organizacji pozarządowych jest obecnie przedmiotem uzgodnień między resortami finansów i pracy. Ministerstwo Pracy i Polityki Społecznej zostało zobligowane do zebrania informacji analitycznych o liczbie organizacji, które oczekują na wprowadzenie takich rozwiązań. Dodatkowo trzeba będzie określić obowiązki ewidencyjne dla zainteresowanych organizacji oraz zakres ewentualnych zwolnień.

Wymóg prowadzenia pełnej księgowości przez organizacje o niewielkim przychodzie, nieprzekraczającym 20 tys. zł rocznie, jest często barierą nie do pokonania, ponieważ wymaga zdobycia funduszy na obsługę rachunkową i sprawozdawczą. Członkowie zespołu oraz przedstawicie strony społecznej zgadzali się, że problem powinien być jak najszybciej rozwiązany ze względu na istotne zagrożenie dla rozwoju działalności obywatelskiej. Prowadzący posiedzenie poseł W. Gintowt-Dziewałtowski zaapelował do przedstawicieli obu ministerstw o przyspieszenie prac nad tak ważnym dla organizacji pozarządowych zagadnieniem.

Podsumowując spotkanie, poseł W. Gintowt-Dziewałtowski zapowiedział kontynuowanie dyskusji nad podjętymi tematami na kolejnych posiedzeniach zespołu.