Warszawa, 2006 r.

Pan
Bogdan Borusewicz
Marszałek Senatu
Rzeczypospolitej Polskiej

Szanowny Panie Marszałku,

Z początkiem lat dziewięćdziesiątych górnictwo węgla kamiennego, podobnie jak cała gospodarka polska, weszło w okres głębokich przemian, których fundamentami stała się gospodarka rynkowa, konkurencyjność i równouprawnienie wszystkich podmiotów gospodarczych. Przemiany te, w przypadku sektora górniczego, realizowane były w ramach programów restrukturyzacyjnych. Programy realizowane przez kolejne rządy doprowadziły do znacznego zredukowania nierentownych zdolności produkcyjnych oraz radykalnego zmniejszenia stanu zatrudnienia.

Zmiany w sektorze odbywały się przy znacznym udziale środków publicznych. Według kontroli przebiegu restrukturyzacji finansowej i organizacyjnej górnictwa węgla kamiennego w latach 1990-2001 prowadzonej przez Najwyższą Izbę Kontroli w 2002 r. wsparcie finansowe górnictwa w badanym okresie wyniosło ok. 34 mld zł (w cenach 2001r.).

Mimo tak olbrzymich środków oraz niezaprzeczalnego postępu procesu restrukturyzacji nie zostały osiągnięte niektóre podstawowe cele tych programów. Szczególnie dotyczyło to utrzymującego się wysokiego stanu zobowiązań (ok. 23 mld zł na koniec 2002 r.), braku płynności finansowej oraz nadmiernego potencjału produkcyjnego.

Pod koniec 2003 r. przyjęto rozwiązania prawne, które umożliwiły:

- umorzenie zobowiązań publicznoprawnych przedsiębiorstw sektora górnictwa węgla kamiennego w wysokości 18,1 mld zł,

- odroczenie spłaty zobowiązań publicznoprawnych w wysokości 2,7 mld zł,

- zmianę organizacyjną sektora - upraszczając zdecydowanie jego strukturę.

Wdrożenie tych rozwiązań oraz dobra koniunktura spowodowały, że górnictwo węgla kamiennego uzyskuje kolejny rok z rzędu dodatnie wyniki finansowe.

Dodatnie wyniki finansowe górnictwa przyczyniły się do poprawy stabilności funkcjonowania poszczególnych przedsiębiorstw górniczych, wyrażającej się poprawą ich płynności finansowej w stopniu umożliwiającym pełne regulowanie bieżących płatności publicznoprawnych.

Niestety według posiadanych danych, od początku 2005 r. obserwowany jest spadek zapotrzebowania na węgiel energetyczny w krajach Europy Północnej i Zachodniej, co wpływa na poziom cen. W końcu 2005 r. ceny na tym rynku uległy dalszemu spadkowi. Zasadniczy wpływ miała nadpodaż węgla oferowanego w basenie Atlantyku oraz jednoczesny spadek zainteresowania ze strony większości elektrowni, posiadających znaczne zapasy.

W pierwszym tygodniu października 2005 r. notowania wskaźnika TFS API#2 (current) wyniosły 54,78 USD/t, a w pierwszym tygodniu listopada obniżyły się do 51,83 USD/t (spadek o ok. 3 USD/t). W październiku 2005 r. notowania wskaźnika TFS API#2 ukształtowały się na poziomie 54,43 USD/t CIF ARA. W porównaniu do grudnia 2004 r. (76,62 USD/t) wskaźnik ten obniżył się o 22,19 USD/t.

Ceny węgla z Republiki Południowej Afryki również ulegały dalszemu spadkowi. Na początku października 2005 r. kształtowały się one na poziomie 43 - 44 USD/t, natomiast już w połowie miesiąca uległy obniżeniu do 41 USDE/t, osiągając w drugim tygodniu listopada poziom 39 USD/t FOB Richards Bay (na bazie 6000 kcal/kg netto).

Na poziom cen a co za tym idzie i przychodów ze sprzedaży węgla ma wpływ również poziom cen frachtów. Dla przykładu stawki przewozowe dla ładunków typu cape na trasie z Richards Bay (RPA) do ARA (Amsterdam-Rotterdam-Antwerpia), na początku października 2005 r. kształtowały się na poziomie 15 USD/t. Takie same stawki obowiązywały na początku listopada 2005 r. Obniżeniu uległy natomiast stawki na trasie Puerto Bolivar (Columbia - ARA - o ile na początku października ich poziom wynosił 17 USD/t, to do pierwszego tygodnia listopada zmniejszyły się do wysokości 15,50 USD/t. Stawki na trasie porty Queensland (Australia) - ARA w tym samym okresie wzrosły z 18,75 USD/t do 19,25 USD/t.

Ceny węgla rosyjskiego od kilku tygodni otrzymują się na niezmienionym poziomie 47 - 49 USD/t FOB porty bałtyckie (na bazie 6000 kcal/kg netto). Wspomniany już spadek zapotrzebowania na rynkach Europy Zachodniej oraz konkurencyjny poziom cen węgla z RPA powodują, że oferty rosyjskie nie spotykają się z zainteresowaniem odbiorców.

Odnośnie rynku węgla koksowego, według danych Międzynarodowego Instytutu Żelaza i Stali (IISI), w okresie od stycznia do września 2005 r. produkcja stali surowej w 61 krajach zrzeszonych wynosiła 819 mln ton. W porównaniu z analogicznym okresem 2004 r. oznacza to wzrost o prawie 50 mln ton. W samych tylko Chinach produkcja wyniosła w tym okresie 255 mln ton (wzrost o ponad 27%). Wzrost produkcji stali surowej w krajach zrzeszonych w IISI tylko w niewielkim stopniu odnosi się do krajów europejskich. Według danych z września 2005 r. w większości krajów - producentów stali w Europie nastąpił spadek produkcji.

Tendencja spadku zapotrzebowania i spadku cen w dalszym ciągu się utrzymuje. W oparciu o powyższe informacje należy przypuszczać, iż spadek cen na rynku europejskich będzie miał wpływ na rynek polski i może oznaczać początek fazy dekoniunktury na węgiel zarówno energetyczny, jak i koksowniczy.

Mimo licznie pojawiających się zapowiedzi radykalnego zwiększenia zapotrzebowania na węgiel w krajach Unii Europejskiej, Ministerstwo Gospodarki nie dysponuje żadnym oficjalnym dokumentem potwierdzającym ten wzrost i w oparciu o który można by było planować wzrost zapotrzebowania na polski węgiel. Z rozmów i wypowiedzi przedstawicieli Komisji Europejskiej wnioskować można, iż dokument zawierający politykę energetyczną Unii Europejskiej na następne lata, może powstać pod koniec br. roku. Dopiero w oparciu o taki dokument, w którym powinna być określona również rola polskiego węgla w bilansie energetycznym Unii Europejskiej, będzie można prognozować wzrost zapotrzebowania na węgiel z polskich kopalń. Należy jednak pamiętać, iż Unia Europejska jako priorytet stawia ochronę środowiska i ograniczenie emisji gazów cieplarnianych. Dlatego też nie można się spodziewać zbyt wielkiego wzrostu wykorzystania węgla w najbliższych latach. Prawdopodobnie Unia Europejska problem dywersyfikacji źródeł energii oraz zwiększenia zapotrzebowania na energię elektryczną będzie rozwiązywać przez zwiększenie wykorzystania energii ze źródeł odnawialnych oraz poszukiwania technologii tzw. czystego spalania węgla. Jeśli jednak wzrost wykorzystania węgla związany z nowymi technologiami jego spalania wystąpi to będzie on dotyczył węgli o bardzo wysokiej jakości.

Niestety ewentualny wzrost może nie mieć wpływu na zwiększenie zapotrzebowania na polski węgiel i z dużym prawdopodobieństwem można stwierdzić, iż nie będzie dotyczył węgla zalegającego w złożach położonych na granicy województw Śląskiego i Małopolskiego (złoża kopalń byłej Nadwiślańskiej Spółki Węglowej S.A., w tym również KWK "Czeczot"). Znajdujący się tam węgiel jest niskiej jakości i o dużej zawartości siarki.

Przedstawiając powyższe uwarunkowania pragnę zaznaczyć, że Minister Gospodarki nadzoruje realizację programów rządowych realizowanych w sektorze górnictwa węgla kamiennego. W związku z realizacją tych programów Minister Gospodarki nie podejmuje jednak decyzji o łączeniu kopalń lub likwidacji ich części. Decyzje w tym zakresie podejmują zarządy spółek węglowych w oparciu o wnikliwą i wielokryterialną analizę sytuacji poszczególnych zakładów górniczych. W przypadku likwidacji KWK "Piast" Ruch II decyzję podjął Zarząd Nadwiślańskiej Spółki Węglowej S.A. i podtrzymał ją Zarząd Kompanii Węglowej S.A.

Obecne działania Kompanii Węglowej S.A. w odniesieniu do KWK "Piast" Ruch II są związane z realizacją jej strategicznych założeń. Poprawa sytuacji finansowej oraz zmiana sytuacji na rynku węgla pozwoliła na spowolnienie realizacji niektórych zadań, w tym restrukturyzacji zdolności produkcyjnych.

Kompania Węglowa S.A. przyjęła integrację zakładów górniczych jako zasadniczy sposób restrukturyzacji. Wykorzystuje dotychczasowe doświadczenie w zakresie łączenia kopalń dla stopniowej likwidacji kopalń o kończących się zasobach, co daje możliwość wybrania części ich zasobów - zalegających w filarach ochronnych zakładu górniczego oraz partiach przygranicznych. Zintegrowane kopalnie w mniejszym stopniu odczuwają niekorzystne skutki wahań sprzedaży poprzez możliwość dostosowania produkcji do potrzeb rynku i posiadają większą możliwość optymalizacji zatrudnienia poprzez przegrupowanie załóg, ograniczenie zatrudnienia na powierzchni i konsolidacji służb utrzymania ruchu.

W wyniku minimalizacji zakresu niezbędnych inwestycji poprzez optymalne wykorzystanie majątku produkcyjnego, wygaszanie wydobycia w parcelach nie gwarantujących jego opłacalności, sukcesywnej likwidacji nadwyżek zdolności produkcyjnych oraz upraszczaniu modelu zakładu górniczego i racjonalizacji zatrudnienia powinno nastąpić dostosowanie poziomu produkcji do wymogów rynku, przy równoczesnym uzyskaniu korzystnego wyniku ekonomicznego. Działania te pozwalają na ograniczenie kosztów działalności spółek i przygotowanie się do wystąpienia dekoniunktury na węgiel.

Według informacji uzyskanych z Kompanii Węglowej S.A. historia poszukiwań i rozpoznania złoża w rejonie, w którym utworzono obszar górniczy "Wola" dla kopalni "Czeczott" wiąże się z rozwojem sąsiednich kopalń, a mianowicie: "Ziemowit", "Piast" i "Brzeszcze". Pierwsze prace dotyczące budowy kopalni "Czeczott" zostały podjęte w 1975 roku. Rozpoczęcie realizacji inwestycji budowy kopalni nastąpiło w 1977 roku, a oddanie do eksploatacji w lipcu 1985 roku.

Kopalnia "Czeczott" prowadziła wydobycie węgla kamiennego ze złoża "Czeczott" leżącego w obrębie obszaru górniczego "Wola" oraz złoża "Czeczott - Pole Zachód" położonego w obrębie obszaru górniczego "Międzyrzecze". Na prowadzenie eksploatacji węgla kamiennego z wyżej wymienionych złóż kopalnia posiada stosowne koncesje Nr 164/94 z 20 sierpnia 1994 r. i Nr 3/95 z 6 lutego 1995 r. Koncesja Nr 3/95 z 6 lutego 1995 r. ze względu na zakończenie eksploatacji i upływ terminu ważności, decyzją Ministra Środowiska z dnia 6.10.2005 r. została wygaszona.

W okresie udostępniania i eksploatacji od roku 1985 do sierpnia 2005 roku złoże zostało wystarczająco dobrze rozpoznane robotami górniczymi. Ilość, rozmieszczenie prowadzonych robót badawczych, robót udostępniających i eksploatacyjnych pozwoliły rozpoznać złoże w stopniu umożliwiającym wybranie wszystkich zasobów węgla, uznanych za przemysłowe.

W związku z kończącymi się zasobami uznanymi jako przemysłowe w latach 1996 ÷ 2000 Nadwiślańska Spółka Węglowa S.A. zleciła szereg prac studialnych mających za zadanie wszechstronne przeanalizowanie perspektyw poszerzenia bazy zasobowej kopalni o zasoby zalegające w złożach z nią sąsiadujących. Niestety opracowania te nie wykazały takiej możliwości.

Brak możliwości poszerzenia bazy zasobowej kopalni i coraz trudniejsze warunki do prowadzenia efektywnej eksploatacji w złożu stały się podstawą podjęcia w roku 2000 przez Zarząd Nadwiślańskiej Spółki Węglowej S.A. działań restrukturyzacyjnych w stosunku do kopalni. Pierwszym działaniem w tym kierunku było podjęcie przez Zarząd Nadwiślańskiej Spółki Węglowej S.A. w dniu 01.07.2000 r. uchwały, w sprawie włączenia KWK "Czeczott" w struktury organizacyjne KWK "Piast". Od tego dnia KWK Czeczott stanowi Ruch II KWK "Piast".

Jednocześnie w związku z wyeksploatowaniem zasobów przemysłowych w południowej części byłej KWK "Czeczott" Zarząd Nadwiślańskiej Spółki Węglowej S.A. podjął decyzję o likwidacji tej części kopalni. Proces ten przebiegał w oparciu o zaakceptowany przez Zarząd NSW S.A. <<Program likwidacji części południowej Ruchu II KWK "Piast">>.

Od lutego 2003 r. KWK "Piast" a wraz z nią Ruch II tej kopalni stanowiący niegdyś kopalnię "Czeczott" znalazła się w strukturach organizacyjnych Kompanii Węglowej S.A. Kompania Węglowa S.A. w obliczu trwającego od kilku lat procesu restrukturyzacji wydobycia ze złoża byłej kopalni "Czeczott" ze względu na kończącą się eksploatację zasobów przemysłowych, podjęła w 2004 roku decyzję o zakończeniu wydobycia i rozpoczęciu całkowitej likwidacji ruchu II KWK "Piast".

W czerwcu 2005 r. kopalnia "Piast" wykonała dodatkowo opracowanie pt. "Analiza techniczno-ekonomiczna możliwości prowadzenia dalszej eksploatacji węgla w KWK "Piast" Ruch II w latach 2006 - 2011" z którego to jednoznacznie wynika, że przy obecnych uwarunkowaniach techniczno-ekonomicznych nie ma możliwości efektywnego kontynuowania eksploatacji węgla kamiennego na Ruchu II kopalni "Piast".

Nadmienić należy, że w okresie od 1985 do 2005 roku działalność górnicza w złożu węgla kamiennego "Czeczott" podlegała wielokrotnie kontroli państwowego nadzoru górniczego, szczególnie pod względem prowadzenia prawidłowej gospodarki zasobami. Sposób dokumentowania złoża był aktualizowany zgodnie z obowiązującymi przepisami w zakresie dokumentowania złóż kopalin w stosownych dokumentacjach geologicznych i projektach zagospodarowania złoża. Dokumentacje te zawsze były zatwierdzone bądź przyjęte bez zastrzeżeń przez organ koncesyjny. Kontrolujące urzędy nie wnosiły zastrzeżeń do sposobu dokumentowania i gospodarowania zasobami węgla w złożu "Czeczott".

Wobec powyższych uwarunkowań oraz wobec wyeksploatowania ze złoża zasobów przemysłowych gwarantujących prowadzenie efektywnej eksploatacji z dniem 31 lipca 2005 r. wydobycie węgla ze złoża byłej kopalni "Czeczott" zostało zakończone. Pozostałe w złożu zasoby węgla kamiennego stosownie do zasad dokumentowania złóż kopalin i obowiązujących przepisów wynikających z Ustawy prawo geologiczne i górnicze zostały rozliczone w dodatku nr 1 do dokumentacji geologicznej złoża węgla kamiennego "Czeczott". Wspomniany wyżej dodatek do dokumentacji geologicznej dnia 6.12.2005 r. został przez Ministra Środowiska przyjęty bez zastrzeżeń.

W świetle przedłożonych argumentów i dowodów trudno zgodzić się ze stwierdzeniami Pani Senator o podjęciu błędnych decyzji noszących znamiona niegospodarności i nieodpowiedzialności w przypadku likwidacji Ruchu II KWK "Piast" (była kopalnia "Czeczott"). Główną i jedyną, przyczyną leżącą u podstaw rozpoczętych przed laty działań restrukturyzacyjnych w stosunku do byłej kopalni "Czeczott" były bardzo trudne warunki złożowe, ograniczające i wręcz uniemożliwiające prowadzenie efektywnej eksploatacji węgla kamiennego ze złoża.

Obecnie dalsze próby eksploatacji węgla w KWK "Czeczott" wiązałyby się z olbrzymimi nakładami finansowymi Kompanii Węglowej S.A. Z uwagi na ograniczoną wielkość środków finansowych Kompania Węglowa S.A. prowadzi inwestycje w kopalniach posiadających dobrze rozpoznane zasoby węgla o wysokiej jakości.

Od lipca 2000 r. tj. od momentu włączenia KWK "Czeczott" w struktury KWK "Piast" w miarę ograniczenia frontu wydobywczego, prowadzony był proces alokacji pracowników z Ruchu II na Ruch I, tak aby nikt nie stracił pracy. W KWK "Piast" opracowany został "Program Socjalny KWK "PIAST" Ruch II na lata 2005-2006", który uzyskał pozytywną opinię Wójta Gminy Miedźna i Wójta Gminy Bojszowy jak również związków zawodowych działających na terenie zakładu, a tym samym uzyskał akceptację społeczną. Zgodnie z założeniami wygaszenie wydobycia w Ruchu II KWK "PIAST" (była kopalnia "Czeczott") nie kończy funkcjonowania tego zakładu. W oparciu o istniejące wyrobiska i szyby zostanie utworzony zbiornik retencyjno-dozujący dla zasolonych wód dołowych z kopalń "Piast" i "Ziemowit". Istniejący zakład wzbogacania węgla będzie w dalszym ciągu produkował mieszanki energetyczne na bazie dostarczonego z kopalń "Piast" i "Ziemowit" węgla. W halach warsztatowych kopalni funkcjonuje Zakład Remontowo-Produkcyjny, który modernizuje i remontuje obudowy zmechanizowane oraz inne maszyny i urządzenia górnicze dla kopalń Kompanii Węglowej S.A. W budynkach administracyjnych kopalni znalazły swe siedziby różne firmy związane z obsługą kopalń. Działania Kompanii Węglowej S.A. mają na celu utrzymanie możliwie największej ilości miejsc pracy na bazie istniejącego majątku dawnej kopalni "Czeczott".

Jednocześnie Kompania Węglowa S.A. podkreśla, że przedstawiciele samorządu terytorialnego byli informowani od wielu lat o działaniach zmierzających do likwidacji kopalni "Czeczott". Mieli również możliwość zapoznania się na bieżąco z dokonanymi przekształceniami strukturalnymi na Ruchu II kopalni "Piast". Otrzymywali również wszelkie dokumenty i opracowania dotyczące decyzji podejmowanych w sprawie likwidacji na Ruchu II kopalni "Piast".

Przedstawiając przyczyny istniejącej sytuacji i działania podejmowane dla złagodzenia problemów miejscowej społeczności, Zarząd KWK S.A. nadal deklaruje wolę współpracy z władzami samorządowymi dla stworzenia możliwie największej ilości miejsc pracy w oparciu o istniejącą infrastrukturę likwidowanej kopalni. Znaczne nadzieje wiąże się z zakładem produkcji "Retopalu" - ekologicznego paliwa dla nowoczesnych i oszczędnych pieców centralnego ogrzewania. Ponadto planuje się wykorzystanie istniejących budynków po byłej kopalni "Czeczott" na warsztaty i biura firm działających na lokalnym rynku.

Obecnie KWK "Piast" prowadzi działania w celu uzyskania zatwierdzenia przez Organ Państwowego Nadzoru Górniczego Planu Ruchu likwidowanej części zakładu górniczego KWK "Piast" Ruch II. Dokument ten dnia 9 XII 2005 r. został przedłożony w Okręgowym Urzędzie Górniczym w Tychach. Okręgowy Urząd Górniczy 16 XII 2005 r. przesłał Plan Ruchu do zainteresowanych gmin celem uzgodnienia. Do dnia dzisiejszego Plan Ruchu uzgodniły cztery gminy tj.: Bojszowy, Bieruń, Oświęcim, Brzeszcze. Brak jest podobnego uzgodnienia z gminą Miedźna.

Aby rozwiać niepokój władz samorządowych Gminy Miedźna o los pracowników KWK "Piast" Ruch II pragnę podkreślić, iż powyższy sposób likwidacji części zakładu górniczego pozwala na przemieszczenie zatrudnionych tam pracowników do czynnej części lub do innego zakładu górniczego wchodzącego w skład Kompanii Węglowej S.A. Tak więc likwidacja KWK "Piast" Ruch II nie skutkuje utratą pracy przez zatrudnionych tam górników, którzy jednocześnie są mieszkańcami Gminy Miedźna.

Pragnę również zaznaczyć, że powyższa problematyka została omówiona z władzami samorządowymi Gminy Miedźna w trakcie spotkania, które odbyło się w Ministerstwie Gospodarki i Pracy w dniu 13.01.2005 r. oraz w piśmie skierowanym przez Kampanię Węglową S.A. KWK "Piast" do Przewodniczącego Rady Gminy w Miedźnej.

Na zakończenie chciałbym podziękować Pani Senator za sugestie zawarte w "Oświadczeniu...". Uważam, iż możliwość osiągnięcia dodatnich wyników finansowych oraz pełna realizacja płatności publicznoprawnych przez spółki węglowe są wyrazem działań rzeczywistych realizowanych na podstawie wcześniejszych prac koncepcyjnych jak i programów rządowych. Wszystkie te działania miały i mają na celu przygotowanie przedsiębiorstw sektora górnictwa węgla kamiennego do sprostania konkurencji innych nośników energii oraz konkurencji światowych producentów węgla.

Jednocześnie na decyzje na każdym szczeblu decyzyjnym powinna mieć wpływ przede wszystkim sytuacja ekonomiczna, sytuacja rynkowa oraz dbałość o utrzymanie stabilnych miejsc pracy w przedsiębiorstwach, które w wyniku procesów restrukturyzacji będą w stanie zapewnić surowce na potrzeby polskiej gospodarki oraz państw członkowskich Unii Europejskiej.

Podzielam pogląd Pani Senator, iż górnictwo węgla kamiennego jest bardzo ważnym elementem bezpieczeństwa energetycznego kraju. Z węgla kamiennego uzyskiwane jest w Polsce ponad 55% energii elektrycznej. Ponad 14,5 mln ton węgla przerabiają polskie koksownie. Prawie 22 mln ton węgla wykorzystywane jest do celów przemysłowych i wytwarzania ciepła zarówno przez ciepłownie komunalne jak i odbiorców indywidualnych. Zasoby polskiego węgla są szacowane na 50 mld ton. Mając tak olbrzymie zasoby, Polska powinna być elementem bezpieczeństwa energetycznego Unii Europejskiej. Mimo, iż polski węgiel znajduje się na terenie Unii Europejskiej musi być jednak konkurencyjny.

Z poważaniem

MINISTER

z up. Tomasz Wilczak

PODSEKRETARZ STANU

Warszawa, dnia 25.01.2006 r.

Pan
Bogdan Borusewicz
Marszałek Senatu
Rzeczypospolitej Polskiej

Szanowny Panie Marszałku,

W związku z otrzymaniem, przy piśmie znak: BPS/DSK-043-38/05, oświadczenia Senatora Czesława Rybki, dotyczącego uwag do aktualnego systemu planowania przestrzennego, poniżej przedstawiam wyjaśnienia w poruszonych przez Pana Senatora kwestiach.

W związku z tym w Ministerstwie Transportu i Budownictwa zostały podjęte prace, polegające na przeglądzie i weryfikacji obowiązujących przepisów, co pozwoli sformułować najpilniejsze potrzeby i rozwiązania prawne w omawianym zakresie.

Pragnę podkreślić, że wspomniany przegląd nie dotyczy jedynie samej ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym, jej aktów wykonawczych oraz najbardziej pokrewnych przepisów odrębnych, ale również szeroko rozumianego otoczenia prawnego, które jest powiązane z planowaniem przestrzennym i gospodarką przestrzenną. Częste i szybkie zmiany przepisów w ramach całego obowiązującego systemu prawnego doprowadziły bowiem do powstania szeregu niespójności lub nawet sprzeczności pomiędzy jednostkowymi aktami prawnymi.

Odnosząc się do przyczyn dostrzeganych barier w możliwościach zagospodarowania terenów, zgodnie z sugestią Pana Senatora, należy uznać, iż do stanu tego przyczynia się w zasadniczym stopniu niewystarczająca liczba miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego. Odnosząc się do sytuacji braku planów miejscowych, pragnę podkreślić, że jak wynika z przeprowadzonego przez Główny Urząd Statystyczny w tym roku badania, poświęconego planowaniu przestrzennemu w gminie, proces tworzenia i uchwalania planów nie jest procesem szybkim, ale trwałym i konsekwentnym. W ciągu dwóch lat, jakie upłynęły od końca 2003 r., kiedy to straciło ważność bardzo dużo obowiązujących jeszcze wówczas tzw. "starych" planów sprzed 1995 r., nastąpiła znacząca poprawa w ilości obszarów objętych planami miejscowymi i ze względu na równie dużą liczbę planów będących w trakcie sporządzania, można uznać to za trwałą tendencję (co najmniej 33% powierzchni kraju objęte jest już uchwalonymi planami, a ok. 40% znajdowało się pod koniec 2004 r. w trakcie sporządzania. Nowe plany, które zajmują miejsce uchylonych po 2003 r., na pewno stanowią bardziej dostosowaną do współczesnych wymagań gospodarczych i społecznych podstawę budownictwa, w tym realizowanego w ramach programu mieszkaniowego.

Problemy związane z lokalizacją zabudowy w trybie decyzji administracyjnych, na które zwraca uwagę w swoim oświadczeniu Pan Senator, wynikają z dwóch przyczyn. Pierwsza z nich ma charakter formalny i jest związana ze strukturą systemu planowania i zagospodarowania przestrzennego. System ten, za najbardziej pożądaną i właściwą podstawę zmian w zagospodarowaniu przestrzennym, z punktu widzenia wymagań merytorycznych stawianych gospodarce przestrzennej, uznaje miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego. Natomiast tryb decyzji administracyjnych, ustalających warunki zabudowy i zagospodarowania terenu pełni funkcję jedynie zastępczą i uzupełniającą. Jednakże w sytuacji braku planów miejscowych w wielu regionach stał się on podstawowym narzędziem zagospodarowania przestrzennego, w tym lokalizacji zabudowy. Drugą przyczynę, faktyczną omawianego problemu, stanowi więc wciąż jeszcze niewystarczająca liczba planów miejscowych. Biorąc jednak pod uwagę opisane powyżej wyniki badania statystycznego należy mieć nadzieję, że jest to stan przejściowy i w ciągu najbliższych lat zostanie przezwyciężony.

Niezależnie jednak od tego, jak wspomniałem na wstępie, Ministerstwo jest w trakcie przygotowywania założeń nowelizacji przepisów, które ze względu na przedmiot ich regulacji dotyczą wielu środowisk i grup społecznych, nierzadko reprezentujących przeciwne interesy i dążenia. Dlatego, zgodnie z sugestią Pana Senatora, przewiduję konieczność przeprowadzenia szerokiej dyskusji wśród zainteresowanych środowisk na temat zaproponowanych rozwiązań prawnych i ich przewidywanych efektów. Pozwoli to, godząc interesy poszczególnych grup, opracować projekt, który w satysfakcjonujący sposób usunie niepotrzebne bariery w procesie inwestycyjnym.

Z wyrazami szacunku

Jerzy Polaczek

Warszawa, dnia 25 stycznia 2006 r.

Pan
Bogdan Borusewicz
Marszałek Senatu
Rzeczypospolitej Polskiej

Szanowny Panie Marszałku,

Nawiązując do pisma Pana Marszałka z dnia 29 grudnia 2005 r. nr BPS/DSK-043-23/05 i załączonego do niego oświadczenia złożonego przez senatora Adama Bielę na 3 posiedzeniu Senatu w dniu 22 grudnia 2005 r. uprzejmie informuję, że wskazana w tym oświadczeniu sprawa Sądu Rejonowego dla Krakowa - Śródmieścia sygn. I Ns 1316/03/S dotycząca p. Anny K. i innych osób, nie tylko pozostaje w zainteresowaniu organów prokuratury, lecz została przez nie zainicjowana.

Okreœlenie przedmiotu i stanu postźpowania w tej sprawie wymaga wstźpnego wyjaœnienia, æe w sierpniu 1991 r. wspó³w³aœciciele ¾ udzia³ów w nieruchomoœci po³oæonej przy ul. Œw. Gertrudy 14 w Krakowie skierowali do S¹du Rejonowego dla Krakowa - Œródmieœcia wniosek o czźœciowe zniesienie wspó³w³asnoœci udzia³u Gminy Kraków w wysokoœci ¼ w tej nieruchomoœci, wskazuj¹c jako sposób zniesienia, sp³atź na rzecz Gminy.

Postanowieniem z dnia 23 lipca 1998 r. sygn. I Ns 895/97/S S¹d ten zniós³ czźœciowo wspó³w³asnoœę przyznaj¹c pozosta³ym wspó³w³aœcicielom przypadaj¹c¹ Gminie ¼ udzia³u w nieruchomoœci, w stopniu odpowiadaj¹cym ich prawom w realnoœci, w zamian zasądzając od nich na rzecz Gminy Miasta Krakowa kwotę zgodną z wyceną biegłego. Orzeczenie to nie zostało zaskarżone i stało się prawomocne.

Rozstrzygnięcie powyższe zakwestionowali natomiast lokatorzy nieruchomości - najemcy lokali 5 i 14, w tym między innymi Anna i Marian K., którzy pismem z dnia 28 października 2002 r. zwrócili się do Prokuratury Apelacyjnej w Krakowie o zbadanie postępowania w związku z zapadłym w dniu 25 maja 1999 r. wyrokiem Naczelnego Sądu Administracyjnego Ośrodka Zamiejscowego w Krakowie sygn. II S.A./Kr 1353/98 oddalającym skargę Gminy Miasta Krakowa na rozstrzygnięcie nadzorcze Wojewody Małopolskiego, który na podstawie art. 91 ust. 1 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie terytorialnym stwierdził nieważność uchwały Zarządu Miasta Krakowa z dnia 9 kwietnia 1998 r. w sprawie przeznaczenia do sprzedaży udziału w zabudowanej nieruchomości położonej w Krakowie przy ul. Św. Gertrudy 14.

Orzeczenie to stanowiło podstawę uznania, iż wymienieni wchodzą w krąg osób uprzywilejowanych o których mowa w art. 37 ust. 2 pkt 1 w zw. z art. 34 ust. 1 i 4 ustawy z dnia 21 sierpnia 1998 r. o gospodarce nieruchomościami - dla których zbycie udziału następuje w trybie bezprzetargowym, w pierwszeństwie przed innymi osobami.

Po przeanalizowaniu sprawy I Ns 895/97/S - w lipcu 2003 r. Prokuratura Okręgowa w Krakowie wystąpiła do Sądu Rejonowego dla Krakowa - Śródmieścia na podstawie art. 524 § 1 i 2 k.p.c. ze skargą o wznowienie prawomocnie zakończonego postępowania twierdząc, iż na skutek naruszenia przepisów prawa w szczególności art. 37 ust. 2 pkt 1 w zw. z art. 34 ust. 1 i 4 ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami w zw. z art. 622 § 2 k.p.c., a w konsekwencji nieuczestniczenia w postępowaniu o częściowe zniesienie współwłasności wszystkich osób mających interes prawny w toczonym postępowaniu, czyli najemców lokali w tym Anny i Mariana K., doszło do naruszenia ich praw poprzez pozbawienie ich możliwości działania i dochodzenia swoich interesów.

Sprawa ta zarejestrowana została w Sądzie Rejonowym dla Krakowa - Śródmieścia pod sygn. I Ns 1316/03/S.

Postanowieniem z dnia 30 listopada 2004 r. o tej sygnaturze Sąd odrzucił skargę wskazując na wniesienie jej po terminie z art. 407 § 1 k.p.c. oraz na brak ustawowych podstaw wznowienia z art. 524 § 2 k.p.c. - interesu prawnego najemców lokali w uczestniczeniu w sprawie o zniesienie współwłasności.

Prokuratura Okręgowa w Krakowie zaskarżyła to postanowienie zażaleniem.

Aktualnie trwa postępowanie międzyinstancyjne. Zażalenie do chwili obecnej nie zostało rozpoznane i nie został wyznaczony termin posiedzenia sądu drugiej instancji.

Pani Anna K. jest uczestnikiem postępowania ze skargi prokuratora o wznowienie i w postępowaniu tym może brać aktywny udział.

Z upoważnienia

PROKURATORA GENERALNEGO

Irena Okrągła

Zastępca Prokuratora Generalnego

Warszawa, 26.01.2006 r.

Pan
Bogdan Borusewicz
Marszałek Senatu
Rzeczypospolitej Polskiej

Szanowny Panie Marszałku,

Nawiązując do pisma znak: BPS/DSK-043-40/05; SM-I-0702-8-BM/06 z dnia 29 grudnia 2005 roku w sprawie oświadczenia złożonego przez senatora Jarosława Chmielewskiego wspólnie z innymi senatorami podczas 3. posiedzenia Senatu RP w dniu 22 grudnia 2005 roku uprzejmie informuję, że w byłym Ministerstwie Gospodarki i Pracy zostały przygotowane projekty rozporządzeń Ministra Gospodarki stanowiące realizację delegacji zawartych w ustawie z dnia 28 lipca 2005 roku o partnerstwie publiczno-prywatnym, tj.:

• projekt rozporządzenia MG w sprawie zakresu, form i zasad sporządzania informacji dotyczących umów o partnerstwie publiczno-prywatnym (art. 14 ust. 2 ustawy),

• projekt rozporządzenia MG w sprawie określenia kategorii ryzyk związanych z realizacją przedsięwzięcia w ramach partnerstwa publiczno-prywatnego, ich podziału oraz wpływu na poziom długu publicznego oraz deficytu sektora finansów publicznych (art. 11 ust. 3 ustawy).

Aktualnie projekty te zostały przekazane do uzgodnień międzyresortowych. Są one także przedmiotem opiniowania Zespołu ds. Infrastruktury, Rozwoju Lokalnego, Polityki Regionalnej oraz Środowiska Komisji Wspólnej Rządu i Samorządu Terytorialnego. W dniu 19 stycznia 2006 roku zostało przygotowane i przekazane do Pana Jana Ponulaka Sekretarza Komisji Wspólnej Rządu i Samorządu Terytorialnego stanowisko Ministra Gospodarki do uwag zgłoszonych przez członków ww. zespołu.

Z poważaniem

Piotr Grzegorz Woźniak

Warszawa, 26.01.2006 r.

Pan
Bogdan Borusewicz
Marszałek Senatu
Rzeczypospolitej Polskiej

Szanowny Panie Marszałku,

W związku z oświadczeniem senator Janiny Fetlińskiej zawierającym apel o ratyfikację Ramowej Konwencji Światowej Organizacji Zdrowia o Ograniczeniu Użycia Tytoniu sporządzonej w Genewie 21 maja 2003 r. uprzejmie informuję Pana Marszałka o stanie przygotowań do ratyfikacji Konwencji.

Konwencję podpisał z upoważnienia Rządu Ambasador Nadzwyczajny i Pełnomocny RP przy Organizacji Narodów Zjednoczonych 14 czerwca 2004 roku. Jesienią tego roku podjęto prace nad dokumentacją wniosku o ratyfikację Konwencji. Ze względu na fakt, że Konwencja dotyczy spraw uregulowanych ustawowo, koniecznym było przyjęcie trybu ratyfikacji za uprzednią zgodą wyrażoną w ustawie.

Komplet dokumentów skierowano do uzgodnień w marcu 2005 r., a po wprowadzeniu niezbędnych poprawek i uzupełnień w maju przedłożono Radzie Ministrów. Rada Ministrów rozpatrzyła wniosek wraz z projektem ustawy o ratyfikacji Konwencji 1 lipca 2005 r., a następnie skierowała projekt do Sejmu RP (druk nr 4271 z lipca 2005 r.).

Niestety, przed zakończeniem IV kadencji Sejm nie rozpatrzył projektu ustawy. Ponownie projekt o ratyfikacji Konwencji Prezes Rady Ministrów przedłożył Sejmowi V kadencji 26 października 2005 r. (druk nr 132). Rozpatrzenie projektu przez Komisję Spraw Zagranicznych oraz Komisję Zdrowia planowane jest na 26 stycznia br. W tym samym dniu przewidziane jest przedstawienie sprawozdania komisji na plenarnym posiedzeniu Sejmu.

Z wyrazami szacunku

Zbigniew Religa

Warszawa, 26 stycznia 2006 r.

Pan
Bogdan Borusewicz
Marszałek Senatu
Rzeczypospolitej Polskiej

Szanowny Panie Marszałku,

W nawiązaniu do pisma z dnia 29 grudnia 2005 r. znak: BPS/DSK-043-33/05, przy którym przekazane zostało oświadczenie złożone przez Panią Senator Janinę Fetlińską na 3 posiedzeniu Senatu w dniu 22 grudnia 2005 r. w sprawie stworzenia małym gospodarstwom rolnym warunków do rozwoju winiarstwa w Polsce uprzejmie wyjaśniam, co następuje.

Akcesja Polski do Unii Europejskiej i możliwość funkcjonowania w warunkach jednolitego, wspólnego rynku poprzedzone zostały procesem implementacji uregulowań unijnych na grunt przepisów polskich.

W świetle obowiązujących regulacji dotyczących rynku wina, wyrób wina z winogron pozyskanych z krajowych upraw winorośli z przeznaczeniem tego wina do obrotu, może być prowadzony wyłącznie w państwach członkowskich, których terytoria są objęte strefami upraw winorośli (A, B, C).

W dniu 20 grudnia 2005 r. Rada Ministrów Unii Europejskiej przyjęła projekt zmiany rozporządzenia Rady nr 1493/1999, na podstawie którego Polska zostaje zaliczona do grupy państw członkowskich (strefa upraw A), w których prawo UE zezwala na sprzedaż wina wyprodukowanego z winogron z winnic krajowych.

Wejście w życie zmiany rozporządzenia Rady nr 1493/1999 umożliwi, już w roku winiarskim 2006/2007, produkowanie w Polsce wina z winogron z winnic krajowych, zgodnie z przepisami o wspólnej organizacji rynku wina, co jest podstawowym warunkiem dopuszczenia wina do obrotu na terytorium UE.

Zatem wraz z przyjęciem w/w rozporządzenia Rady zostały usunięte ograniczenia dotyczące możliwości produkcji i sprzedaży wina z upraw krajowych w Polsce.

Niewątpliwie zakwalifikowanie Polski do strefy upraw A oraz treść art. 16 ust. 3 w/w ustawy stanowiącego, iż podmioty, które wyrabiają wyłącznie wino gronowe uzyskane z winogron pochodzących z upraw własnych nie muszą uzyskiwać wpisu do rejestru przedsiębiorców wykonujących działalność w zakresie wyrobu lub rozlewu wyrobów winiarskich, przyczyni się do rozwoju małych lokalnych winnic, a tym samym do rozwoju tych regionów Polski gdzie warunki glebowo-klimatyczne umożliwiają zakładanie upraw winorośli i pozyskiwania alternatywnych źródeł dochodu dla producentów rolnych.

Przepisy określające zasady funkcjonowania wspólnego rynku wina, regulujące m. in. potencjał produkcyjny, dotyczą w szczególności praw do zakładania winnic, pomocy związanej z restrukturyzacją i przekształcaniem oraz z zaniechaniem upraw winorośli. W świetle powyższego, w związku z art. 27 ust. 1 w/w ustawy, jeżeli w Polsce średnia wielkość wyrobu wina gronowego pochodzącego z własnych upraw wprowadzonego do obrotu w 5 kolejnych latach gospodarczych wyniesie co najmniej 25.000 hektolitrów wówczas terytorium naszego kraju zostanie objęte ograniczeniem możliwości sadzenia nowych winorośli.

Wobec faktu, iż Polska jest krajem posiadającym tereny przydatne do towarowej uprawy winorośli, a nieobjętym zakazem zakładania nowych winnic jak również wobec dokonujących się zmian i zakładaniem w Polsce, głównie przez inwestorów zagranicznych, winnic o dużych powierzchniach i przygotowujących się do rozpoczęcia wyrobu wina, oraz obawą polskich rolników, że w/w tworzone gospodarstwa w ciągu kilku lat osiągną średnią roczną wielkość produkcji skutkującą wprowadzeniem w Polsce zakazu nowych nasadzeń, inicjatywy wskazujące na potrzebę stworzenia małym polskim gospodarstwom rolnym warunków do rozwoju winiarstwa w Polsce uznać należy za zasadne.

A zatem należy zgodzić się z oczekiwaniami, do których nawiązuje przedmiotowe oświadczenie i wypracować takie warunki, również w zakresie rozwiązań systemowych dotyczących podatku akcyzowego, które stymulować będą rozwój produkcji win gronowych w małych gospodarstwach rolnych z winogron z upraw własnych.

Winny być one jednak postrzegane w kontekście obowiązującego porządku prawnego.

Zgodnie z przepisami w/w dyrektywy produkcja wyrobów akcyzowych zharmonizowanych, do których należy wino, odbywa się w składzie podatkowym w procedurze zawieszenia poboru podatku akcyzowego.

W związku z powyższym, zgodnie z postanowieniami art. 30 ust. 1 ustawy o podatku akcyzowym, w składzie podatkowym może być prowadzona działalność polegająca na produkcji, przetwarzaniu lub magazynowaniu wyrobów akcyzowych zharmonizowanych oraz na ich przyjmowaniu i wysyłce.

Jednocześnie na podstawie art. 30 ust. 2 w/w ustawy produkcja i przetwarzanie wyrobów akcyzowych zharmonizowanych mogą odbywać się wyłącznie w składzie podatkowym.

Podkreślenia wymaga jednak fakt, iż zgodnie z art. 23 ust. 2 tej ustawy, stanowiącym również implementację uregulowań unijnych (dyrektywa Rady 92/83/EEC z dnia 19 października 1992 r. w sprawie harmonizacji struktury podatków akcyzowych od alkoholu i napojów alkoholowych) zwalnia się od akcyzy piwo, wino i napoje fermentowane, o których mowa w art. 68 - 70 ustawy, wytworzone domowym sposobem przez osoby fizyczne na własny użytek i nieprzeznaczone do sprzedaży.

W przypadku nie spełnienia powyższego warunku, art. 26 w/w ustawy umożliwia zastosowanie zawieszenia poboru akcyzy w przypadku produkcji, przetwarzania i magazynowania wyrobów akcyzowych w składzie podatkowym oraz przemieszczania tych wyrobów m. in. między składnikami podatkowymi.

A zatem dzięki takiemu rozwiązaniu m. in. rolnicy produkujący wina w składzie podatkowym korzystają z mechanizmu umożliwiającego przesunięcie w czasie obowiązku zapłaty podatku akcyzowego od wyrobów przez nich wytworzonych w procedurze zawieszenia akcyzy.

W świetle powyższego należy stwierdzić, że jakkolwiek na prowadzących składy podatkowe nałożone zostały (w związku z umożliwieniem przesunięcia w czasie obowiązku podatkowego w akcyzie) obowiązki w celu prawidłowego zabezpieczenia należności budżetowych, to również w aktualnym stanie prawnym z zakresu akcyzy stworzone zostały warunki sprzyjające rozwojowi lokalnych upraw winorośli w gospodarstwach rolnych i produkcji win gronowych.

Włączenie tych regulacji do obowiązującego w Polsce porządku prawnego z zakresu akcyzy wymagałoby zmian ustawy o podatku akcyzowym.

W tym miejscu chciałbym poinformować, że w chwili obecnej w Ministerstwie Finansów trwają prace nad nowelizacją ustawy o podatku akcyzowym.

W ramach podejmowanych działań prowadzone są konsultacje i szczegółowe analizy proponowanych zmian, w tym dotyczących m. in. kwestii poruszonych w przedmiotowym oświadczeniu.

Decyzja co do ostatecznego kształtu projektu jeszcze nie zapadła, w momencie wypracowania propozycji zmian, stosowny projekt nowelizacji ustawy o podatku akcyzowym zostanie zamieszczony na stronach internetowych Ministerstwa Finansów.

Z upoważnienia Ministra Finansów

PODSEKRETARZ STANU

Mirosław Barszcz

Warszawa, dnia 26 stycznia 2006 r.

Pan
Bogdan Borusewicz
Marszałek Senatu
Rzeczypospolitej Polskiej

Szanowny Panie Marszałku,

W związku z przesłanym oświadczeniem, złożonym przez Senatora Dariusza Góreckiego podczas trzeciego posiedzenia Senatu RP w dniu 22 grudnia 2005 roku, dotyczącym procesu prywatyzacji Elektrociepłowni Zduńska Wola Sp. z o.o. z siedzibą w Zduńskiej Woli uprzejmie przedstawiam stanowisko w przedmiotowej sprawie.

Trwający obecnie proces prywatyzacji Elektrociepłowni Zduńska Wola Sp. z o.o. został rozpoczęty publikacją w dniu 3 grudnia 2004 r. w dzienniku "Rzeczpospolita" zaproszenia do rokowań w sprawie sprzedaży należących do Skarbu Państwa udziałów Spółki. Efektem prac przeprowadzonych przez Ministerstwo Skarbu Państwa było udzielenie wyłączności negocjacyjnej SFW Energia Sp. z o.o. z siedzibą w Gliwicach oraz uzgodnienie z ww. potencjalnym inwestorem w trakcie jej trwania podstawowych parametrów transakcji dotyczącej sprzedaży 85% udziałów Spółki (29 września 2005 roku zespoły negocjacyjne zakończyły uzgodnienia dotyczące parametrów transakcji oraz dokonały technicznego parafowania projektu umowy sprzedaży udziałów przedmiotowej Spółki).

Wyżej opisany proces prywatyzacji realizowany jest zgodnie z obowiązującymi, przyjętymi przez Radę Ministrów programami dotyczącymi prywatyzacji sektora elektroenergetycznego, a także obowiązującymi w tym zakresie przepisami prawa i procedurami wewnętrznymi Ministerstwa Skarbu Państwa. Przedstawiony w ww. programach harmonogram prywatyzacji spółek sektora wytwarzania przewidywał sprzedaż udziałów elektrociepłowni Zduńska Wola Sp. z o.o. W 2005 r. sprzedaż należących do Skarbu Państwa udziałów ww. spółki nie była możliwa we wskazanym terminie, ze względu m. in. na przedłużające się negocjacje dotyczące tzw. "pakietu socjalnego". Dbałość o interes pracowników Elektrociepłowni Zduńska Wola sp. z o.o. znajduje odzwierciedlenie m.in. w decyzjach MSP dotyczących kilkakrotnego przedłużenia okresu przeznaczonego na negocjacje zapisów "pakietu socjalnego" (rozpoczętych 20 października 2005 r.), do czasu aż osiągnięte zostało z potencjalnym inwestorem porozumienie w ww. sprawie. Podpisanie przez strony "pakietu socjalnego" nastąpiło 22 grudnia 2005 r.

W opinii Ministerstwa Skarbu Państwa pozyskanie dla Elektrociepłowni Zduńska Wola Sp. z o.o. wartościowego partnera strategicznego może tworzyć szansę rozwoju innych usług wzbogacających dotychczasową ofertę Spółki. MSP stoi na stanowisku, że SFW Energia Sp. z o.o. spełnia ww. warunki, będąc inwestorem mogącym zapewnić Spółce stabilny rozwój. Potencjalny inwestor jest spółką zależną spółki Saar Energie AG, należącej do koncernu STEAG AG. Koncern STEAG AG zatrudnia ok. 5 000 pracowników i osiąga obrony rzędu 4 mld euro. Przedmiotem działalności koncernu STEAG AG jest m. in. wytwarzanie energii elektrycznej (moc zainstalowana 9 000 MWe) oraz cieplnej (moc 1 500 MWt) w układach konwencjonalnych oraz opartych o odnawialne źródła energii, dystrybucja gazu ziemnego i transport węgla.

Jednocześnie uprzejmie informuję, iż w trakcie prowadzonych z potencjalnym inwestorem negocjacji Ministerstwo Skarbu Państwa szczególny nacisk kładło na wynegocjowanie takich zapisów umowy sprzedaży należących do Skarbu Państwa udziałów Elektrociepłowni Zduńska Wola Sp. z o.o., które uwzględniać będą zarówno interes samej Spółki i zatrudnionych w niej pracowników jak też interes Skarbu Państwa.

Mam nadzieję, że przedstawione powyżej wyjaśnienia oraz informacje zostaną uznane za satysfakcjonujące.

Z poważaniem

PODSEKRETARZ STANU

Piotr Rozwadowski